/echozak_1931_02_03_0003.djvu
kWi
L 7/sfi?? !
I v*l-J
Nr.2i3.
???ECHO ZAKOPIA??SKIE" V Zof" f ^ s kich
stolica sport??w zimowych
Zakopane ???
W Zakopanem rojno i gwarno.
Wbrew krakaniom domoros??ych
augur??w, kt??rzy w okresach
przedsezonowych w ykazuj?? dzi??
wne zdolno??ci jasnowidz??w, ??e
zima nie dopisze, mimo przepo??
wiedni pesymist??w, kt??rych ni??
gdzie nie brak, przewiduj??cych
w rok i obecnym gro??n?? konku??
rencj?? dla Zakopanego ze strony
Krynicy, ??egiestowa, Wis??y i
Truskawca, w Zakopanem pe??no,
pi??knie i weso??o. By??o to zreszt??
do przewidzenia. Najgorsza bo??
wiem zima w Zakopanem jest
cudowna, a ??nieg, kt??rego na
nizinach i w miastach szuka si??
ze ??wiec?? w r??ku, w Zakopanem
rozwala si?? niezmierzonemi ma??
sywami, kt??re w s??oneczne dnie
skrz?? si?? miljardem brylantowych
blask??w, w ksi????ycowe za?? nie??
widziane gdzieindziej noce oble??
kaj?? si?? w seledynow?? po??wiat??.
Patrz??c na te cuda, kt??re Kr????
lowa Zima sw?? czarodziejsk?? r????
k?? wyczarowuje, zdaje ci si??
cz??eku, ??e?? nie mieszka??cem zie??
mi, ale ??e?? zab????dzi?? w bajkow??
krain?? Szecherezady.
Nic wi??c dziwnego, ??e odbywa??
j??ca si?? w okresie ??wi??t i No??
wego Roku tradycyjna w??dr??wka
uprzywilejowanych, nie kr??po??
wanych urlopem, czy wydatkami
wybra??c??w losu, nie da??a si?? i w
tym roku skusi?? szumnym rekla??
mom Truskawca, czy ??egiestowa,
obiecuj??cym raj na ziemi za mar??
nych 10 z??. dziennie z dodatkiem
wody r????anej w kranach, ma??
chn????a r??k?? na ???ujrzenie 70 na??
rod??w i Pa??stw??? w czasie mi??
strzostw hokejowych w Krynicy,
na s??owo uwierzy??a, ??e skocznia
narciarska we Wi??le jest wi??ksza
ni?? w Zakopanem i t??umnie po??
d????y??a do Zakopanego. Nie ma
bowiem drugiej miejscowo??ci w
Polsce, do kt??rej ludzie bardziej
si?? przywi??zuj?? jak Zakopane.
Nierzadko wi??c spotykasz tu lu ??
dzi, kt??rzy od kilkunastu lub kil??
kudziesi??ciu lat ???na??ogowo??? tu
przyje??d??aj?? i ukochali Zakopa??
ne tak, jak (wybaczcie por??wna??
nie) Rz??d Krynic??... I ci w??a??nie,
kt??rzy patrzyli na pierwsze kro??
ki raczkuj??cego Zakopanego, dzi??
patrz??c na m????a w pe??ni wieku
jakiem jest Zakopane, stwierdza??
j?? bezstronnie, ??e zrobiono tu b.
???wiele, wi??cej ni??by mo??na wy??
maga?? od traktowanego po ma??
coszemu miasteczka do niedawna,
a dzi?? stacji klimatyczno-sporto-
wej, kt??ra za honor postawi??a
sobie dor??wna?? St. Moritz, Da??
vos czy innym. Rozwija si?? te??
z dnia na dzie??. Zwolna w mia??
r?? fundusz??w wprowadza si??
ulepszenia, jakie przystoj?? stacji
klimatyczno - turystycznej, go??
szcz??cej rocznie oko??o 45.000 go??
??ci krajowych i cca 4.000 zagra??
nicznych. Miejsce dawnych bud
zajm uj?? coraz liczniejsze hotele i
pensjonaty, kt??re tak sw?? archi??
tektur??, jak i wewn??trznym kom ??
fortem nie ust??puj?? w niczem
zagranicznym. Brak wprawdzie
Domu Zdrojowego, ale ??e w Za??
kopanem dziej?? si?? cuda, wi??c
pewnie i bez rz??dowej pomocy
dom taki powstanie. Zato, je??li
chodzi o tempo ??ycia, o r????noro??
dno???? rozrywek i atrakcji, to
chyba nie masz drugiego takiego
imprez, dzi??ki kt??rym go???? nie
ma dzi?? ???prawa??? nudzi?? si?? w
Zakopanem. Co dnia czeka go
jaka?? impreza, jedna ciekawsza
od drugiej. Z ca??ego ??wiata zje??
chali ??y??wiarze, by jak akrobaci
pokazali swe przepi??kne piruety,
skoki i jazd?? na ??y??wach. 50 sta??
lowych rumak??w - motocykli z
pierwszorz??dnymi je??d??cami sta??
n????o na du??ym stadjonie gdzie
oszala??em tempem jazdy emocjo??
nowali tysi??ce widz??w. A wre??
szcie ???Pospolite Ruszenie U??a????
skie* nazwane skromnie ???II.
Og??lnopolskiemi Zawodami Kon-
nem i???. Dzie?? w dzie?? od dw??ch
tygodni d?????? t??um y rozciekawio-
miasta w Polsce. Pomijam ju?? ,
??e co par?? dni go??cimy tu pier??
wszorz??dnych
przedstawicieli
wszystkich Muz na go??cinnych
wyst??pach, ??e tut. lokale dan??
cingowe i takie?? orkiestry ??mia??
??o ryw alizuj?? ze sto??ecznemi, ??e
spotykasz tu ???Grube Ryby??? z
ca??ej Polski, ale postarano si??,
by?? nie mia?? czasu ani chwil??
spocz????, biegaj??c z jednej impre??
zy na drug??. Prym pod tym
wzgl??dem wiod?? imprezy spor??
towe, kt??rych dusz?? jest Prezes
K. I. S. p. Jam ontt. Pracowity
jak mr??wka, ruchliwy i rzutki
dosta?? manji, objawiaj??cej si?? w
ch??ci zrobienia z Zakopanego
Davos. Je??dzi??, przekonywa?? i
stara?? si?? tak d??ugo, a?? zapewni??
Zakopanemu imprezy sportowe,
kt??re s?? ch lub?? sportu polskiego,
a nie tylko Zakopanego. 60 dni
nej publiczno??ci, ch??tnie sk??ada??
j??c haracz pieni????ny, na du??y
stadjon, by ujrze?? harce i popisy
naszych ???u??an??w, malowanych
dzieci???. Zagra??y na ulicach wszy??
stkie kolory t??czy u??a??skich oto??
k??w, rozbrzmiewaj?? fanfary u??a????
skiej orkiestry, przypominaj??c
brzydkiej po??owie rodzaju lu ??
dzkiego minione czasy wojny,
za?? w tej pi??kniejszej budz??c
dziwne dr??enia i wreszcie pewnie
obawy, a nie rozkoszy.
A nakoniec i hokei??ci zago??ci??
li do nas. Du??o z tem by??o ko??
rowod??w. Reprezentacja Polski
na Mistrzostwa ??wiata w Hokeju
chcia??a zagra?? w Zakopanem.
Na ??lizgawce w Zakopanem, z kt??rej roztacza si?? wspania??y widok na
panoram?? Tatr.
/echozak_1931_02_03_0004.djvu
/4
-ECHO ZAKOPIA??SKIE???
Nr.2i3.
(Na prawo)
???POSPOLITE RUSZENiE U??A??SKIE??? .
???U??ani, malowane dzieci??? walcz?? u st??p
Tatr o pierwsze??stwo w wy??cigach kon??
nych na ??niegu.
Rozgniewa?? si?? jednak dzielny
ich w??dz Zwi??zkowy i jak kr????
??ek hokejowy rzuci?? j?? prosto
do Krynicy. Aby kto?? w przy??
sz??o??ci nie zechcia?? podnie????
buntu, zagrozi?? wykluczeniem ze
Zwi??zku tym, kt??rzy by chcieli
gra?? w Zakopanem. Jednak ???nie
tak ??atwo to z Jam onttem ???.
Dzielny, odwa??ny, czuj??c w od??
wodzie setk?? naszych u??an??w
bawi??cych w??a??nie w Zakopanem,
poparty przez szereg klub??w ho??
kejowych okr??gu krakowskiego,
postawi?? na swojem, a raczej po??
szed?? po linji dobra i rozwoju
hokeju i zawody hokejowe odby??
??y si?? w Zakopanem. Du??o ludzie
gadali o dziwnych sposobach po??
pierania hokeja ze strony w??adz
zwi??zkowych tego??, ??e jednak
Warszawa i jej Zwi??zki s?? ??r????
d??em niewyczerpanych pomys????w,
dziwi?? si?? wreszcie przestali. Tak
wi??c od 8 tygodni rojno w Za??
kopanem i rojno na stadjonach.
Bo stadjony te, z kt??rych rozta??
cza si?? cudowna panorama na
ca??e pasmo Tatr, sta??y si?? cen??
trum ??ycia towarzyskiego i spor??
towego w Zakopanem. A Zako
pane staje si?? coraz s??awniejsz??
i bardziej atrakcyjn?? miejscowo??
??ci??. Zas??uga to poszczeg??lnych
jednostek i tut. w??adz z burm i??
strzem In??. Winnickim na czele.
??eby tak jeszcze i Rz??d zechcia??
zrozumie??, ??e d??ugo bicz??w z
piasku Zakopane nawet kr??ci??
nie potrafi i kapn???? od czasu
do czasu cho?? par?? ???melon??w
z??ociszy??? .
Bo i tak Zakopane,
budowane na skale, jak ska??a
opiera si?? konkurencyjnym ma??
(CJ do??u)
I g??rale porwani u??a??skim przyk??adem
brali udzia?? w wy??cigach konnych. Od
bieli ??nie??nej odbija??y efektownie m alo??
wnicze ich stroje. Poni??ej podajemy dwa
ciekawe momenty ze skjoring??v*???
g??ralskich.
/echozak_1931_02_03_0005.djvu
Nr.2i3.
ECHO ZAKOPIA??SKIE
5
???TATR NI WYBUDOWA??, NI PRZE??
NIE???? GDZIEINDZIEJ SI?? NIE DA???.
Niebosi????ne szczyty Orlej Perci prze??
gl??daj?? sie w lustrzanej tafli Zmar??
z??ego Stawu.
Z dniem 26 lutego b. r. otwarte zo??
stan?? w Pa??stwowej Szkole Hote-
larsko-Przemys??owej w Zakopanem
ul. Ko??cieliska
JEDNOflOCZNE K U R S Y
dla 1) personelu ??e??skiego, kw alifi??
kowanego, do pracy w pensjonatach
i hotelach
2) pracownic kucharskich.
Nauka bezp??atna ??? wpisowe 5 z??.
Wymagane: ??wiadectwo uko??czenia 5 ki.
Szko??y Powszechnej. Wiek 15 ??? 30 lat.
Wpisy przyjmuje i bli??szych informacji
udziela Dyrekcja Szko??y.
chinacjom swych siostrzyc pod??
tatrza??skich, z kt??rych ka??da
znalaz??a wp??ywowego przyjaciela
???z lewej r??k i???. Nie pomog??y re??
klam y huczne, ni krociowe su??
bwencje rz??dowe, Zakopane zo??
sta??o i zostanie zawsze bezkon-
kurencyjnem. Bo s??usznie kto??
powiedzia??, ??e mo??na zbudowa??
skoczni?? dwa razy wi??ksz?? od
zakopia??skiej we Wi??le, uda si??
sprowadzi?? mistrz??w hokejowych
z ca??ego ??wiata kosztem kilkuset
tysi??cy subwencji, Tatr jednak
n i wybudowa?? ni przenie???? gdzie??
indziej si?? nie da. A przecie?? one,
te kr??lewskie, niebosi????ne szczy??
ty, ??ci??gaj?? ludzi z ca??ej Polski,
kt??rzy w rozmodlonym podziwie
i zachwycie odbywaj?? rokrocznie
pielgrzymki do Letniej i Zimowej
Stolicy Polski, do Per??y Tatr ???
Zakopanego... Jersy ??urowski.
Pensjonat
???Przysta?????
Komfortowo urz??dzony pod zarz??dem Antoniny
Rumeldowej. ???Telef. 273. Poleca pokoje z wykwintnem utrzymaniem.
Moment z
zawod??w
hokejo??
wych na
stadjonie
lodowym
w Zakopa??
nem.
Wilno
Ul, Benedykty??ska 2.
Pierwszorz??dny Hotel - Pension
J. CYWI??SKIEJ
tit?
Poleca pokoje z utrzymaniem lub bez.
???
Kuchnia do- \i>
mowa.
???
Dobrane towarzystwo.
???
Ceny przyst??pne. $
/echozak_1931_02_03_0006.djvu
6
???ECHO ZAKOPIA??SKIE???
Nr.2i3.
M. A. LIBERAK
O przysz??o???? sportow?? Zakopanego
W ostatnich dw??ch latach se??
zony zimowe w Zakopanem w
ci????kich prze??omowych czasach
przesilenia gospodarczego doby
wsp????czesnej utrzymywa??y na po??
wierzchni ??ycia organizowane im ??
prezy sportowe. Wysi??kom spo??
??ecze??stwa Zakopanego w tym
kierunku nale??y wyrazi?? pe??ne
uznanie, ??e doros??o do nadzieji
w niem po??o??onych.
Niemniej jednak wa??n?? rzecz??
na przysz??o???? jest sprawa utrwa??
lenia tych imprez przez rozci????
gni??cie ich na tak zwane sezony
martwe i czasy posezonowe, k t????
re faktycznie nale???? ju?? do prze??
sz??o??ci ??? jednak daj?? si?? nieraz
bardzo dotkliwie odczuwa?? spo??
??ecze??stwu zakopia??skiemu.
F\by temu zaradzi?? jedyn?? rze??
cz?? by??oby realne pomy??lenie o
budowie trwa??ych stadjon??w spor??
towych. Kilkakrotnie by??y ju?? wy??
si??ki w tym kierunku, my??l ta by??
??a rzucona, jednak nie wysz??a p o ??
za ramy dysput albo te?? wysi??ki
i d????enia zosta??y tylko w nader
skromnym zakresie zrealizowane
???
i zaprzestane.
Stara prawda ??yciowa m??wi, ??e
???kto nie zacz???? :??? ten i sko????
czy?? nie mo??e???.
Trzebaby ko??
niecznie wzi?????? si?? realnie do tej
pracy ??? zacz???? sta??ym systema??
tycznym krokiem i nie przerywa??
w??r??d najtrudniejszych warunk??w,
dok??d ta rzecz nie b??dzie zreali??
zowan??.
Z obecnych imprez sportowych
nale??a??oby rokrocznie odk??ada??
pewny odsetek, nie m??wi??c z do??
chod??w, kt??rych mo??e nie by??,
lecz s?? na ten cel dawane su??
bwencje i datki, z kt??rych je??eli
jaki?? procent stale od??o??ymy,
???
to b??dzie przynajmniej zacz????
prac??.
Nale??a??oby najpierw opracowa??
dok??adny projekt, nast??pnie p o??
rozumie?? si?? ze wszelkiemi towa??
rzystwami, Zwi??zkami i Zespo??ami
sportowymi, kt??re bezwarunkowo
powinne przyczyni?? si?? odpowie-
dniemi kwotami, naturalnie w od??
powiednich warunkach, zgodnie
z ich celami.
Do wykorzystania by??yby te??
subwencje pa??stwowe dawane na
cele wychowania fizyc??nego, su??
bwencje zarz??du miasta wraz z
Uzdrowiskiem, a mo??eby pom y??
??le?? i o odk??adaniu cz????ci z taks
klimatycznych na powy??szy cel.
Sprawa nie jest tak prosta, lek??
ka i bezwarto??ciowa, jak to nie??
raz ujawia si?? w sporadycznych
dyskusjach, gdy??, je??eli przez
ostatnie dwa lata imprezy sporto??
we by??y w stanie przyci??gn???? i
da?? atrakcje przynajmniej po??owie
go??ci zimowych, je??eli da??y im
mi??e wspomnienia z pobytu ??? to
sta??y stadion mo??e to robi?? nie-
tylko z wi??kszym efektem, lecz
tak??e przyczyni si?? on samoczyn??
nie do reklamy Zakopanego u
nas i zagranic?? i to takiej rekla??
my, kt??raby w inny spos??b by??a
nie do pomy??lenia i przewy??sza??a
wydatki na ten cel.
Jak we wszystkich rzeczach na
??wiecie w ??yciu bie????cem ludzi
tak i tutaj musz?? by?? pr??cz fun??
damentalnych podstaw do wszel??
kiego rodzaju sport??w, wychowa??
nia fizycznego, imprez i t.d dane
tak??e warunki dla mo??liwo??ci we??
wn??trznej struktury stadionu, za??
le??nie od wymaga?? chwili bie??????
cej.
Powinien si?? dla tego celu za??
wi??za?? specjalny komitet ??? nie
komit??t dla dysput ??? kt??ryby
polega?? na przychodzeniu na ze??
brania cz??onk??w zupe??nie nieprzy??
gotowanych ??? dla przeprowadz??
nia dusput d??ugotrwa??ych czysto
zwyczajem zakopia??skim, gdzie
lekkie powietrze wp??ywa widocznie
w kierunku tw??rczo??ci ca??ych
szereg??w nierealnych projekt??w,
lub te?? spraw o znaczeniu drugo-
rz??dnem, drobiazgowych, rozdmu??
chiwanych nieraz do pot????nych
rozmiar??w. Nie mo??e te?? ten ko??
mitet ograniczy?? si??, by tylko je??
den m??wi?? inni s??uchali dla wzgl????
d??w grzeczno??ci nie chc??c m ?? ??
wcy przerywa??. Jedna i druga
rzecz nie prowadzi do celu, gdy??
w pierwszym wypadku sprawy m a??
j??ce by?? przedmiotem obrad ro??
zbijaj?? si?? na drobiazdkowe cz??-
stki tak, ??e tylko w wyj??tkowych
wypadkach mo??na powzi???? jakie??
kolwiek uchwa??y, w drugim za??
wypadku posiedzenie jest nu????ce
ko??czy si?? zwyczajnie cichem ro??
zej??ciem si?? (powiedzmy ucieka??
niem) zebranych z tem, ??e wszy??
stko zostaje po staremu a pracu??
je tylko jednostka, z dobranymi
kilkoma osobami, kt??ra narzeka
??e jest przeci????ona prac?? a w re??
zultacie praca nie daje tych wy??
nik??w i efekt??w, kt??re powinna
by osi??gn????.
Spo??ecze??stwo Zakopanego zda??
??o ju?? egzamin i niejednokrotnie
w szczeg??lno??ci w ostatnich la ??
tach, nie wyobra??amy sobie, by
odm??wi??o swej pomocy w pracy
i finansach.
Prace przygotowawcze komite??
tu powinny i??: najprz??d w kieru??
nku zebrania wszelkich konkret??
nych wymaga i wsp????czesnej tech
niki sportowej, zaprojektowania
stadjon??w, u??o??enia preliminarza
strony finansowej dla zrealizowa??
nia tej sprawy.
Maj??c te rzeczy gotowe mo??na
dopiero rozpocz???? w??a??ciw?? prac??
ju?? realnego definitywnego wyko??
nania projektu, w granicach wys-
tarczalnej mo??liwo??ci.
Zakopane jest w tych szcz????li??
wych warunkach, ??a posiada jesz
cze szereg niezabudowanych tere
n??w o wi??kszych przestrzeniach,
gdzie mo??na o odpowiedniej ich
rozbudowie my??le??.
Pr??cz tych rzeczy posiada zna??
n?? term?? w Jaszczur??wce ??? jedy??
n?? tego rodzaju w Polsce ??? kt??ra
jest w kompietnem i karygodnem
zaniedbaniu i zupe??nie niewyko??
rzystan??.
Zakopane posiada przecie?? to,
czego niema w ca??ej Europie t. j,
swoisty zupe??ny urok p????nocnych
stok??w tatrza??skich. Posiada ono
znane dobrze ??wiatu szlaki tury??
styczne i narciarskie,
Ma wi??c Zakopane ju?? z natury
wszelkie dane warunki rozwoju,
trzeba tylko troch?? pracy, dobrej
woli i cierpliwo??ci a niezaprzecze-
nie w kr??tkim czasie powinno ono
sta?? si?? o??rodkiem ??ycia sporto??
wego nietylko dla kraju lecz i za??
granicy.
Na pierwszy plan w tem wybija
si?? sprawa za??o??enia w najbli??szym
czasie kamienia w??gielnego pod
stadjon, nast??pnie budowa odpo ??
wiednich tor??w w hali krytej i td.
stworzenia warunk??w umo??liwia??
j??cych zrealizowanie sta??ego o??rod
ka sportowego i wychowania fi??
zycznego dla kraju i zagranicy.
/echozak_1931_02_03_0007.djvu
7
???ECHO ZAKOPIA??SKIE???
Nr.2i3
.
Jak??e rozkosznie, jak weso??o na ??niegu
w Zakopanem!
Rozbawieni, roze??miani go??cie na saniach i saneczkach
przed Bristolem
mim
TATRZA??SKIE
w ZAKOPANEM
Z ka??dym rokiem
d????y Zakopane w
szybkiem tempie
do [europeizacji.
W zesz??ym roku
wybrukowano g??????
wn?? ulic?? uzdro??
wiska - Krup??wki.
Zdj??cie przedsta??
wia Krup??wki w
obecnym stanie
-
po prawej stro??
nie odnowiony bu??
dynek poczty, po
lewej gmach Ban??
ku Podhala??sk.
WSZELKICH INFORMACYJ
TYCZ??CYCH SI?? KRYNICY
udziela si?? bezp??atnie od godz. 11 -12. Telefon 645.
/echozak_1931_02_03_0008.djvu
8
???ECHO ZAKOPIA??SKIE???
Nr2i3.
Z CYKLU KARYKATUR
FILM TATRZA??SKI
(DJftLOG)
???
Moje uszanowanie szanownemu panu!
???
Aa, witam pana! Czemu mam zawdzi??cza??
pa??skie odwiedziny?
???
Przepraszam najmocniej, ??e szanownego pana
trudz??! Ale pan by?? taki uprzejmy, ??e...
???
Ale?? prosz??! nie?h pan siada.
???
...??e pan si?? zainteresowa?? naszemi zdj??ciami
w g??rach do film u. Pan dawa?? nam takie cenne wska??
z??wki...
???
Ale drobnostka! No i jak??e? Ju?? panowie ca??
??y film wy??wietlili?
???
Ale gdzie??tam! To dopiero cz??????! Jeszcze m a??
m y ca???? mas?? zdj???? do zrobienia wmiar??, jak sce-
narjusz b??dzie przygotowywany.
???
Jakto? To panowie robi?? zdj??cia przed u??o ??
??eniem seenarjusza?
???
Nie... w idzi pan, scenarjusz by?? przedtem go??
towy. Ale tu na miejscu okaza??o si??, ??e wiele rzeczy
trzeba zmieni?? i ca??y materja?? przerobi?? odpowiednio
do warunk??w.
???
Wi??c to wszystko, co panowie tu odegrali,
to b??dzie na nic?
???
Ale sk??d znowu! To si?? wszystko zu??ytkuje
Naturalnie!
???
No, a jak??e si?? to pogodzi z projektowanemi
zmianami ?
???
A, to si?? dostosuje tre???? do tego, co ju?? jest
nakr??cone. Przecie?? tego nie mo??na marnowa??! Pa??
nie! To s?? szalone koszta !
???
I to si?? tak uda sfabrykowa???
???
Panie drogi! W filmie wszystko si?? uda. To
nie sztuka teatralna.
???
Ale scenarjusz to tak??e rzecz natchnienia.
Nie? A nie sama technika filmowa.
???
Jako?? si?? to wykombinuje, ??eby by??o dobrze.
I, wie pan, g????wn?? bohaterk?? te?? musimy zmieni??.
Ta si?? nie nadaje do niekt??rych rzeczy.
???
No, a te zdj??cia z dotychczasow???
???
I na to jest rada. Tam gdzie ona jest ty??
??em, albo z boku, to si?? j?? zostawi; a gdzie jest
przodem zwr??cona, to si?? jej twarz wytnie i podsta??
wi inn??. To s?? panie sekrety techniki filmowej, o
kt??rych publika nie ma poj??cia i jest zadowolona.
???
No, no, to ciekawe.
???
W??a??nie ja tu w porozumieniu z re??yserem
przerabiam ten film i opracowuj?? serj?? polsk??. Bo
to b??dzie we wszystkich j??zykach. I chcia??em pana
prosi??...
???
S??u???? panu.
???
??eby pan szanowny zechcia?? ??askawie, jako
\awca Tatr skorygowa?? ten scenarjusz przerobiony...
???
Aha...
???
Czy tu si?? wszystko zgadza z taternictwem,
6 zwyczajami turyst??w, z gwar?? g??rali...
???
Bo to, panie, okazuje si??, ??e, jak cz??owiek
nie chodzi?? po g??rach, to to i owo potem wy??azi..
???
Przepraszam... Pan wsp????pracuje z g????wnym
przedsi??biorc???
???
Poniek??d... tak, ...no tak.
???
Wi??c... za wynagrodzeniem?
???
No, niby mam mie?? udzia?? w zyskach.
JAROCY
???
A jaki?? b??dzie m??j udzia?? w... tej pracy ?
???
Ale?? ja panu nie zajm?? wi??cej, jak godzink??,
dwie...
???
No zdaje mi si??, ??e troch?? wi??cej. Ale m niej??
sza o to. Tylko niby z jakiej racji ja, biedny literat,
mam po??wi??ca?? m??j drogi czas dla nabijania waszych
kieszeni ?
???
No, ja my??la??em, ??e pan szanowny, jako mi??
??o??nik Tatr, znany taternik, zechce nam pom??c dla
samej propagandy Tatr i Zakopanego.
???
Dla propagandy Tatr, powiada pan? Hm...
Umia?? pan w sedno trafi??!
???
No, bo pan. znany propagator swojszczyzny...
jabym nawet nie ??mia?? proponowa??... W zdj??ciach
bra??o udzia?? bezinteresownie tylu sportsman??w, tyle
pa?? z towarzystwa, jako statystki... dla samej propa??
gandy, panie...
???
W??asnych fotogenicznych twarzy...
???
Zreszt?? my nazwisko szanownego pana m o??
??emy umie??ci?? na ??wietlnych afiszach, jako wsp??????
pracownika. To szalona reklama dla m??odego literata.
???
Zw??aszcza, ??e nikt ich nie zd????y odczyta??.
Ale mniejsza z tem. Nie zale??y mi na takiej reklamie!
Tym razem zgadzam si?? zrobi?? to bezinteresownie.
Dla reklamy Tatr! No niech pan czyta.
*
*
*
???
Zaraz, zaraz; niech pan czeka. Jak to tam
by??o? G??rale broni?? dost??pu do Tatr turystom, bo
chc?? zachowa?? g??ry w dzikim stanie?
???
No tak; to, panie, pi??kna idea. I dzi?? na
czasie, w dobie zak??adania Park??w Natury.
???
Bardzo s??usznie. I g??ral nie chce przyj????
dolar??w, kt??re mu przywo???? cudzoziemcy?
???
Tak, tak.
???
To ma??o prawdopodobne. Ale w gruncie rze??
czy w sztuce mo??na przedstawia?? idea??, jako wz??r.
Jed??m y dalej. I...
???
I n :e chce pi?? w??dki, ??eby po pijanemu nie
zdradzi?? wej??cia na szczyt dot??d nikom u nieznany.
???
Nie chce pi?? w??dki, powiada pan? Hm...
Tak. To jest propaganda abstynencji. Na to si??
ludzi bierze, panie szanowny.
???
Niema takiego g??rala, kt??ryby si?? w ??dki nie
napi??, jak go cz??stuj??. No, ale pan go sobie mo??e
stworzy?? w ostateczno??ci. Gorzej jest z tym szczytem.
???
Dlaczego?
???
Bo nie mamy takiego szczytu, na kt??rym
stopa ludzka jeszcze nie stan????a.
???
To wsz??dzie ju?? ludzie w??azili? Na ka??d??
g??r???
???
Na ka??d?? i od ka??dej strony; i to conajmniej
od lat trzydziestu.
???
I w Alpach tak??e?
???
Tak samo. Ale tu chodzi przecie?? o Tatry?
???
To w Alpach tak??e, powiada pan? Hm... No
to co robi???
???
Napisz pan w takim razie, ??e to by??o w da??
wnych czasach, kiedy or??y tylko po g??rach buja??y.
???
To niemo??liwe! Rzecz si?? dzieje po wielkiej
/echozak_1931_02_03_0009.djvu
9
ECHO ZAKOPIA??SKIE
Nr. 2i3.
wojnie! No, ja narazie zrobi?? na boku krzy??yk czer??
wonym o????wkiem na znak, ??e tu jest co?? do przero??
bienia. Mo??e si?? potem jako?? wykombinuje. Aha, a
teraz nazwa: Szczyt Bociani... Dobra, co?
???
Nie, niedobra.
???
Co pan m??wi?! Czemu?
???
Bo jest tu blisko Ku??nic g??rka zupe??nie ??a??
twa, po kt??rej ludzkie krowy spaceruj?? i nazywa si??
Bocza??.
???
A, to rzeczywi??cie fatalne!... Hm... no to jak
go nazwa???... Bo to ma by??, uwa??a pan, ten szczyt
nieznany, niedost??pny.
???
Pisz pan: Kurza Grz??da.
???
A czy to brzmi po g??rsku?
???
Nawet bardzo po g??rsku. Grz??da to taterni??
ckie okre??lenie wypuk??o??ci na zboczu g??ry pomi??dzy
glebami. Zobacz pan w przewodniku ??wier??a.
???
Kurza Grz??da... powiada pan? Ee, to jako??
niebardzo. Zanadto przypomina przys??owie: da?? kurze
grz??d??...
???
No to zmie?? pan na Kurz?? Pi??t??.
???
A czy to nie b??dzie dziwacznie?
???
W g??rach s?? same dziwaczne nazwy. ??abi
Ko??, ??abia Lalka, z^abi Mnich...
???
A, rzeczywi??cie. No to ju?? si?? robi: Kurza
Pi??ta.
???
No jed?? pan dalej.
???
Jad??, jad??. Ale niech si?? pan szanowny tak
nie niecierpliwi!
*
*
*
???
Zaraz! Przeczytaj pan to jeszcze raz: Podczas
wspinania lina asekuruj??ca...
???
Lina asekuruj??ca, kt??ra otacza??a szyj?? dokto??
ra, zacz????a si?? niespodzianie coraz bardziej zacie??
??nia??... Uwa??a pan, on si?? potem od tego zadusi??, a
tamten na g??rze spostrzeg?? dopiero p????niej, ??e ase??
kurowa?? trupa.
???
Absurd! Przekre??l pan ca??y ten ust??p i w y??
my??l pan inny spos??b zakatrupienia tego rywala.
???
To tak nie mo??e zosta???
???
Nie. Bo lin?? asekuracyjn?? wi????e si?? wko??o
pasa.
???
Ale w pasie, widzi pan, nie mo??na si?? udusi??;
dlatego da??em mu j?? na szyj??!... No, to co tu zmieni???
Bo ja si?? tam nie znam na asekuracji.
???
Daleko prostsze b??dzie, jak on zleci i zabije
si?? naturaln?? ??mierci?? turysty.
???
Kiedy to ju?? by??o we wszystkich filmach
g??rskich. A my tu dajemy rzeczy nowe, jak pan widzi.
???
A no widz??!... To pisz pan, ??e mu jego ry??
w al wsadzi?? do plecaka ze??mierg??e konserwy i on
gtru?? si?? niemi ??miertelnie.
???
To ma??o poetyczne.
???
Ale prawdziwe. Gin??li w ten spos??b w Ta??
trach tury??ci ca??emi rodzinami.
???
To ja tu zrobi?? tak??e krzy??yk. Potem si?? co??
obmy??li odpowiedniego, ??eby on umar?? i ??adnie i n a??
turalnie i oryginalnie.
???
No to jed??my dalej.
*
*
*
???
Co? co? On widzi j?? z najwi??kszego szczytu
Tatr Polskich, jak si?? k??pie w Stawie G??sienicowym?
???
No tak. P??ywa wprawnie wzd??u?? i wpoprzek
jeziora przebijaj??c si?? przez wod??, jak cielista ryba!!!
???
Cielista ryba? Nie wiedzia??em, ??e s?? cieliste
ryby.
???
Mniejsza o to! Przecie?? to jest tylko opia
akcji. Tylko ??e ja j?? opisuj?? w takiej literackiej for??
mie. To jest, wie pan, moja inowacja w opracowy??
waniu scenarjusza. Potem ona wychodzi na piasek
nadbrze??ny i pluszcze si?? w lazurowej wodzie, o??wie??
tlona czerwonem s??o??cem zachodu. (To b??dzie jeden
z ??adniejszych obraz??w...) A on patrzy, roznami??tnio-
ny z najwy??sz??go szczytu Tatr Polskich), (polskich,
uwa??a pan, nie czeskich!) i potem...
???
Stop! Dziesi???? poprawek w tym obrazie ! Za??
czynam od ko??ca. I-o: Z najwi??kszego szczytu Tatr
Polskich nie wida?? Stawu G??sienicowego.
???
Jakto? ze ??winicy nie wida???
???
??? Nie wida??. Niech pan nie przerywa! 2-o:
Woda w g??rskich jeziorach nie jest lazurowa, tylko
czarnozielona. 3-o: Kiedy s??o??ce zachodzi, to nad
Czarnym Stawem jest ju?? mrok i promienie s??oneczne
tam wtedy nie dochodz??. 4-o ??adnego piasku niema
na brzegach staw??w tatrza??skich, tylko wielkie, chro??
powate kamienie. 5-o: Woda jest w tych jeziorach
tak zimna ??e, jak pan w niej zanurzy wielki palec,
od nogi, to go pan czempr??dzej wyci??gnie i stop??
wsadzi pod pach??, skowycz??c z b??lu. 6 -o: Przep??y??
wa?? Czarny Staw G??sienicowy tam i z powrotem,
wzd??u?? i wszerz, to znaczy przemierza?? przestrze??
22x87 hektar??w. Rozumie pan? To nie jest basen w
??????ku, ??eby sobie tak fiut, fiut, w t?? i t?? stron??.
7-o: O zachodzie temperatura w g??rach tak si?? obni??
??a ??e nikt wtedy nago nie defiluje. 8 -o...
???
Na Boga! W g??owieby mi si?? pokr??ci??o, ??e??
bym mia?? tyle punkt??w poprawia??! Ju?? wol?? ca??y
ten ust??p wykre??li??.
???
Najlepiej.
???
Prawda? Ostatecznie on j?? mo??e zobaczy??
nag?? w ??azience przez dziurk?? od klucza, w schro??
nisku. O!
??wietny pomys??! Co to? Ju ?? koniec?
???
Nic; teraz przychodzi ta scena zwyci??stwa
g??rala nad cudzoziemcem i czu??a scena z amerykan??
k??. Dolary le???? rozsypane na ziemi, a oni si?? ca??uj??.
To te?? dobra scena.
???
Przecie?? pan to pisa?? w pierwszej cz????ci.
???
Bo ja si?? omyli??em. Bo to przedtem mia??o
by??, jako wst??p, Ale potem uradzili??my zrobi?? z te
go zako??czenie.
(d.c .n .)
Nowo otwarty Hotel-Pensjonat
???IM
PERJAL???
Zakopane - Bystre. ??? Telef. 656.
Komfortowo nowocze??nie urz??dzony.
???
Cie??
p??a i zimna woda.
???
Wentylacja.
???
Po??o??
??ony w najzdrowszej dzielnicy Zakopanego.
Pi??kny widok na Tatry.
???
5 minut od Cie??
plic Jaszczur??wki, odskoczni i toru saneczko??
wego.
???
Tereny narciarskie tu?? przy hotelu.
Ceny od 14 z??. wzwy??.
???
Zg??oszenia przyj??
muje Zarz??d.
/echozak_1931_02_03_0010.djvu
10
???ECHO ZAKOPIA??SKIE
Nr.2i3.
HateLSfliSTOL"
I ZtKOrtHEM.
Wytworny, reprezentacyjny'
lokal, w kt??rym koncentru??
je si?? ??ycie przybywaj??cych
tu z Polski i zagranicy t u ??
ryst??w i sportowc??w.
HOTEL ???BRISTOL??? jest istotnie
jedynym lokalem o jednolitern
i dobran??m towarzystwie, nic
te?? dziwnego, ??e sta?? si?? ulu??
bionym hotelem elity towarzy??
skiej w Zakopanem.___ ___
1
Od l.III . do 1.VH. i od 1.IX. do
1.12. ceny zni??one od 30 do
50 procent.
Dr. Rudolf Bere??.
O WZBOGACENIE
ZAKOPANEGO
Kiedy po kilkoletniej nieobe??
cno??ci zawita??em znowu do Za??
kopanego, zdumiony by??em nie??
zw yk??ym istotnie rozwojem prze??
pi??knej naszej stolicy Tatr, roz??
machem inwestycyj prywatnych,
a po cz????ci tak??e publicznych,
imponuj??cym nap??ywem go??ci,
wog??je pot????nym ruchem, jakim
pulsuje nasze centrum turysty??
czne i sportowe zw??aszcza w o-
kresie sezonu zimowego.
Zajm uj??c si?? zdawna k.vestja-
m i organizacji pracy i oceniaj??c
znaczenie nale??ytej propagandy
by??em te?? szczerze ucieszony po??
st??pem, jaki w tej specjalnie
dziedzinie zauwa??y?? si?? daje w
Zakopanem. Imprezy sportowe o
poziomie i znaczeniu mi??dzyna-
rodowein, energiczna i wydatna
obs??uga prasy, reklam a plakato??
wa, publikacje fachowe i estety??
cznie wydane broszurki oraz
przewodniki wskazuj?? na bardzo
celowe i skuteczne dzia??anie
czynnik??w, maj??cych powierzon??
sobie piecz?? nad tym ??? dawniej
niedocenianym ??? odcinkiem pra??
cy oko??o dalszego rozwoju Zako??
panego i udost??pnienia jego n ie??
pospolitych walor??w coraz szer??
szym warstwom zar??wno krajo??
wej jak zagranicznej oubliczno??ei.
Wszyscy przyjaciele Tatr i Za??
kopanego odnosz?? si?? te?? do tych
PROGRAMU
wysi??k??w z ca??em uznaniem i mo??
g?? sobie tylko ??yczy??, aby ro??
bota ta nie ustawa??a, lecz pro??
wadzon?? by??a dalej konsekwen??
tnie i coraz szerzej.
Jako jeden ze sta??ych mi??o??ni??
k??w Zakopanego pragn????bym je??
dynie kilk u skromnemi uwagami
uzupe??ni?? program propagandy
w kierunku, kt??ry z nadzwyczaj-
nem powodzeniem obrany zosta??
przez pokrewne o??rodki turysty??
czno-sportowe w Szwajcarji oraz
ostatnio w po??udniowych Niem??
czech.
Wiadomo, i?? wszelka propagan??
da zwraca si?? ku pewnym kate-
gorjom konsum ent??w, w naszym
wi??c wypadku ku pewnym war??
stwom go??ci. Obrany dot??d przez
Zakopane rodzaj roboty ???wer??
bunkowej??? uwzgl??dnia z ca???? ra??
cj?? konsument??w bezpo??rednich
t. z. skierowany jest g????wnie
w stron?? doros??ych turyst??w i
sportowc??w, dalej ludzi pragn????
cych wypoczynku fizycznego i
nerwowego, s??owem osobnik??w
obojga p??ci, szukaj??cych zabawy
i rozrywki. Dla tych warstw s??
te?? przeznaczone wszystkie udo??
godnienia i urz??dzenia, stanowi????
ce program p obytu w Zakopanem
i zapewniaj??ce mu sta??y dop??yw
przyjezdnych na kr??tsze lub d??u??
??sze okresy czasu.
Jest jednak jeden bardzo du??y
i wa??ny odcinek, dot??d przez t??
propagand?? niedo???? skutecznie
uj??ty, a przedstawiaj??cy powa??ne
widoki ??ci??gnienia nowych przy??
bysz??w do tego najbardziej uro??
czego zak??tka Polski. Mam na
my??li ??wiat dzieci! Przyzna
mi ka??dy ojciec i ka??da matka,
??e troska o dziecko jest jednym
z najpot????niejszych motor??w w
dzia??aniach i decyzjach rodzic??w,
a ofiarno???? dla dobra m ilu si????
skich nie zna granic nawet u
mniej zamo??nych rodzic??w, z
czem si?? zw??aszcza u nas w ka??
??dej akcji werbunkowej liczy?? na??
le??y. T?? tajemnic?? psychologiczn??
zrozumia??y dawno narody o w y??
sokiej organizacji komercjalnej,
kt??re w ytworzy??y specjalne dzia??
??y propagandy i reklamy dla po??
zyskania klienteli tak licznych
rzesz konsument??w, czyni??cych
zakupy dla dzieci.
Jak??e zabieraj?? si?? nasi konkuren??
ci do tej pracy, mog??cej zapewni??
przyp??yw tysi??cy nowych go??
??ci tej kategorji do uzdrowiska
czy stacji sportowej?
Sprawa nie jest bynajmniej ani
trudn?? ani wymagaj??c?? nadmier??
nych wydatk??w, musi tylko by??
celowo uj??t?? i odpowiednio pro??
pagowan??.
Przedewszystkiem
trzeba na miejscu postara?? si?? o
pewne uzupe??nienia urz??dze?? za??
bawowych, specjalnie sportowych
z przeznaczeniem dla dzieci.
Mam przytem na my??li m??odzie??
do lat mniejwi??cej dwunastu,
gdy?? starsi ch??opcy i dziewczyn??
ki bior?? ju?? udzia?? w urz??dz??-
/echozak_1931_02_03_0011.djvu
11
???ECHO ZAKOPIA??SKIE???
Nr2i3.
niach dla szerszej publiczno??ci.
Co do rodzajn i kierunku tych
urz??dze?? zabior?? g??os fachowcy,
wspomn?? tylko, ??e w Austrji i
Niemczech akcj?? rozpoczynano
np. dla sezonu zimowego urz????
dzeniem osobnych tor??w sane??
czkowych dla dziatwy, w miej??
scach ??atwo dost??pnych, pod do??
zorem czynnik??w fachowych, kt????
re kontrolowa??y czasy zjazd??w,
ilo???? pasa??er??w, spos??b zje??d??a??
nia i t.d.
???
Gdzie by?? do dyspo??
zycji pop??d elektryczny, instalo??
wano wyci??g, gdzie go nie by??o,
urz??dzono wyjazdy sankami z
pop??dem konnym. Na pokrycie
koszt??w instalacji i personelu
pobierano drobne op??aty od ka??
??dego zjazdu. Oczywi??cie, i?? nie
zapominano o rodzicach czy in ??
nych osobach, towarzysz??cych
dzieciom, kt??re mog??y chroni??
si?? przed zimnem w specjalnych
budynkach wzgl.
???
podcieniach,
mog??y si?? ogrzewa?? lub posili??.
Wog??le rozwijano vielk?? steran-
no???? i troskliwo???? przy obs??udze
toru. ci??gle pami??taj??c o zasadzie
kupieckiej, ??e zadowolenie klien ??
ta jest najlepsz?? reklam?? dla
przedsi??biorstwa.
Podobnie organizuje si?? celowo
i praktycznie nauk?? sport??w, np.
w naszym wypadku nauk?? jazdy
na nartach. Obiera si?? specjalny
teren zabezpieczony od wszelkich
przeszk??d (drogi jezdne, sanie it.d.)
odpowiednio wyposa??ony a nawet
utrzymywany i udziela si?? nauki
systematycznie, znowu przez lu ??
dzi fachowych i odpowiedzialnych,
w warunkach mo??liwego bezpie??
cze??stwa i wygody. Dzieci pobie??
ra j?? nauk?? w oddzia??ach, wedle
w ieku i rozwoju fizycznego, pod
nieustann?? kontrol?? i w warun??
kach. zapewniaj??cych im maxi??
m um korzy??ci i przyjemno??ci. Za
nauk ?? pobiera si?? op??aty zwykle
w wymiarze ni??szym od imprez
prywatnych, przyczem najwi??ksz??
atrakcj?? jest charakter publiczny
czy spo??eczny czynnik??w, zajmu??
j??cych si?? urz??dzaniem danych
kurs??w czy ??wicze??. Niemcy id??
w trosce o dobro dzieci tak da??
leko, ??e zapewniaj?? sobie sta??y
nadz??r sportowo przygotowane??
go lekarza-hygienisty przez ca??y
czas trw ania kursu.
Nie chc?? mno??y?? dalszych przy??
k??ad??w imprez dla dzieci, gdy??
dadz?? si?? one w gronie fachowem
z ??atwo??ci?? ustali??. Wykonanie
ich wymaga jak powiedzia??em
specjalnej troskliwo??ci i uwagi
nie przedstawia jednak ani te??
chnicznie ani finansowo ??adnych
trudno??ci.
Program fizyczno - sportowy
musi by?? uzupe??niony dzia??em
zabaw, wycieczek, pogadanek,
przedstawie?? pokaz??w i td., zno??
w u na zasadzie komercjalnej ce??
lowych ??wiadcze?? za racjonaln??
cen??.
R??wnie?? i kwestji pomieszcze??
nia dzieci oraz hygienicznego ich
??ywienia po??wi??ca si?? du??o wa??
gi. Pensjonaty urz??dzone na przyj??
mowanie dzieci og??aszaj?? si?? spe??
cjalnie, a z czasem powstaj?? na??
wet zak??ady, przeznaczone w y??
????cznie dla tej kategorji go??ci.
Nale???? one z regu??y do najlepiej
prosperuj??cych przedsi??biorstw i
stanowi?? dla siebie now?? atrakcj??
dla uzdrowiska.
Osobnych metod wymaga p r o ??
paganda tego dzia??u roboty wer??
bunkowej. Komitety z??o??one z
przedstawicieli k??l lekarskich,
nauczycielskich, sportowych, kra??
joznawczych, turystycznych i t.d.
opracowuj?? schematy reklamy i
propagandy, wyzyskuj??c w??a??ci??
wo??ci lecznicze, hygien iczne i ro??
zrywkowe danego terenu. Dowia??
duj?? si?? z nich rodzice o nat????e??
niu isolacji, czysto??ci powietrza,
wp??ywie g??rskiej przyrody na
organizm dziecka, poznaj?? korzy??
??ci wczesnego zaprawiania si?? w
sportach i zabawach, s??ysz?? o
pobudzaniu apetytu i wzmo??eniu
wszystkich funkcji ??yciowych
dzieci w okolicach g??rskich i t. d.
???
Notatki i og??oszenia z tego
zakresu pojawiaj?? si?? przed se??
zonami, r??wnocze??nie z innemi
materja??ami propagandowymi i w
??lad za publikacj?? rozk??ad??w ja??
zdy czy specjalnych poci??g??w
turystycznych iub przy sposobno??
??ci zawiadomieii o zni??kach ko??
lejowych, nadto dostaj?? si?? do
wiadomo??ci og????u zainteresowa??
nych drog?? organizacji lekarskich,
kierownictw szk???? i k???? rodzi??
cielskich.
W dzisiejszych czasach i w na??
szych warunkach kwestje cen
odgrywaj?? tak wa??n?? rol??, ??e na??
le??y im tak??e w tym dziale pra??
cy po??wi??ci?? baczn?? uwag??. Usta??
liwszy w racjonalnv spos??b cen??
utrzymania dziecka, nale??y ten
moment wyzyska?? w akcji rekla??
mowej. Rodzice pragn?? dok??adnych
szczeg??????w przy kalkulow aniu
koszt??w pobytu i ceni?? b??d??
wiarygodne w tym wzgl??dzie in ??
formacje materja????w reklamowych
Podobnie ma si?? sprawa z ce??
nami sprs????n orass ubioru spor??
towego. W porozumieniu z ko??a??
mi kupieckiemi da si?? bez trudu
oznaezy?? ceny komplet??w dla
dzieci, jakto np. czyni?? ruchliwe
magazyny w o??rodkach sporto??
wych Szwajcarji. Wybieraj??ca si??
do Zakopanego rodzina wie w??w ??
czas ju?? z g??ry, wiele w przy??
bli??eniu zap??aci za wyekwipowa??
nie ch??opczyka lub dziewczynki,
przyczem komitety propagandy
dostarczaj?? wskaz??wek przy wy??
borze i ocenie potrzebnych arty??
ku????w.
Poruszy??em przyk??adowo kilka
szczeg??????w projektowanej akcji,
zdaj??c sobie oczywi??cie spraw??
z tego, i?? niejedno w. tym kie??
runku uczyniono a reszta da si??
bez wi??kszego mozo??u w Zako??
panem przeprowadzi??,
???
zw??a??
szcza i?? specjalnie tutaj nie brak
znakomitych si?? fachowych w
ka??dej z poruszonych dziedzin,
a brak jedynie ich skoordynowa??
nia dla tej specjalnie idei. Mam
te?? wszelk?? nadziej??, ??e czynniki
miarodajne oka???? zrozumienie
dla tego donios??ego zagadnienia
i p??jd?? za dobrym a tak skute??
cznym przyk??adem zagranicy,
wzbogacaj??c programy sezon??w
zakopia??skich specjalnym mater-
ja??em dla ??wiata dzieci i ???? ??
cz??c wybitn?? korzy???? w??asn?? z
og??lnem d????eniem spo??ecze??stwa
0ko??o wzmocnienia i uzdrowienia
przysz??ych generacji.
DRUKARNIA
PODHALA??SKA
???Koloryt???
Zakopane
Nowotarska 4.
Telefon 645.
Panna z dyplomem
Akademji Eksporto??
wej lat 22 obejmie
posad?? sekretarki,
korespondentki (poi-
sko- franc.) najch??t-
niej w przemy??le lub
banku.
???
Zg??oszenia
do Adm. ???Echa??? pod
D. N.
/echozak_1931_02_03_0012.djvu
12
__________
???ECHO ZAKOPIA??SKIE???
Nr.2i3
Skocznia narciarska na Krokwi.
KRONIKA
Z RUCHU GO??CI. Po kilku dniacb
niepogody spad?? ??wie??y ??nieg
rozpogodzi??o si??, s??o??ce idzie wy??
soko, zaczyna si?? klimat Riviery.
Nas??onecznienie znacznie wi??ksze
jak na francuskim lub w??oskim
Jasnym Brzegu, z daleko czys-
tszem powietrzem, kt??re teraz na
Rivierze jest mgliste i wilgotne.
Zjazd go??ci nadal znaczny ??? Biu ??
ro meldunkowe Komisji Uzdrojo-
wiskowej wykazuje w dniu 31 sty??
cznia i 1 lutego ??? 1800 zameldo??
wanych os??b. Na ulicach Zakopa??
nego wida?? coraz wi??cej ogorza??
??ych twarzy, We wszystkich lo??
kalach a szczeg??lniej w kaw.
Trzaski nadal pe??no, W Zakopa??
nem bawi?? na wywczasach Gen.
J??zef Haller, redaktor Zdzis??aw
Kleszczy??ski i Grzydzewski, po??
se?? W i??jam Horzyca mistrz Mieczy??
s??aw Frenkiel, Kornel Makuszy????
ski, Karol Szymanowski. Stani??
s??aw Wyrzykow ski, Mieczys??aw
Rytard, Zygmunt Nowakowski,,
Roman Gilewski, Edward Zytecki,.
art. malarz Konarska i Borman
z ???Wiadomo??ci Literackich??? i.w.L
SZE??CIO-TYGODNIOWY PRA??
KTYCZNY KURS DLA W??A??CI??
CIELI PENSJONAT??W, DZIER??
??AWC??W I KIEROWNIK??W PEN-
SJONATuW-HOTELl. Ko??o T. S.
L. w Zakopanem otwiera z dniem
7. marca 6-cio tygodniowy pra??
ktyczny kurs dla w??a??cicieli dzie??
r??awc??w i kierow nik??w pensjo??
nat??w przy Zakopia??skiej Szko??
le Handlowej. Kurs sk??ada?? si??
b??dzie z cz????ci og??lnej podstawo??
wej oraz specjalnej z zakresu
przemys??u hotelarsko-pensjonato-
wego, ustawodastwa skarbowego
i nowoczesnej higjeny.
Na kursie wyk??ada?? b??d??; kiero??
w nik kursu iprofesor Stanis??aw
Zakrzewski dyr. szko??y Handlo??
wej, Dr. Zofja Mastalerzowa, Dr.
Kazimierz Mastalerz lekarz k li??
matyczny i Dr. Jaros??aw Saw-
czak autor ???Praktycznego Podr????
cznika dla w??a??cicieli hoteli-pen-
sjonat??w???.
Pocz??tek kursu ??. marca br-
Pierwszy wyk??ad inauguracjny
odb??dzie si?? w Szkole H andlo??
wej 7. marca br. ogodzinie 4 po
po??udniu.
Bli??szych informacji udzieli Dy- i
rekcja Szko??y Handlowej, Rynek
codziennie w dni powszednie od
godz. 11 do 1 2 -tej przed po??. i
od 6 do 7-mej po po??udniu.
Oryginalna muzyka g??ralska przygrywaj??ca podczas zawod??w w Zakopanem.
W??adys??aw ??ytkowicz na trasie biegu 18 kim.
/echozak_1931_02_03_0013.djvu
Nr.2i3
???ECHO ??AKOPIA??SKIE???
13
Maj??tek Narodu Polskiego w Zakopanem czyli
Fundacja ???Zak??ady K??rnickie???
Jeste??my niezmiernie wdzi??czni
??? Ilustrowanemu Kurjerowi Co??
dziennemu??? za poruszenie w nu??
merze 50 z dnia 19 lutego b. r.,
bardzo wa??nej sprawy dla Zako??
panego i Tatr a przedewszystkiem
dla og????u Polak??w w artykule p.
t. ?????le si?? dzieje w Fundacji K??r??
nickiej".
Artyku?? ten niezmiernie wa??ny
poruszy?? spraw?? tak na czasie
aktualn??, ??e ka??dy obywatel
Pa??stwa Polskiego, kt??ry nie
jest kr??tkowzrocznym musi wy??
razi?? Redakcji ???II. Kurjera Co??
dziennego??? szczer?? wdzi??czno????.
Znana jest na tut. terenie ju??
od szeregu lat, bo niemal od
pierwszych miesi??cy po ??mierci
wielkodusznego Fundatora ??. p.
W??adys??aw a Hr. Zamojskiego, z??a
gospodarka fundacji ???Zak??ady
K??rnickie???
Najpi??kniejszy jej teren po??o??
??ony w Tatrach o nazwie ???Za??
rz??d D??br Zakopane??? i stworzo??
ny ???potworek??? pod nazw?? ???Ka??
mienio??omy Tatrza??skie??? oparty
jest na systemie protekcyjnym w
administracji, kierowany przez
ludzi, kt??rzy niedoro??li do swych
zada?? ??? sta?? si?? plam?? na wiel??
kich idejach ??.p. W??adys??awa Hr.
Zamojskiego.
Kr??tki czas, bo zaledwie okres
oko??o 5-letni dzieli nas od po??
w o??ania tej fundacji, a ju?? przez
ten czas zdo??ano obni??y?? tak
strasznie prestige tego maj??tku
zw??aszcza cz????ci le????cej na tere??
nie tatrza??skim ??? kt??rej dawny
zarz??d znany by?? od szeregu lat
na ca???? Polsk?? z uczciwo??ci, wy??
robienia obywatelskiego i oszcz????
dno??ci w wydatkach.
My, kt??rzy widzieli??my i zna??
m y od lat 45 dok??adnie ??ycie i
idea??y ??. p. Fundatora W??adys??a??
wa Hr. Zamojskiego, id??cego za??
wsze w my??l najnowszych zasad
idei oszcz??dzania przyrody ta??
trza??skiej we wszelkich wyda??
tkach do maximum ??? musimy
dzi?? patrze?? na tak straszny upa??
dek tego maj??tku. Musimy pa??
trze?? na niepotrzebnie robione
w ydatki, na nadmierne pensje
protegowanych dyrektor??w, nie-
stoj??ce w ??adnym stosunku do
ich pracy ??? musimy bezradnie
z ??alem ogromnym patrze?? na
dewastacj?? przyrody tatrza??skiej,
s??ucha?? huk??w Kamienio??om??w
Tatrza??skich, kt??rych z ka??d??
eksplozj?? naboju dynamitowego,
powi??kszaj?? si?? zarysy upadku
m aj??tku narodowego. Dr??y i trz????
sie si?? gmach tak skrz??tnie i ce??
lowo budowany przez ??. p. W??a??
dys??awa Hr. Zamojskiego.
Czas ??? ostatni ju?? czas wgl??-
dn???? w tajniki tej zamkni??tej w
sobie instytucji, kt??rej kierowni??
cy m arnuj?? i niszcz?? bezpowro??
tnie tak olbrzymi maj??tek ca??ego
Narodu Polskiego, nie licz??c si??
z jutrem, byle tylko wyci??gn????
dla swej kieszeni jak najwi??cej.
Wystarczy bowiem przeczyta??
publikacj?? zestawion?? przez p.
Henryka Pawlikowskiego p. t.
???Zak??ady K??rnickie??? wydan?? w
r. 1925, drukowan?? we Lwowie
w drukarni Zak??adu Im. Ossoli????
skich. Popatrzmy tam na stron??
55-t?? i ust??p pod tytu??em ???Za??
warcie umowy s??u??bowej z p.
Antonim Pacy??skim???.
Pensja i
pobory r????nego rodzaju p. Pa-
cy??skiego tak wysokie jakich
dzi?? i Panowie Ministrowie nie
maj??. Doprawdy pouczaj??ca ta
umowa, jak mo??na ??y?? i u??ywa??
nic prawie nie robi??c (z w yj????
tkiem reparacji starych p??ot??w,
kt??remi to p. Pacy??ski uszcz????
??liwi?? Zakopane) kosztem dobra
narodowego.
Do???? popatrze?? na sprawozda??
nie komisji rewizyjnej z dzia??al??
no??ci Rady Nadzorczej ???Fundacja
K??rnicka??? za czas od 4 wrze??nia
do 31 grudnia 1927 r.
???
by si??
przekona??, jak mo??na wszelkie
rewizje unicestwi??.
Patrzmy na czasokres rz??d??w
p. Pacy??skiego ??? co si?? dzieje ?
Fachowc??w i ludzi zdoinych.
kt??rzy jeszcze si?? trzymali po
??mierci ??.p . W??adys??awa Hr. Za??
mojskiego usuni??to ??? a w ich
miejsce przyszli protegowani, lu ??
dzie niedoro??li do swych zada??.
W Zakopanem p. dyrektor ???Za??
rz??du D??br Zakopane??? pobiera
tak wielk?? pensj??, kt??rej by si??
nie powstydzi?? nawet najwy??szy
urz??dnik pa??stwowy ??? pr??cz
pensji otrzymuje osobny dodatek
za kamienio??omy, ma na zmian??
2 (!) samochody, sta??y dodatek na
reprezentacj?? ??? a dlaczego w ??a??
??nie on zosta?? dyrektorem ???Za??
rz??du D??br Zakopane??? ??? ponie??
wa?? protegowa?? go b. Rektor Un.
Pozna??ski??go p. Profesor Groch-
malicki, kt??ry obecnie jest w Za??
rz??dzie fundacji.
Ot takie kwiatki, nie potrze??
buj??ce komentarzy.
???Kamienio??omy Tatrza??skie???
dlaczego si?? tak nazywej??? Ot
bardzo prosto.
Dlatego, ??eby
trudniej by??o zgadn???? ??? co to
jest. Nikt tam nic niema, tylko
teren fundacji ??? a w Radzie Na??
dzorczej kogo spotykamy? zn??w
p. Pacy??skiego, kt??ry sam sie??
bie nadzoruje wzgl??dnie pod??
w??adnego mu i w Zarz??dzie i w
Kamienio??omach p. dyrektora ???Za??
rz??du D??br Zakopane???.
Nad Zakopanem panuje obecnie
niepodzielnie fundacja w postaci
???Kamienio??omu Tatrza??skiego??? ,
kt??ry stale od wiosny do p????nej
jesieni g??osi swe zwyci??stwo,
wystraszaj??c letnik??w i chorych
z Zakopanego ??? kpi??c sobie ze
wszystkich ankiet, uchwa?? i po??
trzeb uzdrojowiska co do zaprze??
stania tej niszczycielskiej roboty.
Otworzy??o si?? Kamienio??omy,
wpajaj??c w ludzi przekonanie,
??e w ten spos??b zaszanuje si??
lasy; obecnie stara si?? p. Pacy????
ski o otrzymanie pozwolenia wy ??
r??b??w, by ratowa?? Kamienio??omy
kosztem zniszczenia las??w ta??
trza??skich. Wtajemniczeni m??wi??:
??e d??ugi fundacji *Zak??ady K??r??
nickie??? przenosz?? ju?? 4 miljony
z??otych!!
W jak straszny spos??b zni??
szczono lasy, najlepszym dowo??
dem jest fakt zamkni??cia ca??ych
las??w fundacji w roku ubieg??ym.
Obecnie wbrew woli Fundatora
??.p. W??adys??awa Hr. Zamojskiego
sprzedaje si?? po kaw a??ku maj????
tek fundacji. W Zakopanem m ia??
no ju?? sprzeda?? objekta: ???Her-
baciar-ii????? i ???Wojt??wk?????.
Zapytujemy si??, co robi i jak
si?? tymi sprawami opiekuje Re??
prezentant Rz??du w fundacji p.
Rektor Leon Marchlewski ??? co
prawda trudn?? ma nieraz sytuacj??,
bo przecie?? nie mo??na nie wie??
rzy?? lub podawa?? w w??tpliwo????
s????w tak wysoko postawionych
os??b jak J.E. Ks. Biskupa Adam??
skiego, osobistego przyjaciela i
spowinowaconego p. Pacy??skie??
go. Trudno nie wierzy?? szerego??
wi os??b ze ???Zwi??zku Zamojskich???
nale????cych do najwy??szej ary??
stokracji polskiej ??? tak samo
jak trudno nie wierzy??, ??e F un??
/echozak_1931_02_03_0014.djvu
Nr.2i3
???ECHO ZAKOPIA??SKIE???
14
dacja ???Zak??ady K??rnickie??? z mi??
??osierdzia dla bezrobotnych, za??
tru dnia w Kamienio??omach, spro??
wadzonych z Kres??w r????nych ro??
botnik??w.
Jako miejscowy organ, kt??remu
jedynie dobro Zakopanego le??y
na sercu, podejmujemy na ??a??
mach naszego pisma t?? tak nie??
m i???? spraw?? ??? czynimy to jednak
dla dobra ca??ej Polski. Sprawy
tej nie spu??cimy z oka tak d??u??
go, dop??ki Najwy??sze Czynniki i
Wysoki Rz??d nie wgl??dnie w t??
spraw?? i definitywnie jej nie za??
??atwi, ko??cz??c z marnotrastwem
m aj??tku, kt??ry jest w??asno??ci??
ca??ego ??arodu Polskiego.
R??wnocze??nie zwracamy si?? z
gor??cym apelem i pro??b?? do
wszystkich polskich Redakcyj o
o otworzenie na ??amach poczy??
tnych pism miejsca dla dalszych
rewelacyj na poruszony temat
celem wykazania prawdy Pa??stwu
i spo??ecze??stwu polskiemu, celem
wy??wietlenia niejasnych spraw
i w rezultacie uzdrowienia tych
fatalnych stosunk??w i oswobo??
dzenia m aj??tku narodowego od
ludzi, kt??rzy tucz?? si?? krw awic??
zapracowan?? i oszcz??dzan?? przez
ca??e ??ycie przez ??.p. W??adys??awa
Hr. Zamojskiego a darowan?? Na??
rodowi Polskiemu. .
d-n
-
)
OTWARCIE PA??STWOWEJ
SZKO??Y PSZEMYS??UHOTELAR??
SKIEGO W ZAKOPANEM. Dnia
28. lutego odb??dzie si?? uroczyste
otwarcie pierwszej w Polsce
Szko??y Przemys??u Hotelarskiego.
Szko??a ta ma na celu kszta??cenie
kwalifikowanego personelu do prscy
w pensjonatach i hotelach uzdro??
wisk i miejscowo??ci klimatycznyh
Polski. Od 1. marca nruchomiony
b??dzie jednoroczny kurs hotelar??
ski oraz jednoroczny kurs dla
nauki gospodarstwa z przewag??,
zaj???? praktycznych.
Po sko??czeniu roku n auki gospo??
darstwa absolwentki b??d?? przyj????
te na kurs specjalizacji w ku ch ??
n i wykwintnej icukiernietwie. Ucze
nice obu kurs??w odbywa?? b??d??
w czasie sezonu praktyk?? w pen??
sjonacie i restauracji szkolnej.
Uczenice s?? zwolnione od op??at
szkolnych w my??l rozporz??dzenia
Ministerstwa W. R. I. O. P.
Z ZAKOPIA??SKIEJ SZKO??Y
HANDLOWEJ. Z dniem 16. lute??
go br. obj???? kierownictwo nowo-
za??o??onej we wrze??niu z. r. Zako??
pia??skiej Szko??y Handlowej Ko??a
T. S. L. p. Stanis??aw Zakrzewski
profesor Szko??y Ekonomiczno???
Handlowej w Krakowie i Dyrektor
Miejskiej Szko??y Handlowej w Nie??
po??omicach.
Szko??a obecnie pod fachowem i
spr????ystem kierownictwem roz??
wija si?? jak najlepiej i d????y, by
w najbli??szej przysz??o??ci zamie??
ni?? j?? na szko???? czteroletni??,
Szko???? Ekonomiczno???Handlow??
typ u sanatoryjnego o pe??nych
prawach publiczno??ci.
Pensjonat
Wybrana???
a
ul. Zamojskiego
pod zarz??dem
Zofji Kappowej
Pokoje s??oneczne i ciep??e.
W e r a n d y . ------------------------------
Fortepian.
Radio.
???
J??zyk francuski, nie-
-----------
miecki i angielski.
-----------------
Kuchnia wykwintna i obfita
Pensionat po??o??ony w o-
grodzie z pi??knym wi??
dokiem na Tatry. --------
Pensionqt ca??y rok
otwarty!!
CENY KON-
KURENCYJ-
NE!!!----
Jedyna sposobno????
dla go??ci Zakopia??skich
i Krynickich zwiedzenia
najpi??kniejszych okolic
Polski.
???
STA??A KOMUNIKACJA LUKSUSOWYM
AUTOBUSEM ???MERCEDES"
Krynica
do Pienin przez Nowy Targ, Czorsztyn, K ro??cien??
ko, Nowy S??cz, Stary S??cz do Krynicy.
Odjazd z Zakopanego: 8 rano z Dworca
Autobusowego. ???
Odjazd z Krynicy: 3 popo??.
z placu vis a vis Nowych ??azienek.
Sprzeda?? bilet??w i zamawianie
miejsc w Zakopanem: Dworzec Autobusowy,
w Krynicy: Sklep pod Palenic?? v is a vis Teatru.
NOWOOTWARTY
cc
BAR J??DRUSIA1
(b. kierownika kawiarni Trzaski)
ul. na Rynek.
???
Bufet zimny i gor??cy o ka??de]
porze dnia, obficie zaopatrzony.
???
Piwo okocimskie. ???
W??dki, likiery, wina firm pierwszorz??dnych. ??? Kuchnia
domowa na m aile o ka??dej porze dnia do us??ug P. T.
Go??ci.
???
CENY UMIARKOWANE.
Cena pojedynczego numeru 50 gr.
/echozak_1931_02_03_0015.djvu
15
???ECHO ZAKOPIA??SKIE???
Nr.2i8.
RESTAURACJA
PODHALE
PIOTRA W ??JCIKI - Zakopane, Krup??wki 5.
Rendez vous sportowcow
W BARZE ???EMPIRE???
UL. KRUP??WKI 67.
W??dki i wina krajowe i zagraniczne. Bufet znako??
micie zaopatrzony.
SPECJALNO???? SA??ATKI ?? KANAPKI.
Kuchnia wyborowa prowadzona przez znanego
kuchmistrza p. Fiuta.
Poleca ??niadania,obiady, kolacje
po cenach przysf??pnych,
W??dki i wina krajowe i zagrani??
czne. ??? Bufet znakomicie zaopa??
trzony.
Bilard.
Stowarzysz m ia o raz wycieczki zbiorowe otrzy-
m y|q rabat.
Lokal Trzaski w Zakopanem od dawna s??ynie jako pierwszo??
rz??dny lokal rozrywkowy w Zakopanem. W??a??ciciel rozumie??
j??c, ??e ??yjemy w okresie wy??cigu pracy i modernizacji ???
zamkn???? w jesiennym martwym sezonie sw??j lokal i odno??
wi?? go wielkim kosztem. Sal?? dancingow?? artystycznie od??
malowana ??? zaprowadzona najnowszego systemu wentyla??
cj?? ??? jest to obecnie w ka??dym ca'u nowoczesny lokal,
kt??rego ca??kiem ??mia??o zazdro??ci?? mog?? Zakopanemu sto??
lice Europy.
???
Lokal Trzaski jest zawsze przepe??niony ???
bo naprawd?? wart"> zobaczy?? t?? now?? atrakcj?? Zakopanego.
KAWIARNIA ZACISZE' CUKIERN1A
J.??? RZANKOWSKIEGO
Krup??wki (dom J??zefa Pawlicy, obok ko??cio??a)
poleca zdrowe i obfite obiady, kolacje, ??niadania.
???
???
Kuchnia
smaczna domowa na ma??le.
??wie??e ciastka o ka??dej porze.
Koncerta radjowe.
Obiady jarskie.
Ceny zni??one.
KAWIARNIA - RESTAURACJA
TRZASKI W NOWEJ SZACIE
/echozak_1931_02_03_0016.djvu
Of
Tatrza??ski
Park Narodowy
O??rodek Dokumentacji
Tatrza??skie)
stolica sport??w zimowych
V'w'wwvyr'v 'ww'*???wwww'w 'w 'ww 'i
IIIP/10/14/322
i
wT
K
k
e
tla capitale des sports ??hiver
PI
?????? ?????????
jI
das Zentrum des Wintersports
o
c
E
II
the capital of winter???-sports.
Wydawca, redaktor naczelny i odpowiedzialny Dr, Jaros??aw Sawczak.
Orikarnja Podhala??ska ,Kolooyt??? Zakopaie Nowotarski 4