/tt_p_zrp_099_0023.djvu

			???Igr.In??.Ks simierz ????^??1??????1 
Referat na konferencj?? nc.ukewo- 
teoiipiosn?? pt,"Wykorzystanie 
???'rzeki Dunajec", 
. 
4??? 
.. 
* 
I 
WYKORZYSTANIE SI?? ^ODNYCH GORNEGQ 
PUNAJ Q A ............... _ 
..... 
Referat niniejszy ma za zSdanie przedstawienie pro?? 
jektu wykorzystania wod g??rnego Dunajca w rozwi??zaniu pre- 
ponewanym do realizacji. 
Prace projektowe s?? pr??wadztne na podstawie Uchwa?? 
??y xTr T4l/i>2 Prezydium Rz??du z dnia 10 wrze??nia 1952 r, 
Zobowi??za??a ona Llinisterstv-'O Energetyki d| opr:.cowaniat 
1. "Koncepcji technicznej uj??cia i mo??liwie wszech- 
stronnego i ekonomioznegf wyzyskania w??d rze?? 
ki Dunjca i jego dop??yw??w de uj??cia Popradu, 
2, Za??o??e?? projektu i projektu wst??pnego dla za?? 
k??ad??w i urz??dze?? ??? . znaczeniu kluczowym w kon?? 
cepcji i w wy zy skaniu zasob??w vodn??ch Dunajca 
w obszarze, jak w p-cio 1 , a w szczeg??lno??ci 
dla zak??ad??w i urz??dze?? po??o??onych w okolicy 
??? 
Czorsztyna". 
Koncepcja teohniosaa i za??o??enia projektowe s?? 
w y sia n e , do opracowania projektu wst??pnego b??dzie mo??na 
przyst??pi?? po zatwierdzeniu ju?? wykonanych prac. 
Konieczno???? budowy zbiornik??w wodnyeh dla wykorzy?? 
stania energetycznego, wyr??wnania przep??ywu wody i ochrony 
prze* powodziami jest ju?? dostatecznie uzasadniona w p??>- 
zasta??ych referataoh, sKorzy??ci gospodarcze wynikaj??ce"z. 
zespalanego wykorzystania rzek s?? oczywiste i wydaje si?? 
zb??dnym dalsze omawianie tego zagadnienia w sensie og??lnym, 
wymaga natomiast analizy s??uszno???? przyj??tych rozwi??????..*, 
technicznych. w obszarze g??rnego Dunajca w nawi??zaniu do ca?? 
??ok s z ta??tu zmian, wywo??anych projektowanymi bud??wlaci??4 ?????? 
przylegaj??oym terenie, 
Y/ariant.? kaskady g??rnego Dunaj pa 
Zakre??lone Uchwa???? Prezydium Rz??du ramy rozwa??e?? 
projektov??ch s?? przyj??te s??usznie. Dorzecze Dunajca od ??r???? 
de?? do uj??cia Popradu charakteryzuje wyj??tkowo du??a obfito???? 
opad??w i r??w nie du??e r ????n ic e mi??dzy przep??ywom minimalnym 
i maksymalnym. Zanotowany przep??yw minimalny w rozwa??anym 
okrosie 31 lat wyni??s?? 1,5 ????/sek, maksymalny za?? 2150 ????/sek. 
?????&Poprad w miejscu po????czenia z Dunajcem na dorzeoze prawie 
r??wnej powierzchni, przep??yw za?? ??redni prawie dwa razy 
???niejszy, przy znacznie mniejszych r????nicach mi??dzy minimum 
i maksimum, 
??*\ 
t^.I*\ 
. 
G-??ray Obszar dorzecza stanowi Tatrza??ski park 
Narodowy. tote?? obszar ten zosta?? z wszelkich rozwa??a,i nad 
wykorzystaniem rzek wy????czony. W??a??ciwy Dunajec powstaje 
przez po????czenie potok??w Czarny i Bia??y Dunajeo w okolicy 
I??owego Targu. Kilka kilometr??w ni??ej wpada'Bia??ka Tatrza??ska. 
Obszar po????czenia tych potok??w je st pierwszym miejsoem, 
gdzie mo??na utworzy?? zbiornik du??ej pojemno??ci o oowa??nym 
efekcie gospodarczym,jest to w??a??nie zbiornik ozorsztynski. 
??v,vaW , / 
./.
		

/tt_p_zrp_099_0024.djvu

			- 
2- 
????ion mi??dzy Tatr za??ekim Parkiem ITarodowym, a zbiorni?? 
kiem czorstynskim deje mo??no???? budowy 8???miu zbiornik??w ?? ????cz?? 
nej pojemno??ci oko??o 150 min.m3?? Tec??miczn?????ekonomiczna analiza 
wykaza??a, ??e zbiorniki %e nie s?? w stanie, nawet ????cznie, za?? 
st??pi?? zbiornik??w obszaru. Czorsztyn ??? Jazowsk^. Kie daj?? one 
r??wnie?? mo??liwo??ci zmniejszenia zbiornika ezorsztyr.skiego do 
takiej wielko??ci, ??eby ni?? by??o konieczno??ci przenoszenia budow?? 
l i zabytkowych, W obecnych warunkach gospodarczych budowa ich 
nie jest ekonomicznie uzasadniona, 7.??korzy stanio potok??w stano?? 
wi zagadnienie w g??'#wnej mierze energetyczne i niezale??ne ??? 
Ha podstawie ca??okszta??ty badaxi. prowadzonych przez 
r????ne plaoowki techniczne i naukowo mo??na postawi?? iniosek, ??e 
ujarzmi?? niszcz??ce si??y Dunaje?, i wykorzysta?? 30 w pe??ni gospo?? 
darczo nale??a??oby przez ????czne u??yoie ws2??Tstkioh ??rodk??w,kt??re 
s?? do dyspozycj??, a ???moonowicie: 
-1 zwi??kszy?? s1*opie.a z les^n??a dorzecza i zmieni?? jako??ciowy clia??? 
rakter zalesie , 
- 
z budowa?? biologicznie gome odcinki potok??w i wybudowa?? za?? 
pory szutrowe dla wstrzynfynia rumoszu wleczonego przez potoki 
w okresach wezbra/i, 
??? 
???zbudowa?? zbiorniki wodnfe w ??rednim ??doinku potok??w g??rskich 
w miejscach uzasadnionych ekonomicznie, 
- 
utworzy?? w miejscach po??o??onych mo??liwie wysoko du??o. regu??a- 
oyjne zbiorniki wodne, 
1 
Z wszystkich wyliczonych wy??ej ??rodk#w jed^iie du??e zbi??r 
n iki wykazuj?? krotki okres zwrotu nak??ad??w przy wysokich korzy???? 
ciach energet^aaych i retency jnych. Korzy??ci wykorzystania ener?? 
getycznego uzasadniaj?? budow?? tych zbiornik??w nawet.w obecnych 
ci????kioh warunkach gospodarczych.*Warunki topogr ficz n e i hydro?? 
logiczne d3 j?? mo??no???? budowy du??yoh zbiornik??w na Dun-.jcu jeayni?? 
w obBoarze mi??dzy uj??ciem Bia??ki Tatrza??skiej a Jaz??w sid??em. Roz?? 
wa??one w tym obszarze 5 mo??liwych zasadniczy ch??ukl??d??w wariejvtow 
kaskad. Odcinek prze??amu Dunajca w Pieninach z rozwa??a?? nad wy?? 
korzystaniem wy????czono w og??le dla nienaruszenia istniej??cyoh tam 
w arto??ci kulturowych. Wyr????niaj?? si?? nast??puj??ce dwa warianty 
zasadnicze: 
??? 
* 
- 
elilninuj??cy zbiornik w Czorsztynie- dla unikni??cia zmian w 
zabytkach???budownictwa, przyrody j. krajobrazu (oznaczony na 
planszaoh jako wariant 1); 
- 
eliminuj??cy zbiornik w Jazowsku dla zachowania istniej??cych 
w obsza^rze ????cka sad??w -owocowych o du??ej w arto??ci gospodarczej 
(wariant), 
XI wyniku prafl projektowych wytypowano do zatwierdzenia 
nast??puj??cy wariant kaskady? 
0, 
... 
, 
Zbiornik g????wny w Czorsztynie z z.;.por?? przy Zielonych 
Ska??kach o maksymalnym pi??tr zen iu 559 m??n.p.m. i pojemno??ci 
cr.ikowitej 614.m??n.m5# T??neJt ci??nieniow y prowadzi wod?? a>od 
pasmem Coreow w okolioy Lubania do si??ow ni podziemnej w"ob?? 
szarze wsi Tylm. .nowa.kKast??pi?? stopie .: kaskady tworzy??by zbior?? 
nic w TyImanowej z zapor?? przy wsi Wietrzniea o pi??trzeniu 
maksymalnym 4I7 m. n .n .p .m . i pojemno??ci ca??kow itej 82 mlaa.m^ 
i u??ytkowe-j" o k o??* 75 mln.m^ 
*. 
, 
>J 
oii.Oi.ni- tego drugiego stopnia
		

/tt_p_zrp_099_0025.djvu

			v 
- 
??- 
by??aby umieszczona u wylotu drugiego tunelu ci??nieniowego przy 
dolinie 'jrzyna w pobli??u wsi Jazowsko, gdzie ma by?? utworzony 
ma??y zbio r n ik wyr??wnania dobowego. 
Szczeg????owe studia techniczno-ekonomiczne wykaza??y, 
??e nie mo??na zast??pi?? zbiornika w.Czorsztynie ??adnym innym roz?? 
wi??zaniem. Du??y zbiornik utworzony w miejscu, gdzie ????cz?? si?? 
trzy powa??ne dop??ywy daje mo??no???? wykorzystania osi??gni??tego 
wyr??wnania;wody na pe??nym wysokim spadzie. Zast??pienie Czorsz?? 
tyna zbiornikiem w Jazowsku daje niewykorzystanie spadu 142 metry, 
tzn.tyle oo spad Wis??y od uj??cia Sanu do morza, 
??? 
Rezygnacja z wykorzystania Duna??*a od Kro??cienka w 
gor??, a?? do ??r??de?? da niewykor??ystanie potencjona??u rz??du ponad 
300 i	
			
 /tt_p_zrp_099_0026.djvu 
		
			Stopnie wodne przewidziane do budowy clo 1975 r. 
Wska??nifcj, t ec ??rnic zno-ekonom ic zne. 
! ------- 
Kaskada 
- iMoo 
I???? 
i 
.1 
t 
~I-------- 
IPr??d 
iGWh 
I 
1 
1 
Dunajec 
(Czorsztyn-Tylmanow^) 260 I 349 
San 
(Kaskada Solina- 
Przemy??l) ' 
T.is??a Sandomierska 
Dolna Wis??a 
Brda 
Bug 
T ?????? TPoTen??'T 
~ 
T Okres 
- 
??*??? ???????? sp??a?? a1- 
no??ci 
lat 
180 1 407 
i 80i500 
1 815 14350 
1 55t108 
1 182 1/380 
Razew 
?? '1580 16102 
Ilo???? Inos?? u-lKoszt.l 
stop-1 ??ytkowa Inln. i 
ni 
1zbiornikz??. 
1 
ika min 1 
______ _____ 
.1 ??_ J.. 
2 1480 I1.698!13, 
1?? 
7 
12 
7 
???jL 
42 
679 
12 
96 
>65 
927 
1 2259 
1 
I 
12.150 
12.450 
110.400 
I 568 
U U500 
??19846 
I 
I??? 
1 17,4 
t 39,2 
1 8,9 
1 14,1 
!..26,2 
i 
??u 
w 
Gospodarka wodne. 
Du??a pojemno???? zbiornik??w Czorsztyn i Tylmanowa pozwa?? 
la na utworzenie ????cznej rezerwy powodziowej 100 mlnsm3 , wystar?? 
cz?ja??ej dla zabezpieczenia przed powodzi?? o powtarzalno??ci raz 
n~ 
. 
100 lat. Projektowane pomocnicze zbiorniki na Uiedziosance 
i Kamienicy dadz?? ????cznie z g????wnymi 120 min.m3, tzn.tyle ile 
przewidyvano dla rezerwy powodziowej Czorsztyna i Jazowska ra?? 
zem. Zbiorniki umo??liwi?? podniesienie przep??yw??w nizkowyoh gwa~ 
rantuj??eych zaopatrzenie* w wod?? ni??ej le????cych oeiedlij -???????? 
i potrzeb melioracji ora?? popraw?? warunk??w rozci????zenia ??ciek 
na ca??ej dolinie Dunajca i na Wi??le. Gospodarka wodna zosta??a 
zaprojektowana tak, aby za,gwarantowia?? d??ugotrwa??e n iskie prze?? 
p??ywy Dunajoa w obszarze Pienin, istniej??ce obeonie w warunkach 
naturalnych, 
*^ 
r"- 
Kaskada typowana ujmuje 483 min.m3 pojemno??ci u??ytecznej 
tzn.42 $ rocznego sp??ywu. Kaskada z??o??ona z du??ych zbiornik??w 
w Czorsztynie i Jaz??wsbt 948 min.m3, tzn.84 
Kaskada m a ??ych 
zbiornik??w 128 min.m3 * zn ,l3 fi. 
Zmiany gospodaroze r e jonu 
Zalaniu ulegn?? .tereny o powierzchni 2700 ha z 807 gospo?? 
darstwami w Czorsztynie i 600 ha w Tylmanowej z 216 gospodarstwa?? 
mi. Ilo???? zmagazynowanej wody przypadaj??ca na 1 zalane gospodar?? 
stwo wypada korzystnie w por??wnaniu z innymi zbiornikami. Zalane 
grunty maj?? wysoki prooent nieu??ytk??w i nisk?? jed ni?? warto???? 
u??ytkow??. Przewiduje si?? cz????ciowe przeniesienie gospodarstw i 
cz??sciowu wyw??aszczenie przy zasadzie wykupu ziemi i budynk??w wt* 
aktualnej warto??ci rzeczywistej, Wynikaj??ce z tego koszty w po?? 
r??wnaniu do koszt??w ca??ej inwestyoji nie s?? w islkie (t.ynosz?? ??red?? 
nio ok.7 ?o). Efektywno???? inwestyoji jest od nich zale??na w sto?? 
sunkowo .ma??ym stopniu.
		
	
			
 /tt_p_zrp_099_0027.djvu 
		
			- 
5-, 
p- 
v 
' 
vP#i vVv??TVV??????.- 
* -???\|v??sJk 
W^??'' 
'??? 
>. 
?????? 
t* 
?????'???''H'K's,. 
t 
Zapora w Czorsztynie umo??liwi przeprowadzenie lin ii ko?? 
le 
????cz??cej Uowy Targ ze Szczawnic?? i Piwniczn??. Szosa i 
kolej przeprowadzone, po??udniow?? stron?? zbiornika zaktywizuj?? 
gospodarcze Spisz 4 umo??liwi?? rozw??j pomocniczego przemys??u. 
Stanie si?? op??acaln?? produkcja krmienio??om??w andezytu. Zbiornik 
.??/ 
w Tylmanowej da m??s??nosd zm eliorowania obszaru ????cka, 
???..Trunki budowy . 
. Warunki geologiczne w miejscu projektowanej zapory w 
Czorsztynie przy Zielonych. Sk??akach zosta??y zbadane w ramach po?? 
trzebnych do za??o????.u. pro jektowyoh. Zar??wno co do bezpiec ze.ustwa 
budowli jak i w zrkresie przewidywanych koszt??w funduwania nie 
ma ??adnych zastrze??e..4. Zapora w Tylmanowej i trasy obu tuneli do?? 
prowadzaj??c??ch, wod?? do si??ow ni, s?? rozpozn??me wst??pnie, r??wnie?? 
i tu nie wida?? przeszk??d w realizacji budowli, 4 pobli??u obu 
projektowanych zap??r istn iej?? wystarczaj??c?? zasoby materia????w 
budowlanj?oh, takich jak kru s z y w o do beton??w i masy ziemne, 
Przewiduje si??- ??e budowa obiekt??w kaskady trwa?? b??dzie 
6-7 lat. V okresie tym b??dzie zatrudnionych 2-3 tysi??cy ludzi w. 
zale??no??ci od pr25yj??tego stopnia zmechanizowania robot. ??alkn^ity 
koszt rob??t przewidziano na 1,7 miliarda z??otych- z czege 
- tap 
importowanych urz??dze?? nie powinien przekroczy?? 5-6 ????. 
Zabytkj. budowni ??twa, 
... 
Przewiduje si?? przeniesienie wszystkich wytypo-..aa; - 
budowli zabytkowych poza obszar zalewu, ????cznie z pewn?? li v*???' a 
otaozaj??cych gospodarstw. Przeniesienie to jest technic zni-i real?? 
ne i uzasadnione ekonomicznie. W analizie przyj??to ko^torys.y 
sporz??dzone przez w??adze konserwatorskie. Przeniesin-aa maj?? byj 
zabytki wsi Manimy, Frydman, D??bno i Harklowa na te r e n i e zalewu 
czorszty??skiego oraz nieliczne budowle zabytkowe w -oitalic?? ????1~ 
manowej, 
. 
_ 
, 
Obszar istniej??cego osiedla Tnezasowego i wsi Czorsi^yn 
wraz z tradycjonalnymi skia??icami i zamkami Czorsztyn i ITiedsica 
w obecnie proponowanym wariancie pozostaj?? ca??kowicie poza zalewem 
w stanie nienaruszonym. Projektowana zapora le??y 1,5 km od zamku 
czorsztyaskiegc i 3,5 km od ITiedzicy, 
Pieni.Liski Park I7~.rodow;?; 
Przedstawiony do zatwierdzenia projelct kaskady ze 
zbiornikiem w Czorsztynie z zapor?? przy Zielonych Sk&a??kach pow?? 
sta?? w zasadnie zym za??o??eniu oei??gni??cia m a k symalnych^korzysei 
gospodarc ^ych przy mo??liwie bia??ych stratach w warto??ciach kultury 
narodowej. Dla unikni??cia dalszych nieporozumie'/i nale??y wyja??ni??, 
??e ostateczn ie zcaiieoliano prac nad poprzednim wariantem z z. por?? 
przy riedzicy. Zbiornik w tym rozwi??zaniu dotyka?? skraju Parku 
narodowego. Zatapia?? obszar ska??ek czorszty??skich oraz osiedle i 
wie?? Czorsztyn i si??ga?? podn????a zamk??w w Czorsztynie i Hiadzicy, 
Obecnie proponowane rozwi??zanie ??dsuwa zbiornik od granicy Parku 
na 2 km, przy czym jego przyrodnicza najcenniejsza cu?????? po??o??ona 
mi??dzy potokami Sobc??aaskim i Ociemnym je st w lin ii powietrznej 
odleg??a o 8 km od zbiornika. Oddalenie i ???ukszta??towanie terenu 
daje minimalne podstawy do obaw powstania zmian klimatycznych w 
obszarze Parku. Masy powietrza o zmienionej przez jezioro wilgotno???? 
c i i temperaturze pozostan??. w kotlinie uj??cia ????iodziczanki, ewen?? 
tualnie cz?????? ich sp??ynie przez prze????cz Snosk?? i dolin?? Kros- 
nicy w rejon Kro??cienka. 
i
		
	
			
 /tt_p_zrp_099_0028.djvu 
		
			III 
i 
I 
Spraw?? przewidywanych. zmian klimatu w przyleg??ym r ejo ?? 
nie opracowa?? zmar??y wybitny klimatolog dr Y/??.Milata?? Stwierdzi?? 
on, ??e istniej??ce obec^iie w kotlinie Nowotarskiej zastoiska zim?? 
nego povietrza o mi????sso??oi 5 do 25 ??, a je&ynie w skrajnyoh 
wj;padkach ei??gaj??oe 50 - 75*a.nad dnem doling???) przelej?? si?? 
przez koron?? ftapory. 
Stwierdza on, ??e rtw ten spos??b warunki termiozne k li?? 
matu lokalnego w c??bszarse Czorsztyn - ITiedzioa, ?? nawet w Sro?? 
mowcach i w partia*Oh po??o??onych po stronie czechos??owackiej ule ??? 
ga znacznemu pogorszeniu11. Winnym miejscu pracy dr Milata piszej 
??Zwi ??kbzy si?? w obszarze zalewu ????czfiie z zachodnimi stokami Pie?? 
nin ilo???? opad??w atmosferycznych w iOrmi?? m??awki, oo jednakowo?? 
n ie powinno mie?? wi??kszego wp??ywu na og??ln?? sum?? opad??w atmosfe?? 
rycznych obecni! notowanych. V/ wypadlaa. zmniejszenia przep??ywu 
wody przez prze??om Dunajca obni??y sie w ilgotno???? wzgl??dna jtQn 
wietrz?? w samym prze??omie Pienin, Zagc^nienie Ti pogorszy si??. 
z chwil?? wybudowania sztolni do Kro??cienka, kt??r?? b??dzie edprowa??? 
dzona du??a ilo???? wody.??? 
^ 
Prof.Hilata wypowiadaj??o si?? w 1953 r. stwierdzi??: 
"Powy??sze wnioski nie mog?? by?? ostateczne, gdy?? ca??o???? zagadnie?? 
nia wymaga przeprowadzenia w omawianym obszarze d??ugofalowych 
bada?? z zakresu meteorologii?? hydrologii i fenologii, przy czym 
badania te nale??y rUzpooa???? jak najszybciej???. 
Z wypowiedzi wida??, ??e pr??f .Ilil??ta nie widza.:,! powa??niej- 
fszeg# niebezpiecze??stwa dla w??a??ciwego masywu Pienin^ a tym 
bardziej dla najdalej po??o??onej od zbiornika ich cz????ci naj?? 
wy??szej - wschodniej. Zaznaozy?? tu nale??y, ??e daleko wi??kszo zmier?? 
ny klimatyczne mog??oby spowodowa?? puszczenie ca??ej wody prze??o?? 
mem pianiaskim . lecz o charakterze przep??ywu przystosowanym dci. 
potrzeb energetyki. Stolnia odprowadza cz?????? wody poza Pieninami 
zgromadzon?? w zbiorniku g????wnym kosztom wezbra??. Przewidziany w 
projekcii) przep??yw w Pieninach, jakkolwiek zani??ony, pozostaje 
w swoich r????nioach mi??dzy zim?? i latem zbli??ony do warunk??w na?? 
turalnych, 
.53 
??? 
Dla zachowania biologii doliny rzeki w obszarze prze?? 
??omu przewidziano oddawanie takiej ilo??ci wody, kt??ra w warunkach 
naturalnych by??a w cz??sto powtarzaj??cyoft si?? d??ugotrwa??ych stanach 
niskich- Proponowany przep??yw gwarantowany je st przesz??o dwa ra?? 
zy wi??kszy od absolutnie minimalnego naturalnego. 
Za warunek zasadniczy przyj??to utrzymanie sp??ywu ??o?? 
dziami ?????????? Pieniny, W??kresie od maja d?? w-rze??nia przewidziani* 
oddaw anie 
sta??ej nie zmienianej r??wnie?? i w.-ci??gu doby, ila??ci 
wody wystarczaj??cej do sp??ywu. Za ilo???? wystarczaj??c?? uznano tak?? 
minimaln?? cz??sto powtarzaj??c?? si??, przy kt??rej w warunkach natu?? 
ralnych sp??yw si?? odbywa??. Jest mo??liwe takie rozwi??zanie, przy 
kt??rym w??d?? t?? b??d?? dysponow a??y W??adze Parku narodowego. 
Projekt przewiduje oddawanie przez zbiornik w miesi??cach 
zimowych dla potrzeb prze??omu 4,0 ????/sek , Taki stan wzgl??dnie 
mniejszy trwa?? w badanym ^>1???letnim okresie w lQ???ciu zimach co 
najmniej przez 20 dni w roku. V roku 1929 przep??yw 3,2 - 3 ,4 m3/ 
sek trwa?? przez 53 dni bez przerwy. Absolutne za?? minimum wynosi 
l??5 ????/sek. Daje to podstaw?? d# twierdzenia, ??e przep??yw 4*0 m3/ 
sok nie epowoduje szk??d w biolagii oieku. 
^ 
/' eiaresiG sp??ywu turystycznego przewiduje s_i?? oddawa?? 
nie 12 ????/sek. Stan taki lub mniejszy w okresie badanym zdarzy?? 
si?? w 500 dniach, przy czym sp??yw si?? odbywa??. Autor niniejszego 
r 	
			
 /tt_p_zrp_099_0029.djvu 
		
			. 
. 
. 
- 
7- 
' 
?????? 
i- 
, 
.??? >- 
;..-c??? 
???<- 
. 
??. 
??? 
Zdaniom projektanta, mi??kszy przep??yw je st ;zupe??nie zb??dny.Ana?? 
liz a ekonomiczna wykaza??a, ??e zwi??kszenie ???jego aawet do 18 m3/ 
sek. powoduje spadek re3\townt??oi inw estycji zaledwie d?? 30 
?? ostatnich projektach powa??nie zmniejszono*wahania??? 
lustra wody w zbiorniku *??20rsztyv;.skim. Du??a pojemno???? u??yteczna 
powoduje, ??e wahania te b??d?? powolne. Ca??kowite wykorzystanie 
tej pojemno??ci mo??e nast??pi?? pt trzech kolejnych lataeh suchych, 
w tych warunkach nie mo??e by?? raow*~y 9 tworzeniu si?? obszar??w 
b??ota w ramach c efk i. ^Opracowane o-beenie ^zasady praoy szczytowe 
-pompowej dodatkowo ogranicz?? te wahania, Umo??liwo tt pe??ne wy?? 
korzystanie zbiornika dla cel??w sportu i turystyki. Zmiany 
krajobrazu, wywo??ane powstaniem zbiornika c zor szty .askicgft b??d?? 
niew??tpliwie korzystne. ; 
???"W ramach tw??rczej wsp????praey z Pa??stwow?? Had?? Ochrony 
Przyrody i Ministerstwom Kultury, i Sztuki istniej?? realne mo??li?? 
wo??ci wprowadzenia dalszych zmian w projekcie,- zmierzaj??cych 
do z b li??e n ia daiBXjciu ?????????? ?? ?????^?????????? ?? eh ??ggmttaiiteygiijtste 
reprezentowanych interes??w spo??ecznych. . 
????????\???? 
.Ci????ka sytuacja ekonomiczna Polski i zaooganie tech?? 
niczne zmusza do uruchomienia wszystkich istniej??cych rezerw go?? 
spodarczych, nieodzownym warunkiem rozwoju kulturalnego jest mi???? 
dzy innymi wzrost poziomu kultury materialnej. Elektryfikacja oa- 
??ego kraju jest pljastaw?? przysz??ego dobrobytu, Hydrov,??ze?? cz r- 
szty:iski jest w strnie zabezpieczy?? na szereg lat potrzeby p wa???? 
nej cz????ci kraju w zakresie pokrywania obci????e?? szczytowych, Jest 
w stanie zabezpieczy?? przed powodziami dolin?? Dunajca i odegra?? 
zasadnicz?? rol?? w zabezpieczeniu doliny Wis??y, co jest nie tylko 
konieczno??ci?? gospodarcz??, ale i spraw?? ochrany ??ycia mioszk;\uc??w?? 
Bez zbiornik??w na g??rnym Dunajcu nie b??dzie mo??na zabezpieczy?? 
potrzeb przemys??u i rolnictwa w podstawowy surowiec jakim jest 
woda. 
Odpowiedzialno???? za post??p gospodarczy kraju ci????y 
w g????wnej mierze na in??ynierach i technikach. Zesp???? projektowy 
ma ambicje stan???? na wysoko??ci zadania na pomierzonym sobie od?? 
cinku gospodarczym. Umi??owanie przyrody i zabytk??w nie j e s t wy?? 
????czno??ci?? pracownik??w specjalistycznych instytut??w naukowych. 
Umi??owanie w??a??nie tych warto??ci kultury narodowej i humanizm 
technik??w zn alaz?? wyraz w podporz??dkowaniu tym sprawom m y??li i 
w ysi??k??w praoy zawodowej?? 
Prop??nov??any spos??b technicznego wykorzystania rzeki 
mo??e s??u??y?? jako wz??r kompromisu postulat??w tech niki i kultury 
narodowej. Zesp???? projektowy przyj???? na siebie odpowiedzialno???? 
za postawienie wniosku o konieczno??ci zwi??kszenia koszt??w budowy 
o 200 milion??w z??otych dla zabezpieczenia przep??yw??w Dunajca w 
??onoSic^m ^^mlrt?? widleni????energe?yic??S??? 
fj,?0Is17^-3bardzie-j 
??adnych bezpo??rednich strat w Pieni -skim 
???????????da^?? 
cznosc. zmiany histerycznego o t o c z ^ i ^ ^ ^ ^ ^ arSd*W3'm* Kta-L??- 
n ik ??e obaw ?? zmirn w-??????????????! -i 
^ 
j_. 
zony c h zabytk??w i 
sTOu-korzy??ci okonomiiSo, 
1?? ??^ 301 ??10??1?? ^asadniaj?? wy- 
I4??
		
	
			
 /tt_p_zrp_099_0030.djvu 
		
			Osi??gni??ty kompromis jest prawie bez precedensu w ??wia- 
tOYj??ym budownictwie wodnym. Vystarczy wymieni?? takie stracone . 
warto??ci jak? porohy dnieprowe na Ukrainie, wodospady przy 
17-rwie w Esftonii, wodospad Im??tra w ??inland i i , Czarci?? Ska?? 
w Czechos??owacji oraz Sp??l?? po??o??ony w sercu parka narodew^go 
w Szwajcarii, 
* 
??? 
?????? 
?? dotychczasowych wypowiedziach przyrodnik??w brak jest 
realnych okre??le?? przewidywanych strat w przyrodzie Pienin. 
S?? tylko obaw;.???, ??e mog?? one'powsta??. Stawianie sprawy w ton 
spesob, ??e "Pieninom grozi zag??ada??? jest niezgodno z prawd?? 
i szkodliwo, i to przede wszystkim dla spraw Ochrony przyrody 
wiara w skuteczno???? protest??w stoi na przesefcodzie prowadzenia 
badali klimatologicznych w obszarze Czorsztyna, ZQ lat temu 
podobny przebieg mia??a walka ??? budow?? zapory w Po??nowie. 
W??wczas te?? protestowano zaniedbuj??c badania, Yf efekoie nio 
wiadomo, czy zbiornik spowodowa?? zmiany mikroklimatu i jakie, 
'*T/alk?? o Ro??n??w zako??czy??a katastrofa powodzi 1954 r , , 
w dwa Isita p????niej rozpocz??to budow??, ?? efekcie pope??niano 
b????d tworz??c zbyt ma??y zbiornik, 
Zesp???? projektowy deklaimje gotowo???? dalszego korygo?? 
wania projektu w my??l wskaza :d i we wsp????pracy z przyrodnikami, 
nawo??uj??o de szanowania wysi??k??w zmier zaj??oyoh do zwi??kszenia 
dochodu -narodowego. 
Obecnie pe??ne dobrej w oli stanowisko energetyk??w winno 
by?? wykorzystane dla rea??iza oji hydrow??z??a 0 wszystkich ??q-~ 
chach rozwi??zania optymalnego* 
Wa r s zaa?a, 
stycze.a 1958r , 
ww/689