/004.djvu

			Ochrona przyrody w Polsce 
W dniu 10 b. tn. w sali konfe?? 
rencyjnej Ministerstwa W yzna?? 
Religijnych i O??wiecenia Publicz?? 
nego odby?? si?? doroczny zjazd 
Pa??stwowej Rady Ochrony Przy?? 
rody. W zje??dzie wzi??li udzia?? 
cz??onkowie P. R. O . P ., 
delegaci 
Ministerstw, oraz delegaci szere?? 
gu instytucji naukowych i o??wia?? 
towych. 
Zjazd otworzy?? p. minister S??a?? 
womir Czerwi??ski, w itaj??c zebra?? 
nych i podkre??laj??c wyj??tkowe 
znaczenie prac P. R. O . P ., kt??rej 
dzia??alno????, zataczaj??c coraz szer?? 
sze kr??gi, wydaje tak znakomite 
rezultaty. Zaznaczywszy 
sw?? 
szczeg??ln?? przychylno???? dla po?? 
czyna?? P. R. O. P . p. minister 
Czerwi??ski wyrazi?? ubolewanie, ??e 
z powodu braku czasu zmuszony 
jest opu??ci?? zebranie, poczem od?? 
d a?? przewodnictwo profesorowi 
Szaferowi, przewodnicz??cemu P. 
R.O.P. 
Rozpoczynaj??c prace zjazdu 
prof. Szafer zda?? sprawozdanie 
z dzia??alno??ci P. R.O.P. w ro?? 
ku 1930. O ile chodzi o organi?? 
zacj?? Rady i jej organ??w, to ule?? 
g??a ona istotnemu polepszeniu w 
szczeg??lno??ci w zakresie d zia??al?? 
no??ci Komitet??w prowincjonal?? 
nych, kt??re dzi??ki stypendjom 
naukowym, oddanym do dyspo?? 
zycji ich przewodnicz??cych, uzy?? 
ska??y rodzaj sekretarjat??w, w o- 
sobach m??odych pracownik??w 
naukowych, interesuj??cych si?? za ?? 
gadnieniami ochrony przyrody. 
W Katowicach zosta?? zorganizo?? 
wany ?????l??ski Komitet Wojew??dz?? 
ki do Spraw Ochrony Przyrody???. 
N a kresach wschodnich .Rzeczy?? 
pospolitej rozpocz????a ??yw?? akcj?? 
nowa delegatura Rady, kt??r?? po?? 
wierzono Podolskiemu Towarzy?? 
stwu turystyczno-krajoznawcze?? 
mu w Tarnopolu. W Gdyni pow?? 
sta?? ???Regjonalny Komitet Ochro?? 
ny Przyrody na powiat morski???. 
Niestety w roku sprawozdaw?? 
czym nie uda??o si?? osi??gn???? naj?? 
wa??niejszego i dawno upragnio?? 
nego celu, t. j. ustawy o ochro?? 
nie przyrody. Dzi??, gdy bodaj ju?? 
wszystkie pa??stwa w Europie i 
wiele pa??st w w innych cz????ciach 
??wiata ustawy takie posiadaj??, 
by??oby przewlekanie tej wa??nej 
sprawy niezmiernie szkodliwe. 
To te?? prof. Szafer zwr??ci?? si?? 
dop.ministraW.R.iO.P.zgo?? 
r??c?? pro??b??, aby zechcia?? uczy?? 
n i?? wszystko, co mo??liwe, dla 
jaknajrychlejszego wydania usta?? 
wy o ochronie przyrody w Pol?? 
sce. Zaznaczy?? tu nale??y, ??e u- 
stawa ta zosta??a ju?? dawno opra?? 
cowana i zredagowana przez Ko?? 
misj?? Kodyfikacyjn?? i czeka tyl-| 
ko na zatwierdzenie przez Sejm, 
Niezmiernie w a??n?? zdobycz?? 
w zakresie innych ustaw jest 
wprowadzenie do prawa g??rni?? 
czego (Rozporz??dzenie p. Prezy?? 
denta Rzeczypospolitej z listopa?? 
da 1930 r.) , nast??puj??cego ust???? 
pu: ???Je??eli pewne cz????ci obszaru, 
na kt??rym m aj?? by??, lub s?? pro- 
waczone roboty poszukiwawcze, 
posiad aj?? s zczeg??lniejsz?? wart o???? 
dla bada?? naukowych, jako wy?? 
j??tkowe zabytki przyrody, to o- 
chron?? takich cz????ci mo??e naka- 
za?? minister przemys??u i handlu, 
lub upowa??niona przez niego 
w ??ad za g??rnicza*'. 
Wsp????praca Rady z Minister?? 
stwami i z w??adzami pa??stwowe- 
mi innych instancyj rozwija??a si?? 
bard zo pomy??lnie. W szczeg??lno?? 
??ci Ministerstwo Spraw Wewn??trz 
nych i podleg??e mu w??adzr sz??y 
bardzo na r??k?? poczynaniom Ra?? 
dy. Ministerstwo R olnictw a, kt???? 
re tak wydatnie pracuje na polu 
ochrony przyrody w Polsce, w ro?? 
ku bie????cym zdzia??a??o szczeg??lnie 
wiele. W pami??tnym d niu 19 
sierpnia zosta?? zawarty kontrakt 
kup na drugiej cz????ci Pienin, po?? 
??o??onych, po stronie polskiej nad 
Dunajcem, przez co osi??gni??ty 
zosta?? przez ca??e spo??ecze??stwo 
gor??co upragniony cel, utworze?? 
nia z ca??ych Pienin Parku Naro?? 
dowego. Uroczysto???? oficjalnego 
og??oszenia Pienin Parkiem N ar o?? 
dowym odby??a si?? dnia 31 sierp?? 
nia w Szczawnicy. Niezale??nie 
od tego Ministerstwo Rolnictwa, 
utworzy??o ca??y szereg innych,; 
mniejszych rezerwat??w. 
Stosunki P. R. O. P. z zagra?? 
nic?? by??y bardzo o??ywione. :Do???? 
powiedzie??, ??e R ad a w chwili o- 
becnej wymienia swe publikacje 
z 88 instytucjami pokrewnemi w 
r????nych cz????ciach ??wiata. W 
szczeg??lno??ci o??ywione by??y sto?? 
sunki z Czechos??owacj??, z kt??r?? 
????cz?? nas wsp??lne interesy, prze- 
dewszystkiem w zakresie organi?? 
zacji pogranicznych Park??w N a ?? 
rodowych. Prof. Goetel, kt??ry 
bardzo wydatnie pracuje na tem 
polu, wyg??osi?? w Czechos??owacji 
szereg odczyt??w propagando?? 
wych, dotycz??cych w pierwszym 
rz??dzie Parku Narodowego w Ta?? 
trach. 
Za po??rednictwem P. R. O. P. 
Polska bierze stale ud zia?? w mi??- 
1to. 
idzynarodowych organizacjach o- 
I chrony przyrody. 
1 Propaganda ochrony przyrody 
jest jednym z g????wnych cel??w Ra?? 
dy. W roku sprawozdawczym z 
ramienia R ady zosta??o wyg??oszo?? 
nych 55 odczyt??w w 14 miastach, 
nie licz??c w to odczyt??w dla za?? 
granicy lub zagranic??, wyg??oszo?? 
nych przez radjo lub ustnie. Na 
specjaln?? wzmiank?? zas??uguje 
195 odczyt??w p. Stefana Jarosza, 
wyg??oszonych przez niego na te?? 
mat ameryka??skich i polskich Par 
k??w Narodowych w 33 miejsco?? 
wo??ciach, kt??rych wys??ucha??o 
zg??r?? 60.000 os??b; cz?????? docho?? 
du przeinaczy?? prelegent na fun?? 
dusz wykupna resztek step??w na 
Podolu i Pokuciu. W Warszawie 
i we Lwowie by??y zorganizowane 
wystawy ochrony przyrody, kt??re 
zwiedzi??o tysi??ce os??b. Wystawy 
te cieszy??y si?? wielkiem powodze?? 
niem. Na Mi??dzynarodowej W y ?? 
stawie Komunikacji i Turystyki w 
Poznaniu posiada??a Rada swoje 
w??asne stoisko. 
Nad ochron?? i niszczeniem przy 
rody w roku 1930 prof. Szafer 
nie zatrzymywa?? si?? specjalnie, 
odsy??aj??c zebranych do 10-go 
rocznika ???Ochrony Przyrody??? , 
gdzie znajduj?? si?? w tym wzgl???? 
dzie szczeg????owe informacje. N a 
czarnej karcie niszczenia przyro?? 
dy w roku sprawozdawczym mo?? 
??na zapisa?? stosunkowo niewiele 
fakt??w. Z nich bodaj ??e najwa???? 
niejszy jest fakt niszczenia ro??lin 
pod has??em u??ytkowania ro??lin 
leczniczych. Zabicie kilku oka?? 
z??w z nielicznych ju ?? resztek ??o?? 
si, zabicie nied??wiedzia na Pole?? 
siu w czasie ochronnym, maso?? 
we strzelanie w wielu okolicach 
Polski, tak zwanych ptak??w d ra?? 
pie??nych, wzmo??enie si?? k??usow?? 
nictwa w Tatrach i Gorcach, za?? 
bicie Bobra na Niemnie pod 
Grodnem, wycinanie limb w Gor?? 
ganach, zniszczenie wi??kszej ilo?? 
??ci g??az??w narzutowych, a wresz?? 
cie gro??ne niszczenie przyrody w 
dolinie Ojcowskiej. 
Ko??cz??c sprawozdanie wyrazi?? 
prof. Szafer serdeczne podzi??ko?? 
wanie cz??onkom Rady, kt??rzy sw?? 
prac?? przyczynili si?? do pomy??l?? 
nych wynik??w dzia??alno??ci Rady. 
Specjalnie d zi??kowa?? prof. Szafer 
tym wszystkim instytucjom, kt??re 
nie szcz??dz??c czasu i trudu, ofiar?? 
nie s??u??y??y wielkiej idei ochrony 
przyrodzonego pi??kna polskiej 
ziemi. 
Nast??pnie kolejno zabierali g??os 
przewodnicz??cy komitet??w Rady 
we Lwowie, Poznaniu, Warsza?? 
wie i Wilnie, daj??c sprawozda?? 
nia z dzia??alno??ci, poczem prof. 
Goetel zd a?? sprawozdanie ze sta?? 
nu prac przygotowawczych w or?? 
ganizacji pogranicznych park??w 
narodowych. 
Nad sprawozdaniami temi roz?? 
w in????a si?? o??ywiona dyskusja. 
Po przerwie obiadowej prof. 
Siedlecki wyg??osi?? referat o zada?? 
niach Polski na polu mi??dzynaro?? 
dowej ochrony ptak??w, a prof. 
Kreutz o problemie ochrony g??a?? 
z??w narzutowych w Polsce. N a ?? 
st??pn?? cz?????? programu zjazdu 
obj????o wy??wietlenie film??w, de?? 
monstruj??cych Bazalty w Jano?? 
wej dolinie na W o??yniu i kopalnie 
soli w Wieliczce, wreszcie prof. 
Goetel pokazywa?? przezrocza z 
Tatr. N a tem zjazd zamkni??to. 
D.