/ikc_1916_018_0002.djvu
I
*/
.ILUSTROWANY KURYFR CODZfFWNV-
-
N r IR S oda, 10 Stvcznia 1QI6
Snad?? tego przekonania, tej wiary w niezwy-
a??tonos?? koalicyi kr??l Miko??aj nie mla! i dla??
tego uczyni! to, co uczyni?? ??? to, co nakazywa??
mu uczyni?? rozum i poczucie obowi??zku wobec
w??asnego narodu.
Z te j o stanowiska patrz??c na rzeczy, nale??y
prryjfa* do wniosku, i?? kapitulacya m stej Czar-
neg >ty Jest jednak wielkim ciosem morainym
ai a mW arstw koalicyi.
(Telegramy omawiaj??ce bli??ej kapltulacy?? Czar??
nog??ry zamiesxemmy na str. 6).
8 stycznia 1915.
(Kalendarzyk wojenny s przed r o k ity
Walki pod Tarnowem trwaj?? dal??j.
HTADES??AHTE.
Bud??et liieSkiiio Irakeira
w drugim roku woiny.
Krak??w, 17 stycznia,
W ubieg???? sobot?? zacz????y si?? w magistracie
krakowskim obrady nad bud??etem Wielkie??
go Krakowa Pod przew. dra Leo w obecno??
??ci komisarza lortrc/Rego p. Federowicza, zebra??
??a si?? na posiedzenie rada przyboczna krakow??
ska i podg??rska i wszyscy wiceprezydenci. P ro??
jekt bud??etu na rok administracyjny od I lipca
1915 de 36 czerwca 1916, pracds&wi?? zebra??
nym prez. d r Leo emu dyrektor Jan Krzy??anow??
ski. Obrady trwa??y dwa dni Pierwszego d n a za??
??atwiono bud??et krakowski, drugiego p o d ??
g??rski.
tfcpost tad??c??swe pr??. 1st.
Przedk??adaj??c preliminarz bud??etowy, d r Leo
wyg??osi?? obszerne przem??wienie, kt??re przytacza??
my w streszczaniu:
, Podobnie jak wsry^kie miasta BaszefO kraju,
odczuwa Krak??w bardzo dotkliwie wp??yw woj??
ny na sw?? gospodark?? finansow??. Sk??adaj?? si??
na to r????ne przyczyny: najwa??niejsza, to ewa-
kuacya dobrowolna i przymusowa niemal po??
??owy mie??k*??c????, co wywo??a??o gwa??towny spa??
dek dochod??w bud??etowych; obok tego
wzrastaj??ca z ka??dym dniem dro??yzna zm u??
sza do podwy??szenia wydatk??w; wreszcie wiclo-
rakli ci?? lary apwi??y wprost na mu&to t po??
woda w ojuj, np. w formie op??at kwaterun??
kowych itp. Tem u przypisa?? nale??y, ??e w roku
bud??etowym 1914|1 ????, tj. w pierw szym roku woj??
ny frrs**?? Mi????? s????&kb6r przcuzin 4 i pi) Bii-
! k n l ?? n ?? , W*5*y jwtaak dzi??ki czyokaoym przez
zarz??d mirsta pa??stwowym subweneyom oraz dzi????
ki znacznym dochodom, kt??re wp??yn????y z po-
daflm akcjro>wec?? od wojska, obni??ony zosta?? c
4 mtfeomy, czjrfc do kwoty oko??o 5rc., o-
p??acaj?? w??a??ciciele realno??ci w Tarnowie 123 prc.
w WieliczM 132 prL, za?? w Bochni 147 prc.
Wynika to st??d, ??e najpierw miasto Krak??w jest
gmin?? i powiatem zarazem, a wi??c nie ma tu o-
dr??bnych dodatk??w powiatowych, nast??pnie za??
st??d. ??c stopa dodatku gminnego jest mimo osta??
tniego podwy??szenia cokolwiek ni??sz??, ni?? w po??
wy??szych trzech s??siednich miastach.
Podwy??szenie dodatk??w gminnych z??ago??
dzone zwfctio w Krakowie jeszcze przez ta. ??e
ixnesd Eiiasto uzyska?? u rz??du wydam* rozpo??
rz??dzenia cesarskiego, moc?? kt??rego )ui w roku
1915, a wi??c o pi???? lat wcze??niej, otrzymaj?? w??a??
??ciciele realno??ci najwy??sz?? granic?? ob??
ni??enia stopy podatkewej, co w su??
mie owych pi??dn lat przedstawia si?? jako opust
w kwocie oko??o 2.000.000 koron.
Poniewa?? w czasie wojennym wp??ywy z po??
datk??w bezpo??rednich przedewszystkiem i odrazu
spadaj??, musia??a Rada miejska podnie???? jedno??
cze??nie 1 to bardzo znacznie dodatki do poda??
tku akcyzowego. W rzeczywisto??ci te?? zarz??dze??
nie to uratowa??o miasto od katastrofy
fmansowej. Podczas gdy bowiem doch??d gminy
z dodatk??w d c podatk??w bezpo??rednich okaza??
w pierwszym roku wojny w por??wnaniu z pre-
limin#'Zem bud??etowym olbrzymi nied ob??r, o-
trzyma??o miasto z ak cyzy , dzi??ki podwy????
szeniu dodatku, znaczn?? nadwy??k??, kt??ra
????rznk z uzyskan?? przei miasto dwumilionow??
subwency?? rz??dow?? umo??liwi??a pokrycie gro??????
cego 4 i p??i milionowego deficytu.
W podebny spse??b spodziewamy si?? pokry??
te?? preliminowany n a rok 1915/16 niedob??r,
o ile rz??d, jak w roku poprzednim, przyjdzie
miastu z pomoc?? przez udzielenie odpodwiedniej
subwencyi. Po nastaniu normalnych czas??w
b??dzie mo??na dopwwo u??o??y?? normalny bu- i
d??et miejski i w??wczas b??dzie spos^no???? po??
wzi??cia decyzyi, czy uchwalone przez Rad?? miej??
sk?? podwy??szenie dodatk??w gminnych ma by??
nadal w tej samej vrys*ks??d utrzymane. S????
dz??c z rozwoju dochod??w miejskich w drugim
roku wojny, mo??na mie?? nadziej??, i?? pewnt z??a ??
godzenie obci????enia podatkowego nast??pi.
Adw. Or, DANIELU
Krak??w, Rynek A-B I . 37,
urz??duje od 8-mej??? 1 -szej przed i od 3???6-te]j
popo??udniu.
Z daim.
??liskie przedsi??biorstwa,
Dfesftr, pr&et spraw powaiui^Mycfc,
h??wni* pitni* o xakawk??,
Po teatrach ??? wri??j Magistrat
W przedsi??bioratwo i ??? ??lizgawkf.
PM**;
fmkant??ai
kuMC kartci.
Dwa
Ki*eh
L<-t*ttub i
FdUjwryicent Aaayt
sj&??
Krak.
!er
P??
bo
CK
Najpi??kniejsz?? i najwi??cej dla
lacza war??l
to??eiow?? odmian?? w palenia papu ??w t?? (*,,
zaprzeczenia wyrobione z ttajdeiikatniejsajoti
w????kien li??ci morwowych
to*t?? ,JSORWITAK".
Pala si?? r??wno, daj?? przy tem dym ch??odny
8?? w smaku ??agodne l przyjemne, u&zl&chetnia'.l
j?? wszelkie gatunki tytoniu.
Zaopatrzone
w antynikotynow?? wat?? ???Wit&]???, kt??ra ui??w|
szkodliwe dla zdrowia ??k)??dnikL
Wyrabiajcie sa nie r??cznie tylko maszynowi*,
Ten spos??b _wyrobn jest j??dynie hygieniesaj
i w dzisiejszych czaaach niezmiernie wa??ny.
Tym zaletom a nie sznmnej reklamie zawdsj??,
czaj4 tatki sa??????nvU*n" swe powodzmiia.
Stan is??a w Waloszyftskl
fabryka tatok w Krakowi*,
Co dzIeA nittsie!
Krak??w, 18 stycznia,
Na kolumn?? Legion??w.
W zaet??jpstu-ie Ofiaro dmiv??u Htdakcya tr.a
Kuryera Codziennego??? wbija gwo??dzie do fco-
lu??my Legionu Polskiego na fundusz wd??w i
n e r o / po legionistach.
23.114 kor. 31 hal.
W dalszym ci??gu otrzymali??my nast??puj??ce |
ofiary i
???
*
???
Sz. Funkcyonaryusze i Robotnicy na p r z e ??
strzeni Ryman??w - Zarszyn 62 kor. 90 hal,
( rehmy gw????d?? honorowy) a mianowicie WPP.i
Lichmowski Leon, kolejomistrz 4 kor., po 2
kor. i Jakie! Teofil, cie??la, Mazur Leon, cie??la, Tu??
rek Pawe??, murarz, Gajewski Jan, pomocnik cie-
sulski, Opiel?? Jan, robotnik, Porawski W??ady??
s??aw, robotnik, Kasiewicz Albin, robotnik, Krze*
mi??ski Andrzej, robotnik; po 1 kor.: Sieradzki
Walenty, torowy, Kurian Izydor, robotnik, Hen-
drzak Miko??aj, stolarz, Michalczyk, cie??la, Lazor
Andrzej, robotnik, Krzemi??ski Jan, robotnik, Po??
myka??a Jan, robotnik, D??uski Jan, robotnik, Lo-
??a??ski Bronis??aw, robotnik, Giebus Adam, ro??
botnik, Biele?? W??adys??aw, robotnik, Bukowska
Katarzyna, robotnica, Ciupka Walenty, robotnik,
Duran Antoni, monter, Piasecki Jan, stra??nik,
Piasecka Anna, stra??niczka, D??uski J??zef, stra??nik,
Ciep??y Andrzej, robotnik, Kijowski Franciszek,
robotnik, Ostach Jan, robotnik, Ostach Kazimierz,
robotnik, Zachtej Miko??aj, torowy, Unger Helena,
prywatna, Mazur Piotr, stolarz; po 80 hal.: Rysz
Piotr, robotnik, Czaja Weronika, robotnica, Ki??
jowski Piotr, robotnik; po 70 hal.: Kurpie! Marya,
robotnica, Kijowski Jan II, robotnik; jx> 60 haLi
Rykid Jan, robotnik; po 50 hal.: Ma??ek Jak??b,
robotnik, Ma??ek Albina, robotnica, Kielar Jan, ro??
botnik, Michniowica W??adys??aw, robotnik, Wielo-
b??b Pawe??, robotnik, Kijowski Jan i, robotnik,
Przybylski, robotnik, Urbanik Jan, robotnik, Przy??
bylski Jan, robotnik : po 40 hal.: Fokik Jan, ro??
botnik, Szal Franciszek, robotnik, W??grzyn Bro??
nis??aw, robotnik, Bajgier K e nens, robotnik, Bie*
Wyr??b i sk??ad ??????wny;
APTEKA
Fort.G lM i??
W KRAKOWIE.
Sk??ady we
wszystkich
aptekach.
/ikc_1916_018_0003.djvu
. rLUSTWTWANY K W S T & t CODZTFNTWY* ??? Kr. JR.
19 Styen*.
1
n?
[
i-te'
*ar.
bo*
joh
,D7.
ai*
M
twa
taj
ci??.
fi*.
?
|e?? Stanis??aw, ro&otmk, So??tysik jukoo, robotnik,
folcsk J??zef, robotnik, Milanowski Bronis??aw, r o ??
botnik, Boczar Micha??, robotnik, Matek Pawe??,
cie??la, Sza! |an, robotnik, Kasiewicz Wiktorya,
ro b otnic a , ??u??a??ska Stanis??awa, robotnica, Sie-
radzbs Franciszka, robotnica, Flory an Siams??swa,
(ODotnica, Deptuch, murarz, Bajgier W??adys??aw,
rob o tnik , Malik Franciszek, pomocnik stolarski,
Duda Micha??, robotnik, Borowski W??adys??aw, ro-
jyjraik, Pietrzkiewicz Dominik, robotnik; po 30
^ , 1.; Mte??nik Tadeusz, robotnik. Kijowski J??drzej,
ro b otnik , Szul Karol, robotnik, Schindler Jan, ro??
botnik; p o 20 hal.: Mermer Micha??, robotnik,
Kocha??ski Walenty, robotnik. Og??lna suma 62
Icor. 90 hal.
ffazyitkla Szsn. Wcya??arwi *W*dak 1 k u . 9fi??r??-
jsacttn przesy??amy gor??ct podzi??kowanie
Czf Sfapi??czycy wst????
pi?? do Kola Polskiego?
(??) Niecodzienn?? sensacj?? * polskim ??wiecie
politycznym by??a sprawa wst??pienia pos????w so??
cjalistycznych (P. P S. D .) do Ko??a Polskiego,
przez co wysoce przyczyni li si?? oni do ujedno-
H??fmiatia polityki Ko??a P olskiego i Naczelnego
Komitetu Narodowego na terenie wiede??skim.
Przez wst??pienie bowiem polskich socyalist??w
do Ko??a Polskiego ??? najwy??sza reprezentacya
tpo??ecte??stwa polskiego w zaborze austryackim
wzros??a na sile i powadze.
Konsolidacya atoli pog????w polskich w Kole
Poiskiem jest jeszcze niezupe??na Do Ko??a Pol??
skiego r i e nale???? bowiem cz??onkowie stronnictwa
ludowego z pod znaku pns??a jana Stapi??skiego.
Jest to klub pi??ciu pos????w, odgrywaj??cy w poli-
tycznem ??yciu mas w??o??cia??skich powa??n??
rol??.
jak si?? dowiadujemy spraw* wst??pienia do
Ko??a Polskiego pos????w l??dowych z p??d znaku
pos??a Stapi??skiego ??? jest jak na najlepszej dro??
dze. Definitywne rokowania mi??dzy Prszydyum
Ka??a Polskiego a prezesem pos???em Janem Sta-
fWsklin ju?? si?? rozpocz????y. Wst??pienie zatem
Stapi??czyk??w do Ko??a Polskiego jest kwesty??
najbli??szych tygodni.
Sprawa Liebknechta???
a prasa.
??Wykluczenie* pos??a Liebknechta z socyalno-de-
??? okratycznej frakcyi me przestaje by?? przedmio??
tem ??ywych dysertacyi zar??w no w zagranicznej
prasie partyjnej, jak i bezpartyjnej.
Uchwa??a ??wykluczaj??ca" weterana niemieckiej
Skaln e j demokracyi z partyi, brzmi jak nast????
puje.
??? Poniewa?? towarzysz Liebknecht dzia??a
J wyst??puje ustawicznie przeciw uchwa??om Frakcyi,
1 w ten spos??b gwa??ci w brutalny spos??b obo-
wia?W solidarno??ci partvjnej ??? przeto Frakcva
os??-.adc??ii, ze Liebtoaectot tttnotl wsaMaUoe j*raw*
wynikaj??ce z prrymtetoe??ca (Jo fnatyl*.
Berli??ski ???Vorv?arts* uchwa???? t?? zaopatruje w
nast??puj??cy komentarz:
???6ens tej w kance??aryjno-obskttrnej redakryi
skomponowanej ochwaty ??? jest zupe??nie mt^asny
jakie prawa ???wyrokuj??" o WKjroaie??no??d do
Frakcyi ? Kto da?? prawo cz??onkom Frakcyi orze??
ka?? o utracie praw partyjnych kolegi ? Przyna??
le??no???? partyjna polega na wyborze pasta p rze /
swych wyborc??w i na Aetysryl kantgrau partyj??
nego. Te p?awa i obowi??zki mo?e mo?? utraci??
jedynie na podstawie orzeczenia kongresu partyj??
nego, albo wyborc??w ??? nigdy w drodze uchwa??y
Frakcyi.
O??wiadczenie h M i c u ^ h tew. UtMnseehtewi
kagapiec, o??miela si?? odbiera?? ptys??owi prawa, kt????
rych ci ludzie mu nie nadali. Jest to wykrocze??
nie .w o d z??w " przeciwko wo??i ag??tu Partyi, kt??re
tylko ten skutek mie?? a n t e , te podkopuje jed??
no???? i spoisto???? partyjn??*.
Wiede??ska ,Arbeiterzeitung?? solidaryzuje si??
zupe??nie z wywodami berli??skiego bratniego o r??
ganu.
W??oski ???Mcssagero* prwmawia r??wnie?? ta
Liebknechtem. Natomiast rzymska ???Idea Nazio-
nale" wyst??puje gwa??townie przeciw .M essag*ro???>.
. Trzeba zaj???? zdecydowane stanowisko prze??
ciw ub??s??wwniu tego cz??owieka przez demoJtra-
tyczn?? pras?? w??osk?? ??? pisze ???Idea Naztonale*.
Wed??ug tej moralnie i duchowo ^degenerowanej
cz????ci prasy ??? jest Liebknecht bohaterem, ponie
wa?? jako Niemiec zwr??ci?? si?? podczas wopry
przeciwko swej ojczy??nie. O n, jako obywatel,
oskar??a sw??j kraj i rz??d, zohydza go wobec za??
granicy i os??abia powag?? wewn??trz. . Id e a Nazio-
nale- konkluduje, ??e taJd ar??nwiek nie jest bo??w
terem, lecz zdrajc??. ???Zgrajo* U ebkm c bt zas??uguje
tylko na pogard?? uczciwego Wiocha*.*
Ofiarno???? Polak??w
ameryka??skich.
Do ???Dziennika Narodowego" w Piotrkowie
donosz?? :
Ciekawyeh im *g j??srtfSt?? iw e 9 na ??amach ??we-
go pisma dzielny srerniverz idei, przez Leg1owy
prezentowanej, redaktor ???Dziennika Polskiego" z
Deretroit, Karasicwicz.
??
Oto one:
Z okazyi rocznicy za??lubia pewnej rodziny
polskiej ??? zebra??o si?? na wieczorku, pr ~ez t??
rodzin?? urz??dzonym, razem dziesie?? os??b ???
najbli??szych przyjaci???? i znajomych domu. Pod??
czas skromnej koteryi ??? kto?? zaproponowa??
sk??adk?? na Legtewy. Gospodarstwo i ma??a lUzbtt
go??ci z??o??y??a na ten cel dolar??w 41.50.
???
???
*
Na chrzcinach u biednego robotnika polskie??
go w naszem mie??cie kto?? wspomnia?? o g??odnych
Zebrano kolekt??, kt??ra przynios??a d. 10.
Na innych chrzcinach z??o??ono na Legiony d.
9:00, jeszcze na innych zebrano na g??odnych w
kraju d. 7 50, a jeszcze na innych, gdzie nrem
by??o 21 os??b z rodzin pracuj??cych i biednych
robotnik??w ??? zebrano d. 13.30.
???
*
S??owem przyk??ad??w takich mamy ea??e dzie??
si??tki z ostatnich tygodni, gdzie biedni robotni??
cy, czy to z okazyi chrzcin, czy jakiego?? innego
zebrania towarzyskiego, w ma??etn k????ku najbh??
szych znajomych zbierali po kilkanaide, czy
kilkadziesi??t dolar??w.
Miewaj?? ??uno*iae mi??so w??*towe z te??szesn
(bez por??wnania mi??sem rybiem. Przez dodanie
korzeni i t??uszczu ro??linnego uzyskuje si?? z tej
mieszaniny oo?? zupe??nie podobnego, a jednak o
wiele ta??szego od prawdziwego, Brod zim ego u
mi??sa
W kundlu uazwsne te jest po niemiecku ???D e-
de-Fleisch* i przedstawia si?? jako ci??gliwa,
zbtta masa, nadaj??ca si?? zupe??nie d o spo??ytko??
wania kuchennego. Przez sjjecyalny proceder u-
s??w* t t?? przy tabrytcacyi tej masy md??y smak i
zapach ryb, a dzieje si?? to wszystko bez u??ycia
jakichkolwiek chemikali??w i przy zachowaniu
wzorowej czysto??ci.
Mi??so .Do-de* wprowadzano w Berlinie do
kasatSu. Cena wynosi 2 kor. 50 tul. za kilo??
gram. Mi??so to nadaje si?? r??wnie?? do sporz????
dzania wszelkiego rodzaju kie??bas. ???
W Bremie
o tw uto ju?? specyaln?? central?? dla sprzeda??y mi????
sa ???De-de*.
Kombinowane mi??so.
Wobec coraz bardziej wzmagaj??cej Si?? dro??y??
zny mi??sa, czynione s?? w Berlinie pr??by ???pota??
nienia" tego meeb??dnego artyku??u przez przv
rz??dzenie ppw ne?o ..melan??u" rrwe^nego.
Poddania tl?? kr??la czarnog??rskiego. Telegra??
my donosz??ce o poddaniu si?? kr??la czarnog??r??
skiego ??? wywo??a??y w dniu wczorajszym rad ossy
ittsar??j w ca??ym Krakowie. Publiczno???? miejsco??
wa w olbrzymich masach wypetniia lokale r e ??
stauracyjne i kawiarniane, ??ywo komentuj??c d o ??
nios??e znaczenie tego faktu. W niekt??rych ??oka-
tadk, jsk ???Espbaada*, ???Spoesya" i ???Teatralna",
orkiestry odegra??y hymn austryacki i hymny na??
rodowe pa??stw walcz??cych w wiemem przymie??
rzu z bohaterskiemi wojskami monarchii. P ubli-
czast????, w tr??d kt??rej prrewataii reprezenisuici si??y
zbrojnej mocarstw centralnych ??? burzliwe okla??
skiwa??a hymny pa??stwowe i narodowe. W dniu
dzisiejszym, na zarz??dzenie prezydyum -"usta,
maj?? by?? udekorowane budynki m ie^ d e
gwtami o barwach pa??stwowych i uoej&l
Aaniukaki*. (Bohofa^ientjre) p
b. f. w ??rod??, t. j. 19 stycznia. Po ranner
??eiistwie rozpocznie si?? su m a o godz??m*
uko??czeniu tej??e oko??o (pEKU. 11 .30 wy^d
cesya na ptantacye twuprzectw eerfewi W .
ta w Krakowie, gdzie odb??dzie ??t?? Swi??a
dy na pami??tk?? chrztu Zbawtdda ??
Jordan.
ift..
Mr??-,
>ffnak&i??,ia 4 a
iIBj
!5p*i
w
i??
dzeniu miejskiej komisyi aprowtxacy)Brj i
no rozj??rz??dzenie namiestnictwa co d o sj
pas??w m??ki w Krukovie. Wyfcazatto,
miestnictwo zarz??dzi??o spis Irte na podstk
ustawy o obrocie zbo??owym, tylko na podstav
ustany tak zwanej ???o lichwie". Celem spisu m&
??e by?? tylko zebranie statystyki urz??dowej. Na??
miestnictwo nie wyda???? ??adnych wsSaiz??Wck, by
prywatne zapasy mia??y by?? powodem do ogra??
niczenia kart chlebowych. P rteeiwn ie, komisya
jest przeko ???ati??, t e w twierd??y krakowskiej zale??
??e?? muiii tta te
aby pi-ywatne zap-sy ???by??)-
troskliwie przechowywane i ??e tych zapas??w nic
nale??y zmniejsza?? w ??aden spos??b. Stanowisko,
zaj??te przez komisy??, ??ci??le rzeczowe i fachowe,
musi przyczinif* si?? do uspokojenia mieszka??c??w
Krakowa. Zaznacza otio bowiem, ??e u??ta#y i
hchwie me mo?ua ???to*owiad d?? po??iadlnia przt>.
prywatne osoby zapas??w m??ki i ??e zapasy te hic
mog?? by?? odj??te po??rednio prze?? ograniczeniu
kart chlebowy; h lub bezpo??rednio. Jak stycM'c
spis prywatnych zapsi??w m??ki nie bidzie doko??
nywany przez komisye, lecz przy poir.o y roze
s??anych posiSasetom druk??w.
Odznaczania. ???VerordiiungsblaH" z d??. 8 s??y????
nia donosi o odznaczaniu z??otym krzy??e??i za??lu
gi na wst??dze medalu za waleczno????, ????lbr????eg)
sars. 16 p. obr kr. p. Rottiana Bia??ka i [3. Kt
rola Hesska, s??uchaczy medycyny Uniw. Jagiell.
Ldtnrys artysiyczha. Przygotowania do loteryi
Artystycznej s?? w pe??nym toku. Dzi??ki owocnej
1'ia??alno.??ci cz??onk??w Komitetu losy rozchodz??
??? ?? szybko i w wielkiej liczbie. Arc. Izabella, ??o-
?? arc. Ferdvnanda, na zeluego wodza armii, na
Aprobowana przez Wysok?? c. k. Rad?? Szkoln?? krajow??
lllliti Enicha???M
ipfssaila na massfnach n
ifiK fi PKCKA ??? Krak??w, u!fca Fterya??ska i. <*J.
Kursa buchalteryi, stenografii, korespondencyi i t. d.
???
Ceny niskie.
???
Wpisy codziennie od 9 ???12 I od 3- 5.
???
Setki absoiwent??w(tdi)
___
umie??ci??o Biuro twchalteryjne ???HERMES??? na korzys nych posadach.
digitalizacja: m bc.ma??opolska.p??
/ikc_1916_018_0004.djvu
.ILUSTPOWAMV n tpvFp ron/TFWNY* -
if? S^-'Ha IQ- StVCTTiia 1016
byla za po??rednictwem prt. L)ra jerzego hi./vi
- turego *ysoKa u c z s tron nose, nieposzlakowany
cielskiago 100 los??w, hr. Andrzejowa Pot< c l a , patryotyzm i charakter znane s?? powszechnie, do
200, ekscei. p. Amalia Klikowa 100, ekscel. b a r
Diller naby?? r??wn e?? ICO los??w.
Nalepianie p ak ai??w Z Magistratu komuni??
kuj?? : Stwierdzono, ??e tablice, przeznaczone na
nalepianie afisz??w w mie??cie, utrzymywane s?? w
stm e badzo zaniedbanym. Tablice te brudne i
obdarte szpec?? w wysokim stopniu miasto, a
przytem niedok??adnie nalepiane plakaty bardzo ??a??
two odpadaj?? i roznoszone wiatrem za??miecaj
place i ulice M agistrat poieca przeto, aby tablice
przeznaczone na nalep???anie plakat??w utrzymywa
no w nale??ytym porz??dku.
Zamkniecie toru wy??cigowego w K rakowie.
Pisma sportowe donosz??, ze krak. Tow. mi??dzy,
narodowych wy??cig??w odda??o gminie m. Krako??
wa do dyspozycyi wydzier??awiony na B??oniach
tor wy??cigowy. Przypominaj?? zarazem, ??e blizko
??wier?? wieku na tym torze odbywa??y si?? wy??cigi.
Otwarto je d. 28 czerwca 189! r.,
a pierwsze
zwyci??stwo odni??s?? i nagrod?? Krakusa zdoby??
ko?? ???Alvajaro" hr. Miko??aja Esterhazego; ostat
nie odby??y si?? d. 29 czerwca 1914 roku ???
Meeting zako??czy?? si?? biegiem z przeszkodami,
w kt??rym wielkie powodzenie mia?? hr. E. Resse-
guiera ???Szatan II*. Towarzystwo wy??cigowe stra??
ci??o dw??ch wybitnyeh cz??onk??w: prezesa hr. Ro??
mana Potockiego i hr. Jana Tarnowskiego z C ho??
rzelowa. Fachowe pisma wyra??aj?? nadziej??, ??e po
wojnie wy??cigi wejd?? ponownie w ??ycie na no
wym terenie.
Z teatru ludowego. Dzi?? doskona??a farsa .K o n
trolor wagon??w sypialnych", w kt??rym zesp????
artyst??w z p p Pilarskim, Olsk??, Helle??skim. A.
Zimajerow?? i Biesiadeckim gra wy??mienicie
???Muzeum",
czasopismo Tow.
nauczycloll
szk??l wy??szych. Po d??ugiej przerwie, spowodo??
wanej wypadkami wojennymi, ukaza?? si?? zeszyt
za grudzie?? 1915, czasopisma ???Muzeum", orga??
nu T. N. S- W. we Lwowie. Poczynaj?? go dwa
wspetnienia pozgonne, po??wi??cone ??. p. drowi
Bronis??awowi Bandrowskiemu, kt??ry zgin???? tra
giczn?? ??mierci?? w Tatrach 27. lipca 1914 r., oraz
cztonko* i Zarz??du G????wnego ??. p. Janowi J??drze-
Jows! iemu, poleg??emu ??mierci?? bohatersk?? 1 .
grud nia 1914 w bitwie pod Bardyowem.
Toatr ??? a publiczno????. S?? ludzie, kt??rzy
6mieszn%, egoistyczn?? zasad?? ???ka??dy pan za swo??
je trzy grosze" ??? w najg??upszy spos??b wsz??
dzie chc?? stosowa?? i nieraz zachowaniem si??
swojem zdradzaj?? zupe??ny brak kultury towarzy??
skiej, a nawei znalezienia si??. Zapominaj??, ??e co
innego jest buda jarmarczna lub kino ??? a co
Innego teatr. Publiczno???? teatralna, nawet la , le??
psza" zachowuje si?? w teatrze, zw??aszcza na pre??
mierach, zupe??nie jak u siebie w demu, na to-
warzyskiem zebraniu lub klubie. Po podniesieniu
zas??ony zaczyna si?? w krzes??ach i lo??ach swobo??
dna, p????g??osem prowadzona rozmowa, bez wzgl????
d u na gr?? aktor??w i ludzi, kt??rzy przyszli do
teatru dla w??a??ciwego celu: pos??uchania sztuki,
o debrania pewnych wra??e?? i wzrusze??. Nierzadko
p????gto??ne uwagi robione s?? na temat wyst??puj????
cych aktor??w : ???Kto to jest ten komik z d??ugim
nosem?' lub: Jak si?? nazywa ta aktorka w zie??
lonych po??czochach?" Jasn?? jest rzecz??, ??e takie
uwagi i zapytania, kt??re i na scenie s??ycha?? ???
musz?? detonowa?? i aktora z d??ugim nosem i w??a??
??cicielk?? zielonych po??czoszek. W pierwszym rz????
dzie przeszkadza i wytr??ca z nastroju tych, kt????
r zy w teatrze chc?? widzie?? teatr, a nie tmgel lub
kabaret, gdzie uchodz?? g??o??ne rozmowy, ??mie??
chy, a nawet brz??k kieliszk??w.
???Ka??dy pan za swoje trzy grosze*. PrawdaI
Ka??dy, kto zap??aci za bilet teatralny, chce za te
pieni??dze w spokoju wys??ucha?? sztuki. Niech??e
zapami??taj?? to przedewszystkiem ci stali bywalcy,
kt??rzy na premierach najg??o??niej si?? zachowuj??
i innym przeszkadzaj??.
Agencya prasowa polska w Losannle. Z Se-
kretaryatu Generalnego Naczelnego Komitetu Na??
rodowego komunikuj?? nam: Otrzymujemy wia??
domo????, ??e p. J a n Kucharzewski wyst??pi??
oficyalnie z Agencyi prasowej p. Erazma Piltza
w Lozannie, jak wiadomo, Agencya Loza??ska, za??
??o??ona z funduszu Zwi??zku Narodowego Polskie??
go Ameryki p????nocnej, istnieje pod prezesur??
prof. Laskowskiego z Genewy, ale pod
faktycznem kierownictwem p. Erazma Piltza.
W zwi??zku z tem nadany jej nazbyt wyra??ny po
wysi??piema z Agencyi.
Przesy??ka list??w I kart za granic??. Rozpo??
rz??dzeniem ces. niern. generalnej komendy VI ar
mii zabroniono przesy??ki list??w, kart i wszelkich
koresponde icyj przez granic?? pa??stwa w jedn??
lub drug?? stron??, w ka??dy inny spos??b ani??eli
poczt??. Przekraczaj??cy ulegaj?? karze wi??zienia do
jednego roku, a koi espondeneya, kt??r?? wbrew
zakazowi przewieziono lub przewie???? usi??owano
zostaje skonfiskowana. Usi??owane przemycanie ko-
respondencyj r??wnie?? podlega karze.
Dyrekcya pa??stwowej szko??y przemys??owe
w Krakowie zamierza z dniem 1 lutego 1916 r.
rozszerzy?? nauk?? na III kursach (III a szko??y bu ??
downiczych, III. w szkole mechanik??w i chemi??
k??w) wy??szej szko??y przemys??owej, a r??wnocze??nie
zorganizowa?? kurs artystycznego rysunku, malar
stwa i rze??by dekoracyjnej. Uczniowie kurs??w
trzecich, jakote?? kandydaci (tki) kursu artystycz
nego, zechc?? si?? zg??asza?? w kancelaryi Dyrekcyi
osobi??cie codziennie od godz. 8 ??? 10 lub te?? pi??
semnie.
Oddzia?? Instytutu ekonomicznego li. K. N
we Lwowie. Na zaproszenie Prezydyum Insty??
tutu ekonomicznego N. K . N. w Krakowie od
by??o si?? onegdaj we Lwowie zebranie celem za??
??o??enia lwowskiego oddzia??u Instytutu ekono
micznego. Powo??ano w tym celu komisy??, do kt????
rej weszli: prof. dr. Alfred Halban, prof. dr. Bu??
zek, prof. dr. Hauswald, prof. d r. Michalski, dyr
Steczkowski, prof. dr. Dzie??lewski, dr. Nadobnik
dr. Brzeski, doc. Paygert, prof. dr. Weigel, oraz
z ramienia Instytutu krakowskiego prezes proi
dr. Adam Krzy??anowski i sekretarz dr. Leon
Biegeleisen,
???Niu??? J. Diemoffa uka??e si?? w Bia??ej w sali
hotelu pod uCzamym O r??em* w obsadzie kra
kowskiego teatru miejskiego. W imprezie, maj??ce
na celu o??ywi?? chwilowe centrum naszego poli-
tyczno-autonomicznego ??ycia, bior?? udzia?? tak
wybitni arty??ci teatru miejskiego, jak pp. Solska
Modzelewska, Stanis??awski, Bo??cza. ??? N iu ??? gran?
b??dzie w ??wietnym przek??adzie p j. Turowicza
pod re??ysery?? p. A. Mielewskiego. Bilety od po
niedziaiku s?? do nabycia w hotelu pod ???Czar
nym Or??em" .
Z sali s??dowej. Wczoraj odby??a si?? rozprawa
przed trybuna??em s??du krajowego karnego pod
przewodnictwem nadradcy dra Grody??skieg
przeciw Szczepanowi i Rozalii Putyrom o zbrodni??
gwa??tu publicznego, pope??nion?? przezto, i?? w sier??
pniu 1915 r. w D??bnikach ??o??nierzowi policyj
nemu, kt??ry Putyto???? przyares/towa?? z powodu
zakazanego czerpania wody z Wis??y, przez rze
czywiste gwa??towne targni??cie si?? dla udaremnie??
nia czynno??ci urz??dowej stawili op??r, a w szcze??
g??lno??ci Putyrowa przez gro??by, i?? ??o??nierzowi
wiadrem g??ow?? rozbije. Trybuna?? przychyli?? sic
do wywod??w obrony.
oochroniez??08u.k
Polacy na froncie w??oskim . Korespondent
jenny, E. Lennhoff, donosi z wojennej kwa*.
??o.
;ery
lityczny kierune k sk??oni?? p. Kucharzew&kiego, ?? podhala??sk??*,
Na
tej podstawie uwolni?? Trybuna?? Putyr??w od
zbrodni gwa??tu publicznego. Oskar??a?? prokurator
Raczy??ski, broni?? adwokat dr Krzaklewski.
???Ojczyzna" I ???Wienies I Pszcz????ka??? prze??
sta??y wychodzi??. Donosi o tem red. Stanis??aw
Rymar, kt??ry w odezwie do czytelnik??w pisze,
co nast??puje: ???Wcze??niej, ani??eli to przypu??ci??
mog??em, wyra??ny rozkaz lekarza zachowania zu??
pe??nego spokoju zmusza mnie d o zaprzestania
wydawania ???Wie??ca". C horoba moja, kt??ra jesz??
cze potrwa kilka tygodni, potem nowy pob??r
wojskowy, a przytem trudno??ci finansowe, oto
bezpo??rednie powody zamkni??cia gazety. Z ??alem
po??egna?? si?? musz?? z Czytelnikami ^Ojczyzny",
z kt??rymi pracowa??em od 10 lat i z Czytelnikami
???Wie??ca", w kt??rym ju?? przed wojn??, obok pre
zesa Zamorskiego, pisa??em. Ale nie w??tpi?? ani
na chwil??, ??e gdy z wojny powr??c?? nasi, gdy
powr??ci z pola walki i pose?? Zamorski, napo-
wr??t od??yje i ???Ojczyzna" i ???Wieniec-Pszcz????ka"
i po dawnemu prac?? polityczn?? poprowadzimy".
W dalszym ci??gu dodaje p. Rymar, i?? prenume??
ratorzy powy??szych pism otrzymywa?? b??d?? ,G az.
prasowej pod dat?? 16 stycznia wieczorem; Wj??,
nial?? ilustracy?? dzielno??ci wojsk, walcz??cych ,.la(j
Socz??, jest wczorajsze wtargni??cie p o i pu??k??w^ u
Petzolda z jego ??o??nierzami z 52 i 80 pu??ku. dQ
stanowiska w??oskiego ko??o Oslawii. Miejsce w j ar
cia si?? le??y na tym do wzg??rz Podgo ry przyty]
kaj??cym punkcie, kt??ry obok Pewmy by?? wjdo.
wni?? najkrwawszych walk ostatniej bitwy |la(j
Socz??. W??a??nie t?? nieprzyjacielsk?? pozycy??, kt??ra
zawsze wyrzuca??a ze siebie najsilniejsze zast??py
atakuj??cych przycz????ek mostowy Gorycyi, zajtjj
bohaterzy W??grzy i Polacy w nieustraszonym wy.
padzie. Garstka ??o??nierzy uderzy??a na nieprzvja-
ciela na jego g????wnym punkcie oparcia i na fron.
cie nieprzyjacielskim wzi????a niemal 1000 je??c??w
Nowy zast??pca genera??-gubernatora bar. pi|,
le r a . W miejsce dotychczasowego zast??pcy gene,
ra??-gubematora w Lublinie, genera??-majora Lusti-
ga, mianowany zosta?? zast??pc?? genera??-gubema.
tora bar. Dillera genera??-major Hugo ks. Dietrich-
stein zu Nikolsburg hr. Mensddor-Paully. Qe.
nera??-major Lustig pozostaje na stanowisku in.
spektora okr??gowego komend w Lubelskiem.
Ohydna m orderstwo. Z Lublina donosz??:
W nocy z 10 na 11 b. m. we wsi Rozkopaczew
w p*w. Lubartowskim niewykryci dot??d z??oczy??cy
dokonali napadu na mieszkanie kupca Szlqmy
Grunblatta i zamordowali w ohydny spos??b sie??
kier?? ca???? jego rodzin??, sk??adaj??c?? si?? z 8 o&b,
mianowicie samego Sziom?? Grunblatta, jego ??on??
i sze??cioro dzieci w wieku od 5 do 16 lat, oraz
dziewi??tego mieszka??ca s??siedniej wsi, kt??ry no??
cowa?? u G . Z ca??ej rodziny G. ocala?? tylko star??
szy syn, kt??ry bawi?? w Lubartowie.
Siedem trup??w znaleziono w pierwszej izbie
Tiieszkama p od narzuconemi rzeczami, jedno
dziecko w sieni, a j"d n o w chlewie. ??ciany i sufit
.pierwszej izby ob ryzg ane krwi??, kt??rej ka??u??e
zauwa??ono na pod??odze. Rzeczy i ??????ka r??wnie??
bryzgane krwi??.
5
Morderstwo zauwa??ono dopiero o 8 godz. rano.
Powodem jego niew??tpliwie by??a ch???? rabunku,
zego dowodzi brak niekt??rych rzeczy i pugila??
resu O., oraz przewr??cenie do g??ry nogami
wszystkiego, co by??o w mieszkaniu.
Zandarmerya wraz z w??adzami policyjnemi
wszcz????y energiczne ??ledztwo
,
Manifostacya szynkarzy w Marsylii. Dzien??
niki donosz?? z M arsylii: Minister wojny usun????
na skutek raportu genera??a d ???Amade dw??ch ge-
lera????w z zajmowanych przez nich stanowisk,
jenera?? d ???Amade wyda?? by?? rozporz??dzenie, ??e
o??nierzom wolno tylko o pewnych godzinach
ucz??szcza?? do szynk??w. W spomniani genera??owie
??agodzili to rozporz??dzenie genera??a d ???Amade,
kutkiem czego przysz??o d o konfliktu. W??a??ciciele
gosp??d w Marsylii odbyli zgromadzenie, prpte-
stuj??ce z powodu ukarania obu genera????w i uchwa??
lili w koniecznym razie urz??dzi?? manifestapy??
w dniu 24 stycznia przez zamkni??cie sklep??w.
Niem iecki urz??d pocztowy w Kownie. W obsza??
rze etapowym g????wnokomenderuj??cego na wscho??
dzie urz??dzony zosta?? .Cesarski niemiecki urz??d
poczt i telegraf??w w obszarze pocztowym g????w^o-
komenderuj??cego na wschodzie z siedzib?? urz????
dow?? w Kownie* Urz??d ten ma po??redniczy??
ruchu pocztowym i telegraficznym ludno??ci
Niemcami i obszarem generalnej gubernii war??
szawskiej, jakote?? w ob r??bie obszaru etapowe-jo
g????wnokomenderuj??cego na wschodzie. Ruch
pocztowy i telegraficzny mi??dzy obszarem po:zt
g????wnokomenderuj??cego a zagranic?? naturaln??
nie jest dopuszczony. Bli??sze postanowienia w fio-
wy??szej sprawie og??asza dziennik urz??dowy pa????
stwowego urz??du pocztowego.
Wybuch bomby lotniczej. Z Koloni donosz??:
Na jednym z tutejszych plac??w lotniczych zna??
laz??y dzieci bomb?? lotnicz??, kt??ra me eksplodo??
wa??a. Posterunek wo??a?? z pewnego oddalenia na
dzieci, a??eby bomby nie rusza??y. Atoli jeden
ch??opc??w rzuci?? bomb?? w kierunku ??o??nierza
bomba eksplodowa??a. Z 12 dzieci znajduj??cych
si?? w pobli??u uleg??o 10 ??miertelnym obra??eniom.
Troje dzieci z jednej rodziny zosta??o zabitych.
??ledztwo wykaza??o, ??e bomba le??a??a w dole od
kilku miesi??cy, poniewa?? by?? to model bomoy
dawniejszej, t lac kilkakrotnie przeszukiwano, ale
widocznie bomby nie zauwa??ono.
A b s??jka gazatci zacz????a wczoraj wychodzi?? w
Wiedniu p. t. ???Vellazeiuja".
/ikc_1916_018_0005.djvu
??? ILUSTROWANY KURY ER CODZIENNY* ??? Nr. 18. ??roda, 19 Stycznia 1916.
5
~
0 ka n a l Sueskl. Sprawozdawca ???Sert Saidu donosi: Niemcy i Turcy poczynili
o??? orzymie przygotowania Szczeg??ln?? uwag?? zwr??
no na b ud o w ?? linii kolejowej, kt??r?? doprowa
di ono na odleg??o???? 50 km. od kana??u Sueskiego.
Wzd??u?? linii biegnie wodoci??g, kt??ry dostarcza
W(dy lokomotywom. Linia i wodoci??g s?? pokry??
te cienk?? warstw?? piasku, aby je uczyni?? mewi
dzlalne m i dla lotnik??w.
Aresztowanie konsula austryacklcgo. Jak ???Ti-
m ts??? donosi z Aten, kierownik austro-w??gierskie??
go konsulatu na Korfu zosta?? uwi??ziony.
Wyjazd rz??du serbskiego ??io Francyi.
???Sec
colo" donosi, ??e rz??d serbski przebywa w Brin-
dijS tylko tymczasowo i ud a si?? w dalsz?? drog??
do Francyi.
Za konfiskat?? rn??????w ??? kemflskata kapl
talii. Komitet wykonawczy zwi??zku kolejarzy
przyj???? rezolucy??, zwracaj??c?? si?? przeciw bilowi
o
obowi??zku s??u??by wojskowej. W rezolucyi tej
H powiedzianem jest: Bil utwierdza konfiskat?? ??ycia
I j i obywateli, pozostawia jednak??e materyalne ??r??d??a
B pomocnicze narodu w r??kach klasy uprzywilejo-
9 wanej Musi on wi??c by?? zwalczany przez ca??y
V I stan robotniczy. Rezolucya ko??czy si?? s??owami:
V je??eli rz??d nie skonfiskuje przedtem ka??dego ro~
I dzaju kapita??u, b??dziemy zwalczali wszelkimi ??rod-
V karrti konfiskowanie m??????w, kt??rych jedynym ka-
??? pitaiem jest si??a do pracy.
'tej Kronika lwowska,
lt
???W shrman" wo Lwowie. Rycerz w zbroi sta-
lyinie niebawem na placu przed gmachem Kasy
mm Oszcz??dno??ci. Posta?? rycerza wykonana ma by??
p i z drzewa lipowego, w kt??re wbija?? si?? b??dzie
^??? pami??tkowe gwo??dzie, na wz??r istniej??cego ju??
I w Wiedniu ???W erhmanna", umieszczonego na pla-
(??? cu Schwarzenberga. W budce naoywa?? si?? be-
^ Hdzie bilety na gwo??dzie, kt??re wydawane b??d
S p rz e d statu??. Doch??d ze sprzeda??y gwo??dzi prze-
H znadony na fundusz opieki wojennej. Budow??
??? rycerza zajmuje si?? komitet, z??o??ony z wybitnych
TM os??b ???ze sfer wojskowych i cywilnych.
Zastraszaj??ce objawy. ???Kuryer lwowski?? do-
nosi: Przy ul. Wa??owej 1. lla, a wi??c w samem
??r??dmie??ciu, otworzy??a wdowa N. handel ??nia-
??? dankowy ???Bar mokotowski", chc??c w ten spos??b
" pomiSdz sobie i rodzinie w tych ci????kich czasach
'Zazwyczaj za bufetem jest w??a??cicielka z synow??,
cz??ste syn, artysta teatralny, pom aga, a specyalna
kelnerka obs??uguje go??ci. Zdarzy??o si?? onegdai
wieczorem, ??e za bufetem by??a sama w??a??ciciel??
ka. Chwil?? t?? wypatrzy?? jaki?? m????czyzna i z roz??
machem wszed??szy do sklepu, odezwa?? si?? w sp o ??
s??b gburowaty: ???Dasz mi pani chlib, czy ni ????
Zaskoczona tem w??a??cicielka cofn????a si?? i przera??
??ona chwyci??a n???? kuchenny dla ewentualnej o-
brony przyczem d odJa, ??e ???zawo??a pana". Na-
stmk nie ul??k?? si?? tego, post??pi?? do lady i m??-
???musice mi da?? chleb, bo ja ramy",
hwyc?? bochenek chleba i le????c?? obok kie??bas??,
w tej chwili w g????bi sklepu da??y si?? s??ysze??
ci????kie kroki s??u????cej, nios??cej w??giel. Przestra-
zyfo to widocznie napastnika, porwa?? ??up i wy??
leg?? na ulic??, gdzie znik?? jak kamfora Wypa-
ek pi wy??szy b??dzie niezawodnie przestrog?? dla
upc??*.
wypadku czy zan a hu zamob??jczego, pochodz??
z ??ydowskich sfer kupieckich. Szybka pomoc le??
karska uratowa??a oboie od ??mierci. Przyczyna za??
gadkowego zaj??cia nieznana.
Gholtra na Morawach. W ed??ug sprawozda??,
otrzymanych przez departament sanitarny mini??
sterstwa spraw wewn??trznych w dniu 17 stycz??
nia, wydarzy??y si?? cztery wypadki cholery azya-
tyckiej w powiecie W??gierskie Hradyszcze, na
Morawach, u os??b, p r yby??ych z Galicyi.
??????MMMMM
i^p??i rokita.
Najm??drzejszy, cbn?? spotniony
Krok uczyni?? kr??l Niki.a.
Bo si?? podda?? takum pakum,
Co z uznaniem ka??dy wita.
Sna?? zamierz a?? on uwieczni??
Historycznie sw j?? posta??,
By?? p*>fcoju aj>ost'>??e:n
I nagrod?? iSobla dosta?? 1.. ,
Kruk.
Urz??dowy komunikat austryacki,
Wiede??. (B. kor.). Urz??d??w nie dn. 17 b. m.
og??aszaj??:
Beijjukl teren wojenny.
Na francie besa rabskim 1wschcdnio-
galicyjskim operuj??ce rosyjskie armie tak??e
wczoraj nie ponowi??y swych atak??w. Panowa??
na og???? spok??j. Tylko w obszarze na wsch??d
od Rara??czy w??r??d gwa??townych walk, sp????
dzi??y nasze wojska nieprzyjaciela z wysuni????
tej naprz??d pozycyi, zasypa??y okopy i rozpi????y
druciane przeszkody.
W obr??bie armii arcyksi??cia J??zefa Ferdy-
Urz??dowy komunikat niemiecki.
Berlin. (B. kor.) . Biuro Wolffa. Wielka g????wna
kwatera dnia 17 b. m. donosi:
Z&rhedni teren wojenny.
Nie by??o ??adnych szczeg??lniejszych wyda??
rze??.
W mie??cie Lens zoitaio przez ogteA nie??
przyjacielskiej artyleryi 16 mieszka??c??w za ??
bitych lub zranionych
n anda odparto trzy rosyjskie wypady na nasze
linie stra??y polowych.
Wtorki teren wojennj.
Walki dzia??owe n a poszczeg??lnych punktach
frontu Pobrze??a i tyrolskiego trw aj??
dalej. Grzbiet, na kt??rym stoi ko??ci???? w Osla-
v i i, wskutek skoncentrowanego tam??e ognia
artyleryi nasze woj.s!;a i powrotem opr????ni??y.
W Goryckiem zmusili nas. lotnicy k i???k a
wio kich ba!on??w n a uwi??zi do zlotu na d????
i obrzucili nieprzyjacielski ob??z bombami.
Zast. sztja szl. gen. von Mhier, m. palny p.
teren
??nie??yce uniemo??liwi??y na wi??kszej cz????ci
frontu dzia??alno???? bejow??. Tylko w poszcze??
g??lnych miejscach odby??y si?? waikl patroli.
Batka&tkl teren wojenny.
Nic nowego.
Naczelne kierownictwo armii.
???B??dziemy g??odzi?? si??, je??eli14...
Be rlin. (B. kor.). Sejm pruski wybra?? dotych- j sprawie reformy wyborczej, ??e lud, kt??ry do??co-
atzacizonle si?? c a??ej rodziny. Onegdajszej
c/ u'eg??a silnemu zaczadzeniu zamieszka??a
omu przy ul. Szeptyckich 1. 34, rodzina Ku-
pow z??o??ona z trzech os??b. Kuklowie wprowa-
'wszy si?? do nowego mieszkania, napalili w'pie-
s'?i??lami. Wskutek wadii wej budowy pieca po-
I a czad, kt??ry spowodowa?? nieszcz????cie. Wy-
| Osch??o spostrze??ono i zawezwano pogoto-
l hrT nk0-
.
kt??re przyprow ad zi??o zaczadzo
f d?? przytomno??ci, pozostawiaj??c ich opiece
Iy
. enagadkowy wypadek zatrucia gazem. W ??a-
I J 1-'' prywatnego mieszkania przy ul. Ruiow-
-.0 I. 24, znaleziono dwije os??b zatiutyth
_
_
U" Uchodz??cym z otwartego kurka rury, do-
??? * dC'2aJ%cej gaz do ogizama ??azienki. Ofiary
czasowe prezydyum . Izba rozpocz????a pierwszo
czytanie bud??etu i nowej ustawy podatkowej. Pos.
Heidebrand (konserwatysta) wyrazi?? przedewszyst
kiem podzi??kowanie walcz??cym w polu. Nawi??
??uj??c do ust??pu mowy tronowej, w kt??rym wska??
zano na zamiar zmiany prawa wyborczego,
o??wiadczy?? m??wca w??r??d sprzeciw??w ze strony
soeyalnych demokrat??w, ??e stronnictwo jego, przy
pe??nem uznaniu wybornych zasad prawa wyb??r
czego, przyznaje, ??e istniej?? pewne s??ab e strony,
lecz za??atwianie obecnie tej kwestyi by??oby wprost
przeciwnem interesowi kraju. Przedewszystkiem
nale??y si?? zaj???? sprawami dotycz??cemi wojny.
W dalszym ci??gu przem??wienia o??wiadczy??
m??wca: Nie ponosimy odpowiedzialno??ci za
wojn??. Odpowiedzialno???? spada na tych, kt??rzy
j?? wywo??ali i na tego, kt??ry jest prawie najgor??
szym naszym nieprzyjacielem, kt??ry, jak to uczy??
ni??a Ameryka, przed??u??y?? wojn?? o ca??y rok. ??e
ludzie, kt??rzy od roku tylko same kl??ski pono??
sz??, gro???? zwyci??zcom zniszczeniem, to nie jest
ju?? objawem ??mieszrym, ale wprost patologicznym.
Przeciwnicy licz?? na to, ??e n ar??d niemiecki nie
pozostanie solidarnym i nie b??dzie mia?? si??y do
wytrwania. Zagranica si?? myli. Mo??emy, b??dzie??
my i musimy je???? chleb suchy, a nawet g??o??
dzi?? si??, je??eli nie b??dzie mog??o by?? inaczej.
Musimy fo przetrwa??, je??eli nieprzyjaciele tego
pragn??. Mo??emy przetrwa??, je??eli ka??dy wy-
peini sw??j obowi??zek.
Pos. P
/ikc_1916_018_0006.djvu
. fLUSTROWANY KURYER CODZTENNY" ??? Nr. <8. ??roda. 19 Stvcznia 191 b,
Skient Polak??w c Pru s wschodnich, w tej walce
Niemiec c tycie, przyst??pi do zbadaniu polity??
ki wewn??trznej, dotycz??cej interes??w polskich,
A?? dot??d poprzesta?? nale??y na ??agodnem,
przychylnem dia uprawnionych interes??w oby??
wateli pa??stwapruskiego, pochodzenia polskiego,
stosowaniu postanowie?? obowi??zuj??cych ustaw.
Rz??d spodziewa si??, ??e tak??e znaczna wi??k??
szo???? partyi socyalno-demokratycznej a?? do chwili
zawarcia pokoju, pozostanie na tem stanowisku,
na jakie wst??pili socyalni demokraci w czasie
wybuchu wojny. Rz??d uczyni wszystko, co le??y
w jego mocy, aby socyalnym demokratom tej
drogi nie utrudnia??.
Minister zako??czy? s?? ow a m i: W ojna ??wiatowa,
przy pomocy Boga, zako??czy si?? podwy??szeniem
i trwa??em wzmo??eniem pa??stw z nami sprzymie??
rzony h, a temsamem potwierdzaniem mocar??
stwowego stanowiska pa??stwa niemieckiego Nie??
przyjaciele wierz?? w s??owa o wielkiej liczbie,
my za?? wierzymy w warto???? ludzi niemiec??
kich, a wi??c w nasze zwyci??stwo. (Oklaski).
Minister skarbu wyg??osi?? przem??wienie w spra??
wie ustawy podatkowej. Pos. Br. Zedlitz (wolno
konserwatysta) zaznacza, ??e w obecnej chwili nie
jest wskazanem omawianie prawa wyborczego,
i W??r??d burzliwych sprzeciw??w ze strony so-
jcyalnych demokrat??w' dyskusy?? zamkni??to.
Przed??o??enia przekazano komisyi bud??etowej.
P im d i p?? kapitulacji
Czarnog??ry.
Sp????nione raarzeaia prasy
w ??oskiej.
Lugano. (B. kor.). Prasa w??oska porusza obe??
cnie kwesty?? odr??bnego pokoju Czarnog??ry z Au-
Stro-W??grami, jakote?? przedstawia stanowisko
w??oskie. Spraw?? przedstawiaj?? dzienniki w??oskie
w ten spos??b, jakoby Austro-W ??gry zaofiaro??
wa??y Czarnog??rze pok??j na podstawie, ??e Au-
gtro-W??gry zatrzymaj?? w swojem r??ku ??ow??
czen i Sand??ak, a Skutarl oddadz?? Czarnog????
rze. Czarnog??ra woli walczy?? do ostatniego cz??o??
wieka i ostatniego naboju, zw??aszcza, ??e w Sku
tu i ma dobre stan??w:sko.
. Tribuna* przynosi
fKkotno z wysokiego czamogyrsko-serbskiegf
??r??d??a o??wiadczenie, ??e Czarnog??ra nie mo??e
Obecnie ani z a w r z e ?? pokoju odr??bnego, ani
przyj???? zawieszenia broni, g dy ?? ufa w pot????na
pomoc sojusznik??w na l??dzie i morzu. Natomiast
_Sacolo" zastanawia si??, czy W ??ochy po wyco??
faniu si?? resztek wojska serbskiego z Albanii ra-
caej aie powinnyby zrezygnowa?? z ryzyka
pokzcnta przeciw Austro-W??grom, Bu??garom
| Hancom w Albanii, czy nie powinny one ra-
a n j wycofa?? si?? z Albaniii, aby rozpocz???? co??
po??yteczniejszego.
(Wobec kapitulacyl Czarnog??ry ??? powy??sze
prasy w??oskiej zas??uguj?? jedynie na ???
zanotowanie. Przyp. Red.).
Minister pruski
o kl??sce Czarnog??ry.
Berlin. (B. kor.). Minister spraw wewn??trznych
Loebe?? na pocz??tku swego przem??wienia w sej??
mie pruskim wyrazi?? podzi??kowanie dla wspania??
??ej armii, kt??ra wraz z wojskiem austro-w??gier
Skiem i bu??garskiem dokona??a bohaierskich czy??
n??w. N asi waleczni sprzymierze??cy zdobyli
Stolic?? Czarnog??ry i ??cigaj?? pobitego n iep rzy??
jaciela . (Wobec kapitulacyi Czarnog??ry kroki wo??
jenne zosta??y wstrzymane ??? przyp. red.) S?? to
czyny jakich m a??o w historyi ??wiata. Rezultaty
osi??gni??te staj?? si?? r??kojmi?? ostatecznego zwy??
ci??skiego tryumfu nad nieprzyjacielem Na??
r??d niemiecki, maj??c siln?? wol?? zwyci??stwa,
wzi???? na siebie wielkie ofiary. Jest i musi
by?? zadaniem Niemiec przez zw yci??ski pok??j
osi??gn???? gwarancy?? d??ugiego pokoju, r??kojmi??
gwarantuj??c?? przysz??y rozw??j pa??stwa. D uch mi-
litaryzmu, kt??ry zagranica z zazdro??ci pot??pia,
wyr??s?? w szkole pa??stwa pruskiego na postrach
nieprzyjaci???? na b??ogos??awi?? ??stwo ojczy zny nie??
m ieckiej, na ratunek w czasach najwi??kszego nie??
bezpiecze??stwa.
Minister dzi??kowa?? nast??pnie organom admi-
nistracyi pa??stwowej i autonomicznej za pokona
nie ci????kich zada??, a nast??pnie wskaza?? na odbu??
dow?? Prus wschodnich, kt??ra to sprawa stoi na
pierwszym planie zada?? wojennych. Minister
wyrazi?? nadziej??, ??e zwyci??stwo Niemc??w i zwy??
ci??ski pok??j stworz?? r??kojmi??, ??e Pru sy wscho??
dnie po raz ostatni nawiedzone zosta??y przez
nieprzyjaciela.
W??r??d og??lnej uwagi odczyta?? prezydent sej??
mu sprawozdanie nadesz??e z sejmu w??giers??
kiego o propozycyi pokojowej Czarnog??ry,
izba przyj????a to zawiadomienie ??ywymi okla??
skami.
Gratulacye z powodu kapitulacyi
Czarnog??ry.
Budapeszt. (B. K J. Na ko??cu posiedzenia
sejmu w??gierskiego pos. Fr. Bolgar postawi?? imie??
niem opozycyi wniosek, aby, ze wzgl??du na ka-
pitulacy?? Czarnog??ry, przes??a?? talegram y powi??
talne do M arsza??ka polnego Arcyksi??cia F ry ??
deryka i do komendanta armii Koevessa. Izba
upowa??ni??a pre zydenta do wys??ania imieniem
Izby obu tych telegram??w.
Budapeszt. (B. K.). Prezydent Sejmu w????
gierskiego wys??a?? z okazyi kapitulacyi Czarno??
g??ry telegramy gratulacj jne do Naczelnego Ko??
m endanta armii, marsza??ka polnego Arcyksi??cia
Fryderyka 1 do komendanta armii genera??a
Koevessa.
Rado???? w Wiedniu.
Wiede?? (te??. w??.) Wiede??, na wiadomo???? o
kapitulacyi Czarnog??ry, natychmiast przyo zd obi??
si?? we flagi. Rozradowanie w stolicy ogromne
Wieczorem przez miasto przeci??ga??y orkiestry
wojskowe. Mieszka??cy stolicy, rozchwytuj??c nad??
zwyczajne dodatki, ??ywo komentuj?? fkkt kapitu??
lacyi.
ZMIienie ssspodaitzoHPOlltyczne
Austryi i Mlessissfi.
Beriln. (B. kor.). Sta??a komisya niemieckiej
rady rolniczej obradowa??a nad kwesty?? stosunku
gospodarczo-politycznego mi??dzy A ustro-W ????
grami a Niemcami i przyj????a nast??puj??c?? uchwa????:
Wydarzenia obecnej wojny spowodowa??y now e
ukszta??towanie si?? stosunk??w gospodarczych w
Europie, co b??dzie mia??o najwi??ksze znaczenie
dla przysz??ego gospodarczego ??ycia pa??stw ??rod-
kowo-europejskich. Podczas gdy gospodarcze sto??
sunki rolnictwa, przemys??u i handlu uregulowane
by??y dotychczas przez stosunki mi??dzynarodowe,
sprzymierzone mocarstwa centralne Europy
pozostan?? obicn??e co do wytwarzan a i zbytu
Skazane na sw??j w??asny obszar.
QK>r-u?? z chwil?? zawarcia pokoju nast??pi pod
i tym wzgl??dem niezawodnie poprawa, to przecie??
| potrzeba si?? b??dzie Uczy?? jeszcze przez czas
id??u??szy z nieprzyjaznem usposobieniem na-
jszych obecnych nieprzyjaci????, za czem przema??
wiaj?? wyra??ne oznaki. Z tego wynika dla nas
konieczno???? postarania si?? o obszar gospodar??
czy wi??kszych ram . Dla osi??gni??cia tegc celu
nale??y przedewszystkiem mie?? na oku ??ci??lej??
szy stosunek gospodarczo-polityczoy mi??dzy
Niemcami a Austro-W??gram .
w najbli??szej przysz??o??ci przyszed?? do skutku!
a bo, aby nast??pi?? on na skutek nacisku gospel c
darczego, nawet gdyby uda??o si?? Anglii w y w r ^ B \
o wiele silniejszy naciek, ni?? dotychczas. P o ^ j l j
nast??pi tylko wtedy, Je??eli Niemcy b??d?? w p g ,|| j
lu pobd.
S5SSJSS*!
Zako??czenie ofenzywy
w??oskiej?
Genewa. (Tel. w??.). Pisma w??oskie podaj??, }t I
olbrzymie rozczarowanie w opinii publicznej |
wywo??a??a zapo wied?? Cadorny, i?? ofenzywa wio.!
ska zako??czy si?? teraz, a podj??t?? by?? mot( |
w najlepszym razie na wiosn??. Pismo .Gzzcta I
di Venezia", kt??re niedawno jeszcze, powo??uj??c
si?? na ???dobre informacye??? , g??osi??o, ??e upadek
Gorycyi jest ju?? kwesty?? dni, pisze o enun. [
cyacyi Cadorny:
???Cadoma m a niew??tpliwie wa??ne powody,.
aby przej???? do taktyki defenzywnej" .
W ko??ach interweneyonist??w zapanowa??o wiek
kie rozczarowanie, ??e W??ochy prz eg ra??y tak??t
kampani?? ba??ka??sk??. W ko??ach tych obawiaj?? I
si??, ??e tak??e i w Albanii W??ochy nie b??d?? w sta-1
nie broni?? swych interes??w.
W??ocby zaproszone do ak cji
satomcldej.
Berno. (B. kor.). Omawiaj??c po??o??enie wojsko-
we ????da ???Temps???, aby W??ochy wzi????y udzia?? v
w przedsi??wzi??ciu salonickiem. Saalonlkl ;?? je??
dynym punktem, z kt??rego mo??na co?? przed??
si??w z i????. Wszelkie pr??by podj??te w innym
punkcie nad Morzem Adryatyckiam musz?? si??
rozbi??. Ca??y front nad Socz?? jest zbyt silnym,
aby go Wiochy mog??y pokona??, nawet gdyby
u??y??y tam wszystkich si??. Wojslca w??oskie mog??y
o si??gn???? rezultaty o wiele cenniejsze, gdyby przy.
????czy??y si?? do sojusznik??w w Salonikach, zanim
Bu??garzy na granicy wznios?? labirynty row??w
strzeleckich, kt??rych sdobycie kosztowa??oby bar??
dzo wiele.
L??dowaiJa Anglik??w I Francuz??w
w ate??skim porcie wojennym.
Zofia. (Tel. w??.). W ed??ug wie??ci, jakie tu na-
desz??y, Anglicy i Francuzi wyl??dowali z wiel??
kim po??piechem w porcie Phaleson, kt??ry jest
portem wojennym dla Aten.
Zaginione konhiorpedowce
franensi i j.
Genewa. (Tel. w??.) Pisma szwajcarskie dono??
sz??:
Trzy francuskie kontrtorpedowce, kt??re dnia
8 grudnia wyruszy??y ze swej podstawy operacyj??
nej z Maltv, dotychczas nie powr??ci??y jeszcze.
??? Je??tl: ftieiacy b??d?? w ??o:u pobici*!
Londyn. iB. kor.) . ???Times" p .s/e w artykule
wst??pnym, ??e nie mo??na oczekiwa??, aby pok??j
Zmiana plan??w wojennych
rosyjskich.
Bazylea. (Tel. w??.)
???Basel. Nachrichten* po??
daj?? informacy?? ??Russkich Wiedomosti" z frontu
galicyjskiego, ??e op??r wojsk austryackich prze??
ciw ofenzywle rosyjskiej przeszed?? wszelkie
obliczenia i skutkiem tego musi nast??pi?? zmia??
na planu wojennego rosyjskiego.
mmmimmaMammmmmmmmmmmmmmBmtma a ??? ra???
.mji???imwihhimswi
Burzliwa mamfesfcacya sia rzecz
pokoju.
Londyn. (B. kor.) Doniesienie Biura Reutera;
Pose?? Anderson chcia?? wczoraj wyg??osi?? mow??
w Sheffield przeciw obowi??zkowej s uzbie woj??
skowej, nie m??g?? jednak??e przyj???? do g??osu, po??
dwa?? zakrzyczano go.
W p????nocnej cz????ci Londynu, w Kingsland,
odby??a si?? w niedziel?? w ko??ciele manif .stacya
na rzecz zako??czenia wojny.
???
Przysz??o do
burzliwej sceny, podczas kt??rej przv;ac.???? po??
koju n&wano zdrajcami i obrzucono czerwo??
n?? farb?? (?).
. Wreszcie polieya musia??a usun???? zwolennik??w
pokoju w intejs e bezpieczne. Demonstranci od??
??piewali oRule Britannia" ,
poczem pr.;yj??!i re*
zolucy??, do nadaj??c?? si?? dalszego prowadzenia
wojny, a?? Niemcy zostan?? pobite.
/ikc_1916_018_0007.djvu
.I LUSTROWANY KURYER CODZIENNY* - Nr. 18. ??roda, 19 Stycznia 1916.
ZbKske i zdaEeka.
gabsi w Salonikach. Wy??adowywanie amuni-
cvi i materya????w wounnych w Salonikach trw??
w dalszym ri??gu R????no rodny materya?? ludzki
lndu!*i, Australczycy, Senegalczycy, Algierczycy
Francuzi, Anglicy wraz z licznemi dzia??ami roz
stawieni zostali na wzg??rzach pod Salonikami
Samoloty aus??ryackie codziennie rzucaj?? bomby
na ob??z angieisko-francuski. Francuzi odwzajem??
niaj?? s ?? w podobny spos??b Bu??garom.
pc??ar w Bsrgtn. jak doncsz?? z Chrystyanii
zniszczy! 400 przewa??nie bardzo kosztownych
budynk??w. S zkod?? materyaln?? obi czaj?? mnie)
wj??cej na 100 milion??w koron. Podczas po??aru
zgn??la jedna osoba, a kilkana??cie odnios??o zra??
nienia. 3000 os??b jest bez dachu nad jg ow??.
Kawy wicekr??l Indyl. Lord Chelmsdorf zosta??
mianowany Wicekr??lem Indyi.
Cesarz nada?? radcy namiestnictwa 1 kierowni??
kowi starostwa w Buczaczu, Ludwikowi Ber-
nackiemu, z okazyi przeniesienia go na w??asn??
pro??b?? w sta??y stan spoczynku tytu?? radcy dworu.
R.gularna b'aksda NUralea Dzienniki dono??
sz?? z Londynu, ??e Anglia niebawem zamiast roz??
porz??dzenia kr??lewskiego, reguluj??cego handel
neutralny, og??osi o??wiadcze?? e o regularnej blo??
kadzie. Departament pa??stwowy nie otrzyma?? je-
57r-rf n ti-rr'
urz??tloweeo sprawo/dania.
Kronika warszawska,
Ksniarencya ks. biskup??w. Dnia 12 b. m
w pa??acu arcybiskupim, pod prezydency?? arcy-
biskupa-metropolity ks. d r. Aleksandra R akow??
skiego, rozpocz????y si?? obrady konferencyi 11 ks.
biskup??w warszawskiej prowincyi ko??cielnej, w
kt??rej bior?? udzia??, opr??cz wy??ej wymienionego
arcybiskupa-metropolity: ks. Antoni Nowowiejski,
biskup p??ocki, ks. Maryan Ryx, biskup sando??
mierski, ks. Stanis??aw Zdzitowiecki, biskup kujaw??
sko kaliski oraz administrator dye^ezyi lubelskiej
ks. kanonik Zenon Kwiek.
Nieobecni: ks. Augustyn ??osi??ski, biskup kie??
lecki i uprowadzony przez ust??puj??ce wojsko ro??
syjskie ks. Kara??, bisk up sejne??ski. Ks bisku??
pom towarzysz?? w charakterze doradczym: arcy-
biskupowi warszawskiemu ks pra??at dr. Zygmunt
Che??micski, biskupowi p??ockiemu ??? ks. pra??at
Adolf Szel????ek, biskupowi sandomierskiemu ???
ks. prof. dr. W??adys??aw Chrzanowski, biskupowi
kujawsko-kaliskiemu ??? ks. pra??at Wojciech Owcza??
rek, administratorowi dyecezyi lubelskiej ??? ks.
kanonik Ludwik Kwiek oraz ze strony konsysto-
rza ardiidyecezyi warszawskie) ??? ks. kanonik
dr. Czes??aw So??owski.
Obrady pierwszego dnia rozpocz????y si?? od
mod????w wst??pnych, poczem zebrani wystosowali
do Ojca ??w. depesz?? tre??ci nast??puj??cej:
???My, biskupi prowincyi warszawskiej, zebrani
w dniu dzisiejszym na konferencyi w sprawach
ko??cielnych, wynik??ych z powodu okoliczno??ci
wojennych, id??c za nieprzepartym pop??dem serc
naszych, spieszymy u st??p Twoich, Ojcze ??wi??ty,
z??o??y?? wyrazy czci pe??nego ho??du i gor??cej mi??
??o??ci oraz niemilkn??cej wdzi??czno??ci za b??ogos??a??
wie??stwo i zach??t??, udzielone dzie??u wszechkato-
lickiego mi??osierdzia dla srodze dotkni??tej wyda??
rzeniami wojennemi Polski. Oparci zawsze i we
wszystkiem na niewzruszonej jedno??ci z Tob??,
Ojcze ??wi??ty, b??agamy o b??ogos??awie??stwo dla
Naszej pracy, podj??tej celem d ob ra Ko??cio??a".
Wielka W arszawa. Komisya z??o??ona z in??y??
nier??w miejskich i delegat??w Ko??a architekt??w,
przez czas d??u??szy opracowywa??a szkic planu
przysz??ej ???Wielkiej Warszawy" Zarys tego planu
przedstawiono obecnie d o zatwierdzenia w??a??ci??
wej wiadzy, z do????czeniem motyw??w, wyja??nia??
j??cych potrzeb?? posuni??cia granic miasta do miejsc,
w planie wskazanych.
Przedstawiciel Austry! w W arszawie. C. i k.
Pu??kownik korpusu sztabu generalnego, P a i c.
mianowany zosta?? przed stawiaelem c. i k. N a??
czelnej Komendy wojskowej przy genera??-guber-
Batorstwie.
Loka! biurowy i prywatny pu??kownika Paica
??iesci si?? w pa??acu Zamoiskich, Foksa! I. 4.
2 op a r y . Prasa warszawska omawia ostatnio
sprawy gospodarcze ojsery. Jak wiadomo zrzek!
Sl?? prof. Melcer stanowiska kierownika artysty??
cznego opery za?? p. Or??bczewski g????wnego re-
Kierownictwo opery obj????a konusya, 3k??a-
??a??ca si?? z pp. Brzezi??skiego, Dobosza, Drze??
wieckiego. Ostrowskiego, Wierzbickiego, Kami??-
skifrgo, S??awi??skiego i Orczy??skiego.
Z Rady G????wnej st. rn. Warszawy. J, E. ar??
cybiskup warszawski ks. Kakowski przekaza?? Ra-
izie g????wnej opieku??czej 399.115 rb 31 kop
Suma ta stanowi pozosta??o???? z funduszu, kt??ry'
ny??y Centralny Komitet Obywatelski przeznaczy'!
na g??odnych do dyspozycyi J E. arcypasteraa.
Urz??dowa piecze?? Rady g????wnej b??dzie nosi??a
napis ???Rada g????wna opieku??cza", z rysunkiem
or??a polskiego w ??rodku.
Wyjazd grom aitay ??yd??w z Pel~Jri do Ame??
ryki zapowiada ??ydowskie pismo ???Hidnt" . po za??
ko??czeniu woiny
ile trac?? W??ochw sfeuUism braku
turyst??w?
Z ka??dym dniem bardziej daj?? si?? odczuwa??
we W??oszech skutki zupe??nego braku turyst??w.
Lombardya i Wenecya s?? naturalnie zupe??nie za??
mkni??te, ale i w ca??ych W??oszech nies??ychanie
spad??a liczba turyst??w. Wed??ug w??oskiego obli??
czenia ??? kt??re dawniej nale??a??o nawet bra?? za
niskie ??? liczba turyst??w, zwiedzaj??cych rocznie
W??ochy, wynosi oko??o 900.000 os??b. Ka??da z
nich bawi przeci??tnie 30 dni w kraju, wydaj??c
dziennie 18 lir??w. Za bilety kolejowe p??ac?? ro??
cznie 15 milion??w lir??w, a w ca??o??ci wydaj?? ro??
cznie 500 milion??w lir??w, obecnie zupe??nie dla
W??och utraconych.
W pierwszej linii i najwi??ksz?? szkod?? ponosz??
ho ???ele i domy /.ujezdne, oraz restauracye, im te??
stara si?? rz??d przyj???? w pomoc przez morato-
ryum i r????ne inne u??atwienia. Ale, dok??d wojna
trwa, nie ma najmniejszych widok??w polepszenia,
jakkolwiek W??osi z ca???? pewno??ci?? licz?? na to,
??e z chwil?? uko??czenia wojny, ruch obcych bez??
zw??ocznie, ze wzmo??on?? si???? od??yje. Czy si?? tak
jednak stanie, jest rzecz?? bardzo w??tpliw??, bo
pomijaj??c ju?? okoliczno???? ??e erzez lata jeszcze
ca??e po wojnie wszelkie wycieczki turystyczne
zagranic?? ze wzgl??d??w gospodarczo-finansowych
b??d?? musia??y by?? znacznie ograniczone, to z dru
giej strony zar??wno obywatele Austryi, jak i Nie??
miec wcale kwapi?? si?? nie b??d?? z wyjazdem do
W??och. A w??a??nie Austrya i Niemcy dostarczali
dotychczas najwi??kszej cyfry turyst??w po W??o??
szech.
Nieco lepiej wysz??a w tym wzgl??dzie Szwajca
cya, lecz i ona przechodzi kryzys w ruchu tury??
stycznym. Obliczaj??c kapita??, w??o??ony w szwaj
carskie hotele i domy zajezdne, na miliard fran??
k??w, przyj???? trzeba wp??yw roczny, potrzebny do
amortyzacyi i oprocentowania tej sumy na 70 do
80 milion??w frank??w Poniewa?? od pierwszej
chwili wybuchu wojny sytuacya pogarsza??a si??
i miesi??ca na miesi??c, szwajcarski rz??d zwi??zko??
wy, chc??c przyj???? t pomoc?? do??wiadczanym ci????
??ko w??a??cicielom hoteli i dom??w zajezdnych, po ??
czyni?? im przer????ne specyalne ulgi, a w??r??d nich
odroczenie pewnych p??atno??ci a?? do roku 1920.
R??wnie?? wzbroniono budowy nowych lub prze??
budowy istniej??cych ju?? dom??w za ezdnych i pen-
syonat??w. chyba, ??e w??a??ciciel wyka??e si?? z g??ry
potrzebn?? got??wk??, lub bezwzgl??dn?? konieczno??
??ci?? mieiscow?? budowy
Zaprowadzenie elektryczno??ci we wszystkich
iroHiwych dziedzinach, umo??liwia obok WorzyWI
utrzymania ca??ego budynku w nadzwyczajnej
czysto??ci, niemo??liwej wprost przy wywi??zywaniu
si?? dym u, tak??e i pewn?? oszcz??dno???? w wydat*
kach i w zarz??dzie, elektryczno???? bowiem rnacz-
n;e mniej wymaga s??u??by do r o ej, wiele bowiem
prac, wykonywanych dotychczas przez specyalnie
wyszkolonych siui??cych, tam wykonuje automa??
tycznie pr??d elektryczny.
Jedyne w swym rodzaju miasto.
jedynem w swem rodzaju i wog??le jedynem
w ??wiecie miastem bez komin??w, jest miejsco??
wo???? Dumbreck w Szkocyi, w pobli??n Glasgowa.
Jest to nie tyle miasto, ile kolonia will, specyal??
nie budowanych, celem zapewnienia mieszka??com
bezwzgl??dnej czysto??ci powietrza, psutego do??
tychczas wsz??dzie dymem, powsta??ym skutkiem
spalania drzewa i w??gla. W celu pozbycia si??
dymu, w kolonii, zastosowano wsz??dzie elektry??
czno????, kt??ra spe??nia w mieszkaniach wszystkie
zadania, spe??niane dotychczas przez spalanie ma-
terya????w palnych.
Ju?? na pierwszy rzut oka zaznacza oryginal??
no???? tej miejscowe??ci zupe??ny brak komin??w na
dachach kamienic i will. K a??dy z tych bezdym??
nych dom??w zaopatrzony jest w centralne ogrze??
wanie elektryczne, ??wiat??o elektryczne i elektry??
czne urz??dzenie kuchenne. Przewa??nie s?? to d o ??
my familijne, sk??adaj??ce si?? z 6 pokoj??w, dachy
za?? kryte s?? asbesUan.
digitalizacja: mbc.malopolska.pt
???^ESelsywaie
naruszenie granic".
{Fakt zupe??nie autentyczny),
W wysz??ej niedawno ksi??ice pod tytu??em
???Cro??uis des ftrontiere" opisuje m??ody
Szw;jcar Karol Gos swe w rzenia ze swej
aa gruriiry siv. kja
biuro pismu na mmm
Stan is??aw a BURNATOWICZA
W Kru-.owic ul. Florya??ska 55. 1. pi??tro
telefon Nr. 2113.
PswM??fllii pis* aa nmyntcfe tiittrjmjti
najnowszego systemu.
SZKitl P O lil H3 H3SIVHJCS.
CENY BARDZO NISKIE.
/ikc_1916_018_0008.djvu
ft
??? ILIT^TRO'WANY K7TRYER OOPZTFWY* ??? Nr. 18. ??roda 10 Stycznia 1916 r.
Inteligentna panna lub
wdowa potrzebna .o
sarz??du will?? w Zako
psiiam. Oferty z poda
niein rysopisu i ??ycia
pod ???Praeowita" do Ad-
ministracyi Kuryera
106
Nadsri??ynarz
(Ober
uiullier) 1st 31 ??o??
naty, wolny od wojska
poszukuje posady. La
skawe zg??oszenia: C
P??ochocki Tarn??w, Nad
brza??na g??rna 160.
__________
104
Potrzebny jest zaraz
egzaminowany ma
ezynwta obznajomiony
7.d ??wiat??em elektryuz
nem. ewentualnie palno?,
egzaminowany obzna
jomiony r??wniej ze ??wia
t??em elektrycz nem Zg-??o
szenia do Towarzystwa
Stolarzy w (Culwuryi
Zebrzydowskiej.
. 105
Obszar dworski w K$-
??ny dolnej poczt*
Ci????kowice poasuk uje za
raz ogrodnika. Hrze??????/
warauki i odpisy ??wia
dectw.
Oferty nieu-
wzgl??dnione pozostan??
bez odpowiedzi.
??7
Frzyjrass pruto. >Ssam.??
2 uko??czon?? szko????
ludow??.J.?? .??|ciyli han??
del towar??w korzennych
delikates??w i win Mie??
lec.
???
59
jf W wynaj??cia lokal
nadaj??cy si?? na
jakakolwiek pracowni??
z pr??dem elektryczaym
ul. ??w ??azarza 16
BI
??JOTE?? Londy??ski
* *wraz z re*taaracy??
ogrodem umeblowaniem
i bielizn?? do wynaj??cia
w Krakowie od 1 kwie??
tnia 1916. Wiadomo????
u w??a??cicielki Krak??w
nl Stradom 11
80
Banda??e na przepuki.
czyli ruptury p??pka, brzu??
cha. pachwiny i t. d sus-
penzorva Op**ki dU pa??
ProKtotrzymacze. Repera-
cye przyjmuje Cenniki dar??
mo.
M .Z . POLACZEK Sam
bot tS.
??4
jf%wynaj??ciawreal
lula??y no??ci przy ulicy
Kanoniczej 1. 22 w Kra??
kowie dwa sklepy odpo
wiednie tak??e na pra??
cownie; tudzie?? mie
szkanie z 2 pokoi i ku??
chni Wiadomo???? w kan-
ce!aryi adwokata Dra
Mikiewicza u l Kanoni
cza 2SJ.
102
Zgyblera??
dn 10,1 1916 portfel i 10
K.or i dokumentem woj??
skowym, na nazwisko So????
tys W??adys??aw. ??askawy a
uczciwy znalazca zechce
sam tylko dokument zwr????
ci?? za sowitem wyaajrodze-
eniem w dyrekcyipottcyilub
w Admin. Kuryera,
101
wisia??
BOBO Puder bez m??ki dla DZIECI
zestawiany napodstawie najnowszychfeads??nauk.
BOBO chroni sk??r?? przad odparzaniem
BOBO wilgo?? znakemlcia weh??amls
BOBO d z i a ?? a Bntysaptycznla
BOBO ni* tworzy ped??aia dla kaktaryl, po*
niowai ni* zawiera m??ki(skrobii) kt??ra klinie.
E 0 B 0 najlepsze myd??a dla DZIECI
Ka??di matka daj??ca 8 ziriwit dziecka u??ywa psdru
i mydl?? BOBO.
Presz?? ????da?? we w szystkich aptekach i drogueryach:
28#? Sk??ad ???Pharm a??? fS??uga 5.
om
Zdolne
staniczarki znajd?? iaraz za??
trudnienie. Wiadomo???? u)
Starowi??lna 14. U p front
100
Kowali, sio
larsj, kotla??
rzy i ??lusa??
rzy ktJHstrn-
kcyjoych i
wagono??
wych, aosza-
&??| 8: i'afer?-
ka wagon??w
w Sanoka.
Sina
Odory i p??l kila
miodu
potoka, oplami?? poczt??
za K. 13???lubK19???
wysy??a Franciszka Bit-
tnerowa w Samborce
85.
SPRZEDAM m o to r
ropny o sile 8 koni
oraz dynamo maszyn??
o sile 65 Wolt 70anp.
najnowszej budowy. Wia??
domo???? : Kinoteatr *,0-
deon??? w Przemy??la.???
60
MARMOLADg
W??GIERSK??
pierwszorz??dnej jako??ci
w emaliowanych wia??
derkach po e*(t Kg i
w bUMc&anych po 26 Kg
poK??80za1Kg.wy
??y??a si?? te?? za zaliczk??
/.ara??wiema przyjmuje
Dom spcdycyjno-komis
Soidius! i Ska
Krak??w, Andrzeja Po??
tockiego 3.
19
5S50
koron
Czeladnik
saawskl znajdzie umte-
Mczenie z mtrn*koM*ci i t korse-
Cilftmi Wm yeh aaguiock4w, bro*
dawek i rog??wek Oeaa a iedea
???teik irraa z gw??raa.y?? K, I
S
Ii 3*0
6
R 4*50
KEMEHY, KA8CHAU
(Kasa I) W??ORY,
Skrzynka pocztowa
TYLKO TRZY S??OWA:
TUTK! FRAMGS
BE??DOWSKIEGO.
NOWE KURSA
w rz??d. upowai.
Szkole BuchaUe^yi i Rachunkowo??ci
pa??stwowej
STANIS??AWA fcUBfWOWiCIA
w Krakowie, Florya??ska 56. obols Bramy.
rozpoczynaj?? si?? U stycznia 1916 roku.
Wpisy codziennie.
???
Nauki stenografii udziela
lekter Uniwersytetu p. H anryk Nenue??. Szko??a
pisania na maszynach
29
???Szery B3bi??? kriminalna powie????
str. 226. Cena ksi??garska 5 K.
obecnie zni??ona cena
..
.
.
POWIE??CI.
znakomitego franc, autora Gastona Leroux,
1 K.80k
???Historya o Janaszu Korczaka i pi??knej Miecznik??wnie", powie???? J. I. Kra??
szewskiego, jedna z najleprszych powie??ci, dor??wnuj??ca fantazy?? i opisami walk
z Tataram i ??? powie??ciom Sienkiewicza. Dwa torny stronnic 400.
???
???Pomy
w aczk a??? romans z ??ycia ksi??cia J??zefa Poniatowskiego ??? poetyczna nowela,
jedn a z najciekawszych kr??tkich powie??ci J I. Kraszew??
skiego, stronnic 80. Razem dwie ksi????ki oprawne w jednym tomie,, stronic 480
Cena ksi??garska 5 K. w Administracyi ???II . K. C
."
.. .. ... .......... ... .. .. ... ....... ... ... .. ......... 1 K. 8 0 h .
??? S tud en tki" powie???? wsp????czesna na tle ??ycia polskich akademiczek w kraju i za
granic?? przez Karolin?? S??o??czewsk??. Dwa tomy, stronic 309, oprawne w je??
dn?? ksi????k??, z kolorow?? ok??adk??. Cena ksi??garska 4 1C. 50 h ................................
obecnie ?????? Cena w Administracyi ???11. K. ??.
W kompletach bajeczna zni??ka!
1K.80h.
Komplet 31 S c s ?? ?? ?? a k powy??szych (do wyboru!)
zamiast*3-SO fcok tylko . . .
.
.
.
.
i . 383 ko??*.
Komplet 3 k s i?? ?? e k powy??szych (do wyboruj
zamiast* 5 4 0 k o r . t y l k o .......................... ; ;
Komplet 4 k s i ?? ?? e k powy??szych (do wyboru!)
zam iast"7 '20 k o r ty ik o ............................... i
,
Komplet 5 k s i ?? ?? e k powy??szych (do wyboru!)
zamiast 8 kos*, t y l k o .......................... i i ,
Komplet S f e s i ?? ?? e ???> powy??szych [do wyboru!)
zamiast HO 4 0 tylko"
.
.
Administracya ??Ilustr. Kuryera C odz . ??? wysy??a wymienione ksi????ki na zam????
wienie (kartk?? korespondencyjn??) tylko za nades??aniem got??wki a/bo za
pobraniem, przyczem przy zam??wieniu jednej lub dwu ksi????ek nale??y do??????
czy?? do przys??anej got??wki na koszta przesy??ki poleconej 35 hal., a przy
zam??wieniu trzech lub wi??cej ksi????ek (pi??ciokilowa paczka) 65 halerzy.
4-40 kop.
5 60 kop.
6'70 kop.
???op. 730
Naczelny red aktor i
Czcionkami drukarni
wydawca: M aryan D??brovsk*. Odp. red Dr. Tadeusz Konczy??ski.
Fug, i Dr. Kaz Kozia??skirh w Krakowie, Karmelicka 16. Tel. 315.