/ikc_1915_059_0001.djvu
Cena numeru
w KraKowie
Haprowincyi naczaswojnyS h.| ILUSTROWANY
PRENUMERATA MIESI??CZNA j
WKRAKOWIEK.1-|
NA PROWINCYI K. 150i
Prenumerata:
W KraKowie miesi??cznie K. ! ??? ???
-kwartalnie K .3 .
oa prowincyi i w KraKowie z przesy??k?? do domu
mies. K. T50, ??? kwartalnie K. 4 50.
Za zmian?? adresu dop??aca si?? 40 hal.
Za granic??: Mrk. 1*50, Frk. 2???40. Doi. 0'50 mies.
Najwi??kszy notarialnie stwierdzony nak??ad w G llcyl.
Haczslny redaktor i wydawca: Maryan D??browsKi.
R ed aK cy a , Administracja i EKspedycya:
w Krakowie ul. Wolska 1.19 a. ??? Telefon 1193.
Konto czekowe Nr. 80.279.
Og??oszenia:
Wiersz petitowy jednoszpaltowy. . K .
???*38
N a d e s ?? a n e ............................................. ......
I??????
PasKi (6 wierszy petitowych) od . .
???
5??????
Drobne og??oszenia po 6 halerzy od wyrazu.
W niedziel?? csny podwoja??.
Rok VI.
Krak??w sobota 13 marca 1915
Nr. 59.
daj??c przez to dow??d, o ile jej kultura stoi ni??ej
od kultury rosyjskiej. W tem le??y punkt ci??????
ko??ci ca??ej sprawy".
Pan Brandes nie waha si?? wreszcie napisa??,
??e ???Polacy ??yd??w jeszcze gorzej traktuj?? ni?? u-
krai??c??w. Bo przecie?? jest wielka r????nica mi????
dzy krzywd??, jak?? si?? wyrz??dza narodowi, gdy
si?? nie pozwala mu wybra?? wszystkich jego
przedstawicieli, a krzywda wyrz??dzona narodo??
wi przez rabunek i pl??drowanie, przez wieszanie
i palenie m????czyzn i kobiet.
*
*
*
Tak pisze p. Brandes. Ten literat, kt??rego
g??os rozchodzi si?? po ??wiecie i kt??ry powinien
przeto w a??y?? swoje s??owa, o??miela si?? dzi?? rzu??
ca?? inteligencyi polskiej w twarz zarzut, ??e pro??
paguje pogromy ??ydowskie, mord i rabunek, ba.
nawet palenie kobiet i m????czyzn!
Nie potrzeba w polskiem pi??mie k??amstw
tych pi??tnowa??, pi??tnuj?? si?? one same, Nigdzie
na ziemi polskiej nie zdarzy??y si?? pogromy ??y??
d??w, kt??reby by??y aran??owane przez Polak??w,
nie istnieje te?? ani ???Bechawa41 ani ???Bychawa" ,
gdzie ??li Polacy poczciwych ??yd??w w ogie??
rzucali... Ale do???? polemiki z p. Brandesem i
jego inform atorami!
Mo??na tylko panu Brandesowi poradzi??, aby
wzi???? sobie do serca s??owa, kt??re sam n apisa?? w
li??cie otwartym do Jerzego Clemenceau.
Jerzy Clemenceau w dzienniku swym ??? L ???hom-
me enchaine??? umie??ci?? w tych dniach artyku??,
w kt??rym nar??d du??ski nazwa?? ???narodem bez
dumy11, bo ju?? snad?? zapomnia?? o roku 1864,
skoro mo??e objawia?? sympatye niemieckie,
Brandes napisa?? w odpowiedzi do Clemenceau:
???Stanowisko Pana powinno go powstrzyma??
od s??d??w-, u w??aczaj??cych czci ca??ego narodu,
bo s??dy takie nigdy nie s?? uzasadnione11.
Pan Brandes powinien sam sobie rad?? swoj??
dobrze zakonotowa?? i zaniecha?? bezczelnych
napa??ci na nar??d polski
TRENTINO.
COd naszego korespondenta^.
Wiede??, 9 marca.
(wir) Urz??dowy dziennik niemiecki ???Reichs-
B
anzeiger ??? og??asza w dniu 8 bm. nadanie austro-
w??gierskiemu ministrowi spraw zagranicznych
baronowi Burianowi orderu Or??a Czarnego.
%
??:
;j:
Po??udniowo zachodnia cz?????? Tyrolu szerokim
j??zykiem wdziera si?? w p????nocn?? granic?? Kr????
lestwa w??oskiego. Po??o??ona nad ??rednim bie??
giem Adygi i jej obubrze??nymi dop??ywami, sta??
nowi dwa osobne dla siebie systemy alpejskie.
Na zach??d, po prawym brzegu Adygi roz??o??y??
si?? system Alp Trydenckich ze swemi grupami:
.Bald o, Bre??cia, Brenta, Sarca i Nonsberg, ja-
kote?? grup?? Alp wicentyjskich po lewym brze??
gu Adygi. Na wsch??d po obu brzegach Avisio
lewego dop??ywu Adygi rozsiad??y si?? g????wnie do??
lomity po??udniowo tyrolskie.
Cala ta g??rska kraina odgraniczona lini??
grzbiet??w zas??aniaj??cych od p????nocy obie doli??
ny l a l di Sole i Val fiemme, by??a w staro??yt??
no??ci prowlney?? rzymsk?? z ???g????wnem miastem
Trydentem.
Przeci??ta dolin?? Adygi stanowi??c?? dosko??
na??y dost??p do r??wnin lombardzko weneckich,
kraina ta by??a w ??redniowieczu ??wiadkiem w????
dr??wek lud??w stanowi??a cz?????? pa??stwa Lon-
Ofiar?? ??odzi podwodnych niemieckich od dnia i reg okr??t??w na??dlowych.
???
Rycina, kt??r?? po-
18 lutego, w kt??rym to dniu zacz??li Niemcy , wy??ej podajemy, przedstawia moment zatopie-
stosowa?? bezwzgl??dnie niszczycielski spos??bi nia parowca ???Princess Victo ria" ,
prowadzenia wojny morskiej ??? pad?? ju?? sze-l
liilrpoSskl paszkwil
pa n a Jerzego Brandesa.
(ls.) Posiadamy w Europie r????nych ???wypra??
cowanych11 ???przyjaci????11, kt??rzy nawet dzisiaj
nie cofaj?? si?? przed ??adn?? napa??ci?? na nar??d
polski, ten nar??d, najbardziej ??? obok Belg??w
???
dotkni??ty kl??skami wojny. Do rz??du tych
??? przyjaci???? zaliczy?? wypada tak??e p. Jerzego
Brandesa, ongi tak popularnego u nas du??s??
kiego krytyka literackiego.
Pan Brandes jest ???znawc?? stosunk??w11 pols??
kich, o, nie bylejakim zn awc??! Dowodem tego
jest artyku?? p. Jerzego Brandesa zatytu??owany
???Podburzanie do pogrom ??w w Kr??lestwie Pol-
skiem??? , kt??ry ukaza?? si?? w ubieg??ym tygodniu
w Kopenhaskiej ???Politiken" -
???
i naturalnie o-
bieg?? galopem pras?? niemieck??, a?? wreszcie o-
negdaj zawita?? do go??cinnego portu na szpal??
tach ???Pester Lloydu??? .
Artyku?? p. Brandesa oskar??a Polak??w w
czambu??, i?? aran??uj?? pogromy ??ydowskie, ob??
winia pras?? polsk?? bez wyj??tku o antysemi??
tyzm, (p. Brandes pisze dos??ownie, ??e jeden tyl??
ko ???Kuryer ????dzki??? ???
'???
.
????????i
???'?????v
??
,
-
t
me jest antysemickie) i utyskuje, o ile ???kultura
polska ni??sz?? jest od rosyjskiej!*4 ('dos??ownie!).
Pan Brandes jest o wszystkiem doskonale po??
informowany; odkry?? on nawet zgo??a nieznane
miasta w Kr??lestwie n. p . ; jak???? ???Bechawe" ,
??? t??r?? to nazw??, gdy wyra??ono w??tpliwo????: co
wo istnienia takiego grodu, poprawi?? w drugim
artykule n a j a k ?? i ???Bychaw??*1 ( ? ) ..............Pan
4erzy Brandes opiera si?? oczywi??cie n a in-
icuaiacyacl), dostarczonych ran pj??zez innych
???przyjaci???? Polski11; podobno jednym z tych in ??
formator??w jest s??awny ???polski poeta??? Szu-
lem Aleichem, kt??ry obecnie przebywa w Ko??
penhadze i niekt??rzy ukrai??scy nasi pobratym??
cy...
Ale niech czytelnik sam os??dzi warto???? i wia??
rygodno???? wywod??w pana Brandesa. Przyto??
czymy poni??ej kilka ust??p??w dos??ownie:
??? W samej Polsce ??? pisze Brandes ??? odby??
si?? od chwili wybuchu wojny d??ugi szereg po??
grom??w (!) Ludno???? ??ydowska zosta??a obrabo??
wana, po barbarzy??sku sponiewierana, w wielu
miejscach wymordowana. Pozatem ludno???? ta
zosta??a wydalon??, z wielkiej liczby miast, w
kt??rych dot??d wolno jej by??o mieszka??. Musia??
??a je opu??ci?? w 24 godzinach, j ak np. sta??o si??
w Grodzisku, mie??cie po??o??onym w pobli??u
Warszawy, znanym mi dobrze, gdzie 1500 ro??
dzin wyp??dzonych zosta??o poza obr??b miasta
a wszystko, co pozosta??o w ich domach, uleg??o
zrabowaniu i zniszczeniu. W ten spos??b wy??
rzucono ??yd??w z 8 miast. Udali si?? oni t??umnie
do stolicy, dla. kt??rej by??o niemo??liwo??ci?? da??
im schronienie11. Zaznaczywszy, i?? nie dziwi????
by si??, gdyby pogromy urz??dza?? root??oeh, pisze
Brandes dalej: ???Podczas gdy w Ro syi' wszyscy
znamienici pisarze, jak W??odzimierz Korolenko,
Leonidas Andrejew, Maksym C orkij, wog??le
wszyscy inteligenci wzi??li w obron?? nieszcz????li??
wych ??yd??w, Uwa??aj??c podburzanie do pogro??
m??w ??a wstyd i ha??b??, ??? polska inteligencya,
ludzie tej miary, co Niemojewski i ??wi??tochow??
ski, stan????a na czele ruchu przeeiw??y^owskiego,
Podwodne ??odzie niemieckie
przy pracy.
??lispo??arm
/ikc_1915_059_0002.djvu
.IL USTROWANY KURYER CODZIENNY" nr. 59 ??? 13 marca 1915
Co dile?? niesie!
Krak??w, dnia 13 marca.
Projekt nowycrs podatk??w.
Pod tytu??em ???Oesterreiche Finanzen und der
Krieg??? wysz??o w tych dniach z druku obszer??
niejsze i w gruncie rzeczy ciekawsze dzie??o
ekonomiczno-polityczne, kt??rego wydanie ksi??????
kowe wywar??o w Wiedniu a prawdopodobnie
wywrze tak??e w Berlinie wielkie wra??enie. A u ??
torami dzie??a tego s?? dwaj najbardziej znani
teoretycy niemieccy z Pragi: radca dworu von
Meissl i profesor uniwersytetu dr. A . Spiethoff.
Zadaniem i celem dzie??a ma by?? po cz????ci poin??
formowanie Niemiec o po??o??eniu finansowem Au-
stryi, pocz????ci zaakcentowanie przysz??ego kie??
runku polityki ekonomicznej w Austryi samej.
Autorowie tej ciekawej ksi????ki dowodz??c,
??e podczas wojny si??a finansowa Austryi nie
zawiedzie, nie taj?? jednak, ??e po wojnie Austro-
W??gry szuka?? b??d?? musia??y nowego ??r??d??a do??
chod??w.
Nowe ??r??d??a dochod??w... Ale w jaki spos??b
je zdoby??, skoro na ludach monarchii i tak ci????
??y przygn??biaj??ce brzemi?? podatk??w? Pod tym
wzgl??dem ????dania autor??w' s?? tylko w cz????ci
sympatyczne. ????daj?? oni mianowicie przedew-
szystkiem przeprowadzenia jaknajdalej id??cych
oszcz??dno??ci w og??lnej gospodarce pa??stwowej.
Za pomoc?? danych statystycznych usi??uj?? u-
Alo najciekawsz?? miejscowo??ci?? pod wzgl??-jdowodni?? szczeg????owo, ??e w por??wnaniu ze
gobard??w, przesz??a nast??pnie pod panowanie
Karola Wielkiego i Frank??w. Cesarz Konrad
I I salicki ca??y obw??d Trydencki wydzieli?? i jako
lenno dziedziczne n ada?? w roku 1027 biskupo??
wi Trydenckiemu w nagrod?? za pomoc udzie??
lon?? m u w zabiegach o koronacy?? n a cesarza
rzymskiego, w tym??e roku dokonan??. Odt??d
biskupstwo Trydenckie wchodzi??o jako ksi????
stwo ??wieckie w sk??ad ???cesarstwa rzymskiego
narodowo??ci niemieckiej44 i ten stan rzeczy
trwa?? a?? do wstrz????nie?? wywo??anych wojnami
napoleo??skiemi. Na sejmie Rzeszy w r. 1803
(Reichsdeputationshauptschluss), gdy przysz??o
dokona?? wewn??trznego urz??dzenia Rzeszy wo??
bec strat poniesionych w pokoju lunewilskim ,
Austrya n aby??a obok Brixen tak??e Trydent,
przez zwini??cie osiemsetletniej ??wieckiej w??a??
dzy tamtejszego ksi??cia ??? biskupa.
We wojnach lat 1805 i 1809 Trydent wraz
z Tyrolem stracony powr??ci?? na kongresie wie??
de??skim w r. 1815 pod panowanie Austryi i
stanowi dot??d charakterystyczn?? cz?????? pa?? ??
stwa o pi??knym po??udniowym klimacie z upra??
w?? jedwabnicy, owoc??w cenionych i gajami o-
liwnemi i lieznemi uzdrowiskami.
Z miast Trydenckich zas??uguj?? na uwag??
Rovereto, siedziba przemys??u jedwabniczego,
Rabbi wa??na klimatyka, Riva nad jeziorem
Sarda pyszna swemi gajami pomara??czowymi,
Cortina d'Ampezzo ucz??szczane letnisko w po??
??rodku Colomit??w.
dem topograficznym, historycznym i politycz??
nym jest sam Trydent, prastara osada rzymska,
w kt??rej na wzg??rzu po prawym brzegu Adygi,
n a Doss Trento, wznosi?? si?? ongi fort rzymski.
Ju ?? w 4 stuleciu powstaje w Trydencie bis??
kupstwo, kt??re dzi??ki swemu po??o??eniu geogra-
ficznem wzros??o w 11 wieku w ksi??stwo udziel??
ne, a w 16 stuleciu go??ci w swej stolicy n ajbar??
dziej rozg??o??ny w dziejach, sob??r ko??cielny.
W roku 1542 zwo??any, a w r. 1545 w ko??ciele
katedralnym zagajony Sob??r Trydencki mia??
wedle intecyj cesarza Karola V pogodzi?? pro??
testant??w z katolikami. Sob??r celu tego nie
osi??gn????, ale w szeregu uchwa?? niezmiernie do??
nios??ych dokona?? reformacyi wewn??trznych u-
rz??dze?? ko??cio??a, a zamkni??ty po latach blisko
dwudziestu (1563) da?? ko??cio??owi nowe podwa??
liny organizacyjne do walki z r????nowiercami
na zasadzie przewagi autorytetu papieskiego
wobec episkopatu.
Dzi?? Trydent liczy 26.000 mieszka??c??w, jest
siedzib?? starostwa, s??du obwodowego wy??sze??
go gimnazyum i c. i k. Komendy twierdzy.
Trydent ,po w??osku Trento, zas??uguje n a u-
wag?? szczeg??lniejsz??, ze wzgl??du na to, ??e jest
o??rodkiem po??udniowego Tyrolu, zamieszka??
nego w liczbie oko??o 400.000 niemal wy????cznie
przez W??och??w i zowi??cego si?? Trentino.
stosunkami rzeszy niemieckiej, administraeya
pa??stwowa kosztuje w Austryi olbrzymie sumy,
w??adze pa??stwowe s?? przepe??nione a przez to
samo funkcjonuje licho.
Tu dochodz?? autorzy do znanych zreszt??
Austryi zarzut??w, a jednocze??nie nowych pro??
jekt??w. Liczb?? urz??dnik??w nale??y zmniejszy??
i znie???? zupe??nie gospodark?? dyet i subwencyi.
Szko??y wydaj?? za wiele ludzi, nie umie??
j??cych si?? wy??ywi?? inaczej jak tylko chlebem
pa??stwowym. Do tego punktu ????daniom auto??
r??w mo??na, a nawet trzeba przyklasn????. Trud??
niej jednak, a nawet nie mo??na bez apelacyi
zgodzi?? si?? z ich projektem nowego systemu po??
datkowego.
Projekt ten mniej wi??cej przedstawia si?? tak:
Na podatkach bezpo??rednich da si?? uzyska??
najmniej 120 mlion??w koron w ten spos??b, ??e
kontyngent podatk??w gruntowych podwy??szy
si?? na 80 milion??w; podwy??szy si?? jednocze??nie
klasowy podatek domowy, nowo opodatkuj?? si??
na prowincyi ma??e mieszkania i zni??y si?? mini??
mum obowi??zku p??acenia podatk??w dochodo??
wych. Opr??cz tego nale??y wystara?? si?? o ??ci??
??lejsz?? kontrol?? dochod??w ludno??ci. Bardzo
wielkie sukcesy mo??naby osi??gn???? przez ulep??
szenie gospodarki kolejowej, gdy?? obecnie k o ??
leje w Austryi nie op??acaj?? si?? dostatecznie. Po??
datk??w po??rednich podwy??sza?? wi??cej nie n a ??
le??y, ale natomiast mo??na przeprowadzi?? po??
wszechne zmonopolizowanie w??dki i alkohol??w,
obni??y?? podatek z cukru i podwy??szy?? tylko
konsumcy?? jego.
Zarz??dzi?? nowe opodatkowanie si?? elektry??
cznych i gazowych za przyk??adem Niemiec i za??
ostrzy?? przepisy prawne co do podatk??w spad??
kowych a wreszcie opodatkowa?? studya uni??
wersyteckie. W ten spos??b mo??naby pozyska??
140 nowych milion??w. Na og???? przedstawia si??
ewentualny zysk finansowy w nast??puj??cych
cyfrach. Podwy??szenie oszcz??dno??ci mog??oby
wynie???? 300 milion??w, na nowo utworzonych
podatkach zyska??oby si?? 250 milion??w, og????em
wi??c 550 milion??w koron, przez co mo??naby za??
prowadzi?? jako tak?? r??wnowag?? w austryackim
etacie pa??stwowym. Tak si?? przedstawia teo*
iya, jak widzimy nie pod ka??dym wzgl??dem
zdrowa. Pomin??wszy ju?? kwesty?? podniesienia
podatk??w r????nych kategoryi, kt??remi nieogra-
niczenie, bez obawy wywo??ania katastrofy,
szafowa?? nie m o??na, nie przedstawia si?? godnem
zalecenia opodatkowanie study??w uniwersytec??
kich, a tem mniej zaprowadzenie monopolu
w??dczanego. Opieranie bud??etu pa??stwa na u-
trudnienie dost??pu do krynicy wiedzy lub te??
na rozpajaniu lud??w przez pa??stwo, jak to czy??
ni??a do niedawna Rosya, nale??y do ??rodk??w nie??
moralnych z tem chyba jednem zastrze??eniem,
??e dochody z monopolu, jak si?? to dzieje w in??
nych naprawd?? kulturalnych pa??stwach, by??
??yby u??yte na zwalczanie alkoholizmu i na inne
cele kulturalne. Ale w takim razie zmo??
nopolizowanie wyrob??w w??dczanych upad??oby
samo przez si??. Ca??e szcz????cie, i?? , jak dotych??
czas, mamy do czynienia tylko z teory??.
?????U??. Sfcp
Czwartek
???Wesele J?j
5 akt. Be,
Pi??tekl^
6 ????P-na
Moniuszki.
Sobota 13
sprzeda??11, s
f . Hertza!
repe
Teatru
=
N0Y
(ul. Staro
Czwarte!
??? ??luby Pa
Sobota o
???Weso??a
Niedzieli
???Weso??a
Wtorek
bez m????a
Bilety wcz
nabywa?? y
Rudnickieg
przv bank
bez ??adn
Gdzie b??dzie stolica Turcyi w razie
zagro??enia Carogrodu.
Jedno z pism rzymskich ??? jak donosi ???Beri.
Tag.???
???
om awiaj??c kwesty?? forsowania cie??ni??
ny dardanelskiej, pisze mi??dzy innemi, co na ??
st??puje:
Dochodzi do nas wiadomo????, ??e wobec ewen??
tualno??ci wyp??yni??cia eskadry francusko-an ??
gielskiej do Morza Marmara, zachodzi??a by ko ??
nieczno???? przeniesienia stolicy do innej miej??
scowo??ci. W danym wypadku jedni proponuj??,
aby stolic?? tureck?? przenie???? do Adryanopola,
inni za?? radz??, a??eby przenie???? j ?? do Brussy,
w A zyi Mniejszej. J u ?? teraz mo??na przewidzie??,
??c przeniesienie stolicy do jednej lub drugiej
miejscowo??ci, b??dzie mia??o nast??pstwa n adzwy ??
czajnej donios??o??ci dla Imperyum otoma??skie-
g??-
Je??eli rz??d turecki przeni??s??by si?? na kon ??
tynent azyatyeki, (tu nale??y przypomnie??, ??e
do Brnssy przewieziono by??ego su??tana Abdul-
Krajov
dla wyc
w ojenny
codziennie
po po??. w
ul. SnemoT
strana). Ki
wszelkich i:
ihod??com i
teryalnej.
???Kon
chod??c??\
skich??? ur
kalu przy i
wej 1. 25
9??? 11 ran
po po??. Ta
ryat cz<
Zebra??
odbywaj??
kawiarni ho
husy??? prz;
namesti I I
mie??ci si??
telnia pism
Tow. ??
tego a Pi
pa?? polsk:
si?? przy ul.
wej1.f
udziela niez
chod??com <
turze (ubra
materyalne,
M??cina Kfl
I-sza t
baciarnii
chod??c??v
mie??ci si?? #
bu Polskiej
tr.6(???u^
Szklanka fr
dla najubi
p??atnie. Pr*
znajduje *
czytelnia 1
ksi????ek z bil
bu Polskieg
Klubu odt
niedziele
brania towa
k??w Klubi
c??w
J??zef D??ugo????cki.
Kobiety w armii Napoleona.
(Ci??g dalszy).
Przewija si?? przed naszemi oczyma mi??o????
przywieziona z ojczyzny, mi??o???? zdobyta sztur??
mem w obozie, mi??o???? znaleziona w drodze na
polu chwa??y, wreszcie mi??o???? ??? podarowana.
Mi??dzy jedn?? a drug?? biw?? rozsnuwano idyll??
mi??osn??.
Oczywi??cie najwygodniejsz?? by??a w??wczas
???mi??o???? za pieni??dze" , kt??ra wsz??dzie, n a ka??-
dem miejscu, bez straty czasu, ???sans phrase"
mog??a rozbi?? sw??j namiot, bez wzgl??du na to,
czy strojna by??a w jedwabie i at??asy, czy w
zw yk???? bawe??niank??. Ten rodzaj mi??o??ci jest
mi??dzynarodowy, nie robi r????nic mi??dzy przy??
jacielem a wrogiem.
Ze zdumieniem te?? wspominamy, i?? po opa??
nowaniu Pary??a przez wojska zjednoczone pa??
??ac Royal, stanowi??cy w??wczas gie??d?? ???Venus
vulgivaga??? , z astrajkowa??, ale oczywi??cie tylko
???
n a jeden dzie??.
Barwnie opisuje odwr??t Francuz??w z Anda-
luzyi w r. 1812 pewien felczer. Przygl??da?? mu
si?? wraz z przyjacielem, kt??rego ciekawo???? od??
powiedziami natychmiastowemi zaspokoi??.
Gdy przemaszerowali ??o??nierze u kaz a?? si?? o-
czom patrz??cych niesko??czenie d??ugi korow??d
konnych pojazd??w, poprzedzanych przez wspa??
nia???? karet??, zaprz????on?? w cztery konie.
???
Do kogo ta kareta nale??y? ??? zapytano
???ekaeia.
???
Do pa?? marsza??kowych.
???
C???? to za panie marsza??kowe?
???
Dwie dumne pi??kno??ci z Sewilli, przyja??
ci????ki marsza??k??w Soult'a i Victora.
???
A ten elegancki m??ody pan, siedz??cy na
pi??knym rumaku?
???
To nie ??aden m??ody pan, lecz c??rka kup??
ca, kt??ra pozwoli??a si?? uprowadzi?? swemu ko??
chankowi.
???
A ta pani, kt??ra zadowoli??a si?? skromnym
mu??em?
???
M??odziutka modystka, towarzysz??ca jed??
nemu z intendent??w.
Tak wi??za??y si?? w dyalog pytania i odpowie??
dzi w miar?? przeje??d??aj??cych kobiecych pi??k??
no??ci.
Oto przesun????a si?? wspania??a kolasa, powo??o??
na przez Francuza. Z g????bi wyziera??y na ??wiat
b??yszcz??ce oczy pi??knej Hiszpanki. To zn??w
przesun???? si?? ??wawo ca??y oddzia?? je??d??c??w kon
nych. Rzek??by?? m??odzie??cy, za??ywaj??cy prze??
ja??d??ki, a to przebrane po m??sku przygodne
narzeczone oficer??w, metresy dostawc??w armii,
ka??da, stanowi??ca ???skarb wojenny".
Za oddzia??em konnym toczy??y si?? ci????kie, po
brzegi wy??adowane furgony, niekt??re z nich o-
s??ania??y firanki. Gdy wiatr je uni??s??, dostrzedz
mo??na by??o wewn??trz kszta??ty niewie??cie, w
mi??kkie poduszki wtulon e, troskliwie strze??one
przez jad??cych z boku muszkieter??w.
Zdarza??o si?? niekiedy, i?? ca??y oddzia?? zatrzy??
mywa?? si?? wdrodze, poniewa?? ta lub owa dama
zapomnia??a zabra?? ze sob??... papugi, po kt??r??
posy??a?? musianpfcalizacia: mbc.malopolska.Dl
Odzie?? m??sk?? wk??ada??y na siebie damy nie
dla ukrycia swej p??ci, gdy?? o dyskrecyi nie mo??
g??o by?? mowy, lecz wy????cznie dla wygody. Ju-
no t wobec w??asnej ??ony przechwala?? si?? swem
szcz????ciem w pozyskiwaniu ???serc" niewie??cich
w czasie kampanii. Dav out prezentowa?? w polu
??onie swej kochank??, za co nawet Napoleon go
skarci??.
Smutny by?? los wielu tych istot, ub??stwia??
nych przez armi??. Lata ???s??u??by" nie podnosi??y
ich znaczenia, przeciwnie, bieg czasu spycha??
je coraz ni??ej. Metresa genera??a przechodzi??a w
spadku do r??k kapitana, potem ??? kaprala, a??
wreszcie miesza??a si?? z kobiecym posp??lstwem,
kt??re wsz??dzie zagradza??o drog?? armii, narzu??
ca??o si?? jej, tak, ??c nawet Napoleon wobec tej
plagi by?? bezsilny.
Wobec naporu tej fali ci??gn??cej si?? lini?? po??
chodu armii, traci??y moc cesarskie zakazy i ka ??
ry. Wystawiano te ??my obozowe nago na widok
publiczny, smagano r??zgami, strzy??ono g??owy i
przep??dzano ??? wraca??y zawsze. Gdy te ??rodki
zawiod??y, wynaleziono inny: smarowano by??ym
metresom generalskim twarze m azi?? czarn??, kt??
rej pono w ci??gu sze??ciu miesi??cy zmy?? nie by??
??o mo??na ??? i to jednak nie pomaga??o.
Jed n ?? z takich recydywistek przeprowadzono
obna??on?? przed frontem armii, wysmagano r??z??
gami, wreszcie ca??e cia??o od g??ry do do??u sk????
pano w mazi czarnej ??? w dwa dni p????niej o-
fiara surowego rygoru zn??w znalaz??a si?? w obo??
zie, tak, ??e zaniechano ju?? wobec niej dalszych
prze??ladowa??...
(Dok. nasi)
/ikc_1915_059_0003.djvu
,ILUSTROWANY, KURYER CODZIENNY'* ??? Nr. 59 ??? 13 marca 1915
3
Hamida kilka miesi??cy temu) oznacza??oby to dla
Turcyi zupe??ne wyrzeczenie si?? Jakiegokolwiek
dominium po stronie europejskiej. A rm ia ture??
cka, znajduj??ca si?? w Tracyi, zniewolon?? by
by??a i???? za rz??dem do A zyi i opu??ci?? Tracy??,
gdzie pozostawiona n a w??asne si??y, wystawion??
by by??a na powa??ne niebezpiecze??stwo.
W Azyi mia??aby jednak Turcya mo??no???? d??u??
szego opierania si?? i istnienia. Ale oznacza??o
by to jak ju?? powiedziano koniec rz??d??w tu??
reckich w Europie i zatracenie wszelkich wp??y??
w??w na polityk?? ba??ka??sk??.
???
Bu??garya stra??
ci??aby swoj?? przyjaci????k?? najwi??ksz?? i musia??
??aby zmieni?? zupe??nie kurs swojej polityki.
W razie takiego stanu rzeczy Austrya i Niem??
cy uczyni??yby wszystko, co mo??liwe, aby, gdy??
by mia??o przyj???? ju?? tak daleko,??e Carogr??d
mia??by by?? zagro??ony, stolica Turcyi przenie??
sion?? zosta??aby raczej do Adryanopola, sk??d
rz??d turecki, dysponuj??c siln?? armi?? jeszcze,
m??g??by wywiera?? wp??yw na polityk?? europej??
sk??.
-------
Jutrzejszy numer ???Ilustr. Kuryera Co-
dzienego??? w yjdzie w obj??to??ci 12 stron
Dokument historyczny.
Podczas obrad n ad etatem praskim ??? pisze
???Kuryer Pozna??ski" ??? w trzeciem czytaniu w
Izbie pos????w K o??o Polskie przez usta pos??a
Tr??mpczy??skiego z??o??y??o o??wiadczenie. Nie dzi??
siaj pora temu, ??eby o??wietla?? wszystko, co w
ci??gu przesz??o 7 miesi??cy poprzedzi??o za kulisa??
mi wczorajsze o??wiadczenie w plenum, prote??
stuj??ce przeciwko polityce wobec Polak??w oraz
uzasadniaj??ce dlaczego Kolo polskie odmawia
poparcia etatowi pruskiemu. N a wyja??nienia i
'.(??wietlenia te przyjdzie czas p????niej. Niemniej
1 '.Izie mo??e p????niej n ale??a??o om??wi?? niejeden
???czeg????, zwi??zany ze spraw?? o??wiadczenia Ko-
.
Dzisiaj staje spo??ecze??stwo wobec o??wiad-
enia jako takiego, kt??re jest i pozostanie do-
r.mentem historycznym, dokumentem, ??e spo-
;cze??stwo polskie w dzielnicy naszej jest i po??
zosta?? chce sob??.
druku. _
Z UNIWERSYTETU JAGIELLO??SKIEGO.
Profesorowie tutejszego uniwersytetu podj??li
starania, by wyk??ady dla s??uchacz??w mog??y si??
odbywa?? w bie????cym letniem p????roczu.
Zimowe p????rocze by??o zamkni??te i wyk??ad??w
zupe??nie nie by??o, a sta??o si?? to po raz pierw??
szy od czasu istnienia uniwersytetu, to jest od
514 lat. Nawet podczas obl????enia Krakowa
przez Szwed??w wroku 1655 wyk??ady si?? odby??
wa??y; na nauk?? ucz??szcza??o w??wczas 630 s??u??
chacz??w. Nadmienimy, ??e w walce ze Szwedami
na wa??ach przy obronie miasta zgin????o w??w??
czas oko??o 70 s??uchacz??w, cz??onk??w legionu a-
kademickiego.
W SPRAW IE KORESPONDENCYI Z PA????
STWAMI WOJUJACEMI. Delegat Wszech??wia??
towego Zwi??zku esperanckiego komunikuje, ??e
z powod??w a dniego niezale??nych pomoc?? w wy??
sy??ce list??w zajmowa?? si?? nie mo??e. Natomiast
???
o ile to b??dzie mo??liwe ??? s??u??y?? b??dzie ch??tnie
informacyami w innych podobnych sprawach. W
danym razie prosi o op??acenie odpowiedzi.
KONCERT. Po szeregu produkcyi si?? miejsco??
wych, odb??dzie si?? w najbli??szym czasie w tea??
trze miejskim pierwszy w tym sezonie koncert
artyst??w z poza Krakowa. B??d?? to bracia Zy??
gmunt i Emanuel Feuermannowie, skrzypek i wio??
lonczelista, kt??rzy mimo m??odzie??czego wieku zdo
byli rozg??os ??watowy. Skrzypek ma ju?? poza sob??
tournee po Ameryce, podczas kt??rej grywa?? cz????
sto z Feliksem Weingartnerem jego now?? sonat??
skrzypcow??, po??wi??con?? mu p????niej przez autora
Znakomity dyrygent i kompozytor wystosowa??
w??wczas z Ameryki do dziennik??w wiede??skich
list pe??en entuzyazmu dla fenomenalnego talentu
i zdumiewaj??cej w ch??opi??cym wieku dojrza??o??ci
artystycznej Zygm. Feuermanna. Wiolenczelista
rozpocz???? karyer?? koncertow?? p????niej od star??
szego brata, ??wi??ci jednak wsp??lnie z nim nie-
mniejsze tryumfy. Bilety na niezwyk???? w obec??
nych warunkach produkcy?? mo??na ju?? nabywa??
w kasie teatru miejskiego.
CHOROBA ??O??NIERZA-ARTYSTY. Znany i ce
niony kabarecista polski Wac??aw Kalici??ski, po
powrocie z placu boju w Karpatach ??? zachorowa??
ob??o??nie i le??y w szpitalu fortecznym Nr 2 przy
ulicy Wawrzy??ca. Sympatycznego artyst?? odwie??
dzaj?? jego liczni wielbiciele.
Z TEATRU MIEJSKIEGO. Oryginalna sztuka
Jana Hertza ???Na sprzeda??", kt??rej premier?? na??
znaczono na sobot?? 13 marca, doczeka??a si?? w
Warszawskim teatrze Rozmaito??ci z g??r?? 60
przedstawie??. Niezwyk??e to powodzenie zawdzi????
cza sztuka nies??ychanie ciekawej fakturze, bystro
??ci obserwacyi i brawurowemu temperamentowi
autora. W Krakowie gran?? b??dzie sztuka w so??
bot??, niedziel?? i we wtorek. W sztuce wyst??pi
go??cinnie ulubieniec publiczno??ci krakowskiej J?? ??
zef W??grzyn, obecnie artysta teatr??w warszaw??
skich. Pierwszorz??dna obsada zapewni sztuce nie??
w??tpliwie i w Krakowie sukces pierwszorz??dny.
KONCERT NA RZECZ EWAKUOWANYCH,
kt??ry si?? odby?? dnia 5 bm. w teatrze miejskim,
przyni??s?? dochodu brutto K 1603.70. Po potr??ce??
niu Wydatk??w, kt??re wynosi??y K 789.80 (w tym
wynaj??cie sali i podatek gminny K 813.90). Ko??
mitet dora??nej pomocy dla ewakuowanych sk??ada
t?? drog?? serdeczne podzi??kowanie przedewszyst??
kiem Wp. prof. Krzysztalowiczowi za urz??dzenie
koncertu i kierunek artystyczny i artystom, a
mianowicie Wpp. Drozdowskiej, ??adownie, ??ow-
czy??skiej i Solskiej oraz. Wpp. Dygatowi, W a l??
czy??skiemu i Zengteller-Colonnie za bezintereso??
wne, a tak ofiarne wzi??cie udzia??u w koncercie,
dalej Wp. Krzy??anowskiemu za sprzeda?? bilet??w
Wp. Barabaszowi za bezp??atne wypo??yczenie
fortepianu, Wp. Sobolewskiemu za udzielenie nam
cukierk??w do sprzeda??y, a wreszcie wszystkim,
kt??rzy z??o??yli naddatki i przyczynili si?? do ul??e??
nia nieszcz??snej doli naszych uchod??c??w.
K??PIEL DLA KOBIET. Z ??a??ni ludowej komu??
nikuj?? nam: Z powodu mniejszej frekwencyi woj??
ska, oddzia?? dla kobiet do k??pieli wannowej i na??
tryskowej ciep??ej jest otwarty.
PRZEDSTAWIENIE INAUGURACYJNE TEA??
TRU LUDOWEGO zgromadzi??o wczoraj liczn??
publiczno????. Trzykrotnie w okresie wojny pr??bo??
wa??a scena ludowa przem??wi?? do t??um??w, trzy??
krotnie zamilk??a. Obecnie po kilkomiesi??cznem
milczeniu rozpoczyna na nowo sw?? prac?? w trud??
nych warunkach.
?????luby panie??skie1* wystawiono z bardzo, du????
staranno??ci??. Wybornym Gustawem by?? p. Bie??
ga??ski. Huczne oklaski zbiera??a p. Pole??ska za
??wietnie zagran?? rol?? Klary. R??wnie?? p. Olska w
roli Anieli trafi??a w w??a??ciwy ton roli i by??a do??
brym kontrastem swej siostry. Bardzo zabaw??
nym i dobrym w rysunku by?? p. Pilarski, jako Ra
dost. Pani?? Dob.r??jsk?? odtworzy??a ??ywo i mile
p. Gajewska. P. ??uszczewski gra?? Albina dobrze,
lecz mo??e by?? zbyt p??aczliwym. Nale??y si?? tak??e
pochwa??a p. Biesiadeckiemu za rol?? Jana.
Publiczno???? bawi??a si?? wybornie i gor??co okla??
skiwa??a artyst??w, kt??rzy arcydzie??o^ Fredry ode??
grali z widocznym pietyzmem w skali artystycz??
nej daleko wy??szej ni?? ta, jak?? zwykli??my byli
widzie?? na scenie ludowej.
PORANEK FREDROWSKI. Aby udost??pni??
szerszym ko??om publiczno??ci, a zw??aszcza m??o??
dzie??y ujrzienia ?????lub??w panie??skich", teatr ludo??
wy daje w nadchodz??c?? niedziel?? pierwszy po??
ranek fredrowski o godz. 11 przed po??udniem
(Starowi??lna 21) po cenach najni??szych. Krzes??a
na parterze 1 K, balkon 40 hal., galerya 20 hal.
???
S??owo o arcydziele Fredry wypowie dr Tadeusz
Konczy??ski, poczem odegrane b??d?? tryskaj??ce
humorem ?????luby panie??skie" ??wietnie ??,rar.e przez
zesp???? artyst??w.
Z TEATRU LUDOWEGO. Jutro w sobot?? teatr
. ludowy wystawia wodewil w 6 obrazach pt.: ???We-
jso??a banda", w kt??rym g????wne role odegraj??:
!p. Solnicki, panie Czechowska, Ola??ska i Kolman.
Pocz??tek o godz. wp???? do 9 wieczorem. W nie-
1dziel?? powt??rzenie wodewilu.
PROGRAM DRUGIEGO PORANKU W ???UCIE??
SZE" w niedziel?? dnia 14 bm. o g. 11 obejmuje
utwory operowe Glucka i Mozarta. Wykonane
b??d?? opr??cz aryi tak??e wi??ksze partye opero??
we j ak duety, tercety a nawet sekstety ??piewa??
ckie. Wsp????udzia?? bior??: H. Aywas??wna, F. Bo-
dnicka, W . Hendrich??wna, prof. A . Ludwig,
Mazanek, J . St??pniowski. Ponadto udzia?? w
koncercie bior?? instrumentali??mi prof. B. Kopy-
sty??ski, W . Walczy??ski, Z. Dygat i inni. Zesp????
ten wykona cztery ust??py operowe. Bilety na??
bywa?? m o??na wcze??niej tak??e w ksi??garni S.
A. Krzy??anowskiego w Rynku g??. w godzinach
cd9???1iod8???7.
RZE??NICY WIEDE??SCY W OPRESYI. W o-
statnich dwu dniach, jak donosz?? dzienniki wie??
de??skie, wi??cej ni?? dwie??cie jatek mi??snych zo??
sta??o zamkni??tych przez w??a??cicieli. Jatki te maj??
otworzy?? na nowo dopiero po zaj??ciu gruntownej
zmiany po??o??enia na rynku byd??a i mi??sa. Wielk??
liczb?? sklep??w zamkni??to^ tak??e z tego powodu, ??e
w??a??ciciele poszli do wojska, a ??ony ich, kt??re
dopiero zwolna mog?? si?? wprawia?? w prowadze??
nie interesu nie mog?? podo??a?? nowej i ci????kiej sy-
tuacyi. W sprawie dro??yzny na wiede??skim tar??
gu bydl??cym interweniowa?? burmisfrz dr Weis-
kirchner u prez. min. hr. Stiirgkha i ministra woj??
ny Krobatina, podnosz??c z naciskiem, ??e zarz??d
wojskowy zakupuje wi??cej ni?? po??ow?? i tak ma??e??
go sp??du byd??a w Wiedniu, co powoduje ogromn??
zwy??k?? cen na szkod?? konsument??w i uniemo??li??
wia wykonywanie rze??nictwa. Obaj ministrowie
uznali s??uszno???? ????da?? burmistrza i przyrzekli
zaradzi?? ze??emu.
??MIER?? FERDYNANDA BURGA.
???Frem-
denb??att11 donosi: Ferdynand Burg, by??y arcy??
ksi?????? Ferdynand Karol, zmar?? w Monachium
po kr??tkiej s??abo??ci. O zgonie Ferdynanda
Burga dowiaduje si?? ???Corr. Hoffm ann11 nast????
puj??cych szczeg??????w: Przed kilku tygodniami
powr??ci?? on z Partenkirchen w Bawaryi z o-
strym reumatyzmem staw??w do Monachium i za??
??ywa?? w swoim domu jak najtroskliwszej opie??
ki. Choroba mia??a przebieg normalny i spodzie??
wano si??, ??e pacyent b??dzie m??g?? pojecha?? do
swoich posiad??o??ci do Obermais w Tyrolu ko??o
Meranu, celem dalszej kuracyi. Atoli przed kil??
ku dniami wyst??pi??y ci????kie zaburzenia serco??
we, po????czone z duszno??ci??. Przed ??mierci?? cho??
ry przyj???? ostatnie Sakramenta.
Wczoraj o godzinie wp???? do 12 w nocy zmar??
Ferdynand Burg w obecno??ci rodziny, tudzie??
przyby??ych z W iednia arcyksi????niczek Maryi
Teresy i Maryi Anuncyaty, oraz ksi????niczki Eli-
zy Lichtenstein. Cia??o b??dzie przewiezione do
Obermaia i tam b??dzie pogrzebane.
NOWYM GUBERNATOREM LODZI zamia??
nowany zosta?? v; miejsce u??ytego na innem.
stanowisku genera??-majora Gereka porucznik
baron von Hanstein.
Z DOLI WYCHOD??C??W. Z Grac.u donosz??
nam: W niedziel?? ubieg???? przejecha??o przez
/ikc_1915_059_0004.djvu
4
???ILUSTROWANY KURYER CODZIENNY" *?? Nr. 59 ??? 13 marca 1916
Grac z Lubiany do Gmiind specyalnym poci????
giem 1100 wychod??c??w wojenych za?? 150 prze??
wieziono z Leibnitz do Feldbach. Dnia 23 lute??
go b. r. przewieziono specyalnym poci??giem z
Lubiany przez Grac do Gmiind w Austryi ni????
szej 1000 ruskich wychod??c??w wojennych.
Pisma praskie donosz??, ??e w ubieg???? sobot??
przejecha??y przez Prag?? dwa poci??gi wioz??ce
wygna??c??w galicyjskich do barak??w koncen??
tracyjnych w Chocni i w Surzycy. W jednym
poci??gu jecha??o 520, w drugim 1030 os??b z r??????
nych stron Czech.
ODEZWA w sprawie wy??ywienia wychod????
c??w polskich w Wiedniu. Zarz??d jadalni ???Tie-
fer Graben??? 11 wyda?? odezw??, z kt??rej przyta??
czamy nast??puj??cy ust??p: Je??li narody Austryi
nie m og?? wynagrodzi??! wychod??com znisczczo-
nych ognisk domowych, spalonych wsi i bez??
granicznego spustoszenia ich kraju, to winny
conajmniej da?? im i ich dzieciom chleba, aby
ich ustrzedz przed ??mierc?? g??odow??, bo jest to
obowi??zkiem serca, sumienia i patryotyzmu.
???
Urz??dzamy obecnie sk??adk?? dla istniej??cych ju??
jadalni na ???Tiefer Graben 11, musimy jednak
jeszcze dalsze jadalnie w r????nych okr??gach Wie??
dnia powo??a?? do ??ycia, bo idzie o to, aby wiele
tysi??cy os??b zabezpieczy?? przed g??odem. W ie ??
de??czycy, obywatele austryaccy, kt??rzy??cie po
wszystkie czasy humanitarne uczucia ludzkie
zaliczali do swoich najpi??kniejszych cn??t, po??
m????cie nam w naszej pracy. ??askawe datki nad??
sy??a?? prosimy pod adresem jadal ni ???Tiefer Gra-
ben??? 11.
SALANDRA A NASTR??J WOJENNY WE W??O
SZECH. ???Beri. Tagebl." donosi z Rzymu: Gdy
podczas bankietu w Gaecie general Morra wni??s??
okrzyk: ???Wojsko gotowe jest wyruszy?? w imieniu
kr??la i ojczyzny*1 u??cisn??? minister Salandra ge??
nera??a i poca??owa?? go. Gdy potem przy odje??dzie
Salandry rozleg?? si?? okrzyk: ???Niech ??yje neutral-
no????!???, Salandra zawo??a??: ???Nie tak, wo??ajcie ra??
czej ze mn??: ???Niech ??yj?? W??ochy!".
NOWI OFICEROWIE ARMII ROSYJSKIEJ.
???
???Ruskij Inwalid" donosi: Poczyniono zarz??dzenia
dla przyspieszenia wykszta??cenia oficer??w. Prze-
widzianem jest tylko czteromiesi??czne wykszta??c??
nie. R??wnie?? z pospolitego ruszenia b??d?? osoby,
posiadaj??ce odpowiednie wykszta??cenie, dopusz??
czone do stanu oficerskiego.
PRZECIW OBCYM PODDANYM W ROSYI.
???
Rada ministr??w opowiedzia??a si?? za konieczno??
??ci?? rozwi??zania tych stowarzysze?? akcyjnych,
kt??re s?? kierowane przez nieprzyjacielskich pod-
danych, lub takich, kt??re maj?? swoj?? siedzib?? w
pa??stwie wojuj??cem 7, Rosy??, a kt??rych czynno????
jest dla interes??w pa??stwa rosyjskiego szkodliw??
lub niebezpieczn??. Wierzyciele tych stowarzysze??
nie b??d?? poszkodowani w swoich prawach, a in??
teresy akcyonaryuszy b??d?? wedle mo??no??ci za??
bezpieczone.
PAMFLET ROSYJSKI NA AUSTRY?? I
NIEMCY. Z austryackiej wojennej kwatery
prasowej donosz??, ??e rosyanie rozszerzaj?? w
Galicyi broszur??, wydrukowan?? jeszcze na po??
cz??tku wojny w Moskwie, zatytu??owan??: ???Kto
jest silniejszy ??? my, czy nasi nieprzyjaciele?11
Publikacya ta, przez swoj?? tre???? wykazuje j a ??
sno, jak kieruj??ce kola rosyjskie uwa??aj?? za
konieczne pos??ugiwanie si?? i w jakim stopniu
k??amliwemi przekr??ceniami i bezgranicznemi
przesadami, aby obudzi?? i utrzyma?? ducha i
zaufanie u ludno??ci.
Broszura ta najlepiej dowodzi, ??e Rosyanie
przestawszy wierzy?? w sukcesy swoich armat,
opieraj?? swe nadzieje na skuteczno??ci k??amstw
bezczelnych i oszczerstw.
KALISZ W GRUZACH przedstawia w szere??
gu illustracyj i w barwnym opisie red. Szcze??
pa??skiego ostatni numer ???Nowo??ci ilustrowa-
nych??? , kt??ry wraz z dwoma poprzednimi nu??
merami, illustruj??cymi pobojowiska w Kr??le??
stwie Polskiem, jest niezmiernie ciekawym do??
kumentem tej po??ogi wojennej, jaka ogarn????a
ziemie polskie.
SK??ADKI. Dla legionisty Sikory J??zefa Sku-
rankowa Julia z> Krou??ek (Morawy) K 2.
P. Antonina Walawska Peuerbach (g??rna Au??
strya) 20 K dla biednej ludno??ci z nad Dunajca.
Ofenzywa
angielsko - francuska.
Angielski lotnik rzuci?? na Menin bomby. Sku??
teczn?? by??a tylko jedna, kt??ra zabi??a 7 Belgijezy-
k??w, a 10 zrani??a.
j Anglicy zaatakowali wczoraj nasze pozycye
kolo Neuve Chapelle i wtargn??li w kilku miei-
jscach do wsf. Walka jeszcze trwa.
Angielski wypad ko??o Givenchy zosta?? odparty.
W Szampanii wykonali Francuzi dwa ataki w
kierunku zalesionego szczytu na wsch??d od Sou*
ain z kt??rego zostali przedwczoraj wyparci. Oba
ataki zosta??y krwawo odrzucone.
Walki o wzg??rze Reichsakrkopl y/ Wogezacb
zosta??y wczoraj znowu podj??te.
Naczelne kierownictwo a r m ii.
=
Ilustrowany =
Kuryer Codzienny
jest do nabycia
WW1EDNIy
w licznych agencyach i trafikach.
G????wne zast??pstwo posiada firma:
Goldschmidt, W ollzeile Nr. 13.
Komunikat urz??dowy austryacki???
WszystKie ataKi rosyjsKie odparte!
Bezskuteczne kontrataki Rosyan w Kr??lestwie i ko??o Gorlic.
???
Walki
w??r??d ??nieg??w karpackich.
???
Nowych 632 je??c??w rosyjskich.
trwa??y dalej. Przy zaj??ciu pewnej w y??y??
ny odparli??my przeciwnika licz??cego kil??
ka kompanii, przyczem wzi??li??my do nie??
woli 2 oficer??w i 350 ??o??nierzy.
Poszczeg??lne ataki nocne nieprzyja??
ciela zosta??y odparte w??r??d strat po stro??
nie atakuj??cego.
Si??om nieprzyjacielskim, kt??re przed
naszemi pozycyami na p????noc od Nadw??r
nej zosta??y odparte, zabrali??my w po??ci??
gu jeszcze dalszych 280 ludzi jako je??c??w
j Zreszt?? na tym froncie jak i na Buko-
:winie panuje spok??j.
v. H ??fe r , marszatek polny porucznik.
Komunikat urz??dowy niemiecki
Zniszczenie wojsk rosyjskich pod Augustowem.
Zdobycie 3 dzia?? i pojmanie 3166 je??c??w rosyjskich. Suk??
cesy wojsk sprzymierzonych pod Serej??, Ostro????k??, Prza??
snyszem ?? Nowem Miastem,
Berlin, 12 marca.
I w walce na p????nocny-zach??d od Ostro??
????ki pozosta??y nasze wojska zwyci??zca-
Wznowlona pr??ba przedarcia si?? na po- mi. Rosyanie pozostawili w naszych r??-
??udnie od Augustowa, wykonana przez kach 6 oficer??w, 900 ??o??nierzy i 8 karabi-
Rosyan, zako??czy??a si?? zniszczeniem ze-jn??w maszynowych,
branych tam rosyjskich oddzia????w.
j Nasze ataki na p????nocny zach??d od
Na zacli??d od Sereji (miejscowo???? le- Przasnysza czyni?? dalsze post??py,
????ca w??r??d jezior w uiibcrnii suwalskiej) j W walce na p????nocny zach??d od No-
zabrali??my Rosyanom 600 ??o??nierzy, trzy wego Miasta wzi??li??my znowu 1.600 ie??-
dzia??a i 2 karabiny maszynowe.
c??w.
Wiede??, 12 marca.
Zdobyte w ostatnich walkach w Kr??le??
stwie Polskiem i na froncie zachodnio-
galicyjskim ko??o Gorlic oraz na po??udnie
od tego miasteczka odcinki terenowe znaj
duj?? si?? silnie w naszem posiadaniu.
???
W szystkie usi??owania nieprzyjaciela ce??
lem odebrania poszczeg??lnych punkt??w
oparcia rozbi??y si??.
Nowe silne ??niegi w Karpatach bardzo
utrudnia??y czynno???? bojow??. Mimo tych
niekorzystnych stosunk??w atmosferycz??
nych w niekt??rych cz????ciach frontu walki
Zast??pca szefa sztabu generaIn.,
:iP3Pmugoilporacniiw
Znany w??oski publicysta VirgOio Scatollini o-
g??oii?? w w??oskim j??zyku dwie broszury.
???Nasz obowi??zek wzgl??dem Niemiec*1 i ???A u ??
strya ma s??uszno????*1.
Broszury poprzedza oda do cesarza W ilhel??
ma. Prace Scatolliniego ??wiadcz?? o znakomi??
tych stosunkach mi??dzy W??ochami a Niemcami
i Austro-W??grami. Niemcy ??? pisze Scatollini ???
zawsze okazywali W??ochom sympaty??, Francya
za?? od czas??w najdawniejszych pogardza??a na??
rodem w??oskim. Scatollini cytuje wiersz z roku
1871, kt??ry wy??miewa?? Garibaldezyk??w. Przy??
pomina s??owa szyderstwa i pogardy, jakiemi da??
rzy?? w parlamencie Garibaldiego gen. Ducrot,
mimo, i?? ten w??oski paUyota, pospieszy?? Fran??
cyi na pomoc. Dzi?? ca???? Francy?? rz??dzi partya
Poincarego, a ten uchodzi za najwi??kszego wro??
ga W??och. W Trypolisie panuj?? wieczne niepo??
koje, gdy?? Francya i Anglia podburza szczepy
do powstania. ??adne wp??ywy zewn??trzne nie
zdo??aj?? odwr??ci?? sympatyi W??och do Niemiec.
W pracy o Austryi zauwa??a Scatollini, i?? we
W??oszech powstaje w pewnych ko??ach antypa-
tya do Austryi. Lecz antypatye te t??omaczy??
nale??y nieznajomo??ci?? faktyczngo stanu rzeczy.
Dawne nieprzyjazne stosunki w??osko-austryac-
kie od??y??y na nowo, jednak nie jest to s??d ca??
??ego narodu w??oskiego, lecz pewnych grup po??
litycznych. Austro-W??gry nale??y s??dzi?? jako
pa??stwo kultury i post??pu. W??oski nar??d nie
powinien da?? ucha podszeptom francuskim lecz
sta?? wiernie na stra??y interes??w w??oskich.
Scatollini opisuje nast??pnie stanowisko naszej
monarchii w obecnej wojnie. Stwierdza stanow??
czo, i?? Austro-W??gry prowadz?? wojn?? wed??ug
praw ludzkich i trzymaj?? si?? ??ci??le ustaw mi????
dzynarodowych. Obie prace tchn?? sympaty??, a
nawet mi??o??ci?? do pa??stw centralnych.
(na doch<
pleki nai
i ch rtMnami)
--Sekcyi o-
dl ionistami
W pi??te
???wyk??ad pro
Rostworo
neza Ki
skiego i Kr
sobo
W
Prof. Dr.
reicher
Z polskiej
tycznej".
ja 13III
slaw Est- J
stu laty. 1
stary poli- 1
t
We wto
Ks. Prof.
Zimmerm
polska w
wXIXwi
Weczwi :k
Prof. Dr,
wiceprezyd
dnowa gos??rstw
W
Prof. Dr.
nowski
podarstwo
sobofiia 20/111
Krzy??a-
na o gos-
iczne".
W nieda
Docent Dr,
chimecki
w muzyce1
muzyczn??).
We ??ro( ni??
Dr.Tomasz
fiz y k miejs
zwalczanie
nycii???.
We czwi
Prof. Dr.
bieski ???Ki
giony'
szko
Walki p o d Czerniowcami.
Wiede??. Korespondent wojenny ???Neues Wie??
ner Tageblattu??? donosi z g????wnej kwatery pra??
sowej pod dat?? 10 marca, ??e pod Czerniowcami
artyierya nasza odpiera z powodzeniem rosyj-
syjskie oddzia??y wywiadowcze, kt??re pozosta??
wiaj?? wielu je??c??w w naszem r??ku.
O traktowanie oficer??w niemieckich
jako pirat??w.
Pary??. (B. kor.). ???Echo de Paris" donosi z
Londynu: Admira?? Beresford ????da?? na podstawie
starej ustawy morskiej, kt??ra opiewa, ??e piraci
m aj?? by?? powieszeni, aby ustaw?? t ?? zastoso??
wano tak??e do zabranych do niewoli oficer??w
niemieckich lodzi podwodnych.
6 0 0 Rosyan w niewoli
tureckiej.
KONSTANTYNOPOL 12 marca. Sprawozdawca
???Tanina" zwiedzi?? ob??z je??c??w w Siwas, w kt????
rym wi??cej ni?? sze??ciuset rosyjskich ??o??nierzy si??
znajduje, mi??dzy nimi wielu oficer??w. W??r??d
je??c??w jest tak??e pu??kownik, wsp????pracownik
???Nowoje Wremia???, wicegubernator Arturin i ko??
mendant ??andarm er ii Takad??ikow. Je??cy o??wiad??
czyli, jak podaje wsp????pracownik ???Tanina", ??e s??
zadowoleni z post??powania wzgl??dem nich w??adz
tureckich.
W sobo
Prof. Dr Ji
???Odbudowa
i wsi???.
W poni
29/111 Prof.
Kutrzeba
ska w Aus
i XIX
wyodr??bni
Wykhdy
b??d?? o
??? tali
ta!i Tow mi
w
Erz y ul.
28. Wste
dziepo1"
Karty wste
wyk??ad??w
MliiMnkMfu.
Berlin, 12 marca. ???Yossische Zeitung??? w nrze
123 drukuje telegram z Genewy, o??wietlaj??cy
da 12/HI
???. Micha??a
ego ???Ge-
W'TSzaw*
'olskiego11.
???-
(
dn. 16/111 *
Kazimierz
???Sprawa j
pruskim
d. 18,111
.
t Nowak, ???
miasta ???O-
it
d. 21/111
iislaw J a
lyw walki
ilustracy??
24III
zewski,
.Wojna a
tfb zaka??-
.25/111 ???
daw So- P1
ale-ni
b<
tia 27/111 *3
akowiez S2
oh miast sl
Jiek dnia
Stanis??aw
tawa pn].
wxvm
Kwesty a
ialicyi??? .
PI
cl
V
p
tei
'TWa?? si?? \y(
Peczoreni fr(-
???aiczuego
??wskiego TM
nosi?? b??. ???
??-i 20 h.
ca??y cykl
1i 8 kor.
.
na
spi
tel
PU!
wr
cy<
zal
ob(
poi
OJIt
no??
??>
??wi
por
rak
t>liv
zwi
nyc
o
zp
/ikc_1915_059_0005.djvu
(na doeh<
piekl nadl
i ch ro nami)'
Radko Dymitriew ma by??
w p i ?? ?? 12/111 zdobywc?? Konstantynopola
w yk??ad prc Ir. Micha??a
J
J
r
kiego ???Ge-
Zofia. (Tel. w??.). K r?????? tu pog??oski, i?? rz??d
?dskiego???"
rosyjski odwo??a?? z Galicyi Radk?? Dymitriewa
???
do Petersburga. Dymitriew ma otrzyma?? ko
Rostworo
neza Ksi??si
skiego i Kr
W sobo nia 13 I I I menci?? n a d armi??, kt??rej zadaniem b??dzie zdo-
reicher' i fstn laty" bycie Konstantynopola. Mimo braku materya??u
Z polskiej??? aturypoli- ludzkiego, Rosya chce za ka??d?? cen?? wystawi??
tycznej1*.
tak?? armi??, aby w zdobyciu Stambu??u nie da??
ifi/TTT uprzedzi?? si?? swoim sojusznikom.
Kazimierz
Je??eeli Dymitriew zdobywa?? b??dzie stolic??
We wto
Ks. Prof.
Zimmerm
polska w
wXIXwi
We czwi
Prof. Dr. J
wiceprezyd
dnowa gosj rstw???,
O??wiadczenie nowego rz??dy
greckiego.
Ateny, 12 marca. Ajencya Ate??ska donosi:
K v i a ^ rasa ??g^asza nast??puj??cy tekst o??wiadczenia
na o gos- nowego rz??du: Po zwyci??skich wojnach by?? ko-
iczne??? .
nieczn?? potrzeb?? dla Grecyi okres pokoju, aby
W niediT *21/ n i m0o^a pracowa?? nad pomy??lno??ci?? kraju. Orga-
Docent Dr. lislaw J a nizacya publicznej administracyi, si??y l??dowej
chim ecki, iyw walki i morskiej, rozw??j bogactwa narodu, by??yby za-
w muzyce11 ilustracy?? bezpieczy??y Grecy?? przeciw atakowi na dobra
muzyczn??).
zyskane tak wielkiemi ofiarami i r??wnocze??me
W sobo
Prof. Dr. A
nowski
podarstwo
fizyk miejs
zwalczanie
nych???.
i wsi???.
29/111 Prof.
Kutrzeba
skawAm
iXIXw
wyodr??bni??
Wykhdj
b??d?? o god
w tali 'I0*
Erzy ul,
28. Wste
dziepo1*
pogl??dy prasy francuskiej aa powy??R???? kwe-
fety??:
???Atak na Dardanele jest nieodzownie logicz??
n?? cz????ci?? og??lnego planu sprzymierzonych.
Zmiany, kt??re r??wnocze??nie zasz??y w dyp??o-
matycznem po??o??eniu Europy, s?? oczekiwanym
cierpliwie rezultatem wsp??lnych operacyi na l????
dzie i na morzu. Prasa, kt??ra wcale nie w??tpi o
tem, ??e atak na Dardanelle zmusi neutralne do??
tychczas kraje do porzucenia swej neutralno??ci
na rzecz tr??jporozumienia, ostrzega owe pa????
stwa ??e nie wolno im bra?? udzia??u lokalnego.
To ostrze??enie (!) wystosowane jest zar??wno
pod adresem Grecyi i innych pa??stw. By??oby
rzecz?? chimeryczny ??? pisze ???Temps??? ??? przy??
puszcza??, ??e udzia?? w zaj??ciu Konstantynopola
jako lokalna operacya, mo??e by?? pojmowana.
??adne z pa??stw nie mo??e si?? przy????czy?? do ope-
111,1 racyi przeciw Dardanellom, je??li nie bierze u-
Sekcyi o- , jzja}u w ca??ej wojnie.
lonistami
???ILUSTROWANY RURYER CODZIENNY" ?? Nr 59 ??? 13 marca 1915
Echa debaty polskiej w prasie berli??skiej.
si?? rzecz ma z reform?? wyborcz??? Ja k si?? ma.
Berlin. (Tel. w??.) Przebieg debaty polskiej w
sejmie pruskim wyw o??a?? w pewnej cz????ci prasy
niemieckiej niesmak, dotykaj??cy niemile rz??d
pruski. Wyrazem tego nastroju jest artyku??
???Beri. Tagblattu??? : ???Pomin??wszy ??? pisze ten
dziennik ??? kilka nieobowi??zuj??cych zda??, z
kt??rych wyczyta?? mo??na wszystko albo nic,
rz??d pruski we wszystkich kwestyach reform
otuli?? si?? w tog
;iownego milczenia. J a k
sprawa rewizyi polityki wobec Polak??w? Jalf
si?? rz??d ma w przysz??o??ci zachowa?? wo??
bec ludno??ci du??skiej w p????nocnym Szlezwigu?
Wiele pyta?? a ??adnej odpowiedzi! Wczoraj je??
szcze by??a pora na przeprowadzenie jaf??? j li??
nii przewodniej. Ale pruski min. spraw \,ewn.
mijcza??...???
Olbrzymipo??ar
w ???Oleandrach" w Krakowie.
???Sprawa tureck?? z takim skutkiem jak Przemy??l, to Tur-
:e pruskim
mog?? spa?? spokojnie.
???
Przyp. Red.) .
ikd. 18,111
Nowak,
miasta ???0 -
45 kr??w zw??glonych.
???
Wczesnym rankiem obieg??a lotem b??yskawicy
cale miasto wiadomo????, i?? ??liczny park ???Olean??
dry" (Plac pawystawowy architektury polskiej),
kt??ry ma ju?? pewn?? tradycy??, chocia??by z tego
tyiko wzgl??du, ??e w momencie budzenia si?? ruchu
niepodleg??o??ciowego go??ci?? w swych stylowych
:pawilonach bohaterskie oddzia??y Strzelc??w i Le??
gionist??w ----??w Park ???Oleandry" pad?? ofiar??
strasznego po??aru. Co wi??cej?! ??? znalaz??o si??
jwielu takich, kt??rzy w swej naiwno??ci nie wahali
si?? utrzymywa??, i?? ???Oleandry" pad??y ofiar?? bom??
by, rzuconej przez nieprzyjacielskiego lotnika.
Pog??oska ta ostatnia naturalnie pozbawion?? by??a
zgo??a podstaw prawdy.
Alarm.
O godz. 4.30 nad ranem zosta??a z dw??ch stron
zawiadomion?? telefonicznie centrala Stacyi po??ar??
nej (obecnie stra?? forteczna), i?? w ???Oleandrach*
wybuch?? gro??ny po??ar. Olbrzymi?? ??un?? i s??upy
ognia, wznosz??cego si?? nad ???Oleandrami" zauwa??
??y?? pierwszy policyant, pe??ni??cy s??u??b?? na Zwie??
rzy??cu, kt??ry nieomieszka?? zawiadomi?? o tem fi??
li?? stra??y po??arnej na Zwierzy??cu. Ta za?? sko??
munikowa??a si?? z central?? i obie r??wnocze??nie
wyjecha??y z pogotowiem na miejsce wypadku.
W e ??roi .nia24 ITT pozwoli??y na przeprowadzenie programu pomy-
^.Tornsz, iszewski, ??lnego dla interes??w pa??stwa i zainicyowanie
Sb zaka??- P a t y k i odpowiadaj??cej narodowym tradycyom.
Przy tym stanie rzeczy neutralno???? by??a od
samego pocz??tku przesilenia europejskiego ???
dawSo- Przykazaniem dla Grecyi; jednak mia??a ona i
We czwi
Prof. Ur.
bieski ???K< szko a ie- raa jeszcze obowi??zek absolutny spe??nienia zo-
giony??? .
bowi??za?? , wynikaj??cych z przymierza, bez ry-
W sobol nia 27/111 ^k o w a nia przy tem integralno??ci swojego ob-
Prof. Kr Ji takowiez szaru. R z??d jest ??wiadomy swego obowi??zku
???Odbudowa
miast s??u??enia w ten spos??b interesom kraju i jest
____ __ przekonany, ??e patryotyzm ludno??ci zapewni o-
W ponif a??ek dnia chron?? tym interesom.
W razie gdyby Grecya wy*
h.i20h.
Karty wat??] ca??y cykl
wyk??ad??w *i 3 kor.
Stanis??aw
rawa poi.
Kwiiya powi??dn????* wojn?? Turcyi
??ali??y??? ??? -
MEDYOLAN. (tel. w??.) ???Secolo??? donosi z Pe??
tersburga: W razie gdyby Grecya wypowiedzia??a
jwa?? si?? wojn?? Turcyi, zapewnion?? ma Grecya ze strony
tr??jporozumienia Smyrn?? I cz?????? wybrze??a Azyi
^UlLZliegO ??? , ???
???ewskiego *??? *niejSZ6 j*
nosi?? b??.
~
Anglia musi broni?? swych
interes??w przed Japonia.
LONDYN. (B. K.) W Izbie gmin w odpowiedzi
na zapytanie o??wiadczy?? sekretarz stanu Grey w
sprawie ????da?? Japonii, i?? dopiero teraz otrzyma??
tekst od rz??du japo??skiego i nie ma powodu przy??
puszcza??, ??eby tekst ten nie by?? zgodny z not??,
wr??czan?? rz??dowi chi??skiemu. Poniewa?? informa-
cye, jakie rz??d angielski otrzyma??, s?? poufne, nie
zakomunikowa?? ich formalnie ??adnemu rz??dowi
obcemu. Rz??d rozwa??a konsekwencye kroku Ja??
ponii celem ochrony interes??w Anglii z kt??rymi
one ewentualnie mog?? pozostawa?? w sprzecz??
no??ci.
???Daily News??? pisze w artykule wst??pnym: 0-
??wiadczenie Greya w Izbie gmin o ????daniach Ja??
ponii by??o stanowcze, ale niepokoj??ce. Co do cha??
rakteru tych ????da?? zdaje si?? nie ma ??adnej w??t??
pliwo??ci. Zmierzaj?? one wprost do faktycznej
zwierzchno??ci Japonii nad Chinami. W??r??d obec??
nych okoliczno??ci rezerwa Greya jest naturaln??
oczywi??cie konieczn??. Ale kwestya japo??ska
--- 'e, jakie wa??ne problemy s?? wy????czone
s pod dyskusyi publicznej.
Kopiec Ko??ciuszki na tle ??uny.
Pogotowie z centralnej stra??y po??arnej wyje??
cha??o samochodami pod kierownictwem naczelni??
ka p. Nowotnego, pogotowie za?? ze Zwierzy??ca
prowadzi?? zast??pca stra??y ochotniczej p. Piwo??
warczyk.
Przyby??ym na miejsce po??aru ukaza?? si?? gro??
??ny a zarazem cudowny widok. Na tle olbrzymiej
??uny zarysowa??y si?? ostre kontury kopca nie??
??miertelnego Naczelnika Narodu. B??onia krakow??
skie i wzg??rza z dw??ch stron je okalaj??ce zda??
wa??y si?? ton???? w jakim?? czarodziejskim blasku,
kt??ry stopniowo gin???? w mrokach na widnokr??gu.
Gaszenie po??aru.
Rozpocz????a si?? ??mudna praca gaszenia rozsza??
la??ego ??ywio??u kt??ry m??g?? ka??dej chwili rzuci??
si?? na pozosta??e budynki Parku. Odkopanoi wi??c
z pod ??niegu hydranty, przeprowadzono ca??y sze
reg w??????w wodnych, kt??re przy pomocy paro??
wych maszyn niestrudzenie pracowa??y do. godzi??
ny 9 rano. Ofiar?? po??aru pad?? tylko g????wny pawi
??on ???Oleandr??w1*, kt??ry s??u??y?? za obor?? dla kr??w
miejskich.
Dzieje ???Oleandr??w.**
??????Oleandry11 ??? jak wiadomo ??? jest to kom??
pleks budynk??w stylowych, wybudowanych
kilka lat temu z okazyi Wystawy Architektury
polskiej.
Po zako??czeniu p????rocznej Wystawy, prze??
sz??y budynki na w??asno???? gminy krakowskiej.
Pi??kne otoczenie ca??ego kompleksu budynk??w
kt??re otacza??y ogr??dki i wygodne place ??? wy??
zyska??a gmina na cele zabaw ludowych, festy??
n??w i gier sportowych. Zwiaszcza tor ??lizgaw ko??
wy na tle harmonijnych, pokrytych ??nie??n?? sza??
t?? will ??? zgromadza?? wytworn?? publiczno????.
Najwi??ksz?? s??aw?? nadali ???Oleandrom11 legioni??
??ci, kt??rzy w sierpniu z. r. okupowali je, stwa??
rzaj??c z ???Oleandr??w1* pierwsze od czasu utraty
niepodleg??o??ci, polskie koszary wojskowe. Po
wyruszeniu lgionist??w na plac boju ??? gmina
krakowska obr??ci??a ???Oleandry11 na sk??ady sia??
na i obory miejskie.
W g????wny m Pawilonie mie??ci??a si?? obora,
mieszcz??ca 200 kr??w i tam skutkiem nieostro??
??no??ci jednego z dozorc??w po??ar wybuch??.
G????w ny pawilon spalony.
Przyczyna po??aru.
Po??ar wybuch?? w lewem skrzydle g????wnego
Pawilonu. Oto jeden z dozorc??w odgrzewaj??c
zamarz???? rurk?? wodoci??gow??, doprowadzaj??c??
wod?? do kadzi, tak nieostro??nie manipulowa??
lampk?? benzynow??, i?? od niej zaj????o si?? siano.
Ogie?? w mgnieniu oka ogarn???? cz?????? lewego
skrzyd??a budynku, tak, i?? nie by??o czasu wy??
prowadza?? krowy, kt??re w ilo??ci 41 spalone zo??
sta??y. S??u??ba rzuci??a si?? na ratunek pozosta??
??ych kr??w w centrum i prawem skrzydle bu??
dynku ?????? kt??re zdo??ano uratowa??.
Straty.
41 kr??w spalonych, kt??re by??y w??asno??ci?? gmi??
ny, przedstawiaj?? warto???? od 16??? 20 tysi??cyj
koron. Pawilon zosta?? spalonym doszcz??tnie,
tak i?? pozosta??y tylko zw??glone cz????ci wi??zaniaS
dachu, ??cian i podstawy budynku.
Widok spalonego Pawilonu, na szcz??tkach
kt??rego leg??y w nieprawdopodobnych na poz??r
pozycyach zw??glone masy czterdziestu kr??w ???*
jest przygn??biaj??cy.
(k. d.)
om i i iwojemej.
Rzeczywista i prawdziwa chirurgia wojenna
pocz????a si?? dopiero w chwili wy nalezienia broni
palnej. Szczeg??lniej przyczynili si?? do jej roz??
woju chirurgowie w??oscy w XVI i XVII wieku,
Francuzi w XVIII, Anglicy i Niemcy w wieku
X IX . Olbrzymie znaczenie mia??o stosowanie
narkozy, prawie natomiast szkodliw?? okaza??a!
si?? antiseptyczna metoda Listera, po kt??rej po??
cz??to dopiero stosowa?? aseptyk??. W najn ow??
szych czasach miejsce narkozy og??lnej zaj????a
w wielu wypadkach narkoza lokalna.
Kiedy, poczynaj??c od najdawniejszych cza??
s??w a?? do ubieg??ego stulecia, rany ci????kie iden??
tyfikowano prawie ze ??mierci??, a przynajmniej
kalectwem, a febra, towarzysz??ca ranom, zatru??
cie krwi najwi??cej ofiar porywa??y, dzisiaj wszel??
kie z??o??liwe a niebezpeczne komplikacye sta??y
si?? rzadko??ci??, a nawet odj??cie prawej cz????ci
cia??a ??? wypadkiem i konieczno??ci??, na kt??r??
lekarz po??owy decyduje si?? tylko w wyj??tko??
wych wypadkach. Nadto wiele dawniejszych
ran, kt??re poprzednio uwa??ano za nie do wyle??
czenia i z tego powodu prawie nie leczono ich,
z g??ry wiedz??c, ??e wynik b??dzie ujemny, ???
dzi?? stanowi chlub?? naszej chirurgii. D awniej
b??l sprawiony ran?? powi??ksza??o jeszcze nieu??
miej??tne ich traktowanie; na poszukiwanie ran??
nych po bitwie, wolno wyj???? dopiero za ka??do-
razowem pozwoleniem kom endanta. Dopiero w
epoce wojen napoleo??skich zniesiono ten zakaz
i zaprowadzono lotne ambulanse, tak ??e bardzo
szybko mo??na by??o pospieszy?? z pomoc??. D??ugo
bardzo trwa??o w??r??d lekarzy przekonanie, i??
rana jest jadowit?? i w nast??pstwie tego ka??dy
kana?? postrza??owy czyszczono mechanicznie.
???
Rozszerzano ran??, sondowano j?? brutalnie i sta??
rano si?? przeszkodzi?? krwawieniu przez wypa??
lanie jej lub zalewanie wrz??c?? oliw??. Przy am-
putacyach u??ywano narz??dzi, kt??re mog??y ??mia
??o uchodzi?? za przyrz??dy do zadawania roz??
my??lnych m??k; bardzo cz??sto sami lekarze za??
ka??ali rany.
Z chwil?? wynalezienia promieni Rfintgena u-
sta??a potrzeba sondowania ran, kt??rych ju??
wi??cej nie rozpychano, lecz aseptycznie leczono
przy pomocy niezbyt cz??sto zmienianych ban??
da??y. Gor??czka zaka??na, dawniej poci??gaj??ca
za soba tyle ofiar dzisiaj sta??a si?? zup??*1' ?? ???
/ikc_1915_059_0006.djvu
znan??. Ideale poka??ne wyniki osi??gni??to przez
profilaktyczne zastosowanie serum. Wydalenie
pocisku z rany odgrywa dzisiaj drobn?? zupe??nie
rol?? i posiada drugorz??dne znaczenie.
Genera?? Baden-Powell
w roli szpiega.
(Na podstawie pami??tnik??w )
Angielski genera?? Baden-Powel wyda?? ksi??????
k??, zawieraj??c?? opis jego dzia??alno??ci w ro??
li szpiega w Niemczech. Ksi????ka nosz??ca tytu??
??? Moja dzia??alno???? jako szpiega11 wyszydza bez??
lito??ni ??atwowierno???? Niemc??w, zw??aszcza wo??
bec angielskich turyst??w i sportowc??w. Do
twierdzenia tego u wa??a si?? Baden-Powell upo??
wa??niony faktem, i?? jemu, przebranemu w ko-
styum turysty uda??o si?? wy??ledzi?? wa??ne tajem ??
nice wojskowe. W jaki si?? to spos??b sta??o, wyja??
??nia nast??puj??cy wyj??tek z jego ksi????ki:
???Przed kilku laty otrzyma??o angielskie mini-
steryum wojny poufne doniesienie, i?? pewne o-
bce pa??stwo, w jednym z miejsc, uwa??anych
dotychczas za zupe??nie pozbawione jakiejkol??
wiek warto??ci strategicznych, obecnie ustawi??o
ca??y szereg odpowiednio ufortyfikowanych dzia??
Widocznie pa??stwo to mia??o zamiar budowa??
w tem miejscu twierdz??, a przynajm niej strate??
gicznie je wzmocni??. Mnie powierzono zbadanie
tej sprawy na miejscu i ustalenie czy i o ile
prawdziwe s?? szczeg????y, podane w poufnem do??
niesieniu. Czy ni??c zado???? poleceniu uda??em si??
w odwiedziny do mego przyjaciela, maj??cego
w pobli??u wcale poka??ne dobra ziemskie, u nie??
go przebra??em si?? w kostyum turysty-strzelca
i dnie ca??e chodzi??em za s??omkami i kuropatwa??
mi. W ten spos??b, nie budz??c nigdzie najmniej??
szego podejrzenia, mog??em spokojnie poczyni??
ca??y szereg bardzo wa??nych obserwacyi. Spo??
tyka??em oficer??w czyni??cych z robotnikami po??
m iary terenu. Gdy przechodzi??em obok nich w
koslyumie strzeleckim, ze strzelb?? na ramieniu
i psem na lince, nikt nie zwraca?? na mnie uwagi.
Z le????cego opodal pag??rka mog??em bez prze??
szkody obj???? okiem ca???? okolic?? i ??ledzi?? po??
st??p rob??t fortyfikacyjnych. Kiedy pod wie??
cz??r wracali do swych kwater, udawa??em si??
na pole przez nich opuszczone i dok??adnie ogl????
da??em ich prac??. Zdejmowa??em plany, rysowa??
??em teren i zapisywa??em wszelkie potrzebne cy??
fry pomiar??w. Po up??ywie kilkunastu dni by??
??em ju?? doskonale wtajemniczony we wszystko.
P????niej widzia??em, jak sadzono drzewa na naj??
wa??niejszych miejscach, a to dla zakrycia for??
t??w; w innych miejscach wznoszono Jbudynki,
kt??re zakrywa??y sob?? rozmiar i jako???? fortyfi-
kacvi??? .
???Nas Anglik??w" ???
pisze Baden-Powell w
innem miejscu ??? ???u w a??aj?? Niemcy za nar??d
bezkrwisty, zimny i g??upstwami tylko zaj??ty.
Ja k ie?? niebezpiecze??stwo mo??e dla nich przed??
stawia?? g??upi Anglik, kt??ry z puszk?? przebiega
wzd??u?? i wszerz Niemcy, szukaj??c motyli i o-
wad??w? Zagl??dn???? do jego notatek to znajdzie??
my rysunki motyli, zarys biegu rzeki i t. p. A
jednak...! Rysunek motyla przedstawia szkic
twierdzy, miejsca n a skrzyd??ach, silniej cienio??
wane oznaczaj??c jako???? i po??o??enie pojedyn??
czych fort??w, kropki tu i ??wdzie ??? miejsca, na
kt??rych stoj?? dzia??a. Nawet kropki maj?? swe
znaczenie, bo wi??ksza n. p. oznacza mo??dzierze,
bardziej, chocia?? prawie niedostrzegalne pod??u??
??na, wskazuje ci????kie najnowszej konstrukcyi
dzia??a. Kropki znowu na zarysie biegu rzeki,
pozornie wskazuj??ce wi??ksz?? lub mniejsz?? ob??
fito???? ryb w danem miejscu, oznaczaj?? w rze??
czywisto??ci miejsca brod??w, ich rozci??g??o????,
g????boko???? wody i t. d.
Q
fclLUolttVYYi
Podst??py prasy francuskiej
Fa??szowane listy z pola bitwy.
Pod tytu??em ???Narodzie oszukuj?? ci??!??? za??
mieszcza znany paryski bezpartyjny tygodnik
,.Le Cri de Paris":
???Listy naszych ??o??nierzy walcz??cych na fron??
cie umieszczone w ca??ej prasie francuskiej s??
wzruszaj??ce. Czy?? mamy si?? odwa??y?? na zdra??
dzenie, i?? wszystkie one, od pierwszego do
ostatniego zdania s?? fa??szywe. Oto dowody:
W jednej z prefektur, le????cej w pobli??u
W??och i Szwajcaryi, prefekt miejscowy przy po??
mocy pewnej dyrektorki szko??y sporz??dza w
swem biurze ???listy ??o??nierzy z placu boju" i
rozsy??a je do dziennik??w. Przed kilku dniami
jeden z miejscowych dziennik??w republika????
skich zamie??ci?? dwa podobne listy, w kt??rych
jednak??e oszustwo samo wysz??o na, wierzch,
gdy?? patryotycznie usposobiona dyrektorka,
zapomnia??a, ??e w danej chwili jest ??o??nierzem
i pozwoli??a sobie na zwrot: ??? Je suis heureuse
de vou8 appredre gue j ???ai recu le bapteme du
feu??? ... Od tej chwili prasa francuska nie zamie??
szcza ju?? wi??cej ??adnych list??w ??o??nierzy z
placu boju??? .
Nawi??zuj??c do powy??szego faktu, podaje ??w
tygodnik w dalszym ci??gu: ???W oknach wysta??
wowych sklep??w zar??wno paryskich jak i pro-
wincyonalnych sklep??w widzie?? mo??na masami
najrozmaitszy wyb??r kart widokowych, wyko??
nanych na podstawie ???fotografii zdj??tych na
froncie i na polu bitwy??? . Widocznie naszym fo??
tografom brakuje klisz, gdy?? na jednej karcie
z podpisem: ???G enera?? Joffre obserwuje, wysa??
dzenie nieprzyjacielskich okop??w w powietrze" ,
mo??na w tyle zobaczy?? zmar??ego ministra woj??
ny Berteaux. Na innej kartce zatytu??owanej:
???Genera?? Manoury opuszcza g????wn?? kwater??**
na lewo w rogu dojrze?? mo??na pana Fallieres.
lNY KURYEE CODZIENNY" ^
Nr.59???13
FRANCISZEK HENRYK HALSKI.
Jf?? W??2)??OZ.
Wiatr silny dmie, wilgoci twarz
??nie??yst?? zawieruch??,
Modlitwa boru: Ojcze nasz...
Mknie senna w czujne ucho.
Na warcie legionista dr??y,
Szelesty nocy ??owi.
Przez siny, dymny opar mg??y
Zatapia w dal wzrok sowi...
I my??l do matki k??dy?? mknie,
A drogiej swej dziewczynie
Tak radby wyspowiada?? si??,
Jak ??al mu w duszy plynie.~
I chcia??by z??o??y?? g??ow?? sw??
W matczynych d??oni splecie,
Z bole??ci, kt??re dusze ??r??.
Wy??ali?? si??, jak dzieci??.
1 zda mu si??, ??e ??niegu puch,
Co muska jego czo??o,
To zwiedza go dziewcz??cia duch
,
Powiewnym tanem wko??o...
Wt??ruje smutkom ??? poszum drzew,
Wsch??d barwi niebios skrawy,
Co czerwieniej??, niby krew,
Jutrzenka ??witu, s??awy...
Bezwolnie my??l ulata hen..,
I do niej... i do matki.
Wspomnieniem patrzy, jak przez sen
Na modre dwa b??awatki...
Przez jedn?? m a???? chwilk?? trwa??
Wewn??trzny bezw??ad skrycie ???
Wtem hukn???? straszny ??mierci strza??!
1 ??? pad??o jedno ??ycie...
Wiatr silny dmie li???? szronem l??ni,
Kurzawa ??nie??na miecie,
??nieg plami si?? szkar??atem krwi
Zmar??ego ??? na wedecie.
Dramat m??odej ??ony.
(Na podstawie rozprawy s??dowej.)
Jeszce przed dwoma laty, bawi??c na manew??
rach w okolicy Gracu pozna?? porucznik
c??rk?? jednego z tamtejszych obywateli ziem??
skich, Aniel?? P., kt??r?? pokocha?? i zyska?? jej
wzajemno????. Z rozmaitych przyczyn na razie
ani mowy by?? nie mog??o o zawarciu ma????e????
stwa, m??odzi kochankowie nie tracili jednak??e
nadziei, ??e potrafi?? usun???? wszystke przeszko??
dy i po????czy?? si?? na zawsze. M??ody oficer odwie??
dza?? czasami sw?? ukochan??, poniewa?? jednak??e
rodzice jej nie sprzyjali jego zamiarowi, zaprze
sta?? swych wizyt, ale w zamian za to zje??d??a??
si?? z Anielk?? potajemnie w Gracu. Rzecz natu??
ralna, ??e w??r??d podobnych warunk??w m??oda
para nie przestrzega??a zbytnio naturalnych gra??
nic konwenansu, lecz pod wp??ywem mi??o??ci zbli??
??y??a si?? ca??kowicie do siebie, w nast??pstwie
czego Anielka znlaz??a si?? wprzykrem po??o??eniu.
Nagle wybuch??a wojna. Korzystaj??c z r????nych
u lg ,:giiali2iiftSte!poprowadzi?? narze??
czon?? do o??tarza, zaraz za?? potem wyjecha?? na
plac boju.
M??oda ma????onka pozosta??a w dalszym ci??gu
przy rodzicach. Nied??ugo mia??a pozosta?? m atk??
jednak??e i teraz, mimo zawarcia ??lubu, powo??
dowana wstydem, zatai??a sw??j stan przed ca????
rodzin??. W niespe??na dwa miesi??ce po zawarciu
ma????e??stwa, nadszed?? krytyczny m om ent Sa??
m a jedna, bez jakiejkolwiek pomocy, powi??a
m??oda ??ona w swym panie??skim pokoju synka,
chc??c jednak??e zebra?? my??li i ostatecznie zdecy??
dowa?? si??, co zrobi??, postanowi??a na razie je??
szcze zatai?? narodziny. W tym celu, by st??umi??
p??acz dziecka, kt??ry j?? m??g?? zdradzi?? wobec
rodzic??w, zatka??a usta nowonarodzonego opa??
sk?? p????cienn??. W kilka minut p????niej zemdla??a,
kiedy za?? przysz??a po pewnym czasie do siebie,
dziecko by??o ju?? martwe. Zmar??o skutkiem u-
duszenia.
#
*
#*
Na rozprawie, kt??ra si?? przed kilku dniami
odby??a z tego powodu w Gracu przed S??dem wy??
j??tkowym, uznano Anielk?? winn?? zbrodni dzie??
ciob??jstwa i skazano j?? na 4 lata ci????kiego wi??
zienia.
marca 1915
_____
_ ____
______
Po i i w iii??clu kroniki.
KIEROWNIKIEM BIURA DLA SPRAW A-
PROWIZACYI i ewakuacyi mieszka??c??w Kra??
kowa, utworzonego przy magistracie m. Krako??
wa ze strony Komendy twierdzy b??dzie genera??
Zaleski.
NA POLU CHWA??Y zgin???? J??zef ??ak, rez.
porucznik krakowskich dzieci 13 pu??ku piecho??
ty. Krakowianin, z zawodu nauczyciel w Karwi??
nie na ??l??sku, mimo ustawicznych zatarg??w z
swymi prze??o??onymi ??? renegatami, wychowy??
wa?? powierzon?? mu dziatw?? w duchu szczerze
narodowym, polskim. Gor??cy patryota, jeden
z pierwszych pospieszy?? na plac boju, gdzie
w??r??d niezwyk??ych okoliczno??ci poleg?? pod Za??
klikowa, osierocaj??c ??on?? i dziecko.
Cze???? bohaterowi i gor??cemu patryocie!
ZG??ASZANIE SI?? POSPOLITAK??W. Do
wydzia??u wojskowego w tutejszym magistracie
zg??aszaj?? si?? wskutek najnowszego powo??ania
pospolitacy, urodzeni w latach 1873??? 1877 ???
kt??rzy nigdy przy wojsku nie s??u??yli. Otrzymu??
j?? oni w biurze wojskowem legitymacye pospo??
litego ruszenia, kt??r?? nale??y przed??o??y?? przed
komisy?? wojskow??, opr??cz tego legitymacya
taka s??u??y za dow??d wobec organ??w wojsko??
wych i policyjnych dla stwierdzenia charakteru
s??u??by wojskowej. Pospolitacy zg??aszaj?? si?? w
biurach wojskowych wed??ug lat urodzenia dla
dok??adnej ewidencyi.
NIEZNANY PORTRET CESARZA Z LAT
DZIECINNYCH. Dzi??ki wypadkowi, odkry?? dy??
rektor austryackiego muzeum r. dw. Leisching
na zamku Hemnstein, nieznany portret cesarza
Franciszka J??zefa z lat dziecinnych. Portret
ten p??dzla znanego m alarza wiede??skiego Je ??
rzego Waldmiillera pochodzi?? z r. 1832, a wi??c
cesarz w??wczas m ia?? zaledwie 2 lat a. Portret
ten pochodzi?? z r??ki do r??ki, a obecnie jest w??a??
sno??ci?? arc. Leopolda Salwatora. Arcyksi??????
oda?? go do reprodukcyi a czysty doch??d ze
sprzeda??y reprodukcyj przypada tow. opieki
wd??w i sier??t.
DLACZEGO WIEDE?? NIE MO??E MIE?? MA??
KI? ???Neue Freie Presse??? donosi: ???Jest rzecz??
wiadom??, i?? zaopatrzenie Wiednia w m??k?? na??
trafia na wielkie trudno??ci z powodu stanowiska
w??gierskiego rz??du. Pierwszy; wiede??ski zwi????
zek spo??ywczy donosi nam, i?? z pocz??tkiem lu??
tego zakupi?? w pewnym w??gierskim m??ynie 14 wa??
gon??w m??ki i natychmiast zap??aci??, Jednak nie
pos??ano do Wiednia rzekomo dla braku wagon??w!
20 lutego wys??ano m??k?? do Wiednia, lecz na dro
dze rz??d
za j???? transport. Mimo, i?? zwi??
zek ten wykaza?? si?? pozwoleniem kompetentnych
czynnik??w ??? rz??d w??gierski nie cofn???? za?cazu
wywozu, t????ma??z??c sie brakiem m??ki na W??-
grze??h. Wobec takiego stanowiska ??? ko??czy
???Pressa" ??? zaopatrzenie Wiednia w m??k?? b????
dzie niezwykle utrudnione.
ZNAKOMITE MAPY TFRENU WOJNY
EUROPEJSKIEJ
wykonane w 6 kolorach s?? do nabycia \v Admi-
nistracyi ???11. Kuryera Codz.??? po cenie 80 halerzy
za egzemplarz. Na przesy??k?? pocztow?? nale??y
do????czy?? 40 hal. Do nabycia s?? r??wnie??, po tej sa??
mej cenie nowe mapy, obejmuj??ce teren Kr??le-
/ikc_1915_059_0007.djvu
V
???IL USTROWANY KURYER CODZIENNY" ??? Nr. 59 ??? 13 marca 1915
7
pKI
rcftlEGO*
I marca w.
|ukomw
X^cbaie???go-
iw.
,4akt.St.
w4 akt.
lUAR
jlowego
na L 2t).
fff??dz. W.
skie??? .
I godz, w.
w.
?????wiat
I j mo??na
lepie W??.
1 linii A-B
??de??skim,
Ip??aty.
Pradze.
tomitet
J??c??w
I urz??duj??
.3???6
??hu przy
14 (Mala
i udziela
flyiwy-
locy ma??
ltW y
jalicyj
lewlo-
bgmano-
1godz.
4-6
Isekreta ???
I
[olskie
salach
la zlatej
(clawske
???Tam??e
[e?? czy-
lincen-
|(8ekcya
aajduje
lie??co-
ystwo
|ymwy-
w na-
ipomocy
kp.
her-
wy-
|ak??w
??Klu-
Pusowa
h-
U hal,,
bez??
karni
rfatna
ft??w i
rijKlu-
[lokalu
w
S 26-
fcz??on-
faod??-
Z WIEDNIA.
DOLA POLSKIEGO LEGIONISTY. W sobot??
opu??ci?? jeden z tutejszych szpitali legionista,
kt??ry n a patroli pod Pasieczn?? zosta?? ci????ko
ranny w nog??. Po uko??czeniu leczenia, zapad??
w tych dniach na tyfus, kt??ry jednak szcz????liwie
przetrwa?? i ostatecznie przyszed??szy do wzgl????
dnego zdrowia, zosta?? ze szpitala odes??any do
swej komendy legion??w przy Aleegassl. Tu da??
no mu tytu??em strawnego na dwa dni 1 (jedn??)
koron?? i kazano mu si?? na drugi dzie?? wieczo??
rom zg??osi?? do kom endy, sk??d bezpo??rednio
mia?? wyruszy?? na plac boju do pu??ku. Legioni??
sta w zniszczonem ubran iu (odby?? dwumiesi??cz??
n?? kampani??) bez bielizny i bez wojskowych
???proprietet??w??? , a w dodatku g??odny (posiada?? 1
koron?? na dwa dni) mia?? wyruszy?? na nowe
trudy. Rozpocz???? zatem na w??asn?? r??k?? stara??
nia, o jakie takie wyekwipowanie. Dzi??ki u-
przejmo??ci os??b obcych zdo??a?? wyszuka?? r????ne
polskie komitety, gdzie odsy??any od jednego
do drugiego uprosi?? sobie plecak i sztuk?? cieplej
bielizny. Stara bielizna, podarte buty i podziu??
rawiona kulami bluza pozosta??y na nim nie??
zmienione. W takim stanie najbli??szym poci????
giem odjecha?? n a plac boju.. Jest uczniem gim-
nazyalnym z Podg??rza, liczy lat 16. C???? na to
Komitety, zbieraj??ce obuwie, odzie?? i datki na
legionist??w?...
NA PRZYJ??CIE WIOSNY przygotowuje si??
Wiede??. P oniewa?? n a wiosn?? spodziewane s??
r????ne epidemie, wi??c gmin a stolicy postanowi??
??a odpowiednio si?? przygotowa??. Ze wzgl??d??w
przeto sanitarnych buduje si?? w pobli??u Wie??
dnia olbrzymio b ara ki ??? choleryczne. Niekt??rzy
opowiadaj?? sobie, ??e na wypadek, gdyby bara??
ki te jako choleryczne okaza??y si?? zbyteczne,
zostan?? u??yte dla. pomieszczenia ???flichling??w"
galicyjskich.
W??GLE DLA UCHOD??C??W pobieraj??cych
po??yczki w Sekcyi III na Wahringer sr. 15 (dy??
plomowani i zawody wyzwolone). W sekcyi III
wydawane s?? bony na bezp??atne pobieranie w????
gla w spos??b nast??puj??cy: A. dla 2 os??b ???
37 i p???? klg., B. dla 3???5
???
50 klg., dla wi??cej
os??b nad 5 ??? 75 klg. na tydzie??. Prowadz??cy
gospodarstwo w??asne powinni w tym celu przy
wyp??acie po??yczek zg??osi?? si?? do kierownictwa
sekcyi, kt??ry m jest sekr. min. dr K. Zalewski.
Gdyby trzeciego dnia licz??c, od daty zg??oszenia
bon na pobieranie w??gla nie nadszed?? poczt??,
nale??y o tem bezw??ocznie zawiadomi?? centralne
biuro komitetu (HI. Rennweg 1) kartk?? kores??
pondencyjn??.
BEZP??ATNE KURSA ZATRUDNIENIA dla
dzieci polskich wychod??c??w katolickich otwar??y
SS. Felicyanki przy Matliildegasse 1, w XX-tej
dzielnicy. Zg??oszenia dzieci w wieku przedszkol??
nym przyjmuje si?? mi??dzy godz. 9??? 12 przed
po??. i 2??? 4 po po??. Osobny kurs tworz?? starsze
dzieci do l a t 12-tu.
BI-BA-BO, polska nadscenka art.-lit. rozpocz??
nie swe go??cinne wyst??py w Wiedniu 21-go
b. m. w sali teatrzyku ???Max u. Moritz??? w 1-szej
dzielnicy, Annagasse 3.
MAGAZYN ??RODK??W ??YWNO??CI FLICHT-
LING A ??? pod powy??szym tytu??em donosi je??
den z wiede??skich dziennik??w, ??e z rozporz????
dzenia policyi zosta?? aresztowany 38-letni gali??
cyjski uchod??ca, kupiec Scholem Lamm , zamie??
szka??y w I I dzielnicy przy Nowaragasse 1. 32,
pod zarzutem karygodnego wykupna ??liw, her??
baty i czekolady. W mieszkaniu jego znalezio??
no sk??ad wymienionych artyku????w, warto??ci o-
ko??o 33 tvs. kor. Magazyn ??w, w kt??rym towa??
ry p r a sowane by??y ju?? od listopada ub. roku,
opiecz??towano, La m m a za?? oddano do wi??zie??
s??du krajowego.
Nasi na wygnaniu.
Radnice (Czechy) w marcu.
Dnia 28 lutego, 1 i 2 marca tutejsza kolonia
polska wychod??c??w wojennych z okolic Jas??a,
Frysztaka, Tarnowa, Dynowa, prze??y??a podnio??
s??e chwile z okazyi rekolekcyi, kt??re m ia?? O.
Wincenty Szumski, Dominikanin ze Lwowa, o-
becnie zamieszka??y w Pil??nie, W tych dniach
mieli??my mi??e z??udzenie, ??e nie na wygnaniu,
ale jakby na ziemi naszej, polskiej si?? znajdu??
jemy, bo oto s??yszel??my ??ywe s??owo Bo??e z ust
kap??ana Polaka i w dniach tych pi??kna ??wi????
tynia w Radnicach rozbrzmiewa??a pie??ni?? i g??o??
??n?? modlitw?? w drogim nam macierzystym j??zy??
ku. Dnie te bo??e przesz??y nam pr??dko i z ??alem
odprowadzili??my starzy i m??odzi, ??ony nasze
i dzieci odje??d??aj??cego kap??ana na kolej wo??
??aj??c mu usty i sercem: B??g zap??a??!
Te przebyte chwile radosne zawdzi??czamy P.
ks. W ac??awowi Dworzakowi, miejscowemu pro??
boszczowi i wice-dziekanowi. On to bowiem za??
prosi?? ks. Kaznodziej??, go??ci?? go serdecznie i
gorliwie stara?? si??, by te dnie jak najuroczy-
??ciej przebyli??my i sam bra?? udzia?? w ka??dem
naszem nabo??e??stwie. Za jego staraniem Za
rz??d miasteczka udzieli?? nam darmo sali szkol??
nej, da?? przybory szkolne, a nawet rozdano
dzieciom naszym polskie ksi????ki. Do szko??y
polskiej ucz??szcza 34 dzieci a prowadzi j?? umie
m??tnie p. Emilia Nalepianka z Frysztaku i na??
uka odbywa si?? regularnie. Mieli??my tutaj o-
pr??cz rekolekcyi trzy uroczyste, patryotyczne
nabo??e??stwa; w czasie nabo??e??stw ??piewa??
nasz ch??r prowadzony wprawnie przez p. J a n a
Wondraczka, kierownika ko??cielnego.
O
szczeg??lnej pieczo??owito??ci przezacnego
ks. Proboszcza ??wiadczy i to, ??e dowiedziawszy
si??, o zwyczaju staropolskim ??amania si?? op??a??
tkiem w wigili?? Bo??ego Narodzenia, zarz??dzi??,
aby na plebanii napiekli tyle op??atk??w, by ka??
??dy z nas m??g?? je otrzyma?? i tak mie?? cho?? z??u
dzenie polskiej wilii i w??r??d swoich ??yczy?? so??
bie szcz????liwszych dni dla nas i naszej Ojczy??
zny.
W pracach tych gorliwie wspomaga P. ks.
Proboszcza, miejscowy ks. katecheta W ??ady ??
s??aw Makesz, a miejscowy Zarz??d, p. Komen??
dant ??andarmeryi odnosi si?? do nas bardzo ??y??
czliwie.
Wdzi??czno??ci?? przepe??nione serca nasze ju??
nieraz sk??ada??y serdeczne dzi??ki P. ks. Probo??
szczowi, W . ks. Katechecie i Wszystkim nam
??yczliwym , ale dzi??, kiedy znowu mamy tak
wielki dow??d ojcowskiej opieki, chcemy to
stwierdzi?? i publicznem og??oszeniem naszej
wdzi??czno??ci.
Pami???? o tych dobrodziejstwach niezatart??
zostanie w sercach naszych a B??g niech raczy
je za nas, wychod??c??w wojennych, stokrotnie
W am zap??aci??.
W imieniu wychod??c??w polskich w Radnicach:
Jan K??dzierski, J??zef Szewczyk, Ja n Kramarz,
P??zef Koc??ba,
Budziejowice (Morawy)
Burmistrz budziszowski Schneider, jak don o??
sz?? nam, wyda?? rozporz??dzenie nakazuj??ce
w??a??cicielom dom??w wym??wi?? wojennym roz??
bitkom z G alicyi mieszkania przez nich zajm o??
wane, tak, i?? uchod??cy musz?? Budzisz??w opu??
??ci??.
???
Za naszem po??rednictwem apeluj?? u-
chod??cy o interwency?? naszych pos????w.
ilP il
ZATOPIENIE NIEMIECKIEJ LODZI P O D W O ??
DNEJ. Wed??ug urz??dowego doniesienia brytyj??
skiej admiralicyi, zosta??a niemiecka ????d?? podwo??
dna ???U 20??? wczoraj przez angielski kontrtorpe-
dowiec ???Ariel" zaataakowan?? i zatopion??. Za??og??
uratowano.
W Kanale, jak donosz?? z Amsterdamu, kr????y
bezustannie, pe??ni??c s??u??b?? wywiadowcza w po??
szukiwaniu ??odzi podwodnych niemieckich, 50 tor
pedowc??w angielskich i 40 francuskich. 25 z nich
pilnuje wej??cia do morza Irlandzkiego z po??udnia,
25 innych kr????y ko??o wschodnich wybrze??y An??
glii.
O ZAKO??CZENIE WOJNY. Staraniem Stow,
przemys??owego drobny kupc??w w Krakowie
odb??dzie si?? dnia 14 bm. t. j . w niedziel?? w ko??
??ciele n a Smole??sku u Si??str Felicyanek ca??o??
dzienne nabo??e??stwo b??agalne z adoracy?? o
zako??czenie wojny. Msza ??w. odb??dzie si?? o g.
12 w po??udnie, na kt??re Wydzia?? Stow, zapra??
sza cz??onk??w z rodzinami.
BEZROBOCIE I DRO??YZNA WE W??O??
SZECH. Z Medyolanu donosz??: Izba robotnicza
w Carrara og??osi??a strajk generalny wszystkich
katogoryj z w????czeniem miejskich robotnik??w.
Agitacya za strajkiem wszcz??ta zosta??a przez
ca??kowity zast??j przemys??u marmurowego, w
kt??rym zatrudnieni s?? tysi??ce robotnik??w. Z
rozmaitych (miejscowo??ci Wenecyi donosz?? o
nowych ci????kich wykroczeniach ludno??ci z po??
wodu og??lnego bezrobocia i dro??yzny. Te same
wiadomo??ci nadchodz?? z prowincyi Perugia.
OFICERZY Z KARABINAMI i TORNISTRA
MI. ???Nieuwe Rotterdamsche Courant??? donosi,
??e uzbrojenie angielskich oficer??w zostaje zmie??
nione. Oficerowie nie b??d?? ju?? wi??cej nosi?? sza??
bel, lecz karabiny i tornistry, podobnie, jak re??
szta ??o??nierzy.
OSTATNIA PRZEJA??D??KA KONNA HIN-
DENBURGA. Jeden z niemieckich koresponden??
t??w wojennych pisze o nast??puj??cej uwadze,
jak?? rzuci?? w kwaterze g????wnej na temat prze??
ja??d??ki konnej marsza??ek Hindenburg: ???Ostatni
raz w ??yciu si??d?? na konia, gdy z moim cesa??
rzem w pochodzie tryumfalnym przejad?? przez
bram?? brandenbursk?? w Berlinie. Potem ju?? jest
koniec. Sko??czy si?? poch??d, wezm?? najbli??sz??
doro??k?? i pojad?? do mojej kochanej, dobrej i
s??dziwej ??ony. 1 nikt mi?? ju?? na koniu jad??ce??
go nie zobaczy.
ARESZTOWANIE WYSOKICH URZ??DNI??
K??W BELGIJSKICH. ???Vossisehe Zeitung" do??
nosi: Niemiecki general-gubernator Belgii kaza??
aresztowa?? ca??y szereg wy??szych urz??dnik??w
ministeryum finans??w, poniewa?? polecili belgij??
skim urz??dnikom c??owym zdolnym do noszenia
broni, aby przez Hollandy?? jechali do Anglii,
by zaci??gn???? si?? pod chor??gwie belgijskiej ar??
mii. W spraw?? t?? wmieszany jest generalny dy??
rektor ministeryum finans??w Janssens, kt??ry
jest w randze podsekretarza pa??stwa, kontrole
Nicodem w Leodyum, Massart w Welkenrecht i
Pousset w Vise w Leodyum. Belgijczycy byli
kilkakrotnie ostrzegani, aby nie popierali re??
krutowania. G????wnie jednak nie spodziewano
si??, ??e b??d?? to czynili urz??dnicy, kt??rzy s?? w
s??u??bie niemieckiej.
Arm?a polska na Kaukazie. W dziennikach szwaJ
carskich, w??oskich i francuskich donosz??, ??e ro??
syjska komenda wojskowa projektuje zorganizo??
wanie armii polskiej pod pozorem,??e ma ona sta??
nowi?? dla narodu polskiego dow??d, ??e car chce
dla niego uczyni?? wszystko!?) ????daj??c jednak w
zamian bezwzgl??dnej wierno??ci. Armia ta ma by??
wys??an?? na Kaukaz. W gruncie rzeczy miano si??
rzekomo przekona??, ??e ??o??nierze polscy ujemn???
oddzia??ywuj?? na woiska rosyjskie I ??e winni s??
cz??stej dezercyi. Dlatego staraniem naczelnej ko??
mendy rosyjskiej jest wydali?? ??o??nierzy polskich
z terenu walk? z pa??stwem austryacklem i nie-
miecklem.
REPUBLIKA P????NOCNEJ PORTUGALII.
Dzienniki madryckie donosz?? z Radajoz, ??e de??
mokraci portugalscy na zebraniu w Lamego
proklamowali genera??a Barreto prezydentem re??
publiki portugalskiej.
RUSYFIKACYA GALICYI. Rusyfikacya za
j??tej przez nieprzyjaciela cz????ci G alicyi, za ta ??
cza coraz szersze kr??gi. Administracya rosyj??
ska stara si?? zjedna?? sobie ludno???? i dlatego
system rz??d??w zbli??ony jest do austryackiego.
Rosyjska kancelarya dyplomatyczna w Peters??
burgu wyda??a ksi??g?? ustaw, zbli??on?? bardzo
do praw austryackich, do kt??rych m aj?? si?? sto??
sowa?? urz??dnicy rosyjscy. Mirno to poruszaj?? w
Petersburgu wszelkie spr????yny byle tylko jak-
najszybciej zrusyfikowa?? Galicy??. W Petersbur??
gu otworzono uroczy??cie kursa nauczycielskie,
kt??rych wychowankowie p??jd?? do Galicyi. W
uroczysto??ci wzi????o udzia?? wielu ministr??w, nad-
prokurator ??w. Synodu i wielu cz??onk??w dumy.
W mowie swej zaakcentowa?? minister o??wiaty,
i?? ???rosyjsk?? Galicy?? nale??y podda?? rosyjskiej
kulturze" . R??wnie?? na tej uroczysto??ci od??pie??
wano specy'ny hymn galicyjski.
Ja k dzienniki rosyjskie donosz?? rz??d rosyjski
zamierza odes??a?? pa??stwu austryackiemu 2 0 . 0 0 0
urz??dnik??w, kt??rzy pozostali w okupowanych
cz????ciach kraju. Niedawno zmuszono 300 rodzin
niemieckich do przej??cia na prawos??awie.
ANGIELSKIE OKR??TY PRZED DARDA-
NELAMI. Wed??ug angielskich dziennik??w na??
st??puj??ce okr??ty bior?? udzia?? w bombardowa-
nu Dardanel??w:
Qeen Elizabeth 27.500 t??n, wybudowany
1913; Agamemnon 16.500 ton, wyb. 1906; Svift-
sure 11.800 t., wyb. 1913; Triumpf 11.8000 t.,
wyb. 1903; Cornwall 14.000 t.,
wyb. 1901;
Irresistibile 15.000 t., wyb. 1898; Canopus 12.900
t., wy.b. 1897; Albion 12.950 t.,
wyb. 1898;
Ocean ,12.950 t., wyb. 1898; Vengeance 12.950
t.,
wyb. 1899; Prince George 14.900 t., wyb.
1895; t francuskich okr??t??w bior?? udzia??: Char-
/ikc_1915_059_0008.djvu
???ILUSTKOWANY KUFYER CODZIENNY" ??? ?? Nr. 58 ??? 12 marca 1915
Icmagne 11.260 t., wyb. 1895; Galois 11.260 t.,
wyb. 1S96; Bouwet 12.205 t., wyb. 1906, wre??
szcie rosyjski kr????ownik Askold 6.500 ton, wyb.
1900.
ODPOWIEDZI REDAKCYl
P. R. Haberowi: Honoraryum wystane. Oblicze-
nie po 6 hal. za wiersz.
P. Stefania Kandel. Gotzls. Sk??adki na ten cel
przyjmuje nasza Redakcya.
Straty nieprzyjacielskich flot.
Prasa angielska z 1 marca przynosi list?? strat
sprzymierzonych flot. Mimo, i?? lista ta z zrozu??
mia??ych powod??w nie jest zupe??n?? ??? w li??cie tej
brak ???Audociusa??? ??? to jednak ??wiadczy o wiel??
kich stratach jakie ponios??o tr??jporozumienie.
Straty te og????em wynosz?? 158.000 ton. Nast??pu??
j??ce okr??ty zosta??y zniszczone.
2 drednoty.
Przyczyna:
dzie??: wielko????
w tonnach.
Bulwark
najecha?? na min?? 26 list. 15.000
formidable
storpedowany
1 stycz. 15.000
12 kr????ownik??w (10 angielskich, 2 rosyjskie i
1 japo??ski):
Amphion
najecha?? na min?? 6 sierp. 3.440
Parthfinder
storpedowany 5 wrze??. 2.940
Pegasus
w walce 20 wrze??. 2.135
Abukir
*
Storpedowany 22 ??? 12.000
Cressy
??
22 ,, 12.000
Hogne
n
22 ??? 12.000
Hawks
*
15 pa??dz. 7.550
Hermes
??
3i ??? 5.600
Good Hope "
* w walce 1 list. 14.000
Monmouth
???
1??
9.800
Pallada (rosy].)' storpedowany 11 pa??dz. 7.775
??emczuk (rosyj.)
,,
28 ??? 3.050
Takachiho (jap.) najecha?? na min?? 17 pa??dz. 3.700
S kanonierek (2 angielskie, 1 franc., 2 rosyj.)
Speedy
najecha?? na min?? 3 wrze??. 810
Niger
storpedowany 11 ???
810
Zetee (franc.)
w walce 28 pa??dz. 680
Kubanec (rosyj.)'
Donec (rosyj.)
20
29
1.200 j
1.200
2 kontrtorpedowce (1 Japo??ski. 1 francuski.
Shirotaye (jap.)
na mili??nle 4 wrze??. 380
Monsguet (franc.)
w walce 28 pa??dz. 303
4 lodzie podwodne (2 angielskie, 2 francuskie),
g3
w walce 18 pa??dz. 725
D5
najecha??a na min?? 3 list
550
Curie (franc.)
w walce 14 grud. 398
Saphir (franc.)
na mieli??nie 17 stycz. 390
4 torpedowce (3 francuskie, 1 japo??ski).
Nr. 347 (franc.)
zderzy?? si?? 9 pa??dz.
98
Nr. 338 (franc.)
???
9???
97
Nr. ?
?
??
?
Nr. 30 (jap.) najecha?? na min?? 11 list.
110
5 kr????ownik??w pompcnlczjch (4 angielskie 1
rosyjski).
Oceanic
na mieli??nie 8 wrze??. 7.333
Rohilla
najecha?? na min?? 30 pa??dz. 4.240
Vikuor
na mieli??nie 14 stycz. 2.960
Elan Me Naughon
zagin???? ???
4.985
Prut (rosyj.)
zaton???? 29 pa??dz. 5.500
Riwiera podczas wojny.
???Kuryer Pozna??ski" zamieszcza in??
teresuj??c?? korespondency?? z Pary??a:
Komunikacya pomi??dzy Szwajcary?? a Fran??
c j ?? jest obecnie szybsz?? i dogodniejsz?? ani??eli
z pocz??tkiem wojny. Ministeryum komunikacyi
znies??o przykre, obostrzenia, zabraniaj??ce n. p.
wysiada?? na stacyach i w znacznym stopniu u-
lepszono obs??ug?? kolejow??.
Formalno??ci paszportowe pozosta??y jednak
bez zmiany: w Bellegarde, stacyi pogranicznej
na linii Genewa??? Lyon, papiery uprzednio wi??
zowane w konsulacie francuskim i opatrzone fo??
tografi??, ostemplowane by?? musz?? przez w y ??
dzia?? bezpiecze??stwa przy ministeryum spraw
wewn??trznych.
Na wszystkich stacyach, w saiach I i I I klasy
oraz restauracyach, urz??dzono ambulanse dl??
rannych. Na stacyach zbieraj?? siostry Czerwo??
nego Krzy??a drobne datki dla rannych bojo??
wn ik??w.
??? Dalsze staeye k u Marsylii, ten sam m niej wi????
cej m aj?? charakter. Mn??stwo rannych w pocze??
kalniach, lub wygrzewaj??cych si?? na s??o??cu za
stacy??. W Marsylii obok czerwono-niebieskich
malowniczych, lecz zbyt widocznych w polu,
mundur??w francuskich, spotyka si?? ??wietnie o-
dzianego w ???klaki11 ??o??nierza angielskiego.
Dalej przez Tulon po ci??g mknie przepi??knem
wybrze??em ??r??dziemnego morza. Z okn a w ago??
nu wida?? ju?? jego niebieskawo-srebrzyste fale,
kt??re z hukiem rozbijaj?? si?? o nadbrze??ne ska??
liste urwiska. W miejscowo??ciach zazwyczaj j u??
0 tej porze hucz??cej Riviery panuje martwota
1 smutek. Na pomniejszych stacyach, ani ??ywe??
go cz??owieka, na wi??kszych wojsko, ranni i sa-
nitaryusze. D opiero w Cannes i Nicei troch?? o-
??ywienia. D u?? o rodzin francuskich, przenios??o
si?? tutaj, ale cudzoziemc??w ma??o. Ceny aczkol??
wiek w nielicznych pootwieranych hotelach i
pensyonatach naog???? ni??sze od normalnych,
cz??stokro?? nawet o po??ow??. N a Rivier?? przyby
waj?? tylko maruderzy, kt??rzy b??d?? nie zdo??ali,
b??d?? nie odwa??yli si?? do rodzinnych stron po??
wr??ci?? przez morza i l??dy. Jest te?? stosunkowo
sporo Rosyan, Amerykan??w i troch?? Anglik??w.
Polak??w spotyka si?? rzadko, a je??eli to oczywi??
??cie... w Monte-Carlo i okolicach.
W Nicei, n a Promenade des Anglais, pomi????
dzy 2 a 4, przewija si?? sporo as??b i gdyby oko
nie napotyka??o bezustannie w??r??d przechodni??w
mundur??w wojskowych i rannych ??o??nierzy, mo-
??naby nawet na chwil?? zapomnie?? o szalej??cej
doko??a burzy wojennej.
Wp??yw huku dzia?? na zwierz??ta.
??e wojna nie pozostaje bez wp??ywu na zwie??
rz??ta, dowodz?? tego liczne przyk??ady, zaobser??
wowane w czasie obl????enia Pary??a w r. 1871.
Kiedy z fort??w i bateryi pocz???? si?? rozlega??
nieustanny huk dzia??, przy pierwszych strza??ach
zrywa??y si?? go????bie i wr??ble, lataj??c woko??o w
najwi??kszym przestrachu. K ury i kaczki opusz??
cza??y w pop??ochu dziedzi??ce i chowa??y si?? w
najciemniejsze zak??tki. Koty kry??y si?? po stry??
chach i piwnicach. Wog??le w ca??ym ??wiecie
zwierz??cym zapanowa??o og??lne poruszenie, w
kt??rem wzi????y tak??e udzia?? zbieg??e z p??l oko??
licznych skowronki.
Ca??y ten pop??och w??r??d zwierz??t nie trwa??
jednak d??u??ej, jak dwa lub trzy dni. Po ich u-
p??ywie uspakaja??y si?? zupe??nie; go????bie siada??y
na dachach, wr??ble sp??dza??y ca??e dnie n a uli??
cach, bez -wzgl??du na ustawiczny huk armat,
jakby nigdy nie ??y??y w innych warunkach. Ba
nawet ca??e stada ptactwa bez obawy zbli??a??y
si?? do kazamat, barak??w, a nawet bateryi, by
znale???? sobie po??ywienie. Ta oboj??tno???? zwie??
rz??t na strza??y wskazuje n a to, ??e ptactwo, przy??
zwyczajone do sta??ego ??ycia w miastach, pe????
nych ruchu ustawicznego i gwaru, bardzo szyb??
ko przystosowuje si?? do nowych warunk??w by??
tu i oboj??tnieje ca??kowicie n a huk armat.
Jeszcze ciekawsze by??y obserwacye, poczynio??
ne nad ptactwem w??drownem; mimo obl????enia,
pomimo walk ustawicznych i huku dzia??, w
ogrodach paryskich ukaza??o si?? ptactwo przelo??
tne, w tej samej porze i w tej samej liczbie,
jak w latach ubieg??ych. Wynika z tego, ??e woj??
na wywiera stosunkowo niewielki wp??yw na
ptactwo przelotne i najwy??ej powoduje tylko
ma??e zboczenia ich z dr??g, u??ywanych stale w
czasie w??dr??wek.
Posiykiwanie zaginionych
Andrzej Niemczycki 2/10 Pionier Komp. Feld-
post Nr. 6., upraszi o adres Wnego Micha??a Pen.
dyekiego zamieszka??ego poprzednio w Przemy ??'n
ul. Grzegorza 1. 2.
649
Kazimierz Lepianka z Przemy??la, maturz
semin. by??y Legionista, prosi krewnych i znajo??
mych o ??askaw?? korespondency?? na adres: K. Le??
pianka Wien I . Werderthorgasse 17. I I St. Dep
Wojskowy.
653
Komada L udwik Not. Res. Spital Landwehr.
Kaserne Cilli Steiermark, poszukuje ojca Stanis??a??
wa i ??ony Maryi zamieszka??ych ostatnio Bagieni-
ca pow D??browa.
654
Jan Mudrecki Fiihrer c. k. ??and. w Suchej,
poszukuje Micha??a Karma??skieso l uf. Reg. 90.
7 Komp., kt??ry dnia 20/XI 1914 by?? w Szpitalu
Bo??en ??iid Tirol i prawdopodobnie mia?? wyjecha??
na W??gry.
655
Teodor G urski Reserve-Spital Nr. 2. Albrecht-
kaserne Wien II/8, poszukuje swej ??ony Maryi z
trojgiem dzieci, krewnych lab znajomych.
6f
Poszukuj?? swej ??ony Julii Zielskiej oraz tr??jo
dzieci, zamieszka??ych w Czortkowie, Galicy a. Kto*
by wiedzia?? o miejscu ich pobytu raczy ??askawie
donie???? mi pod adresem: Ludwik Zielski offlziera-
diener bei Leutn. Friedrich Bayer Tetschen. B5-
hmen a, E.
???
652
Marcin Stanis??. W o??oszczuk c. k. nadstr.
skai bu okr??gu (Jzorbkowskiego obecnie przydzielo??
ny do 10 oddz. ??and. w Kro??cienku n. D , prosi
k i e " n ch i znajomych o podanie swych adres??w.
Kloby r??wnie?? wiedzia?? o ob icnem miejscu poby??
tu p. Wandy Ostrowskiej nauczycielki z Zarzecza
pow. Komarno i jej siost y J??zefy ostatnio we
Lwowie zamieszka??ych, zechce mi ??askawie podft??
jak?? wiadomo????.
651
Porucznik Adol! Stanffsr Auto O donauoffi-
zier w Na??yinihaiy Zemp'en Komitat W??gry, po??
szukuje Alin?? Stanfie o\s?? z Drohobtycxa oraz ad??
wokata Dra Ja n a Jai'oszewskiego z Rozwadowa.
_____________________________
616
W??adys??aw Klimek konduktor c. k. kolei pa????
stwowej ze Lwowa, poszukuje swoj?? ??on?? Marye
z domu Witrylak z dwojgiem dzieci: synem Bo??
les??awem i c??rk?? Stanis??aw??. K t by wiedzia?? o
miejscu ich pobytu t a zy ??askawie donie???? pod
adresem: W??adys??aw Klimek Fnedek Mistek ?? l?? s k ,
Bizozowska 37.
618
^ Ktoby wiedzia?? Feldpost Nr. Landw. Inf. Rg.
Nr. 18., lub gdzij takowy przebywa, raczy mi p j-
Ha?? pod podanym adresem za wynagrodzeniem.
Leon Marczewski, konduktor kolejowy w Nowym
S??czu, kasarnia obr. kraj.
499
Mendel Bier recie Horowitz Landsturm 1/19
(bli??szy adres w Administracyi), poszukuje ??on?? z
dzie??mi lub famili??.
498
Socha??ski J??zef 1 p. X Bat. I Komp. Poczta
po??owa 118, poszukuje p. Stankiewicz??w ze Sam??
bora, W??adys??awa Socha??skiego jedn. ochot, przy
I I I . p. Strzelc??w tyrolskich z Przemy??la i Legio??
nist?? J??zefa Hoszowskiego ze Stanis??awowa. 494
Stanis??aw Ocha??ek L. I. Rg. Nr. 20., obecnie
Rekouvalescentenlieim Bruk ad. Mur, poszukuje
swej familii: siostry Maryi Hrynczyszyn z trojgiem
dzieci, Karoliny Gudziszewskiej z m????em Wikto??
rem i dwojgiem dzieci, kt??rzy pochodz?? ze St, ui-
s??awowa.
4y7
Wojciech Zaj??c (majster blacharski ze Lwowa),
obecnie przy Laudst. Sapp. Abt. 1 10, Feldpost
^"r. 186., poszukuje ??ony swej Anny oraz krewnych
i znajomych prosi o podanie mu swych adres??w.
A dam O b ir e k wachm. ??and. Ko-donsabschnitt
Dobczyce, poszukuje swej siostry Maryi Przygon-
skiej i Ks. kanonika Antoniego Kosteckiego z
Przemy??la.
627
Maryan Ripper B ions-Adjutant 158 Feldpost
350. prosi o p "lanie adresu p. W andy Kodr??bskiej
z Martynowa Nowego.
638
Stanis??aw Patu??a zawiadam a swych rodzic??w
znajduj??cych si?? w okolicy Brzeska i brata w
liwo??dicu ko??o Zakliczyna, ??e znajduje si?? przy
??ycin i prosi o bli??sze o nich wiadomo??ci pod a-
dresem: 57 p. p. 7 kompania, I I Baon, Feldpost-
arot 69.
OG??OSZENI A.
Senzacyjne odkrycie XX. wieku.
Zwracam uwag?? ka??dego, ??e nie chc?? niko??
mu robi?? p??atnej reklamy jak to bardzo cz????
sto bywa w podobnych wypadkach, lecz ob??
ja??ni?? ka??dego za darmo jak wyleczy??am
d??ugoletni?? chorob?? p??ucn??,
astm??, i uporczywy kaszel.Srodek ten domowy
mo??e sobie ka??dy tanio sporz??dzi?? Prosz?? za??
????czy?? op??acon?? kopert?? na odpowied??. Pani
B. Koie??ska, Werschowitz przy Pradze, Czechy
???OLLA
jest dowodnie najlepsz?? 1
higieniczn?? specvaltioscia 1
CUM??W4
^ pe??na gwarancy???
Wsz??dzie do nabycia.jj
Cenniki dar.mo.
wysy??a ??? OLLA
wi?????tgumy
Prater-/
l8lrasse57
7gubiono zegarek ???Ge-
^
newski11 na r??k??
z przerwanym rzemycz-
kiem. ??askawy znalazca
otrzyma stosown?? nagro??
d?? Wolska 3. I p.
potrzeba bony fran-
* cuzki do 9 1. dziew??
czynki na 2???4 g. dzie??
nie. Zg??oszenia w Adm.
O Curyera
iOLLA
PDLEC0NE przez
przesz??a 2000 le??
karzy.
DO NABYCIA
we wszystkich
aptekach
I lepszych
I drogueryach.
/"Isoba inteligentna w
??rednim wieku poszu??
kuje posady jako gospo??
dyni kucharka. ??askawe
zg??oszenia Gasch L ip n ic
1. 23. ob. Bia??ej.
C??u????ca do wszystkie, >
umiej??ca gotowa??, z
dobremi ??wiadectwami Po??
trzebna zaraz lubodl*>