/058_0001.djvu
:)8
.\lOWA KSl42KA
1934. 7 cszyt II.
ze
\\i;.1It'm: 5\\i<,tny reali
l
E.
Ialacz('w!:'ki (,.Kon na \\z1!Or7u") i J. Z
7nowski,
epik furmacyj pol..kit'h na front"ip franC'ush.im. Po pier\\ :"z
m z\\ '
z..za spo(l7icv. ano
i
\\ it,lt. - Pifkn
1 k:,iClzk=:t rozpocz
la sw..
karjCl'fl lilf'raek q pani Zofja
I.t./ur ka,
ktorR \\ ..Pniodl.p" dala \\ybiln=:t opo\\if"
(' 7. wla:"nyrh pI'7f'.i.
C. - Opi('\\Hnit>m
rhw31y Le;.!jont ' \\ 1.\\ l'oeil na sicLit, po nlz pif'I'W:'I.Y U\\;.1gt: .J. KHd('n-Bandrow
ki. -
Brat jl'
(), .J('rzy Banrlrow
l{i, Id(',rpgo wypadki rzucil)'- a1. nn Syhprjr. do fOrn1a('ji
rzcs.ko-slc)\\ RC'kic'j. opowiedzi:1I clzipjC'
w
Th hurl.li\\ych \\{'druwf'k w
zes('iu
po;.pi...../uyrh. ale pclnych hal'wy i ..udall tm11adl. - J('rzy h.o..:.:;ow::;ki rownipl.
wojnit, a.wdzi
cza !'woj pipf\\ :o;z
uh\("r (..Zif'lona h.adra .'). w kL('.rym odh\':uza
7 po
(U1 n
m u
n1iedwm zy('i(' ohyrzajo\\.. i uC'zucio\\ p zolnil'fJ'
_ - Do tpj :-:.lInej
";??,l'ji \\ojf'nnych OPO\\ if'
l'i (Iodae jc
zcz,' nalcz
pierw
7f. ..gzolycznf' uh\ory
Ff'rdyndnda God la iF. .\. . ':')
enuo\\skit
!O. Ze slar:-,z
ch pi
;.trzow H,'
lIIont
\\ nu\\.,.I.H.h \\ oj,'nll
.-II (,.Za frontenl") \\
kazuje r
('zt>j \\ ydo:o'koJwlonq t.'.'hnik
.
niz islof IW naldlnit'uit'; Z. Ki
i..l.
wski
/f'zprprn w'zuc'i"lll ugTl.t'\\"H swt". opo\\iadanic
z tlzi('j(.t\\' \\'()jn
'. -
Ialal'zcm n:J 5zt'l'ok:t
kal,: 4:tjt, :,i
dopic
I'o .\ndrzf'j StruJl,
kL6..
\\
/('rf':;u :'\wyrh powi,';wi ("OUZllilkH 1
\\i.'rlle) :"hlZb
", "llogila nicznane!!o
1;olni,.f'/.;I". ..h.IUt'? olchlani.' ..ZtJlt.y kl./
i."J patrl.
na w...lk
lud6w
I
boh.o.
z \\ i:1 I.:t \\ I('p:,z
przy.;:zlo
c',
'
rrm.jp. o
nut(' na tip \\ iplki"j wojn
. prz
-nio.:-'Iy pief\\ :-'/Y no\\ y ton \\ po-
\\ it,
,'i po odzY5kaniu nit:'JH.dlc'glu
('i. Urugi zabrzmi..al \\ nidi.'/Il
..h doL
dH'Z35
ub\ 01'''''''1. clolYl'Zit('
,,'h odrodzonC'j pall:4wowo
d pol:,kipj. Hozp()("L.n-B:HHlrow
ki. alt. PH\\ ie
l'i jq!o. pr,lt'dmiol 0\\ i
ft'mu po
wirconp (,,( ;l'Tlt'r
1 B:IfTZ" i ".\la">u::-7. Digua"), \\ skul ('k Jl..,dfniaru haro-
ko\\ ydl JH'z('no
ni. w
klltpk wltlllli('rnif' rozlt'wnego pol 0 I,ll IlalTaC'ji i sp('{'yfiC'znf'g'o
j
/yka, malo Si.t dn
t t;JHW {II.. "/
.t ..Inikow. kszlnlconyd. UH prOJ,j.. pi
H rzow 51 a rszych.
\\'ojna rozrzw.ila po \7.ji i .\fryn' \\ ielu pr'Ylllu:,o\\ yeh podroi.niko\\. Po-
wstal
stqd d\\ a nnw(' u nB:-- (Izialy Jilpr
('kil': podrUlopi:--ar:o:t \\"0 i - PO\\ ie
l
l'!!'zotyezna.
ro,1 kilkunasLu por!roznikuw nip\\ iplu h
10 ludzi uLalcnto\\ an
l'h.
wi
c tei ..pi:,)." if.1t
q rac'zf'j dokumf'nLanli kulLuQ. niL dzi."3mi literaeh.iemi.
:\'alomia:o:t w uzipd/init' 1'0\\ it'st'i f'
!Zotyc7nt>j Idoh
li;'my :;ZPfl"
poz)."
yj \\
hit-
ny.'h.
it'roszt"\\
hi. I na komit
malarz-reali4 a i.
c.ja pi,lnoC"nf'j
lwrji. nic I.mllnzl
j IIi. po ,\oj nip tlo;'(
:i.
wy('h \\
polllnif'il Zl' :;\\ PI-!0 ('zl ('rn
:,t old nic'!.!o I.p
lania. /.\\ ("(_("il
:,ic; do I.lJj n"gu i lII:dnwni.'I.('
o z
',\ uta B"lli()w
if'!.
'O ("Bl'l1io\\.
ki" i ..( k.'a n ..)
oraz do .Japonji (.
Iilo;'r samur:\ja"). :\a c'zt>I,. f':,!/.ot:, hOW ..t.1I141. jako I\\or??a
\\yLilIl
. Ff'rd
nand (;of'tf'I,..I
ar-("hat.. ..P:ttnik 1':lf...JI.'ta". ..Ludzko
("'. ..Z clni..l
nc.l ,l7ipr'I' I 'V ohr"7.tch Pf7Y
lId jeilf",'t\\ -/hi..
"'\\ f ;,,,., t'l jf',t ni..t
'lko ra
O\\' III
/059_0001.djvu
1934. Zeszyt II.
NOW A KSI4zKA
59
.
powiesciorisa
ze
, ,ale i szc
c
y.m P?ct
.
?bok niC'go .
:H;I
n:t1 .F,-;.\. O
('n
l
ws
i,
auLor kilkudzle!-;If;
nu opOWleSc.I z zYCIa Chm, l\IongolJJ, _\fl.ykl
rodko\\Pj I Pol-
nOl"nrj, najpopularni('jszy dzis na swiecie podroznik polski, Iqczqcy fikeje z autpn-
tveznemi opi:.;ami. - Z mlod
zych pisarzu\v uprawiali dorywczo powiesci cgzo-
-
t.vezne: .J. B. Hychliilski i S.
;iliilSki.
u CharaktcrystyczIHt l'e'c'h
ll
Zf'j lileral.ury powojennej stanowi znnik powicsri
hislory('zncj. Dawniej, pr.lpd wojnC}, zajmowala ona wi
ccj nit polow
naszcj
twor('zosei narnH"yjIH'j. \Vynikato to Z \\lArunkl)\V hyLu \v niewoli: nie mog-lc zyc
normalnq Lpr;i7niej
zo
ciq narodow(}, SZukHli;rny pelni zycia w rozwazaniu czasow
ubie
I
'('h. Gcly nadrszla epoka zywej, nippo(l1pgtej I.ze("z:wi:-,Lo
ci.
talo sie u nas
to. co j('!"t w inllych krajal'h nn Zachodzi(': pOWif'Sf
hi
(ory('zna w da\\fi('j fonnip
m
I(':l.Y juz do wyjqtkuw. P. Zofja
zrzuekn w "ZlotC'j wolnosci U zalnif'r/.yla
Lwo-
rzyc. wiclki obraz rOt.)JI'zeienia wewn
trzncgo \\' narodzic za ezasow Zygmunta II I.
Poszezeg61ne f'1t'mf-'nLy p.J\vipsr'i, pnrnimo lu:ineg'O i wqUcgo ieh wi
zania, zajllluj:.!
1I\\ agr: ct.yl rlnika pic;-klwm i z<-ilt'lallli talpnl u a lIlorki: plastyka p08tac.i i obrazow,
znakornilf' opcrowuniC' Uumami, OckZU\\';inic' i:-,toLy polskiej rycel'::,kosl'i t objekty-
wizm wobee poruszanyeh zagadnict"l. - Z \\.> dCl:-\konalonemi srodkami arl.ysLyl'z-
Tlpmi zwrol'il si
takz.e do powi('
('i historycZIH'j Piotr ChOYIlO\vski, a ulO(. "Ku?ni h
(rok lk(3) a przcdrwszystkiem oryginalm'j opowi('sri .,0 pitc'iu hrArtACh Su-
lerzyd\ic h". - Stanislaw
zpotaIlski dojrzal \\" dzif'jarh powstania list opttdowpgo
i jP!!O boksn
c'h skulkal'h emigTal'yjnyrh nicprzcbranr zrodlo wzru
zf'li artystyrz-
ny.'h (..Bez sloite'a H, "Synowie kl
ski", "Prol1H'tC'uszc", "Odloty"). Uogaty nwl.erjal
z dzip.i6vv naszPj nipwoli w;vJdada RzpoLailski w prozic szlarhetnej, pelnrj skupic-
nia. - Hi:-,toryrzny podkhlCl ma rownil'z powil'sc" L. 11. )'lor
tina ,,I(los. panny",
\\" ktorej poeta zag1:lda W ohli('zc' KOfu'l'llika. Opowi(.;;(: ma wic'le
Lroni(' naldmio-
n
Tc.h. zawirrajq,cyrh hymny na e'Zf'
(
\'"ipdt.Y
kistc-'j. - )lit':-iJlodt.ic:tnk q IJyla LHkyl'
wul()mowa povv'icsc SLa nishl \\'u \r
TZ
Tko\\ skit-'{!o p. t. ...\lo
kipwskif' gody", 0 dzit'-
Jach Dymif..rH Samozwmirr"t. \Yyrzyl<:rnv!"ki, kl bry ndzywa
i(' wogol(' do
{
rzarlko,
dmalowal oIbrz
mi fres1\:, Ido..y nip posiada <.loS(' s('i
le okr(':;'lonpj fizjoIlOlnji: nip
J.e
t. to ani luzna opowi('
<,. ani dowolne Inarzcnic poelyckiC'. Calosc wywicra wra-
l'lllf' zbuuo\Vc:llH'j kunsztownie !{I'oniki hi:sLoryczncj, w klorcj sl(omplikowanen1u
ukla
owi wyual"zeil lowarzy:;zy wyt
j;ona lroska 0 forn1
opowiadania.
\ <=II ek historye.zny dawllf'go lypu nic n
ci juz powieseiopisarz6w. Nal.omiast
POCI:l.ga nipkt6ry('h :-,L
.lizal'ju. historji i zy('iorysu. Zu.raz po ukol1czeniu wojny
on'loj;'IJ B u r L . I .', I .. t Z . I .." R "
1:\' .... en' swC} w
panw
l WIZJ
sre( nlOWlecza p. ." ywc Glmleme. aSH SW4
'Y
rnr:nicnil autor C'zareHl Lalcnlu, ujmuj4eego syntetYl'znie kAZdp z j
\" isko,
J:il.!'hzll.l q e ego kazdy C"l.yn, uklc:tdaj
lce
u zuania w pi
kne harnlOnjt' barw i d/.\vit:-
kow Lr an . p ' .. k ' ) . . . t t k t . t I }
.. s olluJ:terg o ZJ3WIS -a
('ellllO\Hel'Zne na \\'Ieczys e es -no ,y 1 ony c ue w.
lucbku\O'o T I 1 . ) '" . C' t . I \ " I k . Z I
I . 1"). - nnym g
\In {Will sty lZ
H"JI f'l.:arUJc ., am
aw ??
S
T ('WS -1. .ag
t-
?? aJqr z 1 L ,. d 1 . ,
. . u uO
C"I<:l 0 ...l11a ru.:-,kl'
plow p_uni..:l nikowych,
ztamhud16w, l::,tO\\- pry-
\\ a tn \'r h I ' l t J . k I . .. k I . I I k . t .
st. r'; . c os .rzpg We Zl{" [<'In, {!l ZIP Inm
Zl1 a I j{) wt.pI'!'- 'U'go g('s u, "rzynow
<1, 1 : lub wreszl'ic nauki mora Inej. vV kilkuna!'-Lu lomach z3rysow obyrzajowydl,
POSWI"'ro n T I ' .
lit ' ....
(. 1 naszemu ,,1'0('0('0", JPsl 'Va!o').le)\\-
k. zaw:,7,p TwlnYln powahu \\. allpau
....IDC'kull ('poki "Kr6la
ta:"ia". Po::-la('ie z owy('h ('za
{)\v Sq c1IR niego pi..:knC'mi
/060_0001.djvu
GO
NOWA KSl.-1ZKA
1934. Zeszyt II.
bestjami ludzkiclni, ktorych zywoty lCtmykH ,\ kun
zLownc rarny. U:-iuwaj
c
z portretu wszystko, co moze zmqcic jPgo wyrazi
Lo
(\ plcu;tyk
, jednolitosc sLylo-
w
. - I3anlziej skompliko\vana jest sLylizacja .Juljana \Volos7yno\\'skiego ("Twar-
do\\ski", "SluWHeki", "Rok 1863"). Stosujf' on ezujnip SWq kUll
ztown
proz
do
pO:;.lrlPgblnyrh l'OdI.Hj6,\ przYI!0d zyciowych swych bohatpl'()\\ hi
loryrznych.
Proza La zmienia nif'ustanllie rytm, niekiedy przcchodzi w POPljt ryrnowan4.
ManlY tci. nowf' prbby opowiesei irrac'jonalnych, ktore swoj roci wY WOUZ 4
jeszcze od Edgara Poi'go, a z ktol'yeh
lyn
1 nicgdys nasz Llldwik
ztyrlner.
,\
kilkunastu opowip
('i
H"h (przerwanyeh na
LnHlie tHlkowicic) opowiadal p. Stefan
GI'Hbir'1ski 0 wydarzcniach, ni(.dajqeyeh sir wyUllma('z
:c zapomocq logiki Judzkif'j.
Dory\vrzo \vprowadzajq do swych OpowiHdaTI mot
w
irraejonalne: p. Stycz-
I\Hg'If'l'owa i p. ",T. Filoehowski.
l'\ajuh:,zt."l'nipjszy i najpopularniejszy dziat stanowi
, oczywi
cip, powjf:'
('i oby-
czajowl'. "" t pj dziedzinie tw6rczosri odmienncmi drogami k("()('zq przpdsLcn"j('iele
s[ arslPgo pol...olenia, a przed8tawiciclc pokolcnia, kt6re wystqpiJo na widowniQ po
wojni
.
tal'
i, u
t ali\\.szy SWq form
, rzadko przynosz4 jakies przcmiany t'wolu-
cyjnp. \Vojna wylJ'qcila Zofji Na!kow
kipj oslatecznie lustro z r
ki i polozyla
krcs re5zL.kom jpj UHI'l'yzmu. "Tnl('lt>ktualne uezueie" z poprzednicj epoki stan42lo
wobec brut alno
ci fakt b\\. w k1.6J'ydl zwi"l"z
lutlzkie odslonilo w calej nagosci
swc od\\ipt'znc apetyty. \V szrn'gu po\\'if'sC'i ("THjf'Jnnice krwi", "Hrabia Enlil",
"Romans Tcresy Hf'nnf'rl", "Niedobra milosc") bada tcraz Natkowska chara k te ry
ludzkie. stajc si
subt,p1ncl, pf'ln& wyrafinowancgo intrJektualizJllU badaczkct sen'.-
ajmnit'j zmienil siQ Zygmunt Uartkip\viez (kt6ry zrcszt q .lamilkt od (HU:i.
lf'gO
czasu). Po dawncmu jPsL mistrzcm realisLycznej obserwacji w "Ilistorji jednf'go
podwoJ'za" i w "Politycc w Jf'sic". - Sw6j wlasny ton zdobyl P. Choynowski,
kLory przy".rocil dawnq swictnusc noweli, tonqcej u wiplu pisarz6w w slabych,
lui.nych gawfdach. - \V ostatni('h latach swcgo zyeia utrwala Lez ostatecznie
wla;:.;n:,--. odn:Lny styl \Y. Orkan, ktorego opowip
c ..DJ'zewiej" jest ulworem
wybiLncj ol'yginalno
{'i" - PerzYII
ki do kUl'u-a zYclH h....nl.l
gtownic dla teaLru;
alp jPgo powipsci: ,. RClZ W zy('iu" i "Klejnol.y" 1 pomirno improwizuwanej po-
S p il'
znic formv. w'\:("("):i.nilv sit' hogarl.wpm i do
adnosri:t rharaktcJ'\"sl.yki.-
. .J .; L '-' to; ....
OdrrLne i jcdyne w swoim rodzaju lIIipj
('(' w
r6d starszych pisarzow zajq.l Kornel
:\laku:-:ilYJ1Rki, rnnoz
('y nif'U
tHnTlil
swe opowic
C'i i fe1jctony 0 zyciu dzi
iejszem,
pl.ITlP fpnompnallll'j wprwy, humorll i dowripu. - .\. Grzymala Sif'dlpcki, krytyk
i kom('djopi:.;arz, skJada sw:} zadum
nad ukladen1 sit spolecznych w nowd Polsce
w fOl'm
powic
('i idpologirznych ("Samos
ki", ..Firma").- \Vaclaw GrubiIlski
dzicli ro\\nicz sw:t lw6rczosr mi
dzy teatr a powipsciopisarstwo. \V swych zbio-
rnch opowiadan. pisanyC'h w-ybornq polszczyznq, wy::;uwa na picn\szy plan m<.ldrosr
zycio\V4, zlf'kka sC'PpLycyzmf'm podlozon4 a hlC.ZqC
wszystko i w
zysLkich w jedna-
kowem odczuciu i zrozumif'niu. - Ohyczajc rni(:,
zcz3llsL\Va warszawskiego n1aluje
z tpmperampnff'm
t.f'fan l{ipdrzYIlski. jedcn z najplodniejszych pisarzy, kL6ry
L\Vorzyt cat q gah'rj
zywych, wyrazi
tych typow powie
ciowyeh_
owe formy w powif'sci obyczajowej ksztalLuj
si
powoli. dotyc.:heza
je
zcze
zmnglonc i niedokszta1eonc. 0 prawo reprezentncji w tf'j dziedzinie uhiega sit:
/061_0001.djvu
1934. Zeszyt II.
NOlVA KSl4ZKA
61
--
przedf>wszystkiem .Juljusz Kaden-Bandrowski. .J('dna z najlp.pszyeh jcgo powif'
ci
p. l. "Luk" nip wywarla glf;bszt'go wrazenia.
aLomia::;L drohna opowit'
{
\\-Iasny('h
przezyc p. L "Miasto IIlOj(:>j matki'. zyskala honory nagrody pail:4\\owpj. Naj-
\,;iekszym rozgloscnl l'it'
zyly si
dwut omowp "Czarnf' skuydla '" zakrf'Rlont' na
cpopeje walki kapilalu z prae
roboLnika w z3gl
biu wrglowcm. Przf'Inawia Lu,
pomimo zludnych pozorow, stary romantyk, zbrutalizowany w atInosfcrzc wojny
i picr\\"sz
ic.h lal nicpodleglosei, a przen1awia j
zykicm nicznanym dotychczas
'Iv prozic polskif'j. Bujny frazes pisarza zagar-Ilia za sobq wszystko, co spotyka po
drodze: \\-yraz gwarowy, okrzyk onolnal.oppi("7n
, porwane na st('z
py zdania,
w:5zy
Lkif' spostrzezenia, niedokoiwzol)t' wyra1.Y IH'ZlU
. Eroly ka "C7arnych skrzy-
del" Lonic w besL.jal
l\vip luh L(.j; W orgji, pozhawioll<-'j smaku litf'ra{'ki{'go. Tylko
plastyka {'haraklt'J'(')w jpsL SWiCld('(.t \Vf'm wZll1ozonrgo Lalt'nLu. - I(u epo
owi po-
d Inf'tafory.
Ku narra('ji powit-\sriowe.1 zwro('ijo si
kilku podi)\\" /. f!rupy "Skamandra":
I'ozmilowany \\ zag jakichs synLclycznyth znak6w go pukolenia. Co przyno::5z
now??'go
poza niprozwini
Lemi jeszcze w calPj [wlni bdf'Ilt ami '! Czy jest srad nich jakif':5
?g
Inc dqzenie ku nowej formic, jakas \v
polna t esknota ku jcdncj rzcczywisLosc.i,
wlHdoma lub nicuswiadomiona? J edpn z Pl,zpdstawiricli starszcj grupy powojenncj,
p. Leon Pomirowski, w S\Vpj ksi<-lz("c ,,'''aIka 0 no\\>y rcalizm" uW3.za, ze w tyeh
nO
yth poezynaniach powi('
(
.iopisHrskich ehodzi 0 "rea1izm pS)'l'hologiczny'",
ktory okre{'da tak: ".Jpzpli dt'\viz q morlernizmu byla najog61niej poj
La "naga uu:;za'",
to haslem wspolrz('
nosri jpsL ujawninnie nag'iego eiaJa lej nH
it'j (Iuszy,
) wifC
prz
s\Vietlanie najbardzif'j \vysublimowanych przezyc pod kql.pm psychologicznego
reahzmu. Nami
tno8
Lf'j doeit'kliwosci nierzadko do..hodzi do okruricia!-}L.wa.
\'D.rsztaLy litcrackiQ przypominajq cz
sto sLoty opcracyjne, orif'kajq('c krwi q
I wn
trznosciami "bohatf'row". Mirno jerlnak eaty rhirurgiczn:y naturaJizrn tyeh
etod, jf'sL w nieh charaktf'rystycznc dla Ilasz<'j <,poki gorqczkowc pOiqrlanie pelni,
ZqUza aklywizowania mozliwosci, tkwi"L(.vch pol.cllrjalnie w naturze C"zlowieka".
r.Z
r j('dnak ta... diagnoza jc:-,t stuszna?
lowit "diagnoza", - bo niewszy:;Lko
\V tf>ll1 11 . '. . . I . I . L 1 . t . . d
" JaWIUaIllu nagwgo CI3 a" Jest 1.( I"OW(', llI(,w
zys .t\.o J<'S. SWIa ecL\vem
/062_0001.djvu
62
NOW A KSl4tKA
1934. Zeszyt II.
jakicjs mocncj wspMeze
no
('i. Niekl6re "wysublimowane przczycia" w "c.:z
rn
ch
skrzydlach", Wp ,,\VspMu) III pokoju" Unilo,\'
kie
ol \\ "Sklepach cynamonowych"
SchulzH, w "S\HtSt.ycC i rl7.ieeku" l\Jp)('er-Rulkov..skiej i L. d. nazywalyby si
dawniPj
pOIU'oHtu "porno
rafj
" i to najmnipj Hrn;:)rzn
/063_0001.djvu
1934. Zeszyt II.
VOWA KS142KA
63
mologicznego, ksi
iki dla meJ najpotrzebniej-
szej, kt6raby jq. od sctek bi
dow odwiodla
(por. np. w)-raz clJber i tyle innych), nie wi-
dziala na oczy, nie \\-ymienila go srod setki
zb
dnych dla nicj dzict. Od niej zato dowic-
dzialem si
0 mn6stv. ie nieznanych mi, fanta-
tycznych '\\ yrazo'\\ , np. "dorynda, doryda,
w dawnej polszczyinie kobicta pretensjonal-
na"; Baltyda zamiast Balt)?ku; jenka w d. p.
branka, nie,\ o]nica; fodra w d. p. gromada,
Hum; komanstwo w d. p. druzyna, kompanja;
kornatE'k v. d. p_ garstka i t. d. i t. d. Rtale
brak najwazniejszych znaczen, np. ze druzba
znaczy ciosk
, osob
te
o Ramcgo imienia
chrzestnego.
Xie mysl
8i
zn
aC nad sroglm dyletan-
tyzmem autorki, kt6rej k!'o\if}.zka zawali drog
lep..zernu streszczeniu "Glogera"; najlepsze
zamiary nie stworzg. niestety zno
nej ksi
zki;
nie ocall]. jcj i znosniejszc ust
py 0 bitwach,
traktatach, urz
dal"h i t. p., g-dzie si??: fantazja
autorki mniej rozbujata. A. Brii
knt"r.
BIBLJOGR_\FJ.\. hSI
G()Z:SA WSTWO.
Scruga Jozd: J a n II a II e r, w y d a w-
e aid r u k a r z k r a k 0 W ski 1467-1525.
h.rakow. Xakt. Tow. !\lilosnikow Historji i Za-
bytkow Krakowa, druk Ancz y ca 1934 w 4-cc
. , ,
wI
ksz., str. 125.
Badania nad historj
drukarstwa poIskiego
roz\\ijaty si
W ostatnich latach dwoma to-
rami: jedne - jak prace Bemackiego i Pie-
ka k. .
rs l
gO- zuzytkowy'\\ aty przedewszystkiern
rn
t
rJ.al tkwiQcy w typograficznej stronie
k
IQzkl (kr6j czcionek, ozdoby i drzeworYTI
tosun.ek wydaii i ich warjantow mif(lzy SOb
);
l
ne, Jak prace Ptasnika, wyzyskiwaty glow-
n
e . materjal archiwalny dotyczq.cy .drukar-
n: I drukany. I jeden, i drugi sposob bad a-
nla ma SWo J .e U '"
. prawmcma I przynosi rezulta-
ty. KsiQzka dr S . b k . . k
bib]. . . c
gl. 0 ecnego lerO'W11I a
t Jotekl _ TarnowsklCh w Suchej, idzie raczej
yrn druglm torem. Z archiwow klakow
kich
WYrlobyt du20 novtych zapisek 0 najstarszyrn
Wf.9'Sztacie drukarskim Krako,..a (naj!'itar-
Ym - jes!i pominiemy ('femeryczne drukar-
nle Zainera . F. ]
jak - 1 10 a), a oparty zaro,.. AO na nich,
d
1 na dotychczas ogloszonych rnaterjalach,
a, ob:raz i . . d .
\v yda . YCla 1 zlalalnosci drukarskicj oraz
Wl11czej J H I
W ktO ana a lera w ci
gu 30 lat.
sta'l; '1 rycb .Haller t
dziaialnosc roZ\\ ijal. Ze-
;VI takzc bibIjog'rafj
jegoo \\yda\"niclw,
ktora dochodzi wedle jego wykazu do 260
, .
z
orlJ numerow.
){ono
rafja dra Serugi przynosi jako rezul-
tat przes'\\iadczenie, :ie Haller byl przede-
wszY!'o\tkiem '" ydawclJ i kupcem. a mniej dru-
karzem. 'Y
tpliwe jest nawet, czy v.ogote
byl drukarzem z fachu? Handlowal przez cale
l
.cie winem, mied.tig. i cyn
, wywoil!c je
z \V
gier przcz Pol!'o\k
i slQsk na Zachod. Od
r. 1494 jezdz
c zagranic
(do Lipska, !.\ orym-
ber
i i
etzu), zamawia u tamtejszych dru-
kauy druki koscielne (bre\\jarzc i mszaty)
na uz)"tek diecezyj polskich oraz podr
zniki
potrzebne dIu. wyklad6w w Akademji Krakow-
"kiej. Obliczywszy, jak kO!'o\ztowny jest druk
i przewoz takich wydawnictw :z zagranicy do
Polski, zaklada v. r. 1503 wlasny warqztat dru-
karski w KrakO\"ie i pro\\adzi
o odb!d przez
lat 22. Od kr61a AIekc;andra otrzyrnuje W r.
1505 pier\'; szy znany nam w Polsce prz>,"",vilej
monarszy na rzl..CZ drukarza nakladcy i mono-
polizuje wskutek tego przez lat kilkanascie
druk rn
zalow, agencl, brewjarzy. Obok tej!o
'\\)'daje znaczny poczet kaIendarzy, podr
z-
nikaw szkolnych, trak-tato\\ humanistycznych.
Najwazniejszem jego wyda\\-nictwem jest
slynny zbi6r La!'o\kieJ,!'o "Commune privilegium"
(1506),
d
cy pod"ta\\-
dla rozwoju calego
pozniejszego polskiego prawoznawstwa.
Haller poslugiwal si
stale pomo
facho-
\\-ych drukarzy, z ktorych kilku zacz
lo mu
lobic niebawem konkurencj??:: Ungler (od r.
1510), potem Szadfenberg i \Vietor. Ungler
zacz
1 pierwszy oglaszaC wydawnictwa pol-
skie, do czego Haller ni
dy nie doszedl. Z kon-
kUlentami swoimi starnl si
Haller przyjsc do
porozumienia i rozgraniczyc zakres dzialania.
Z synow jego zaclen nie oddat si
drukarstwu.
To wszystko opowiada autor w sposob zr6-
dlo\\ y i
runtown)-, rzuciwszy swoje przedsta-
v. ienie na Uo kultury polskiej z konca XV-go
i z pocz
tku XVI-go stulecia. Z brakow zr6dto-
wych wytknQlbym t)"Iko nieu\\ zgl
dnienie
przywileju dla Hallera, w
.dancgo w r. 1514
(zawartego w r
k. Kod. Jag. Nr. 38 na !'o\tr.
253). Duzo no\\ ego przynosi praca dla dzie-
jow handlu ksi
garskiego, stosunkow druka-
rza do ksifgarza i wydawcy, potrzcb Ko;iciola
VI1 dziedzinie rytualu, z"alczania i propagowa-
nia l1erezji drukiem, zwi=!zku mi
dzy drukar-
stwem a szerzeniem si
humanizmu w Polsce.
o kaidej z tych kwestyj potrafit przynie
c
/064_0001.djvu
H1
NOWA KSI/lZl\A
1934. Zeszyt II.
jego jest dlatego watnym prz:\rczynkiern do
historji kultury polskiej.
'Vydanie ksi
zki nader staranne, jak przy-
stalo na prac
poswifi!conl). najstarszej polskiej
oficynie; dedykowana zas zostala przez Tow.
Milosnikow: ,;Waclawov,ti Anczyco\\ i ku ucz-
czeniu polwiekowej pracy '\\ za wodzie drukar-
skim i w uznaniu zaslug okolo rozwoju dru-
karstwa w Polsce". W tekscie liczne repro-
dukcje r:
"cin i kart tytulowych z wydawnictw
hallerowskich. Stan. Est.re-iche-r.
TEOLOGJA, HISTOIUA I OI{GANI7.:\C'J.\
KOsCIOLA. DZIELA TREsCI RELIGIJ-
I\EJ I DEWOCY JNEJ.
Kantak Karoil ks.: B ern a I'd 'f,j" nip 0 I-
s c y. T. I. (145:1-1572). Lw6w 1930. 8t1".
:121. T. II. (1572-1932). Lwow 1933. Sh.. 595.
:Kakladem Prow. Polskiej 00. Bernardynow.
Niestychanie rzadkie s
u nas zr6dlowe mo-
nografje historyczne z dziej6w Kosciola, za-
krojone na szersz
skal
. Znajduje si
je-
szcze studja 0 poszczegolnych parafjach i ko-
sciolach, opracowane przez przygodnych bada-
czy i stl;l.d niefachowo uj
te. Szczeg61nie zas daje
!"i
we znaki brak monografij monastycznych.
To tei z radosciQ. powitac nalezy powazny
opis bernardyn6w polskich, autora, ktory juz
zgor
trz'f,j"dziesci lat pora sifi! robot
nad ich
dzicjami; toe jego praca doktorska, napisana
w j
z'f,j"ku niemieckim, dotyczy kroniki bernar-
dynow w B'f,j"dgoszczy. Autor znany tei jest
z Historji Kosciola polskiego, zakrojonej na
dziewi
c tornow, z kt6rych dwa si
ukazaly,
przyj
tc z uznaniem przez ks. dr. Kujota, jak
i przez historjogTafj
niemiecklJ, i czesk
. To
tei i dzielo ostatnie, stoj
ce wyiej od rowniez
swieiej monog-rafji 0 bernardynach O. Bogdal-
skiego, odzm
"za si
odpowiedniemi zaletami
i gruntown::}. znajomosci
hodel, ktore autor
chyba wyczcrpal, szerokiemi widnokr
gami,
obejmuj::}.cemi i zr6dla zawaniczne-, umiej
t-
noscilJ. w podmalowaniu solidnem i barwnem
tcgo dziejowego tla, na ktorem rozwija si
ow
zakon. 'Vi
c jasno i wyraziscie opisuje si
tu
pocz
tki jego, od sw. Kapistrana zacz
wszy
i walki z niemieckimi kierownikami, od kto-
rych si
zakon powoli wyzwalat, i wewn
trzne
zycic i promieniowanie jcgo nazcwn
trz. Je-
szczc ciekawszy jest tom II, ktory przedsta-
wia nam wspinanie sifi! zakonu na szczyty
i jeg-o mi
je, np. w Moskwie (smierc O. komi-
sarza G
sioTka-Anserinus), i jego schodzenie
wdol, i ucisk przez pot
gi zaborcze, i powolne
znowu odradzanie si
w Polsce wskrzeszonej.
A ze autor jako znawca Slowackiego i wogale
kultury literackiej uwypuklil szcze
6lnie bo-
aty wktad kulturalny, jaki wnicsli bernar-
dyni polscy do skarbca naszej literatury 1'0-
dzimej, rozumie si
sarno przcz si
. Ta SZel'O-
ka i niepowszednia znajomosc Iiteratury pi{!k-
nej wyst
puje szczcg-6lnic w krcsIcniu barw-
nych i zyciem rozedrganych obrazow z naszej
malo znancj przeszlosci. Toe v.riemy dobrze,
jak znani pisarze (cfr. ks. dr. Henryk 8ikol'-
ki contra Stanislaw Wasylcwski!) szeroko
puscili cugle fantazji, gdy chodzilo 0 odtwo-
rzenie ukryte
o zycia zakonnic. Ot6:i autor
z dokumentami w r
ku opisuje ciekawe zycie
bernardynek, a zwlaszcza usilne prace, a na-
'wet walki O. Gl].siorka i innych prowincjalow,
trudz::}.cych si
okolo reformy, i p6zniejsz::}. kar-
nl). dyscyp1infi!. A zc styI jego, prosty i jfi!drny,
nieobran'f,j" jest z powabu literackieg-o, smialo
si
n
c mo
l). i szersze kola naszej inteligcn-
cji po t
ksi
:ikfi!, wprowadzaj
c
j
pewniej
w nieznane swiaty nit dwadziescia, rzckomo
historycznych i realistycznych, powiesci.
Takim to sposobem doczekal si
zakon ber-
nardyilski monografji, jakiej zaden inny w Pol-
ce nie posiada. N apisal jl). wprawdzie ksi
dz
swiecki, ale zarzqd prowincji poIskiej, przykla-
daj
c walnie r
k\! do pi
kneg-o ,\-ydania dwu
grubych tomo,.., dowiodl zrozumienia, jakie
ma dla nauki i prawdy historyczne-j, czasem
dla zakonu bolesncj. - Dodac j
s'/;c.le naIezy,
ze autor zasiq
swoich badaii nad dziejami
bernardynow ci
gle poszcrz
: ostatniego lata
zwiedzal klasztory na Litwie kowieiiskiej,
sk
d bogaty wywiozl pIon.
Ks. Nikodem Cieszynski.
M lTEMATYKA. NAI.;KI PRZYRODNICZE.
\Ve)"sscnhoff J. prof., Bialobrzeski C. prof..
Wertenstein L. prof., Szczeniowski S. prof.
o d g w i a z d y do at 0 m u. 'Vyd. Tr.laska,
Evert i Michalski, S. A. Warszawa. 8?? 186
z 33 ilustr.
DIa szerszego ogolu wainiejszQ. spraw
b
-
dzie zaznajomienie si
z syntez
zjawisk przy-
rod'f,j" nii dokladne badanie ich przebiegu. Uj
-
cie w zrozumial
form
struktury wszech-
swiata zaciekawia kazdego, natomiast dro-
biazgowa analiza posiada warto!5c t'f,j"lko dIn
/065_0001.djvu
1934. Zeszyt II.
NOW A KSlrf2J\A
65
specjalisty. To tei, qdzllC z tego punktu wi-
dzenia, zbiorowa praca czterech polskich pro-
fesorow jest nadzwyczaj cennym nab
..tkiem
naszej literatury populamo-naukowej.
\Vyktad rozpoczyna prof. J. Weyssenhoff
"G
ometrj
wszechswiata u . Prz('bi('ga mysll!
bC7graniczne pustki wsr6d gwiazd i mglawic,
mierzy t
potwornQ. przestrzen, porz:Jdkuje j
w naszej wyobrazni, zaznajamia z konstruk-
cjami takich tytan6w nauld, jak np. Einstein
lub Lemaitre. A. jednoczesnie podkresla te cha-
rakterystyczne rysy z astronomji, ktore pozniej
, potrzebne dla zrozumienia tajnikow atomu.
Prof. C. Bialobrzeski opowiada 0 ,,Budowie
i ewolucji gwiazd u . Zdumiewaj
cy jest ta-
lent uczonego, aieby na trzydzicstu kilku
stronnicach tak duio i tak dost
pnie wytozyc.
Pytania, jak powstal wszechswiat i dokl}d d,!-
ty jego e,,,,'olucja, nalei
do zasadniczych pa-
sjonujl}cych zagadnicn, zarowno dla przyrod-
nika, jak i dla humanisty. Ka:idy zechce zapo-
znac si
z zebranym materjalem. To trzeba
pneczytac.
o "Budowie atomu i przemianie pierwiast-
k6r
pisze prof. L. Wertenstein z cal. sw
doswiadczone
o popu)aryzatora. A ternat trnd-
ny. PrzejScie od nieskonczenie wielkiej astro-
nomji do nieskonczenie matej atomistyki znaj-
dujemy wlasnie w tej pracy. Zwracamy uwag
na szczegolnie porn
"slowy spos6b wyjasnienia
struktury pierscieni elcktronow. Pomoze to do
zrozumienia wielu innych ksi
zek z tej dzie-
dZiny.
Ostatni przemawia prof. S. Szczcniowski
o "Promieniach kosrnicznych u . 'Wyktad v,..ysoce
przejrzysty i wzbogacony nadzwyczaj obfitym
InaterjBtem. Bye mote, it sku pi on '" i
ksz.
U1rag-: czytelniko\\. gdyi nie posiadamy po-
Pularnych dziel, ktOreby. poza og6lnikami,
daly tak wyczerpujQcy obraz tajemniczego je-
ZCze zagadnienia. Zrozumialy si
staje cel
szcz
liwYch podrozy w stratosfe
prof. Pic-
carda i nieszcz
sliwej sowieckich lotnikow. Po-
nadto tutaj dochodzimy do kresu ludzkiego fi-
zYcznego poznania. '
Ponimo wysilk6w autorskich, a:icby uprzy-
P?ic ogotowi ich wysoki poziom naukowy,
G
'
ka n
e jest lektunJ lekk
. Tem lepiej.
ka.J; PO
nna pozostac na state w bibljotece
egO Inteligentnego cztoViieka, azeby j. je-
8ZCze raz p ..... ..r+..
.. ' I '
O & l,oecz,1 loG'- I Jeszcze raz rozmys ac
t.a. . kac
ato Jnl h rozsianych - od gwiazdy do
mu. R.
wiftocho"ski.
HISTOIUA LITERATl"R\.
Godle1\oski Franciszek: Pan i 0 r z e s z k 0-
wa. (Wspomnienia). Z ilustracjami. \Var-
SZBwa. Dom Ksil!l.ki Polskiej Sp. Akc. Odbito
w DlUkarni 'Vspotcze '"lej. Warszawa 19;
4.
8 U . 8tr. 70 i 2 nib.
SQ. to osobiste wspomnienia autora, si
ga-
jQCe pocz
tkami swemi 1890 roku. \\' bar-
W11cm opov. iadaniu. petnem pietyzmu gt
bo-
kie
o dla autorki "A rgonautow'". ktorych mu
posv.;
ila. podaje p. Godlewski przede-
wszystkiem szereg zajrnujQCJ,"ch szcze
o-
low. dotycz
ych zycia autorki, zaznajarnia
z kolem osob, pn:ebywaj
cych stale w jej
dornu w Grodnie, lub tez odwiedzajQc)'ch j#!,
kre
li bieg zaj
c codziennych, prz
..pomina
najwainiejsze wypadki jej zycia, m. i. sprawe
jcj drugiego matzcilslwa Ze 8tanislawcm Na-
horskirn. Poz=!danemi uzupelnieniami v, ywo-
dow autora SQ. VI yj
tki z listow Orzeszkowej,
pisanych do nie
o i do siostry jego, p.
Iarji
GOdlewskiej (str. 47, 50, 52, 53. 55, 66, 51).
Sama Orzeszkowa os-tdzala si
bardzo su-
rowo. Xiezatal1:4 plam. w jej iyciu, jak sarna
opowiadala. by to to, Ze nie towarzysz).la pier-
v.szemu swemu m
iowi na wygnanie (str. 3'i).
Za drugQ. plam
uwaiala sprzedanie posiadlo-
sci Powej Milko\\'s1.czyzny Rosjaninowi, za
trzeci
wkoncu niezaopiekowanie si
losem
swej nauczycielki, Michaliny Kobyliftskiej,
przedstawionej W opowiadaniu "Panna Anto-
nina'", ktorQ. g-dzies porwaly fale zycia (str.
42). Cickawe, z<' Sienkiewicz unikal bIii
ze
o
jej poznania; Prus na raucie, wydanym dla
niej przez Ignaccgo Baranowskie
o. ani razu
do niej sie nie zbliiyJ; Stanislav. Tarnowski
utrzymyv,al, Ze prz}"11iosla wi
ej szkody PoI-
see niz Murawjew (str. 28, 29, 65).
Znacznie mniej podaje autor przyczyn-
k6w, tycz
cych 8i
ty..orczoSci Orzeszkowej.
Ale i tu jest kilkB ciekawych wiadomosci,
przedev. szystkiem 0 sumiennych studjach au-
torki w dziedzinie hi!'o\torji, nauk spoleczn:
"ch
(str. 38), przyczem autor wymienia dziela,
ktore byly jej ulubion
lekturQ.; por. nadto
uwa
i 0 lekturze jej autorow pol skich (str.
28 nn.) i skandynav.skich (str. 27).
Bardzo waine w stosunku do powiesci
iydo\\ skich q wyznania autorki, jak 8i
do
nich przygotov. Y'\ ata teoretycznie i prakt}.cz-
nic (str. 39 nn); podobniez przed napisaniem
ut\\orow ze s\\iata starorzymskiego
I
za}a
/066_0001.djvu
66
NOW A KS/4thA
1934. Zeszyt II.
dlugo nad historj
i areheologj
rz
.msk
(str. 53). Pozatem podaje jeszczc autor przy-
czynki do powstania kilku utworow: "Dymow"
(str. 27), "Marji", "Na prowincji H , "Kajda-
now i piekla", "Braci u , "Romanowej" (str.
39), "Cham a" (str. 49); "Dwa bieguny" mialy
I)ierwotnie tytul: "Dzika", a "Siteczko" b
.lo
zatytulowane pocz
tkowo ,,('0 jej si
stalo".
Za najleps
SWl! powicSc uwazala Orzcszko-
wa "Nad Kiemnem", a potem "Gloria vietis"
(str. 31).
ieoboj
tne rez Sij. notatki 0 tern,
jak Orzeszkowa pisala swe utwory (str. 23,
24, 47).
Ka str. 32 nalezy poprawic nazwisko Gl'a-
bowski na Garbowski, on to bowiem 'wraz
z Orzeszkowa napisal wspolnie powiesc: "Ad
astra". Wiktor Hahn.
Mickiewicz
D . d . u
" zla ow.
Kolhuszev.-ski StaniRlaw:
i Mar y 1 a a IV c z fi S C
Poznan 1932. Str. 20.
Autol' rozpoczyna Swe studjum humory-
styezn
(jak si
to zwykle a nieslusznie okre-
sIa) uwag-
, ze mHosc Mickiewicza i :Mar
.li
narobila niemalo zmartwienia (zaintercsowa-
nym osobom) i nicmalo klopotow (krytyce).
Moze to mowic z dobr
min
, gdyz we wla-
snem przckonaniu bez najmniejszego klopotu
roz\\ il!zal zarowno zagadk
milosci Mickie-
wicza, jak i za
adk
"Dziad6w" . Czy mnie-
manie takie jest sluszne? Nie sl}dz
. Teza
autOl'a jest, ze poeta zakochal si
w Maryli
na dobre, dopiero piszij,c sw6j ulwor. W
.styli-
zowal on swoje uczucie na modl
literack
.
Spraw
t
chce autor, jak oswiadeza, zbadac
na podstawie "faktow". T {'('z odrazu wsrod
fakt6w zaczyna fatalnic bll!dzic. "Poznali si
oboje w czasie wakac
.j 1818 r.". 4
ierwsz
.
bl
d, tradycyjn
' wprawdzie, lecz ju.z spro-
towany. Joasia... pienvsze jej slady odnajduje
autor 25 listop. 1819 r. Tymezasem wiadomo,
ze juz w g-rudniu 1818 r. byly "czasy trzy-
Ictnie" od poznania Joasi. }Io
nab
. szereg py-
tajnik6w tego l'odzaju pomnozyc, lecz 0 wiele
wazniejsza jest sprawa interpretacji przcz
autora stanow duchowyeh poety W roznych
momcntach. Oto w Kownie w koncu r. 1820
ogarnia poet
..sz
.bka rezyg-nacja z mysli
o milosci l\faryIi" (5), i dlatego zajf1.1 si
p.
KowalskI,!. A jednak gd
. opuseil Kowno, zwy-
ci{!za pierwsza. Bo "jut to sarno, ze wspomnie-
nie jcdnej kojarz}'lo sifi' z beztrosk
wakac
.j-
n
, gdy wspomnipnie drugicj ll}ezylo si
ze
szkot
, bolem z
bow, kluciem w piersiach, i
.-
ciem eodziennem, a przez to nudnem, prze-
mawialo na korz
.sc pierwszej, dalej, z MaI"}.I
widywal si
kr6tko, z p. Ko\\alsk
bodaj czy
nie codzien" (7). I to jest psyehologja, nR\\ct
poparta autorytetern IUakowiczown
.. Zaczyna
si
tworczosc. Mickiewicz postanawia wstl!pic
w slady 'Vertel'a. Przez pryzma t "pi
knyeh
ksi
g" spojr.lal Mickiewicz na wlasne .zycie,
jako na tragiczny romans... ...A tak wskulek
inlerpretacji poct
.ckicj milosc ku Maryli
z iskry przemieniala si
w plomien" (9). We-
ulug romant
.cznych zasad ksztaltuje postac
Maryli na pienvszf). i jedynl! kochank
.
'V szystkie inne spotykanc kobiety spadajij do
rz
du poziomyeh istot. To przyklad sprzecz-
nosci, jakie zaehodz
mic;dzy faktami zyeio-
wemi a wytworem wyobrazni. I takieh sprzeez-
nosci doszukal sif autor wiele.
Wszystko to pi
knie, leez gdziez dowody, ze
autor daje nam nie swoj
fantazj
, Iecz od-
twarza konkretny proees psychologiezny
w Mickiewiezu? Gdzie dowod, ze poeta s t r a-
S z y 1 Maryl
samobojst,vem, ktore wtasnie
wyznacz
.l na listopad 1823 r.? ze chcial sta-
n
c przed nif}. w postaci upiora?
Samobojstwa, jak wiemy, poeta nie dokonal
wskutek przeszkod czy czynnik6w hamuj
-
c
.ch. 'Vypisal si
juz, powrocH do szkolnych
zaj
c (co? kiedy?), pocieszal go Zan (wla-
snie, wlasnie!), a wkoncu przed listopadem
znalazl sie juz w wi
zieniu. Zapewnc, to mo-
glo przeszkodzic.
'Vywody autora (poza drobnemi szczeg6la-
mi analizy) nie S1} przckonywaj
ee. a w c.10-
datku uj
te \V form
banalizuj
cij.. ("Dop6ki
bawil w Kownie, nie mial :zbyt duzo czasu,
azeby kochac si
nieszcz
s1iwie w Maryli").
Praca chybiona. A. Dro
oszewski.
Krasinski Edwdrd hr.: 0 R adz i e j 0 w i-
e a chi i c h go 0 S c j a c h n i e k t 6 rye h.
Vlal'szawa 1934. SkI. g-t Dom Ks. Pol. Str. 56.
Narzeka si
u nas stusznie na brak wsp61-
czcsncj litcratury pami
tnikarskiej 0 tak wy-
sokiej klasie formy pisarskiej, jak byla nie-
guys w ezasaeh Od
.ncow, Kozmian6w ojca czY
syna, i 0 takiej pomyslowosci, jak
si
ciesz
wszelkie "souvenirs de ma vie" we Francji,
Niemczech i wog61e w krajach zachodnich.
Kto przeczyta ksi
eczk
w tytule przywie-
dzion
, ten raz jeszcze dojdzie do pl'zeko na -
nia, ze pior i talentow nie brak bynajmniej.
/067_0001.djvu
1934. Zeszyt II.
NOW A KSl4tKA
67
brak natomiast mole tego obyczaju poprostu
towarz) skiego, zobowitzujQ.Cego ludzi z
ra-
nic" do wydawania swych \\'spomnien tomami,
na ktore Z8
sze lapczywie czeka wydawca, jak
1 legjony czytelnik6w.
01'u
rnat opinogol1;ki, tyle zasruzony dzia-
lacz spoteezny, tworca i odrodziciel Bibljoteki
K rasiitskich, ". swycb kr6ciutkich i jakby od.
niecheenia rzuconych wspomnieniach zdradzil
si
sam, ze przystuKUje mu w literaturze pa-
mi
tnikarskiej kl'zeslo kUl'ulne wyjQ.tkowe, je-
;.Ii t)'lko zechee je zajQc. Ostatecznie nie dziw-
nego. Krasinscy wszyscy S4 w pi6rze dzielni,
hi.. Ed\\ ard zas sklonnosc pami
tnikarsk'l dzie-
dziczy w prostej linji po swym dziadzie, Jo.
zcfie Krasinskim, kt6rego obszerne IL burdzo
ciekawe parniftniki wciQz jeszczc ezekaja na
uja\\Dienie w caloaci.
Trudno \\ kr6tkiej notatce "7kazac wyz-
szosc "..nuka nad dziadem, raezcj zaznaczyc
wypada, i;e na przcstrzeni niewielu kart I.ZUCit
autol. kilkanakie krotkieh a celnych eharakte-
rystyk ,,niektorych gOSci'" dworu pp. Krasin-
"kicb w Radziejo\\ ieacb z Henrykiem Sienkie-
\\iczem na czele. Tw6rcf trylogji, zlQ.czonego
w
zlami bliskiej pI"Zyjai.ni z cal
rodzinQ
Kra
ii18kich. chal.akteryzuje autor, jak na go-
scinnego pana domu przystaJo, z niezwykl"
uprzejmoici
, atenejQ i sel'decznoiciQ, skQpiQc
moze rys6w dla przysztego biografa Sienkie-
'" icza oskomliwszych. Doskonale v.'YszJy cha-
rakterystyki innyeh bywalcow Hadziejowic, np.
Aleksandra RembO\\ skiego.
W dodatku do niewielkiej ksi
zki, kto['f od-
kladarny z ialem, ze Butor tak szybko ze",.al
nie swoich wspomnien, podano wyjij.tki z ob.
sZernej korespondcncji Sienkiewicza, pl'zecho-
\\.Ywanej dzis w Bibljoteee Krasinskich.
BYloby n:eczQ bardzo dla naszej kusej litera-
tury parniftnikarskiej poz,danQ, gdyby sza-
DOWny autor zecheiat w przyszto
ci r07.!'o\zel"zyc
t
. mill} wi
7.ank
wspomnien do rozmiarow
duzego tomu wspomnien ze swego zycia.
Stanic;la" 'Yas) lewski.
'lick' .
le"'JC7, \dam: Pan Tad e u s z. Opra-
cr.wal Ron d G ' k .
. ra 01.S 1. Lwow, Wyd. ZakJ. Nar.
IIn 0 J -'
T 5S0 Inskich, 8??, str. 397. ...
. a edyeja ..Pana Tadcusza" ma bye \\ Z8-
1J11erzen.
, lU WYdawcy populama. ,,ale przede-
\SZyst k '
lem pomy
lana jest'" - czytamy
W przedmo" v, . . . I .
. . ?? e, me Wlem d aczego, W pI.zeCl-
\Vlen
h\ ie d
. 0 charakteru popularnego:
"ale...'" - "jako podr
cznik dla szkol srednich
ogoJnoksztalcQcych". Objasnienia - przyzna-
je dalej v.ydav.ca - ,084 wprawdzie dla klasy
V nieco za obszerne", ale uczen moze je sobie
lat\\'o skrocie. "Natomiac:t wst
p przeznaczony
jest w Jwiej cz
sci dla uczni6w klasy VII" (nb.
w tyeh dw6ch wlasnie klasach czyta si
"Pa-
na Tadeu
za"), "i tylko przez nich ,,"inien bye
czytany'. W praktyce S4 to zastrzezenia
i og'T'aniezenia teoretyczne. Egzemplarz \\ r
-
ku ucznia jest calkowicie objektcm jego do-
brej woH, inteligencji i pilno
ci, regulowanej
tylko w pewnym stopniu przez nauczyciela.
W kazd)'rn razie, jak
u
dz
, powinicn bye me-
todycznie jednolity i nie pozoc;ta\\;ae moznoSci
wyboru jego cz
sci "lwiej" czy - musiej.
Wydanie K. G61'skieKo jest bibljograficznie
drugiem wyd.aniem szkolnem ,.pana Ta-
deuc;za". Wypr.ledza je edycja J. Bystrzye-
kiego i M. Janika z 1921 I'. (Lwow-Warsza-
wa, KsilJ.i.nica-Allas). Pomi
d7.Y obie te publi-
kacje spada opracowanie Stanislawa PiKonia
(Bibljoteka Narodo\\a, Nr. 83, 1925) - i to
jc..t dla cel6w popuJamyeh. "ogoJnoksztalc'l-
c)
ch" - definit )'wn e.
Bez pracy Pigonia nie byloby edycji Gor-
skiego - zwlaszcza 0 iJe chodzi 0 objasnienia
tekstu. To nalezy w ocenie zaznaczyc tern
silniej, Zc wyd.a\\ca czyni to sam W Pl.zedmo-
\\ie az nazbyt - slabot w SIOWBCh: "wre
zcie
skorzystalem kilkakrotnie z sumiennie Opra-
cowanych objasnien pI.of. S. Pigonia... zazna-
czajQ.C to za kazd)"111 razem przez umiec;zcze-
nie w nawiasie nazwiska komentatora".
v; istocie spra': a ta si
ga 0 wiele gl
biej, jak
wykaze konfl"Olllaeja zaraz J ksi
gi W obu
wydaniach. Komentar/e Pigonia ohejmuja ra-
zem 271 notat - G6rskiego 154. ?-liemal
\\ szystkie sQ powtorzeniem (prze\\ ainie
w c;kr6cie) uwag Pigonia, a t
rlko 3 (slowami:
trzy) zostaly zapisane na je
o rachunek. Ko-
m('ntarzy "nowych U 7auwazyli:5my \V tej ksie-
dzc 14 - i bodaj nie wszystkie s
niezb
dne,
nawet dla ucznia V. klasy - np. fortepiano
(od forte i piano, dzi:! "w formie nieco skro-
conej - fortcpian"), falbana ("obszycie bie-
gnQcc dokola sukni"), mysJilem ("cz
sto uzy-
\\ana przez poet
forma"), flinta (..strzclba
m)'sliwska U ) i t. p.
Komental.ze edycji Pigonia nowy wydawca
skraca cz
sto, czasem wil!ze je razem, rzadko
zmienia - i na tych to wUl"jantaeh polc
al
glo\\ ny jego tJ ud, wobec usta]cnia tekstu juz
/068_0001.djvu
G
.VOWA KSl
KA
w "editio princeps" z 1834 roku i przedruko-
wania jej przez Pigonia.
Skr6t)9 i warjanty objasnieil Pigonia nie-
zawsze wypadly szcz
sliv. ie. PornijajQc drob-
niejsze odst
pstwa - ,.. skazmy r6znic
rze-
czow
a niekorzystnQ w komentarzu do 419
wiersza t w ktorym sal.macki Podkomorz)' uty.
skuje na nowinki, oslabiaj
ce "przodk6w
wial"
". Pigon wyjasnia i
tot9 tych "nowinck" t
tlumacz
c, co to byl dcizmt religja "duch6w
mocnych" wieku oswieccnia. Gorski rzecz cal:;).
splaszcza i " ypacza, zast
puj
c "deizm..
,,ateizmem", co oczY'\iscie jest calkowicie
blt:dne i w szkolnym kom
ntarzu niedopu-
szczalne.
" przedroku tekstu pozostawiono drnkar.
skie bl
dy (ks. III.
. 307, 717, ks. IV. w. 53
caly wiersz powt6rzony, ks. IV. w. 298, ks.
XII. R44).
Tekst poprzedza ,," r.;t
pll, v. kt6rym v. )'-
dawca omawia powstawanie dziela, pier\\'iast-
ki osobiste i trarlycyjne, zwi
zek idcowy
z Ksi
ami Narodu i Pi
lgrzymstwa, charak-
ter polskiej duszy zbiorowej, stosunek do
przyrody, "Pana Tadeusza" jako epopcj
, tra-
gizm i wznioslose; w epilogu do tych siedmiu
rozdzialk6v. cytuje s
dy Krasiliskiego i 810-
wackiego.
\\ znacznej cZ
Sci i te wywody s,
kr6-
conym ekscerptem ze "v.-st
pull Pig-onia, cho-
ciaz nie bcz samodzielnych u,..ag (np. kwestja
bohaters poematu) a nawet proby polemicz-
nego prz('ciwstawienia si
poprzednikowi
(w kwestji, kto sprowarlzH Moskali).
Erlycja tedy G6rskiego, zwazywszy wszyst.
ko razcm, ,.. ydaje mi si
"bis in idem.., natu-
ralnie - w minjaturze. MOLe bye uzywana ja-
ko t. z,\. "bryk" do macierzystej pracy zna-
komitego zna \\ cy )fickie\\ icza, Stanisla" a Pi-
gonia. Po ni. si
gnie czytelnik pilniejszy
i spragniony glebszego chwytu osi arcydziela.
'farjan Sz}jko"ski.
Parando\\ ski J an: 0 d w i e d z i n y i s p 0 t-
k ani a. \Varszawa 1934. 8 0 , str. 238. Tow.
W)'dawnicze "R6j".
.Jan Pal.andowski po
rl}..lyl si
od szeregu
lat w studja nad kulturl) starozytnej Grecji.
Jest w nich niet)'le ,.filolo
iem.. czy odkrf'\\c.
nieznanych zjawisk i faktow t He entuzjastycz-
nym wielbicielem niezrownanego piekna
rec-
kiego. Ze studj6w tych wyni6s1 Parando\\ ski
IZ'I
bokie poczucie harmonji. prostoty i
%la-
1934. Zeszyt IL
...
chetnego wyrazu. Zaliczamy go dzisiaj do
najswietniejszych stylist6w polskich.
Studja greckie nie absorbujQ go zreszt4 do.
szczetnic. Zajmuje sie ZY'\ 0 za
adnieniami
kultury ,\ sp6Jczesnej w zakresie dose rozle-
glym. N iektorc SY. e szkice, drukowane w "Pa-
mi
tniku Warszawskim" i w "Wiadomo
ciach
Literackich", zebral razem i wyrlal osolmo.
UksLUjC w nich oblicze wytrawncgo krytyka,
umiej
ccg'o niczwykle zajmujl1co pisac nawet
o rzeczach znanych, a wysoki gatunek kun-
sztownego <;tylu nadaje tym szkicom urok
wyj
tko,\y. S
tu delikatne portrety pisarzo\\,
,.z ktorymi zylo si
doSe dlugo" (Flaubert
i A. France), jest sylwetka zyciorysowa mi-
strza hellenistyki, Tadeusza Zieliilskiego, "
rlyskusje. kt6rym tematu nast
zyta lektura
biei.aca (Prus, Remarquc). "r azna jest zadu-
ma nad znaczeniem naszego wieku szesna..tc-
go (z powodu Zjazrlu im. Kochanowskiego
w Kl'akowie). "Pismiennictwu polskiemu-
m6wi Parandowski mi
rlzy innemi - jest po-
trzebny powr6t do utraconej cil1glosci. Prze-
dcwszystkiem l1astr
cza si
spra\Va jezyka.
Dzisiejszy jezyk literacki boduje sie niemaI
wyl
cznie na mowie potocznej, a je
o koli
gacje artystyczne nie siegajQ poza roman-
tyzm. Mov. a potoczna jest cennym materja-
lern, ale ma niewzruszon4 tendencj
do zsza-
rzania j
zyka, co jest dzis ai. nazbyt widoczne.
Krllzenie zas w ciasnem kole ostatniego stule-
cia litcratury wyjalowilo obszar kojarzenia
slow, zmumifikowalo cale mn6stwo zwro-
tow. ktorc pll)czl1 sit: z nieustepliwem na-
trectwemll .
Najciekawsze w zbiorze jest studjum Pa-
randowskiego, napisane z powodu "Zdrady
klerk6w' pisarza francuskiego. Juljana Ben-
dYe Rzecz ta, drnkowana przed kilku l.t1
w "Pamietniku Warszawskim", wyw olala od-
pov. iedz Bendy (przytoczon. r6wniei. w ksi,p;-
ce), co jest w naszych stosunkach literackich
bardzo rzadkie. Cudzoziemcy a zwlasZCZ8
Francuzi niewiele wiedzQ 0 naszych spora ch
literackich. Wynikiem tego szkicu byJo zaakIi-
matyzowanie w naszych c7asopismach wyra ZU
"klel.k", uzywanego i naduzf'\\'anego cz
to,
bo niezawsze stosowane
o wlasciwie. Studjum
Pal.anrlowskiego przypomina jego wla
ciwe
.
znaczenie: ..N azwa c I ere, v. zieta ze stareJ
francuszczyzny, jest przeciv. stav. ieniem do
I a i c. Laik, czy to b
dzie po1ityk 1ub kupiec.
czy '\\ ojownik tub przemyslov. iee, to rodzaj
/069_0001.djvu
1934. ZesZ)
II.
'OJVA KSI,42KA
J.t.
'-'.
czlowieka, ktorego voszelka funkcja zmierza
hU interesom doczesnym, w zamsie wladzy,
bogactwa, dobr materjalnych. Klerk
e
'"
b
dzie ten, kt6rego dzialalnosc w sweJ Istocle
nie zmierza ku celom praklycznym: kt6ry
znojduje l.ozkosz w upra\\ ianiu sztuki, wiedzy,
fiIozofji. w po,>iadaniu jakieJros dobra niedo-
cze..ne
o... Klel'k nie powinien sie mieszac do
spraw ziemskich inaczej, jak poto, aby je
pchac ku jakims v. yiszym idealom". Wyka-
zawszy niektor
sprzecznoSci Bendy, atakuje
go Parandowski za jego poglQdy nB patl'jo-
tyzm. Caly zbi6r "Odwiedziny i spotkania"
przepojony jest "kJerkowstwem" najszlachet-
niejszego gatunku. Jon Lorentowicz.
Sinko Tadeusz: Hell a d aiR 0 m a
w Pol s c e. (Przegl
d utworow na tematy
klasyczne w literaturze polskiej ostatniego
stulecia). Lwow 1933. Panstwowe Wyd. KsiQ,-
iek Szkolnych, str. 398.
Rok jeden uPI)"I141, od kiedy na ksiegarskich
potkach ukazalo sie monumentalne dzielo
T. Sinki, ow pierwszy tom Literatury grec-
kiej, obejmujQcy C7.asy az do Arystotelc:-\a
wtll-cznie, tom liczQ.cy 1250 stron duzej ost."nki.
Zanim autor przystQ.pH do opubHkowania dru-
J,.,iego tornu, dal nam monografj
p. t. Hcllada
i Roma w Polsce; podtytul objasnia nas, ze
j st to przegl,d utwor6w na klasyczne te-
mat). Ukazanie si
tego dziela zapowiadala
cala dotychczaso\, a dzialaInosC T. Sinki i sze-
reg licznych publikacyj 0 wplywie grccko-
rzymskiej klasycznoSci na polsk
literatur
od Jana Kochanowskiego do St. Wyspiaii-
skieJ!:o wlQ.cznie (Echa klasyczne w lilel'alu-
rze polskiej,
ywy spadek po Grecji i Rzymie,
o tradycjach kla
ycznych Adama Mickie\\i-
cz
, Hellenizm Slowackiego, Antyk 'Wyspiaii-
skIego). Obecny tom jest jakby zamkni
iem
popnednich publikacyj. lIonografja dzieli sie
na dzie\l#iec rozdzialow poprzedzonych WS
-
pem, UZUpelnionych skorowidzem autorow i te-
m
tow, kt6ry orjentuje czytelnika w rozkta-
dZle obszerncgo materjalu. herwszy rozdzial
2awiera okreslenic i wyja
nienic neohumllni-
ZI111.., OInawia antyczne telUaty w utworach Z8-
chodnich r t k . "
oman
. ow, nast
pme antyk naszej
romantycznej trojcy; Mickiewicz i Slowa('ki
??P!'aco'\\ an' ,
I przez autora w oddzielnych mo-
rafjach, tutaj s," potraktowani zwi
ile. bo
.
ze
zegoty czytelnik znajdzie w tam-
kSI
Zkach. Drugi rozdzial - Pobudki
Tyrtejskie zawiera om6wienie Ujejskiego,
Pajgcrta, Anczyca, takze Kraushara i Hordy-
sza; w rozdziale trzecim mamy Norwida,
a czwarty przerzuca nas do estct6w, poszu-
l{UjlJ.c
'ch hellensk iego pi
kna:
michowska
i I<'alenski, Sowinski, Brzozowski i Polewka,
Asn
'k i 'Veyssenhoff. Potem mamy rzymskie
pov.. iesei Krasze\\ skieJro, a w sz6stym pozy-
tywist6w, wi
Swi
tochowski i Konopnicka,
Orzcszkowa i Sienkiev. icz, w nast
pnych lite-
ratura noW"sza, od Tetmajera i Kasprowiczn
do Tuv..ima i Iwaszkie\\icza. Taka jest zawar-
tose monografji, w ktorej najbardziej podno-
sz
rozdziat 0 Norwidzie, J!:J
z w nim filo1ogi-
czna metoda osiQ.J!:nvla szczegolnie Wdzne s
u-
tki. Okazuje si
, 1e Norwid nietylko czytcl-
nikom duze wymagania st.a\\'ial, ale i samcmu
sobie. Na przykladzie charakter)'styki Cezara
i Kleopatry gromadzi T. Sinko
7
re
przykla-
d6w i pokazuje rzetelnosc K Or\\ idowej pracy.
polQczol14 z niepospolit.!j intuicjQ art)'sty,
dzieku czemu Cezar zostal przezen uj
ty tta-
fnie i rzeczo\\ o. Ta trafnosc byla uwarunko-
wana dfug
przy
otowawczQ. prac
, a moze
bye wykryta przez nas tylko przy pE'lnej zno-
jomoMci lr6deJ. z kt6rych 1'\ orwid czel.pnl.
RozdziaJ ten dobitnie pokazuje, ze do N orwida
nalciy stoso\Vae sumienn
filologicznQ anal i-
ze, a ona dopiero v. ykaZe arlystyczru) war-
tose tego trudnego poety. To S4 powody, dla
kt6rych rozdziaJ 0 Norwidzie jest najciekaw-
szy - naIeiy jednak pami
tac, ze inne nie-
mniej wazne za
adnicn;a zostaly przedtem
m nograficznie przez autora opracowane. Ksi
-
zka pokazuje nom nieskoitczonQ. Hose stru-
mieni i potok6w, kt6remi klasyczny antyk
wlewa si
w rnozg nowoczesneJ!:o Polaka, wl('-
wa si
w literatur
nov.., i wzbo
aca jl} nie-
smiertelm
tresci
i precyzyjm
forrnQ.
'Iiecz
sla" Popla\\
ki.
HISTORJ_.\ I S -\rKI PO
'()CSICZE.
Barycz Henr) k : S z k ice z d z i e j 6 w
U n i w e r s y t e t u .J a g i e 11 0 it ski e
o.
Bibljoteka Krakowska Nr. 80, KI"llk6w 1933.
". prllCY p. t. "Szkice z dziej6w '(; niwersy-
tetu JagieUonskiego" umiescil IIenryk Barycz
siedem rozpraw, omamajacych poszczeJ!olne
momenty z zycia Krakowskiej Almy :\Iater.
Czerpi,"c obficie z materjal6w archiwalnych.
tak krajo'9;ych, jak Bibljoteki Czartoryskich.
/070_0001.djvu
70
NOW A KSILJ:lKA
1934. Zeszyt II.
Jagiellonskiej oraz Archiv,.um Uniwersytetu
Jagicllonskiego, jako tcZ zagl'anicznych, jak
archhvum panstwo'wego arcybiskupicgo oraz
uniwersytetu w Bolonji, Bibljoteki Estense
w Modenie oraz Archiwum \\-T atykaiiskiego,
autor lIzupel'nii szeregiem nicznanych, nowych
choc epizodycznych wiadomosci historj
Uni-
wcrsytetu Kl'akowskiego.
\V pierwszej rozprawie przedstawia autol'
zaslugi mist1'z6w Uniwersytetu Jagicl1onskie-
go na polu dzialalnosci kaznodziejskiej w j
-
zyku ojczystym, na polu ortografji i dostar-
czania litcratUlY dewocyjno-rcligijnej i popu-
larno-naukowej dla szel'okich mas spoleczml-
gtwa. WSl'6d SZel1
gu prekm'sorow pismien-
nictwa ojczystego: "\Vaclaw6w Ubogich, Ope-
ci6w, Koszyczk6w i Patcrk6w szcrzcj omawia
autor dziaj'alnosc magistra Andrzeja Glabe1'a
z Kobylina, Uumacza traktatu Miechowity
"Polskic wypisanie dwojej krainy s\viatage Royal Ol'az medjacj
mi
dzy Ba-
to1'ym a uniwe1'sytetem, kt61'ego elekcji uni-
wersytct byl przeciwny. Szcreg tych nowych
wiadomosci uzupclnia cenn
prace I..empickic-
-
go p. t. "Dzialalnosc Zamoyskiego na polu
szkolnictwa" .
Pl.zedstawienie gospodarki folwarcznej Akd-
demji Krakowskiej, kt6ra, jakkolwiek teorcty_
cznic stawala w ob1'onie chlopa, w praktyce
jednakowoz postE:powala pouobnie jak szla-
chta, naduzywajQc swej wladzy patrymonjaI-
nej, i Ugzczuplala stale wolnosc kmieci, jest
trcsciQ. szkicu p. t. "Z dZiej6w stosunk6w paii-
szczY.lniano-poddanczych w dobrach uniwer-
syteckich na przelomie XVI i XVII w."; p1'ze-
dewszystkiem zas przedstawH bardzo szcze-
g610wo autor gospodal'ke magistra filozofji
i bakalarza sw. TeoIog-ji Wojciccha z Sierpca,
zdzierc
, lupiezc
, picniacza i ok1'utnika w ma-
jlJ.tku uniwel"Syteckim w Sidzinie.
Dziaiainosc na polu ccnzury Uniwersytetu
J agicllonskiego znalazla w autorze wnik1i-
wego badacza, kt6ry nietylko zajQI si
szcze-
g6tami tej p1'acy, Iecz poglebH jQ. podaniem
genezy cenzury wykonywanej pl'ZCZ uniwer-
sytct.
Ostatni szkic omawh stosunek rodziny So-
bieskich, a przcdcwszystkiem Jana III do
l\'szcchnicy Jagiellol1!=;kiej oraz dzicje mi-
strza "rinklera, po,," olanego na wychowawce
najstarszcgo syna ,Jana III - .Jak6ba.
Sze1'eg nowych wiadomosci. podanych w :iy-
wej i przyst
pncj formie opowiadania, czyni
ksi
:zk
dostepnQ. najgzerszym wa1'stwom inte-
resuj
cym si
zagadnieniami kultury 1 oIskiej.
Praca Barycza jest powaznym p1'zyczynkiem
do dziej6w Uniwcrsytctu .Jagielloiiskiego.
Stefan Truchim.
Bystron Jan St.: Dzieje obyczaj6w
w d awn e j Pol s c c. Wick XVI-XVIII.
215 ilust1'acyj w tekscie oraz 32 tab1ice od-
dzielne. Naktadem Ksi
garni Trzaski, Everta
i Michalskicgo (1933). Str. 470 wielk. 8??.
By to oznakQ wielkiej odwagi cywilncj w Iat
dwadziescia po i1ustrowanem wydaniu (t1'ze-
ciem) klasyczneJro dzielu Wladyslawa I..ozifJ.
skiego ("Zycie polskie w dawnych wiekach")
podjQ.c gi
nowego opracowania przedmiotu.
Ale:i Lozinski dal tylko wycinek iycia da w -
nego, 0 tyle slusznic, le w dawnej Polsce ,,:iY-
taU szlachta, mieszczanin "wegetowal", chtop
"Cie11lialu, a zyd "mnozyl si
i bogacil u . Ten
to nicdob6r zast
pito nowe dzieJo, kt6rego tom
pierwszy witamy. Obj
l on opis k1'aju i ludu,
szlachty, mieszczan i chlopa, wiary, szkoly
i literatury, medycyny \Hcszcie, w dwunast u
/071_0001.djvu
1
zytlI
\'0 IV A ASI.tftK..4
_ ,zdsJala
b; tom drulri obejmie .,kuI t.ut Bpo-
t
i tecbniC%D4.. Rozdziaty, & .."yj,tkiem
najbQuzego ostatni
JrO. mniej wi
j 1'0" oej
xt ; 11ie 1"0 . IlII:'j t1"dci
bo jedoe ..eaJe
o...e, mOle racuj pobirine.
Zaraz pienr
zy, kraj i ludzl
, W'Jlicu jak
naJk
j znaczniej",Zt! miuta; byJibysmy
\ pny Krakov. ie oczekiwa1i oieco wi
j.
m otiem np. Rej a jakiem \\. Potocki na
1&1'10 patrzyli, prozalk a poeta! P n.,
Iowie
"' .,cIVItas Cracovla, kup aobie jako i ja0'
'DAjmniej Die ,.swiadcz), ze tam
z
tko
t
ba cL-vgo OplaClc", I??z dodalo be&myalnie
I. rymu t]-Iko ..Krakowj
C_ Sieraz zadowo-
Sif autor przytoczenl('m wierszow z "FJisa'&
J.. ,ono..ICZOWelt'o. I poiniej q
te cytacje
I "om J udaszo..ego&&. Klonowi
zowe mi
wue wyrazow ru
kich i polskich UC%
o sif
..Lenamm z Bonczy" r. 1510, gdy polonizmy
w ru.
kiem 0 '\\ iete cia\\ niejsze. Autor wy-
odltbml Litwf', Iud i jfzyk. ale zapomnial
?? Rust, C?? DieroWDie 1IFa.zni jau. wobec Dad-
Z w J!'ua jnej pne"a??1 Iywiolu ruakiego nad
,trobn)"TU lic:zeboie a kulturaJnie nieistnie,M-
( I teTskim. ". I\. i two Lite1nkie to me
j
lea Rus. odrtbna od PolsL banmej.
. * np. C
by. dziel
sif .. obrtbie pan-
twowym na Bial. i "al.; 0 Bialej autor ani
".pomnlat, mowi tylko 0 Miilsku itp.. . prze-
( I i narzeae
i charakter bialoruski zupemie
. nne nil matoru
kie. Tu mOK' byt autor
I Z przYRlow korzy
ta
, ktor}"ch Ada]ber
rlla
(,f'nzury przytaczac nie emiat (albo i
]e zro-
zumiat, np. bywszy na Rusi do domu musi
. J. z doetatku do nedzy .....
i, nie: &
knoty
J .woich!); rusk I dar, rugka przyjazn itp.
weale cbarakter).styczne. A rOt dopiero Die-
-17 Rasi kultura1ne W'
\ I i XVII
ku.
bJtte .it PoI
wpIywy 1"UIbe, Dietylko
kn .
h, nietylko u Sj
Mgo Her.
rta. Autor WI"OCI do nich chyba ... drugim
m , 0 kulturze !'poIKUaej.O jej wid
zn
m
iu pruz Rui, aJez jui w tym rozdzw??
It charakterystyki drobnej Litwy etno
-
f1czneJ. co iadncKo nie \\ ywarla wply'\ u. na-
\Vet nie w j
zyku. winna byla \I, ystIJpic cba-
rak IyIl) Ita wi
lkiej rozmiarami i znacze-
rUem RURi,
nej i druR'i
j; przeciet ..Litwin"
oznacza \V wieku X \ I. np. u R
ja. tylko Bialo-
;;Ulna; on 0 innej Litwie ani sty.zat RDt
oQlftraka nip;dy innej ..Li t- y... . p
z bia-
100..q ieJ. nie mala; u nu dopiero od '-\1U
. . ldi i przyl
JZ'Jf' wasJde puma nuwf
it
Litwy (e tnograf".. I.I'I'" J) aobie przywlasuzyty;
Die u MICkiewicza, kt6reco oje l."
mala Li-
twa wcaJe Die by".
)., l"OCifj spra1rirnJ' ait & IJaStfpnemi rozdzia-
lami. '" drugim mo..a 0 plemionach obcych
na ziemi poI
kiej. tydach, Ormianaeh. Tata-
rach i in. l\loi.naby prz) "parzac ni
o cieka-
v. ych suzegol6w. np. 0 przechGd.zemu na ju-
dalzm od XV-
'\ III ".; ktore miuta tyd6w
wcale nie wpnszczai); jak 6i
oburzano. gdy
IIZlacbcic Onnianke poj,l; 0 '\\ieku i wzorze
Latedry ormiaDskll
j we Lwowie; 0 unonym
braimie Izaku z Trok I jcgo zjadliwych na-
padaeh na chrzescijanat_o. Owa nastfpne roz-
dZlaty prawi. 0 st.oeunkach z Zachodem
i \\ IIchodem; najdowolmej obzywano makaro-
nizowaniem mieszanie
yraz6w lacloskich do
pols
y
ny; tak makaronizowal kaidy w roz..
mowie i liscie pou!nym; kto lIi
tego zrezzt4
wYt4trzegal. np. Jan Kochanowski! Tak Bamo
bylo pozniej z fran
zczy%l1f. Przy wpJywacn
c%e!lkich jakiej dziedziDy slo", f - pneci-
WJeutwie do niemieet'zyzny) pnewazaty!
607
wfltienkich roz.stn) gala granica. KrakOw
mial ich niero..me wi
j fhejna), widek I in.)
II * POmaD., Orz??ho...ki ..:,
j Dli \\ arlze-
..
ki.
Tny nas
pne rozdzialy 0 trzech Btanach;
autor me zataja bdnych niedobor6w mo-
ralnych. nie upi
bza. ani oczemi.. \\ caI
obRzernie rozpraWla 0 pscullm
zlachcie na
podKtawi(' K
i
gi Chnmow i wierftzow Rpol-
cZ('Rnych PotockieKo i KochowskieKo (
tr.
18&-195); '" ymownie przedstawia upadek
miut i niewol
chlopsq. S
olnie bopty
uattp 0 magji, oarach i czarownicub (.. J'Gz-
dZlale 0 wieru. str. 2S7--308); pisal to etno-
craf. nie pomil!41
.I,7eu mamiennego;
maJlUel1De Sf ocQ1noeuropejKie ceehy
h
..ienen i obcosc n&%W (strzyga taa6.skie;
sknat Diemieckie; uplor ruskie; ay i bobo nie
h.ubo klas y
'!). Rozdzial 0 iyciu relicij-
n m Dad zakonaml pnecbodzi ryczaltowo,
prav. i wiecej 0 d('w
jl i zewn
tnnych jej
oznakach; koronacje obrazow s\\ if;tych zbyl
aut.or zh)
krOtk, u\I,aJ... na str. 323. Dziesi,.
ty romia' 0 8zkol
a j('denasty 0 lit,(loraturze;
ni
w!lpomniat autor 0 tak znamiennym ryeie.
jakim s, wienze na 1'OI]OW t. j. za\\istnrch.
bez kt6rych si
dawna ksi.zka nie obcho-.
dzit..
U...
e '1:??.) te lmka pr'Z)" ku.. plynny. ...0-
bodn _ _ _ klad: ywia. IrO :makomi
i d
/072_0001.djvu
--")
,-
!';OJJ A KS141.KA
1934. Zesz)1; II.
branc "'yp lSY z Krasickiego, W. Potockiego,
Kochowskiego i in.; tom dru
i i Iitcratur
50-
wizdl zalsk
chyba uwzgl
dni. Alez to tylko
polowa ksi
zki; drugQ. stanowiQ ryciny i ta-
blice, wszystkie, ile moznoSci, spolczesne albo
choe z czasO\\ staniCitawo\\ skich. Gdy Loziiiski
Chodowieckim przebieral, u Bystronia Nor-
blin ze zbior6w Czartoryskich na nowo po-
wstal; rycin rodzajowych najv.ri
cej jego, inn('
niemal ginI}-. Czego w nich niema? Baby szpi-
talne, zydowki, szIachta srednia i szaraczko-
wa, chtosta nierzQdnic publiczna, chlosta na
ratuszu przec;
pcy, gQsior chtopc:ki, zabawy
w gospodzie, targ na Pociejowie, jarmark
w Lt:czycy,
ydowki litcwskie,
mudzin i t. d..
\\szystko Norblinowe. Rozdzial 0 5zIachcie po-
daje okazy palac6w, dwor6\v i dwork6w;
w rozdziale 0 rnieszczaiistwie bramy, kamie-
nice, ratusze, typy miejskie; w rozdziale
o chlopach lamusy, typy w
drowne, dziady.
Najmniej rycin w dziale 0 wiedzy i wierze
(jest sabat czarownic na l.yscj G6rze); w rOZ-
dziale 0 religji widoki klasztor6w, kosciot6w,
o1tarzy (tablice koronacji )1. B. Poczajow-
5kiej, misji mi5jonarskiej, e
'Zekucji miec;zczan
torUilskich 1724 r. i in.) . Rozdzial 0 szkole
daje widoki konwikt6w, alumnat6w, procesj
akadC'mickQ sw. Jana Kantego; 0 litcraturze-
karty tytulowc, sceny teatru nieswieskiego;
medycyna, z herbarzy szesnastowiecznych.
Wyb6r bardzo staranny i trafny; rycina nie-
raz 0 wiele wymowniejsza nit tekst, najszcz
-
sliwiej JrO uzupelnia.
.Wydanie luksusowe, iscie pomnikowc; roz-
k05Z dla oka, pod kazdym wzgl
dem; papier,
czcionki wyborowe, brzegi szerokie; Drukarnia
arodowa w Krakowie wykonala Swietnie
najda1ej posuni
te "rymagania nakladcow.
Pienvszorz
dna to pozycja bibljofilska; tresc
ciekav. a w szacie wytwornej okazala si
pom-
nikiem godnym przeszlosci, wskrzeszonej
z nalcZytem znawstwem i wielkim pietyzmem.
\. Bruckner.
S'rzclecka \nna: 0 kr610wej Jadwi-
d z e. Studja i przyczynki. Lw6w 1933. Str.
94. (Archiwum Towarzystwa N aukowcgo we
Lwowie. Dzial n, tom XIV). Str. 141-234.
Rozprawa naukowa 0 krolo" ej J ad" idze po-
dwojnie zasluguje dzis na zaintereso\\ anie.
Powinna je znaleic u najszerszego o
tu wo-
bee w
zczt:tej na nowo akcji 0 beat
'fikacj
-
wielkiej krolowej, akcji, kt6ra W'y n1a ga pel_
ncgo zgromadzenia i scistego opracowania ca-
lego materjalu bio
raficznego. Nadto zas kaz-
da praca na ten temat jest niezwykle po
da-
na dla pos
pu na..zej wiedzy historycznej.
Uderza bowiem, ze ta wielka postac dziejowa,
przedstawiana mniej lub wi
ej dokladnie
w publikacjach Iiterackich j beletrystycznych,
nie doczekaJa 5i
dotQd monografji naukowcj,
odpowiadaj
cej dzisiejszym wymaganiom me-
todycznym.
o zrOdlach i literaturze do takiej monogra-
fji informuje nas p. Strzelecka zar6wno w ob-
szernym "st
pie do swej rozprawy, jak
i w dodanej na koiicu bibljo
rafji. Informacje
te SQ z malemi wyjll,tkami wyczcrpujQce z tern
chyba zastrzeteniem, ZC podano niekt6re dzie-
la ogolne, dzis jut zupetnie przestarzale, a za
malo uwzgl
niono prace potrzebne do zapo-
znania 5i
z tlem po" szechnodziejowcm. Nie-
W5z)'stkie tei wymienione publikacje zORtaty
wyzyskane w tekscie rozprawy, co si
jednak
tlumaczy tern, ze nie zamiel.za ona dac caloSci
Zyciorysu, lecz tylko ,,studja i przyczynki" do
niego. W obec tego trudno tez robic autorce
zarzut z tego, ze nie siwn
la do szczuplych
zreszt, i nietatwo dos
pnych materja16w
archiwalnych.
Oprocz koiicowej "charakterystyki osoby"
praca zawiera trzy rozdziaty. Pierwszy. aj-
obszerniejszy, omawia ..udziat Jadwigi w spra-
wach paiish\ aU od chwili jej przybycia do Pol-
ski WI'. 1384. DruJri poswi
ony jest jcj ,,fun-
dacjom i stosunkowi do instytucyj kosciel-
nych". Trzeci wreszcie opisuje nam szczcg610-
wo ..otoczenie Jadwigi".
Dooor tych zal!adnieii jest nie" Qtp1iwie
trafny. Co wi
ej, om6wione wyczerpuj,co, da-
"alyby one wlaSciwie calkowity niemal obraz
dziatalnosci i iycia kr610wej.' Nalezy jednak
zauwazyc, ZC w obr
bic tych trzech "Rtudj6w"
wybrala sobie autorka znowu raczej poszcze-
g61ne kwestje, do ktorych dala "przyczynki"
bardzo cenne. I tak w rozdziale politycznym,
po kr6tkich uwagach 0 pravmej podc;tawie
w5p61rzQd6w J adwigi z J ag-ien
, najobszemiej
zostat potraktowany jej udzial ORobisty
w sprawach koronnych od r. 1390, ze szcze-
g61nem uwzJrI
dnieniem stosunku do krzyu-
kow. P rzyz naje autorka, ie nie zaj
a sie bli-
iej stosunkiem krolo" ej do Witolda, ale wo-
bee te
o bylo nieco ryzykowne wys
pic
z odmicnn
nif dotad interpretacj2! konfJiktu
/073_0001.djvu
1934. Zeszyt II.
vow A KS14thA
....)
I.,
z r. 1398, ktora naszem zdaniem nie da si
utrzymu.
Mowiq.c 0 fundacjach Jadwigi, autorka po-
min
la najbard7.iej znanc, 0 ktorych najtrud-
niej powiedziec COg nowego, zwlaszeza spraw
odnowienia uniwersytetu, a natomiast zaj
Ja
si
w sposob wyczerpuj,cy i oryginalny mniej
znanemi zagadnieniami, jak zv. laszcza opiek,
krolowej nad szpitalami i stosunkiem jej do
poszczegolnych zakonow. Mniej dowiadujemy
si
0 jej wplywic na obsadzanie stano\\ isk ko-
scielnych, gdzie omowiono tylko sprRW
Pio-
tra Wysza.
Kajzmudniejszc poszDkiwania poswi
ila p.
Strzelecka osobom, wys
puj,cym w otoczeniu
Jadv.;gi, a zwlaszcza jej kanc]erzom. Wydo-
byta tez wogole sporo ciekawyeh szezeg610w
z nieoeenionego, lecz truc.Jncgo do skonkrety-
zowania i uj
cia, materjaru, jaki zawieraj
ra-
chunki jej dworu. Nic zostal natomiac;t
uwzgl
dniony stosunek do poszczegolnyeh 1"0-
dow.
1;ywo i plastycznie jest skreslona charakte-
rystyka Jadwigi. W zwi
zku z niQ autorka
rzucita sporo nowego swiaUa na spraw
trak-
tatu tcologiczneR'o, ofiarowanego jej pl'zez
Henryka de Bitterfcld. Jedno jcdnak na<;uwa 8i
zastrzezenie zasadnicze. Autorka liczy si
bal.-
dzo slusznie z ustalon
przez prof. D
brow-
skiego dat.Q urodzin kr6lo\\ej, ktora w tra-
gicznycb dIa niej chwilaeh r. 1385 miala do-
piero 11 lat. Ale stanowczo nie mozna si
zgo-
dzi( z v;yciQ.gni
tym st
o wnioskiem, jakoby
rola Jadwigi byla wowczns, a nawct jesze7.p
w latach nas
pnyeh, calkowicie bierna, "-prost
..zadna u , jakoby wtedy byta tylko ,.symbo-
lem" A 0 ' 1 .
. Jes 1 czytamy w zakonezeniu, ze nie
wolno jej tytutu swi
tosci ,zaciesniac do mi-
tosierdzia, a nawet poboin
sci" to tern bal.-
dziej trzeba doc.Jac, ze nie woln
tez przytem
calkowicie sk r S ' ( "' .. . Ik .. h
. .
Ie momcntu JeJ wle leJ, C 0-
clazb y n a w et dz '. . f . .. .
. . ICCI
ceJ, 0 lary zycloweJ.
KsI
Zka niezbedna dla kaidego interesuj
-
cego 8le kr610wa Jadwig,. 00 Halecki.
k
Zki
e i fragmenty z pow-stania wielkopol-
s 'Ie
19
o 18/19 pod red a k c j, Z y g m u n-
ta w. I .
200. 1 e 1 c z k i (1) . Poznan 19:J:t 8 0 str.
,Jest to to III .
dI B m Wydawmctw Towarzvstwa
ki
a
Rn nad Historj
PO\\ stania Wielkopol-
s ego 1 ukazal. . 0 .
Redak . 81
w p l ttnast:} Je
o rOCZD1Cf.
tor Jest autorem dwu tom6w poprzed-
nich, z kt6rych pierwszy napisal na podsta-
wie wtasnych wspomnien 0 walkach na fron-
eie poludniowym "od Prosny po Rawicz", dru-
gi p. t. ,,\Vielkopolska a Prusy w dobie po\Vsta-
nia 1918/19" oparl na irodlach dot,d jeszcze
niedostepnyeh a wyjasniaj
eyeh doniosle ow-
czesne zagadnienia poJit)'czne. Niniejszy tom
zawiera 8 b,di wspomnien, b
di opart)9cb na
nich rozpraw, przewamie 0 waJkach na fron-
cie p61nocnym, jako to Tadeusza Fenrycha,
Ignaee
o hr. MielZyfiskie
o, Antoniego 810-
dowego, Kazirnicrza Siudowskic
o i Fcliksa
Zielin
kiegoo SIj wi
przedstawione przede-
wszystkiem starcia na Iinji Noted, na Kujav.ach
i skraju Pomorza. Od przeciwnej strony, od
SIJlSka, dochodzi nas jed)
ie wiadomoSc 0 po-
tyezce pod Osieczn
w opov.;adaniu dra Ber-
narria Sliwinskiego. 0 pracach emi
raeji na-
szej, przebywajuccj w Nicmczcch i zmier7a-
j1!cej do wspoldzialania z krajem, mowi Fe-
liks Kasprzak, a dr. Andrzej Wojtkowski dal
zarys dziejo'\\ ochotniczej kompanji poznaii-
sko-Iwowskiej w walkach 0 :\lalopoJsk
Wscho-
dniQ.
Wydawnictwo ma zatozenia patrjotyczne
i wyehodzi nakladem ZwiQ.zku W('tcranow Po-
wstan Narodowych ID14/19. Przypisuj
mu
takze tendenejc stronniczc, jak widac z pra-
sy, kt6rej pewne odlamy polernizowaly z s,-
dami inz. Z. Wieliczki 0 polityce
aczelnej
P..ad} Ludo\\ej. JednakZe tylko ze strony nie-
mieckicj wysbj,piono do dyskusji z duzym apa-
ratem naukowym, jak zresztl). wyprzed7.ono
nas zainteresowaniem dla pl.oblernatu walk 0 Za-
chodnie ziemie Polski. Obudzic je i umoenic
w naszem spoleczef1s
ie jest niewljtpliwie g}o-
'wnym celem ToW'arzystwa. organizuj,cego
studja nad historjQ. ostatniej naszej insurek-
eji. Zarazern wszakze 8tUZy rzetelnie praw-
dzie. Oczywiseie, badania nad dziejami dnia
wezorajszego Sf) odmienne od si
aj
cych
w zamierzchtQ, przeszlosc. Trzeba dopiero
zbierac dokumenty i cz
sto stwarzac fredla.
zkice i fragmenty z powstania wielkopolskie-
go wl8
nie spelniaj
to zadanie. "".ydanie ich
poprzedzilo zwrocenie si
do tych, ktorzy
przetyli t
dob
i odegrali w niej eZ)'1lnll: rolt.
Ich relacjom brak moze niekiedy perspekty-
wy. ale Sl:) bezeenne, 0 He wiernie notuj
tak
sam przebieg zdarzen, jak zwlac;zcza nastroje
6" czesne. Zaiste tragiezny byl a dzis jut
trudny do zrozurnienia rozdzwi
k mi
dzy tern
pokoleniem po\\stanczem a uznanymi prze\\o-
/074_0001.djvu
74
NOW A KS/4,Zl\A
---- -
dnikami politycznymi zaboru pru:::;kje
o, ktorzy
pot
pia1i walk
, budujf!c cab
przyszlosc na-
l"Odu na kombinacjach oyplomntycznyeh.
Szczcg61nie w tym ,\'zgl
dzie pouczaj
ce Sf!
wspomnienia uczestnik6w boju 0 Inowroclaw.
F01'ma zewnetrzna wydu.,..-nietwa poprawna.
Redakcja przestrzegala zachowania w s
dach
o wrogu tego umiaru, kt6ry swiadczy najle-
picj 0 dojrzalosci.
A.
I. Skalkowski.
{lRAWO I NAUKI SPOI.ECZNE.
Ereciiu;;ki Tadeusz: P raw 0 p r z e m y-
s low e m. Po z n 8 n i a w XVIII w. Na-
kladem Poznaiiskiego Towarzystwa Przyjaci61
auk. Poznan 1934. Str. 853 + 1 nIb. in 8??.
Juz nawet powierzchownc zapoznanie si
z ksi-!.zkl! pod powyzszym tytulem \vy
tarczy,
by stwierdzic, zp jE'st ona owocem kilkuletniej
rzetelnej pracy. 'V naszej literatm'zE' histo-
rycznej nielatwo znajdziemy ksi
zk
, ktor
by
"pod wzg-I
dcm Hosei stron por6wnac mozna
z ksiazkryto-
!'jum miasta Poznania, w siedzibie niektorych
C'eeh6w. Podjl!wszy si
opraeowania "prawa
przemysloweg-o m. Poznania w XVIII-tym wie-
ku, trafil autor na najwi
ksZij Hose materja-
low zr6dlowych, dotycz
eych tej kwestji, je-
ieli chodzi 0 czasy przedrozbiorowe Polski.
Autor zajmujE' si
w swej praey przedsta-
wieniem norm prawnych, dotyczq.eych org-ani-
zacji przemysJu w Poznaniu w XVIII-tym w.
Poniewaz przemysl by! przedewszystkiem zor-
ganizowany w ceehach, przeto podstaw:} dla
0Pl.acowania ustawodawstwa przemysJowego
m. Poznania s
przedewszystkiem przcpisy
prawne, zawarte w statutach ccch6w i zwi
-
zk6w ezeladniezych, ora
w zarz
dzcniaeh,
uchwalach. postanowieniach, ugodach, znajdu-
jllcyeh si
w ksi
gaeh cechowych. Autor ogra-
nieza si
do Pl'zedstawicnia prawa przemysto-
wego tak, jak byJo ono ujete w statutaeh eecho-
VI'Ych. Nie interesuje si
zas sprawf!, czy i 0 ile
1934. Zeszyt II.
te przepisy byly w zyciu stosowane. Zagad-
nienia z zakrcsu historji kultury materjalnej,
tcchniki, stosunk6w spoleczno-gospodarezych,
l
ez
ce si
z przemystem, autor pomija. Posta-
wiwszy w ten spos6b zagadnienic, mogl je zu-
pelnie opanowac i \vyczerpujf!co przedstawic.
Jest to niew
tpliwie stromi dodatnif! ksil!zki
w por6wnaniu z dotychczasowf! literaturij
przedmiotu. kt6ra ujmuje zagadnienic organi-
zacji przemyslu, ezyto w eatej Polsce, czyto
w poszczcg6Inyeh miastaeh, przewaznic i ehro-
nologicznie szeroko i bez scislego spreeyzowania
t<>matll. .J est tez z tego powodu ksi
zka Ere-
cirlskicgo pozytecznem uzupelnieniem wiado-
mosci, jakie posiadamy 0 organizacji prze-
myslu w dawnej Polsce z niplieznych dotych-
czasowyeh prae: Bijkowskiego, Pazdry, Cha-
rewiezowej, Arlamow
kiego, k
. W 6ycickiego
i innyeh.
Poniewaz niespos6b om6wic na tern miej-
seu szczeg610wo poszczegolnych rozdzial6w
ksif!zki Ereciilskicgo, ograniczymy si
do wy-
mienienia tytul6w tych rozdzial6w. Po krot-
kim wst
pie omawia autor w rozdziale I-szym:
r6dla prawa przemystowe
o, a wi
c prawo pi-
sane i z\vyczajowe. Rozdzial II-gi, zatytulowa-
ny: Cechy, jest slusznie rozdzialem najwi
k-
szym (liczy stron od 34-453) i obejmuje pod-
dzialy: 1) uwagi og6lne, 2) czlonkowie cechu,
3) ,,,,ladze eechowe, 4) funkcjc ecchl1. 5) skarb
eeehowy, 6) wladzc nadzOl'cze. W rozdziale
III-eim omowione s
zkolei: Zwif!zki czelad-
nicze; tu znajdujcmy analog'iezne pod
"i9
y,
jak przy omawianiu cech6w. Rozdzial IV-ty
jest zatytulowany: ZdoInosc przemyslowa:
1) mistrz6w, 2) czeladnik6w, 3) wd6w po mi-
strzaeh, 4) rzemieslnik6w nienalez
cych do
cech6w. Rozdzial V-ty zajmuje si
: Przepisa-
mi przemystowemi; wchodzl
w jego sklad na-
st
pujf!ce poddzialy: 1) zakup surowcow, 2)
technika produkcji, 3) urzl}.dzenia przemyslo-
we cechu, 4) kontmla produkcji. Duzy sto-
sunkowo jest bardzo ciekawy rozdzial VI-ty
p. t.: Prawo pl'acy (8tr. od 542--647) z pod-
dzialami: 1) uwagi og6lne, 2) zawif!zanie
umowy 0 p1'8Ce. 3) rozwi
zanie umowy 0 prac
,
4) place, 5) czas pracy, 6) zatargi na tIe umow
o prac
. Rozdz. VII-my mowi 0: Ochronie pJ.o-
ducent6w; tu znajdujemy poddzialy: 1) przepisy
o konkureneji, 2) przE'pisy reguluj
ce upraw-
nienia handlowe rzemidlnik6w, 3) znaki to-
warowe, 4) ograniczenie wielkosci produkeji,
5) taksy na Slirowcc, 6) przepisy, dotyczf!ce
/075_0001.djvu
1934. Zeszyt II.
NOW A KS14ZKA
......
I;)
v.ykonania umo". Rozdzial 'III-my zajrnuje
si
zkolei: OchronQ, konsumcnto\\. a v.i
c: 1)
kwf'')tj, zapewnienia dostatecznej produ
to\\arow, 2) taksami na gotowe towary, 3)
przepisami 0 miarach i wagach, 4) przeph;ami
o utrzyn-anin czystoSci w miejscach sprzedazy,
;;) przepi",ami, dotyczQ,cemi wykonania nmow,
robot, sposobu wJrkonania rob6t. Rozdziat
I'X-ty stanowi,: Przepisy pozaprzemyslowe
cecho\\, a wi
c: przcpisy dotycqce funkcyj:
1) religijnych, 2) towarzyskich, 3) politycz-
nych, 4) humanitarnych, 5) poiamiczych. 6)
wojskowych. W rozdziale X-tym miesci si
:
Charakterystyka i omowienie znaczenia prze-
pi o
statutow Komisji Dobrego PorzQdku.
Dla utatwienia badaii poro
nawczych podajc
autor osobno systemem tabe]arycznym posta-
:uwienia statut6w cecho,\'"Jrch. !';a koncu ksif!z-
ki znajdujJt si
: Aneksy, t. j. I. Spis statutOw
ccchov. ych,
tatutow zwiiJzk6w czeladniczych
i ksifJg cechov..ych; II. Dane faktyczne 0 istn.e-
niu cecbow z\\yktych i IlJ,cznych. Osobno jest
zesta\\iona literatura przcllmiolu.
Stefan Inglot.
R,) barski Roman: Pod s taw y n a rod 0-
we go programu gosPodarczeg
Warszawa 19:J4. Sklad glo\\"11Y: Dom Kc;iQzki
Polskiej.
Prof_ .Rybar' i jest nict}"lko wszechstronnym
ekon
rmst', lec? i dzialaczem politycznym,
ch
tm
".kra
zajl1cym na teren publicystyki.
Do teJ dZJedzmy naleiy zaliczyc i swiezo wy_
dam
broszur
. Praca ta, nawi!!zuj
ca zrcsztf}.
y, swych WYWodacb do wynik6w poprzednio
'Ydanyc
p.rBC naukowych, jest rozwini
ciem
po
l
blcmern tez gOspodarcz y c h 1.
b ' oglOszo-
nye przez Stronnictwo r\ arodow c W k .
1931 r. oncu
cz;:: .
t
pnych Uwagach, POg\\ i
conYch roli
1.._ J ow gOSPodarczych w zyciu narodu oraz
01RJzernem nza d . . ??
. sa memu koniecznoSc . . po . d
nla P rz . saa a-
ez panstwo samoistne. I' .
darcz eJ . d to . J po ItykJ gospO-
, os So\\ane J \V }. .
. t '. h Za ozemach s9t r ych do
IS ll1eJ4CYc '\\-arunkow politv
zych oraz moz ll . W ' . . . Czno-gospodar_
OSCI rozwoJowy h
d:zi aulor do scharak"
. c, przecho-
I . - u;:ryzO\\ ama obec
vzema gos pod ars-- . nego po-
. . LWa rnlf
dzynarod
t:WYdatniaj!!c dokon YW a J ' ac . ov,ego.
. . c 81
W tun. k
SI??! przeobraze nl ' a t k J." za re-
s ru .tural .
autor w szybkiem tern . ne,. stwierdza
nitmie wi
zi h
cz
Ie pos
puJ
ce rozlui-
, f!Cyc po!'; 7.Czeg-ol nc orga-
nizmy pansh\"owe mi
dzy sob
. Twierdzenia
8we uzasadnia charakterystycznemi dancmi
cyfrm"emi. Na.
pnie w szeregu zwi
zlych
rozdzialow sprecyzowane zoc;taJy pogllJ,dy
Stronnictwa Narodowego na najwazniejsze za-
gadnienia poll:!kiego zycia
ospodarczcgo,
przyczem obszcmiej omowiono zadania poli-
tyki l"Olnej, kwestj
robotnicz
, problematy ka-
pitalizacji weW11
trznej, rol
warstw
rednich
(na tie sprawy zydowskiej) i t. d.
Broszura prof. Rybarskicgo, pclna intercsu-
jQt} ch dygresyj, napisana z dmym rozmacl1em
polemicznym, doczckac si
winna ze strony
przeciwnikow politycznych powainej i rzeczo-
wej krytyki. Janusz )Iachnicki.
.-OLITYI\A. PUBLICYSTYK.\.
Czuma Ignac)' dr.: A b sol u t y z rn u s t r o-
j 0 w y. Lublin, 1934. Str. 253. flibljoteka l.."'ni-
"-ersytetu Lube I skiego.
Cicka\\a rozprawa 0 charaktcrze Daukowo-
pubJicystycznym profesora Uniwersytetu Lu-
belskiego, skierowana przeciw absolutyzmo\\i
ustrojowemu.
Autor dzieli swQ. prac
Da trzy cz
ci. Pierv.-
sza pod tytulem .
naliza ustroju" jest prob
rozbioru aparatu ustrojowego na jego cz
sci
(funkcja i wlad?a, kolegjum i jednostka. nor-
ma dzialania, kontrola, przymus). Autor '\\y_
st
puje przeciw tradycyjnemu schematowi
trzech wladz, twierdzQ.c, ie byl on zrozumialy
w czasie. gdy ustroj paiistwowy byl mniej
skompIikowany, oraz, ze nie odpowiada 'wymo-
om rzetelnej i uporzQdkowanej kJasyfikacji.
Cz\,sc dreg-a pod tytulem "Elementy abso-
lutyzmu.' ma na celu zgrupowac cechy i wla-
sciwosci funkcyj ustrojowych, ktore tworzyc
mog
absolutyzm ustrojowy.
Cz
sc trzecia pod tytutem "Filozofja abso-
lutyzmu" zajmujc si
filozoficznem uzasadnie-
niem absolutyzmu ustrojoweKo. St.anowisko
autora w tej materji jest zdecydowanie n ga-
tywne. Kazdy podmiot absolutyzmu ustrojo-
'\\ego, czy nim jest cesarz, czy prezydcnt, czy
kolegjum. jest ograniczony surowemi wi
zami
prawa moralnego, obejrnujQ.cemi kazdego czlo-
wieka. Cokol'\\ iek si
robi, winno si
zmie..cic
w granicach tego pra wa moralnego, iadna
funkcja nie uwalnia od tej zaleznosci. Rewo-
lueja bolsze'\\ icka byla naturaJnym, logicznyrn
s...."lltkiem i rozwini
ciem tej tezy, wedlug kt6-
rej "Iud" jest jedynym moralnym trybunalcm
/076_0001.djvu
76
NOW A KSI4tI(A
1934. Zeszyt II.
i r6wnoczesnie prawem moralnem spraw ludz-
kich, zatem ustrojowych i gospodarczych.
Autor nieslusznie interprctuje zasad
KeI-
sena "des Staates \V ollen ist
ein Sollen"
tak:ie w sensie moralnym, krytykuj
c takie
stanowisko. Mozna nie uznawac metody for-
malnej Kelsena, nicpodobna jednak zaprze-
czyc, ZC odl'oznia on bardzo wyrainie powin-
nose prawn
od powinnosci moralncj.
Ksi
zk
profcsora Czumy czyta si
z duzem
zainteresowaniem, tern bardziej, ze wiele przy-
klad6w zaczerpni
tych jest z poIskiego terenu
parlamentarnego. Antoni PCloctiatkowicz.
Srokowski Konstanty: N a c z e r won y ill
01 imp i e. Lw6w i Warszawa, Ksi
garnia
PoIska, Bernard Poloniecki. Str. 196.
Ksi
zka publicysty 0 dzisiejszej Rosji, napi-
sana popularnie, a raczej bal'dzo plastycznie
namalowana kilku plamami, kt6re daj
! obraz
calosci w tem zrozumieniu, ze takich plam moz-
naby namalowac jeszcze znacznic wi
cej, coby
jcdnak zasadniczego tenOl'U ksiQzki nie zmie-
nito; tak bowiem pIastycznic w tych kilku
szkicach autor podal nam obraz dzisiejszej
Rosji, nietylko w tern znaczeniu, jak ona wy-
sr]
da, ale i w potencjale, jak wygl
dac musi,
:5koro ni
rz
dzij. i rz
dzic b
d
ludzie przez
p. Srokowskicgo w
glem jego pi6ra a la
.Mehoffer naszkicowani.
Opisanych przcz siebie Iudzi osadzil p. Sl'O-
kowski w tie bogatem w "coule-ur locale", daj
c
czytelnikowi swietnie naszkicowany obraz
Kremlu, tej "dziwnej mieszaniny Azji i EUl"Q-
py - wloskicgo renesanSll, angielskiego go-
tyku w sutej op1'awie azjatyckiej, tatarskiej,
przcdewszystkicm zas tamcrlaiiskiej architek-
tury"... Na tIe tej mieszaniny wplyw6w wyst
-
pujij. wladcy Kremlu dzisiejszcgo i dzisiejszcj
Rosji 0 160 miljonach ludzi, a 1/6 kontynentu
swiata. "Wspanialszcj, a w kazdym razie ory-
ginalniejszej rezydencji nie posiada dzisiaj za-
den l"7.lJ.d na swiccie", ale tez i ten rZij.d umie
odpowiednio chronic te sk8l'by zabytk6w pl'zed
proletarjackim butem, jak tez umial uniedo-
st
pnic sam Kreml, symbol wtadzy nad RORjij..
W plastycznych opisach nie bmk w ksi
.lce
p. Srokowskiesro pikanteryj, jak np. wzmianka
o siostrze Trockiego, zonie Kamieniewa, Oldze
DaWYdowncj, kt6ra otworzyla wlasny salon
"w salonach caryc ros)'jskich, urz
dzaj
c tam
herbatki, r6znc rauty, nawet zabawy tanecz-
ne" .
Ludzi szkicuje autor po mistrzowsku. Czyto
b
dzie- mowa 0 Stalin ie, czyto 0 "niebywalej
maszynie do rzij.dzenia", czyto 0 przeszlosci
Stalina, ulubionego przez klel' studenta teolo-
gji, czyto Stalina jako zamachowca a obecnie
dyktatora Rosji sowieckiej, z kt6rego oczu
"patrzy cala tajcmnica Azji", plastyka opis6w
jest wr
cz fascynuj
ca. Tij. mctodg. maluje
nam autor Molotowa, Andreja And1'ejewicza
Andrejewa, SYI"Cowa, Kaganowicza, Ordzoni-
kidzeg-o, jedynego przyjaciela Stalina, Rudzu-
taka, czlowieka-wag
, Petel'sa, maszyny do
mi
sa, siekajij.cego bezwzgl
dnie wszystko, co
siekac kazQ. Plastycznie Sij. spol'tretowani W 0-
roszilow, Budiennyj i kandydat na N apoleona
Tucnaczcwskij. Plastycznie przedstawia nam
G. P. U., Uumacz
c przyczyny, dla kt6rych
bolszewicy powierzali szefowstwo G. P. U. Po-
lakom Iub
ydom. Mamy tu wi
c takie osoby.
jak: Dziel'ZyTIski, Mcnzyiiski, Jagoda, Trylis-
ser, Messing i wreszcie jedyny Rosjanin na
tym urz
dzie obecnie, Akulow. Nic zapomnial
tei autor 0 uwzgl
dnieniu rosyjskiej dyplo-
macji, wyznaczaj
c poczcsne miejsce Cziczc-
rinowi i jego "prokurentowi" Litwinowowi.
Nie jest tez pomini
te dyplomatyczne przed-
stawicielstwo Rosji, ani armja rosyjska.
W szystko jest naszkicowane kr6tko, lapidar-
nie, po mistrzo\Vsku.
\VladysJaw Wloch.
WYCBO\Y A
IE I SZKOLNICT\VO.
Bessen Sergjusz i Hans :'\'likolaj: P e d a-
gogika i szkoJnictwo w Rosji so-
w i e c k i e j. Rozw6j szkoJnictwa sowieckiego
i zmiany komunistycznej polityki oswiatowej
od l'ewolucji pazdziel'nikowej do kOr1ca planu
pi
ciolecia (1917-1932). Z oryginalu niemie-
ckicgo p. t. Fi.infzehn ,Jahre Sowjetschulwcsen
przelozyl dr. Adam Zielciiczyk. Lwow-'Var-
szawa. Ksi
znica-Atlas. (Bibljoteka Puekla-
d6w Dziel Pcdagogicznych T. 24). Stl'. 308
in 8??.
s. Hesscn jest emigrantem rosyjskim, mie-
szka w Pradze i wydaje tam czasopismo pe-
da
ogiczne "Russkaja Szkola za Rubiezom".
Z licznych jego prac mamy w przekladzie poI-
skim "Podstawy pedagogiki". obecnie wyszla
nowa jego publikacja, opl'acowana wsp61nie
z M. Hansem. 1\o1a ona do pewnego stopnia
charakter rewelacyjny. Autorowie podaj
za-
rys rozwoju i przemian pedagogiki sowieckiej
od I.. 1917 do 1932 oraz stan szkolnictwa,
/077_0001.djvu
NOWA KS14
KA
1934. Zeszyt II.
o ktorem mie1ismy dotychczas urywkowe
i czesto sprzeczne ze sob, v. iadomoSci.
Pierwsze pr6by bolszewickie miaty swo-
rzye idealm
"szkol
pracy" w atmosferzc
prawdziwej wolnosci i istotnego pnnownnia
ludu. Pod" aliny pod ten system klndli: Krup-
skaja (Lenino\\a) i Bloftskij. Wyksztalcenie
t. zw. politechnicznc powinien otrzymae kazdy
obY-\\atel. Xaj\..
zym idenlem jest praca.
W okresie tym "jednol ita szkota pracy. dzie-
lila sif na 2 stopnic: picrwszy dla dzieci od 8
do 13, drugi dla mtodziezy od 13 do 17 r. zye;:t.
Od r. 1923 zaczyna si
nowy t. zw. okn>q
epu (nowa polityka eJ..onomiczna), \\ ktO-
rym idealem staje si
kapitalizm paiistwo'\\ y
i dyktatura klasowa proletarjatu. Bardzo cie-
knwe i pouczajij.ce sq. szczeg61y, charnktery-
zujq.ce politykC szkolnQ. w tym okrcc;ie ni??'-
udalych i zgubnych eksperyment6w, jak np.
militaryzacja dzieci, 7. AnA rcbizowany samo-
rz.Qd szkolny i t. p.
Sta1inowski system "piatiletki U objQI takze
i szkolnictwo (w r. 1929). Zacze1y sie now??!
eksperymenty kosztem kilkunastu miljal.d6w
rubli. Rozwinieto nadmiemie przedszkola
i 8zkolnictv.o po'\\szechne, w kt6rem z braku
sil kv.a1ifikowanych zajeli miejsca ludzie,
umiej,cy zaledv.ie czytac i pisac. \Vielki brnk
okazal sie i w 8zkolnictwie sredniem,
a w szkolnch wyzszych, kl6rych stworzono
okolo 600, wyMadali uczeni 0 poziomie nauko-
wym naszej 6 kl. gimnazjalnej. Rozrost szkol-
nictwa w kierunku iloSci kosztem jakoSci by!
przy koilcu piatiletki w takirn stanie ie obe-
" . ,
cme mUSlal nasl4pic nawrot na calej linji.
Prz,fwrocono dawne 10-letnie szkoly srcdnie,
reaktywowa n '.
_ 0 ZnJCSlone uniwersytet y nnstu-
pll p , d \ '.
owrot 0 starycb, wyprobowanych me-
tod. gdyi eksperymenty pietnastoletnie oka-
zat. .
_ y . Ie ..proznern projekton. 6rstwem". 000-
me, Jak tv.;erdq autorowie _ doszl d t
ze zadn " d 0 0 ego,
.. e 1 ee pe da g O g . 1 zn . k ..
bI " c e Die mas UJ
Jut
o Icza ezerwone . ..
go ImperJahzmu, w ktorego
:r::
:dd
Chu znikaj
nawet resztki tego,
. goy JeSZCze nosie nazwe idealu pe da-
gogJcznego" .
Oceny kierunkow dz. 1a1 ..
h " ' la nosci wladz rzado-
wyc 1 t P o p I . -
. . ar I autorowie na of" "al h
dekretach sprawoz dan . h ICJ nyc
, lac , statysty .
lecz tu i owdzie Z nac . h ce 1 t. p.,
Ie naF.tawi. .
gracyjne U W d . . enle "eml-
. znsa Zle ksu
.zka .est ba
cenna, Z8'\\ iera P . J rdzo
0\\ azne "memento. t dl
chopnych eksperymenta to . a po-
roy, \V mnych kra-
77
jach, a p!"Zedewszystkiem u nas, gdzie niema
mi1jard6w na "eksperymentowanie".
K. Kr6lhiski.
Malt>cz)nska gwa i Gilewicz Alcksy: M a-
t e r j a I y i w s k a z 6 w kid 0 n a u c z a-
nia historji Ziemi Czerwienskiej
d 0 r. 1772. Lw6w 1933. \\ ydawnictwo Za-
kladu X arodowego im. Ossoliiiskicb. Btr. 110
(Sekcja Dydaktyczna Oddzialu L'\\owskiego
Polskicgo TownrzYf'twa Historycznego).
Zagadnienie regjonalizmu znajduje w Pol-
sce coraz v. iecej zainteresowania i zastosowa-
nia v.e wszystkicb dzialnch wiedzy i zycia,
gdy niedawno na partykularnc usilo\\ ania
spogl
dano z politowaniem, a nieraz dopatry-
wnno si
w tern szkodliwych separatyzmow.
A przeciez umHownnie czesci w natur
dnej
kolei prowadzi do obj
ia sercem tern
01.et-
szem caloSci. I dzis regjonnlizm przestal bye
straszakiem czy intruzem w zyciu kultural-
nem, ale zdobyl sobie pelnopra\\ ne stanowi-
f;ko i uznanie. \Vyrazem tegoo SQ. najnowsze
pl'ogrnmy nnuczanin, w ktorych zn
ndnienia
regjonalne \\ ysuni
te zostnJy niejednokrotnie
na plan pierwszy, jako punkt v.'Yjscia dla zbli-
zenia i nnaocznienia problematow zyciowych.
Dotyczy to przede\\ szystkiem nauki hi-
storji, zarowno w szkole powszcehnej, jak
w czterokln<;owem
imnazjurn nowe
o t
'pu.
Tu znaczna ilosc godzin przcznnczona zo-
stala na bistorj
regojonalnQ, zwi
zanQ natu-
ralnie w odpowiednich momentacb z biegiem
dziejow calego narodu. I tu leiy geneza pozy-
tecznej ksiQzki Iwo\\skich nutorow, ktorzy za-
interesowali sif przeszlosci
Ziemi CZC1"\\ ien-
skicj i zestawili obs7crny materjnl dla nau-
czyciela we wskazowkacb merytorycznych
i bibljograficznych.
A utorowie, motywuj,c swoje zaintcresowa-
nie i sam
prac
, zwracajlJ. bardzo slusznie
uwn
, ze doklndne zbadanie prze<;ztosci tej
ziemi kresowcj, znmieszknnej przez dwa wal-
cz
ce a bratnie narody, przyniesie w zrozu-
mialej konsekwencji pewne zlagodzenic anta-
onizm6w. Umiej
tne podkre
lanie nie wojen
bratob6jczych, nie wa1k spolecznych czy reli-
jnych konflikt6w, ale wy
itku tworczegoo,
wspolnej prncy kulturnlnej i gospodarczej,
'\\spolnie wylnnej krwi w obronie przed nie-
przyjacielem powinno bye i b
dzie tym kitem,
spajajQcym da\\"JIe rozdiwi
kj, balsarn(>m la-
godzQcym zajQtrzone spory.
/078_0001.djvu
=
NOW A KSV{ZKA
. --
1934. Zeszyt II.
7H
l\Iaterjaly i wskazowki podaj
we wst
pie,
jak wspomniano, szczcgolowe umotywowanie
a pozatem przyklady realizacji dia szkoly po-
wszechnej i c.Ila gimnazjum, zgodnie z nowym
proglnmern wytyczaj
ce tematy lekcyj rcgjo-
nalnych. Cz
sc wlasciwa pracy, to 9 rozdzial6w
chronolog-icznych od czasow pl'zec.Ihistorycz-
Ilych nz c.Io pierwRzego rozbioru Polski, kiedy
Ziemia Czerwienska dostala si
pod panowa-
nie Austrji. I tak okres I do polowy X wielm,
II do schylku XI stulecia, III do r. 1340, IV
do 14:34, t. zn. do zr6wnania Rusi Czerwoncj
z Koron
, V do unji lubelskicj, VI do wybu-
chu buntu Chmielnickiego, VII do pokoju kar-
lowickicg-o, no i VIII wiek XVIII.
Sam tekst obejmuje w kazdym rozdziale ze-
slawienie problemntow danej epoki, uporz
dko-
\vanych chronologicznic i rzeczowo, z wydzie-
leniem osobncm zycia gospodarczego i kultu-
l'alnego. Pozatcm kazdy rozdzial konczy
szczegolowa, starannie zebrana, doprowadzo-
na do ostatnich czasow bibljografja. I w tem
IE>zy wartosc tej pracy nietylko dla cclow dy-
daktycznych, ale i dla nauki samej, ktora zy-
kuje w niej doskonaly przewodnik bibljogra-
ficzny (lla pierwszej infoTInncji w zakresie
problemntow czerwonoruskich. 7.njrzy do nicj
zatem sluchacz uniwe1'sytetu i regjonalny
badacz w poszukiwaniu pierwszej informacji
nnukowej. Uwzglfdnienie Rzerokie historjo-
gl'afji ruskiej i rosyjskicj, oprocz polskiej, zn-
}lpwnia trwnl
wal.tosc. DlateA'o moznn jl} po-
lecic nietylko Imzdcrnu nauczycielowi historji
na terenie Ziemi Czerwieiiskiej, ale i knzdeL:u
intcrcsujQccmu si
temi zagadnieninmi \V SP01
sob grunto\\'11Y i naukowy.
Dalsze zeszyty w liczbic dwu, jakie przewi-
duj
autorowie, zawiernc maj
opraco\vnnie
czasow nowozytnych i najnowszych az do
chwili dzisiejRzej, oraz materjal bardziej zr6-
zniczkowany, Iokalny wed
ug- powiat6w i miej-
scowosci, zestawiony w sposob podobny, jak
w zeszycie omawianym. \V ten spo!"'
/079_0001.djvu
1934. Zeszyt II.
NOW A A.SI12KA
nych i jednoznacznych'. (ksi.Q.zka to, zresz1:4,
niezbyt fortunna). Xaletaloby tarnze dodac:
"Slownik frazeologiczny" A. Krasnowolskiego
(z dodatkami H. Gallego), wyd. 3 (Arct,
1928). T. zw. odnosniki W'zgI. odsytacze (str.
200) mog
bye nietylko pod tekstern, lecz
i po tekscie, co si
teraz coraz cz
4ciej robi;
zalezy to oczY'\iscie od tnm pracy. Xalezy tez
odr6iniac wykaz z r 6 del (str. 201) od wy-
kazu lit era t u r y przedmiotu; waine to
metodycznie. Co innego tei jest lit e r a-
t u r a danego zagadnienia, a bib I jog r a-
f j a. Mozna tez doktadniej poinformowac ezy-
telnikow cO do rOincgo rodzaju spisu tytul6w
rozdzial6\\ (str. 201). 'Wi
kszy naeisk naleza-
loby tei zrobic na skorowidz rzec7.0WY (str.
202). ::\Ioinaby tei w nast
pnyeh wydaniach
podac najwainiejsze v.skaz6wki, dot)ez,ce
przygootowywania r
kopisu do druku (spaejono.
wanie, kursywa i t. p.) oraz dotyczQce korekty
(,tr. 206). Do literatury (nie "bibljografji".
jak zatytutowano, str. 209) pozwole sobie do-
dae: J. .ur "Nauka i uczony'" ('Warszawa
1917); P. Chavigny "Organisation du travaille
intell
tuel" (Paris, Delagrave 1920). I t. d.
Podkrcslam - uwagi te w najmniejszym
stopniu nie umniejszaj, wartoSci ksi
zki p.
St. Rudniaiiskiego. Nie mozna wi
c nie zywic
szezercj wdzi
cznosci dla jej autora ze taka
wlasnie JegiQzk, wzbogacit nasze pi
miennie:
.wo. Kaidy, szczegoolniej pocz,tkuj,cy pra-
cownik umyslowy, powinien Ai
konieeznie
w te ksiQ7ke 7.aopatrzvc. _
. Henryk L taszyn.
KSL
ZKI DLA DZIECI I MLODZIE
Y.
Delmont Jouf: P r z y god y low c y
z w i e r z 'I t e g z 0 t Y e z n y c h. PfzeJozyt
W10dzimierz Topolin
ki. Bibljoteka T skier
47. Ksi,tnica-Atlas. Lv.ov.-Warsza"a. Str.
--'" 4 tablice.
OrY
inal niemiceki, z ktorcgo dokonano
przekladu n . tyt I .
Le .' OSI U .,20 lat lowow na gro-
w
o ZWIerzau. Trzeba przyznac, Ze tytul to
b Y f
Q te tkowo za.ch
cajijCY. :Mozna si4;! spodziewa':
'1 gorn te .
. . a rJatu, zebranego drog, bezposre-
.. eJ obserw .. d
i. y I . acJI, otycz
cego zarowno prze-
'ck' h . k
L
Ie, Ja 0 tez zwyczajow zwierz,t.
oWC8 nie ' . . .
\. ' _ zas myshwy, a Wlec czlowiek sty-
J:: s
ze ZWie
tami znaeznie blizej, niz
wiel e: o
strzalu, powinicn v.iedziec 0 nieh
z . C e 7 ' _ ardzo wiele, znae ich spos6b zycia,
. aJe no
'
??
"" l . e. Pa 1" do
kona
:r
79
"Dajcie nam zyc", bed,cy poboeznym niejako
produktem wyprav. y tov. ieckiej w gl'lb puszcz
podzwrotnikowyeh. To tez bior
c do r
ki ksi
-
l.k
Delmonta, bytem przygotowany na to, ze
znajde \\" niej materjal ")0 j
tkowo bogaty.
Dv.adziescia lat zawodowo pozna\\ae i studjo-
wac dzikie zwierz
ta. Toz to mozna tomy wy-
pelnic lektur.,od kwrej odeM\ac si
niepodobna.
Ksi
zka Delmonta przekonala mnie, ze mo-
inn bye znakomitym tow
zwierzQt, a j --17}('I-
czesnie nie miec ani odrobiny talentu narracyj-
nego. Poza pierwszym rozdziatem, b{!d
cym
autobiografjQ lowey i autora, a napisanym
dose zywo, wszystkie inne s
tak przelado-
wane gadulsh\ em, dy
resjami na przer6ine
tematy, ze ginli w tych odm
tach nawet te
szczeg6ly, ktore SQ wartc uwa
i, jak smicrc
samicy orang-utanga, przyjaiD autora z ka-
longiem, pornoc v.
jemna dw6ch antylop,
z ktoryeh jedna by'a slepa, i t. p.
Nie wiem. czy nie byloby pozyteczniej dla
czytelnikow ,,Eibljot.eki Iskier",
dyby za-
miast wiernego przekladu ksi
zki Delmonta
dac im odpov. icdnio opracowane przy
ody
lowcy na podstawie omawianej ksiQiki i innej
zapowiedzial1ej w zakonczeniu. S
dz
, ze w ten
spos6b moznaby podac istotn
i wartoSciowQ
treSe, pozba wion, nUZ4cego balastu niepo-
skromionego gadulstwa_
Przcklad dobry. Zcv. n4;!trzna strona wydaw-
nictwa bez zarzutu. Oktadka Sopocki bardzo
cstctyczna. Jan Grabowski.
'Iorcinck GUf';taW': Gwiazdy w studni.
Po\\iese dla mlodziczy. Z 7-miu ilustracjami
w. swierczyiiskie
o. NakJad Ksi
arni
w.
Wojciecha. Poznan (bez roku). Str. 277.
Morcinek to literacki synonim Gornego
I
-
sks. Jeg'o dojlZala sztuka prLybliza nam t
dzielnie
coraz bardzicj i zadomowia nas
W niej juz nictylko mglistemi uczuciami, ale
wszechstronnl) znajomosci:J krajobrazu sl
-
skicgo i spraw tych Judzi, ktorzy, wychowani
w t\\ ardych warunkach nieustannej walki
o kawatek ehlcba, SQ w jakis mily spos6b m
-
drzy. Pracuj
od stuleci w ci
zkim znoju, mie-
)zkaja w prostych chatach, buduj, cudowne
ko
doly w odwiecznym wtasnym stylu, mo-
wi-}. jezykicm prostym, ale w twardych rysach
ieh twarzy i w zyJastyeh muskularnych ramio-
nach n iema ani sladu rezygnacji. tycie jest
dla nich czems nieskoiiczcnic wiekszern, niz
" ,
Z i stra\\a, i to
I:-" ta cudow-nn m
.r. -
/080_0001.djvu
80
NOW A KS14
KA
1934. Zeszyt II.
slQska. ktOra z kart ksi
zek .Morcinka prze-
mawia do nas przepi
knemi prowincjonalizma-
mi i archaizmami polskiemi.
zycie sl
skie jest takie zgota inne w po-
r6wnaniu z p61nocneini i wschoelnierni, czy po-
ludniowemi dzielnicami Polski. ze losy Kryski
i Hanysa przy calem serdecznern i zywem
zainteresowaniu, jakie musz
budzic w czytel-
niku, znikajQ co chv...ila z pol a uwagi wobec
krajobrazu, warunk6w zycia i tej jakiejs
oszcz
dnej mowy sl
skiej. kt6ra w niewielu
slowach wyraza wielkie troski, serdeczne, gl
-
bokie uczucia i powszechno-Iudzkie t
sknoty.
Morcinek umiat nawet w tej ksi
zce ella
mlodziezy strescic caty sw6j kochany sI
sk.
Np. glodny Hanys syci dokuczliwy gl6d garst-
k
grochu. uszczkni
tego z plesniej
cej gro-
chowiny kolo zagrody sk
pej i ztej s
siadki.
Gospodyni wypada na niego z wrzaskicm i wy-
ZYVlia go od ztodziei, chociaz Hanys tlumaczy
jcj uczciwic, ze jest glodny, a ten groch prze-
cie jest przeznaczony tylko dla kozy i nie taki
znowu kosztowny. Starcj sknery to nie wzru-
sza. wi
c ostatecznie Hanys idzie precz. Chce
mu si
pic i dlatego kieruje kroki do ir6delka.
ale po drodze powstaje wazne pytanie, czy po
grochu mozna napic si
wody i czy mu ziar-
na nic nap
czniejQ. w zol
dku, jak p
czniej
na misie, gdy lezf! w wodzie. Biedny czlowiek
nic moze chorowae, wi
c Hanys odmawia so-
bie wody. Ten drobny szczeg61 jest wysoce
charakterystyczny.
l\Uodych czytelnik6w porwie. oczaruje i za-
chwyci opowicsc 0 Krysi i jcj losach siero-
cych. ale po najr6zniejszych perypetjach
wszystko konczy si
dobrzc, a to wlasnie czyni
zadose wymaganiom serdecznego optymizmu
dzieci
cego. Obrazki
wierczynskiego s
bar-
dzo ladne, a gwiazdy widziane ze studni bie-
daszybu wyznaczaja gl
bok
perspektyw
tej
poezji szczerej, kt6ra stworzyla
ksi
zk
.
Pawel Hulka-Laskowski.
Porazinska Janina: K to s pie w a, t r o-
ski r 0 z w i e w a. Przyslowia i pogwarki
polskie, opracowanc dla mlodziczy i doroslych.
Lw6w 1934. Naklad i wlasnose K. S. Jaku-
bowskiego. Str. 110, mala 8??.
Tytul myli; 0 spiewie i mowy niema; "dla
doroslych U rownie zb
dne. Z "Ksi
gi przy-
sl6w cc AdalbergQ\vej wybrala autorka okolo
2000 pozycyj, przysl6w (tych najmniej) i sen-
tencyj (tych najwit;ccj; mi
dzy niemi SQ i ka-
lendarzowe, najniepotrzebniejsze). Od 8tr. 90
id
"zlecenia: znajdi przyslowia, kt6re majQ
ponizsze znaczenie" (np. plotka, obludnik, pi-
janstwo i t. d.). Foljant Adalbergowy mlo-
dziezy niedost
pny, wifi)c takie jego spopula-
ryzowanie, takQ wymian
dota przyslowio-
wego na drobn
rnonetfi) mozna z dobrem sumie-
niem szk61kom polecic, tylko na milego Bo-
ga! sk
d autorka wie, ze una mile Bogi" "si
-
ga czas6w przedchrzescijanskich" i t. d., alez
to zart, nawiany przez lacin
(u Adalberga
jest tylko: na te bogi). Niekt6re objasnicnia
mylne, np. zbijanie b
k6w, Uuczenie garnk6w,
niby w obl
zeniach (!); inne niepotrzebne, np.
ananasy. A. Bruckner.
LITERATURA PI
KNA.
B:J.kowski Stanislaw: K u p r z e I
c z y. Po-
znan 1933. Ksi
garnia J. Dippla. 8tr. 48.
Mowi gdzies Fichte 0 zrnuszaniu do rozu-
mienia. Poezje BQ.kowskiego nie nalezf! do
latwych, brak im bezposredniosci wrazen op-
tycznych, i z niematerjalnej refleksji czytel-
nik musi sobie odtwarzac obraz materjalny.
Bye moze, iz inna kolejnose wierszy tego
zbiorku ulatwilaby czytelnikowi orjentowanie
si
w tej postaci wizjonerstwa, W kt6rem
zdaje si
bye rozmilo,vany B
kowski. Szuka-
jl!C najlatwiejszego przejscia z prozy powszed-
niej do jego poezji, zn
lazlem go w "Bialej
siostrze", czy1i w wizji pustki, kt6rQ zadna
t
sknota wypelnic nie zdola, jak zadna pustka
nie zdola pozrE>c t
sknoty. Za kla
ztornym mu-
rem biala nieznana siostra, tresc czyjcgos snu,
czy sarna moze sen tylko, zjawa nierealna, sa-
mej sobie niepoj
ta?
B
kowski stara si
przeniknQc w gl
b swia-
ta, w system at swoich poetyckich personifi-
kacyj i dlatego daje imiona rzeczom nienazwa-
nym i nieuchwytnym, stwarza sobie topogra-
fj
i geografj
uczuciow
, wdaje si
w jedno-
stronne rozmowy ze zjawiskami i wytwarza
sytuacje marzen sennych, gdy sami jestesmy
tw6rcami i spozywcami obraz6w i dramatow,
i chociaz jednoczy nas tajernnicza synteza snu,
jestesmy przedziwnie rozszczepieni w tworc
i tw6r. W utworach B
kowskiego te personi-
fikacje niezawsze SQ dose sugcstywne j w do-
znaniach czytelnika pozostaje jakas rcsztka
zastrzezen przeciw takim np. zwrotom, ze
"slonce zamkn
lo oczy', albo w apostrofowa-
niu czasu: "Blyskawic
\V przyszJosc lecisz".
/081_0001.djvu
1934. Zc
zyt II.
NOlVA KSVltKA
81
To jest poetyckie, oczywiscie, ale to utrud-
nia wrazeniom szybkie powstawanie i jeszcze
c;zybsze przemiany we wzruszenia innej kate-
gorji. " tadnej
ztuce elementamosc nie jest
t..ak nakazana, jak w poe7ji. .Jesicnin, Verlaine,
Wierzynski bio
odrazu i bezposrednio pierw-
sum slowem, samym jeA'o dzwi
kiem, rytmem
wiersza. Piesn musi bye lekka. B
kowHki re-
zygnuje z tego i daje szereg przeslanek, jakby
stwarzal tlo dJa v.-zruszenia, a dopiero potem
rzuca slowo zakl
cia. Zdaje si
,
e wiersze
jego zyskatyby ogromnie na bezposredniosci
uczucia i bezposrednioSci obrazu. Vt takim n p.
ladnym wierszu ,,\Viosna u obraz "tryskajQ-
cych zieleni fontann" jest troch
zulyty i psuje
nastroj. Daleko Jepiej zbudowany jest wiersz
,,0 wielkiem potwicrdzcniu", ale abst.rakcja
nagl6wka jest jakas strasznie dlu
odystan-
sows i pozbawiona dostatecznie bliskicj per-
spektywy. B
kowski to talent, kt.6ry musi
usilnQ prBC4 wydobyc si
ponad siebie i poza
siebie, aby trafic bezposrednioSci4 wzruszen
do licznych sere.
Pawel lIulka-LaNkm'iski.
Czekalski Eustachy: \V s rod bur z y. Po-
wiese. Warszawa, 1934. se, str. 243. Powszech-
na Spolka Wydawnicza ,,Ptomieiiu.
W naszych opowiesciach czasu wojny
uwzgl
nia si
zazwyczaj momenty batali-
s
czne Z ieh skutkami, lub 1ez fragmenty z zy-
cIa . zohIierskiego. 'V ciQ.z oczekuj'l t
giego
reahsty obrazy polskich udr
zeii w dobie oku-
pacji. Orgje rekwizycyj, okradanie ludnoSci
cYWiln
j z wszelkich srodkow e
zystencji, ruj-
no,,:a?le celowe zycia gospodarczego a jedno-
czesll1e szalbierstwa okupantow, ich d\\ uJieo-
wa, .c
sto naiwna polityka kaptowania zwo-
JenDJkow bo k .
, 0 zY oncentracYJne, pods
pne
Proby O rgan .. ,
lZO\\ ama spoleczenstwa dla cel6w
wla
nych - cale to piekto trzyletniej m
ki
wYmszczone g d . ..
to 0 naro u zawlera w soble az nad-
mater J "alo w dla po . ,.. .,.... d
. wlesclOplsarza. nle ano
nam JesZCze w te e d . d . .
t J ZIC Zlme utworu synte-
ycznego.
. p. E. CzekaJski oddawna obserwuje czujnie
ZYCle 'V
jed ar
zawy. Jego "Szeroki Dunaj" jest
S to flll._
naJJepsZ
'ch powiesci, osnutych na tIe
sUl.1A6w b .
Zda 0 yczaJowych Starego Miasta.
wato sip Z . e . _J. _
. '" OPOWIauame W srod bul'zy'
uZUPelnl wi
. " ,
w Ilas aS
Je l.uk
, jaka daje 8i
uczuwac
:-tety z;m PO\VJeSClOpisarstwie wojennem. Nie-
s ytut utw oru ob " - . . " d .
leCUJc WJeceJ, mol aJc
autor. Ci
zkie Jata okupacji odtva.ana Czekal-
ski stylem telegraficznym, ukladaj,c wyda-
rzenia jako daJekie, dalekie tlo wtaSciwego
toku opowiadania Niekiedy (aJe bardzo rzad-
ko) wtr
ci jakis charakterystyczny wypadek
obyczajowy, jak np. scen
w dniu oKloszenia
na Zamku niepodlegloSci przez Beo;;elera, gdy
golodne baby napadly na Starem Miescie na
niemiecki woz wojskowy, natadowany karto-
flami, i iolnierz pilnuj
cy nie mogl zapobiec
splondrowaniu wozu. Baby zacil)A'nieto na po-
licj
i tam postanowiono je ukarae grzywn'i.
Dialog jednej z takich bab z of ice rem jest wy_
borny. Chciano z niej zedrzec dziesi
c ma-
rek, - zadowolono si
d\\ udziestoma feni
a-
mi, bo to byl caly jej maj'ltek
Istotny "romans" w ksiQzce CzekaJskiegoo
dose luino I
czy sie z Uem. :\Iogtoby bye tlo
zupelnie inne przy tych samych charakterach.
Dzieje matryrnonjalnc dwoch panien przewal-
skich. Magdzi i Heni, z ktorych jedna zdra-
dzana jest haniebnie przez meia - profesora
uniwersywtu, a druA'a porzuca m
za dla nie-
ciekawego kochanka a potem, porzucona przez
kochanka, znowu wraca do m
za - rozwija
Czekalski z dose przenikJiwQ anaJiL
duszv
kobieeej. Zwlaszcza zywot uczuciowy Heni
tworzy z talentem. Nie znajdziemy w caJosci
gl
bszego spojrzenia na zycie, ale - jest
narracja plynna, zajmuj
ca.
- J an Lorentov. icz.
Kiedrz} nski Stefan: T war z e be z m a-
s e k. Powiesc. Nakladem Trzaski, Everta i Mi-
chalskiego. 1934.
Spolecz('..!.stwo - to pasazcrowie statku ply-
n,cego po po," ierzchni oceanu. Kie va. ie one cze-
stokroc jul nietylko 0 tern, jaki jest nurt te-
go zywiotu, ale na wet nie wtajemnicza sie
'\\ podpoktado\\ e zycie marynarzy i maszyn,
wywoluj
cych efekt ruchu teKo st.atku, a wi
powodujQ.cych bieg kolejnych etap6w doczesno-
sci ludzkiej - od portu x do portu y i t. d.
Cz
sto ezlowiek w dziwncm 7apami
taniu sie
przebiega okres swej w
dr6wki od kolebki az
do trumny, widz
c jeno skutki "czegos", zazy-
waj
c po drodze owocow "ezegos", a nie zna-
jQc ani przyezyn, ani kultury gleby. ktora
owoce te wydala. 'Wejrzenie pod poklad, uka-
zanie dna oceanu. wytlumaczenie tych lub in-
nych zjawisk spotecznych, demaskowanie ba-
tamutnych pozorow, odkrywanie nurtuj
cych
\V gl
bi zycia przyczyn - wszystko to jest
/082_0001.djvu
Ho)
I.- ._
NOW A KSJ.;:12KA
1934. Zcszyt U.
mozolnem zadanicm pewnych gal
zi nauki
o1'az pewnych rodzajow literatury. Nauka czy-
ni to w sposob moze nieco nudny, jakby nie-
osobi ty i uogolniaj
c3 - syntetyczny. Obo-
\\ i'}.zkiem lite1'atury jest \\
chwytywanie od-
cinkow zycin i dawanic barwnych, pltlsuj
cych
przekrojow. Pierwsza - jakby scg1'('
ownla
tylko fakty, druga - z fak-t6w czyni juz szko-
I
z
'cia. Kiedrz) itski nalezy wlasnie do rz
du
holduj
cych tej zasadzie pisarzy. Postacie je-
o - to nie figury puszczone w rucl1, a ma-
j'lce odegrac komedje, CZ)o d1'amat na zadany
temat i zejsc ze sceny do rekwizytorni, aby po
zmianie masek wyst
powac znow i znow w in-
nych 1'olach. 8'1 to zywi ludzie "bez masck" -
ludzie calkowici. Koncz'l si
na oczach czytel-
nika, niby wypalaj4ce sie stoczki, i tylko
obraz ich pozoslaje mocno wyryty w pami
i.
RozrOzniamy ich juz w otaczaj
cej nas, 3zarej
ma
ie, \\ ystrzcgamy si
ich, lub im wspotczu-
jemy. Kicdrzynski, pl'owadz
c czytelnika ,LJ.-
wil
mi sciezkami najtajniejszych drgafl duszy
ludzkiej, jakby uczyl go zycia. W utworach
swoich 6i
ga aZ na doo poczynan ludzkich. ??
A d'1o ich - to nie iwirowaty, czysty poklad
:- l"Umienia, ale czestokroe bagno. "Twarze bez
masek" - to wlasnie ludzie rosn'lcy na jcd-
ncm z takich bagien 8tolecznych, bag-ien wy-
dajf,!.cych kwiaty 0 dziwnie chorobliwej u1'odzie
lycia oraz zdradliwc, ci'lgn
ce w nurt, pn'lcze.
\\-idzir>JY tu jeden z tych fragmcntov. zycia,
ktore powstalo dzi
ki wojenn)"m drozdZom,
rozsadzaj
c)-m przed\\ ojenn
tkanke spole-
czenstwa. Jest to ferment - moze wybucho-
\\ y, a moze k1'ystalizujl)cy nowc zycie po osa-
dZt:'niu bezsilnycl1 juz met6w na dnie. Dwa ga-
tunki mik1'obow opanowaly to tycie, v.rywoJu-
j:t.c p1'zerost, lub zanik dranki spolecznej.
ierv. szy - to mikrob powodujQcy jak,s po-
ol. OrT'Q. e I e p h ant i a s i s, czy tez raka. Jest
) z
dza szybkiego i latwego wzbogacenia sie
cuclzym k08ztem. Drugi mikrob - kurczlj.cy -
winny sposob atakujc zycie, a jest nim po-
w
zechny brak zaufania. \V tej "konsteIacji
< ..')n r!czn.!j" .icruj
hicny posrodku zal
knio-
\'ch lad ba1'anow, nieumiej
)'ch skupic sie
Ie. ob1' ny przed niemi. Jednakze ,,7.10",
d
-
"
z natury swej pa.c;orzytem, moze istniec
Jlko dzi
ki temu, ze istnieje przewazaj'lce,
two1'cze i ]tarmillce je "dobro" - jak powiada
.1uto1', czyni
c z tej wia1'Y p1'zewodnin my
l
'wC'
Ii -
zh i.
\liecz. JB1'oslawski.
MakUbZ) nski Kornel:
pie w a j Q. c y d j a-
bet. Lwow 1934. 8??, st1'. 288. Nakladcm K. S.
Jakubowskiego.
l\Iakuszyiiski nalezy do nieIicznej garstki
najweselszych ludzi w Polsce. zyjemy, zda 8i
,
w czasach, gdy "difficile est satiram non sc1'i-
bere", - on zas powtarza sobie za Polem:
"chociaz to zycie plynie po grudzie, jak mi
Bog mily - nieili SQ ludzie!U I smieje sie,
'mieje z najblahszego powoduo W pismach
jego iyeie - to pieni
cy sie puhar szampana.
a ludzie WSZ) scy S'l "bardzo kocbani", "zacni",
czcsto nawet popro
tu "swi
ci". Sklonny do
m ilej przcsady, zarowno w zacl1wytach. jak
w dorywczej ocenie zjawisk spolcczl1ych. pisze
z nieslycbanQ. latwoscilJ_ Sypi'l sj
, jedne po
drugich, opowiadania, szkicc, ksi'liki dla
mJodziezy, a nadewszystko - feljetony. 'We
'\\ szystkich iskrzy sie mlodzicncza, frenetyczna
radose zycia, we wszystkich rozb1'zmicwa
okrzyk: swiat jest cudny, a nnjcudniej
ze jest
Zakopane z Karpowiczem, brydzem i nar-
tami! Fanlazja poctycka nadaje grotesko-
wym opisom autora wiele polotu, a styl jego,
latwy, czysty i gi
tki, muc;uje rowniez po
,oS7ampanc;ku". Szkoda tylko, ze podk)ad ideo-
logiczny tego smiechu i usmiechu niezawsze
jegt dostateczny. Pragne10by si
1'az po 1'az
mocniejszcgo akcentu satyry, czy nawet ostrej
karykatury. Ale coz robie, kiedy ludzie 51)
taey "kochani" a 'wiat jest uki "cudny"? ...
Makuc;;zyilski nie zdaje sobie sprawy z v.la-
snej niekiedy jednostajnosci; smieje si
weiaz
jed1U!.kowo, smieje si
na cat:} Polsk
. "Niech-
zc mu b
dzie na zdro\\ ie!" - powiedzmy jego
j
zykiem i zobaczmy, jakie pr??'teksty do smie-
chu znalazl w swym ,,
piewaj=Jcym djable".
Ot..zymalismy nowy zbior feljetonow, tych
feljetonow. 0 kt6re ubiegaj'l si
dzienniki
a za ktoremi przepadaj'l czytelnicy. Lwi2J
cz
c zbioru stanowi, rozigrane wraienia
z podrozy. We Flo1'encji, "najpi
kniej8zem
obok Pary
a miescie na swiccie", Makuszyii-
ski 1'ozmawia sobie z djabtcm kamienn
rm,
ktory siedzi gdzid na murze starego domn.
Szczel'ZQ do siebie z
by bardzo we
olo. po-
tem - z djabelsk
werw1J. podana "Pochwal a
Bokacjusza", a raczej bara:;zkowanie rozba-
\\ ionego feljetonisty z tym czaruj
cym koleg'l
z p1'zed 5zesciuset lat. 'Venccji nalezal si
hymn, ale
o mu
iat Makuszynski pr7cpleSc
smiechem, aby v. koncu 2Bwolae niemal l)ate-
t}'cznie: ..
yj wi
.1"I" perto bezccnna!" po
/083_0001.djvu
1934. Zeszyt II.
l\.on 1 KS14ihA.
6m
tna".ej wizycie u sw. Franciszka z Asy-
iu - nieco pospiesznych (0, jakze pospic-
sznych!) obsenoacyj z ,,zycia paryskiego".
Inny ton, jeszcze swawolny a jut chwilami po-
Jrt
biony, ma opis podr6zy statkiem polskim
po Baltyku z l
dowaniem w Tallinic i VI IIel-
sinki.
srodkoW':J cz
sc zbioru stanowiJJ feljetony
biez
ce. A wie<: wiz
-ta \\ ielkanocna u Kaspro-
wicza z melancholijnem wcstchnieniem: tlO, ja-
kiez to dalekie \\ spomnienia owego zlotego
dnia, kiedy 6i
milowali ci wszyscy, co w iy-
wym ogniu kujlJ slowo"; nieszkodliwe i we-
sole przemowienia z powodu ..zjazdu kole-
zenskie
o"; kilka mitych fantllzyj, wysnutych
z zycia dziennikarc:;kiego; kilka feljetonow
..\o\arszawskich"; wreszcic trzy rozswawolone
groteski "z niedoli brydtowych". Naogot-
lektura pelnn wdzi
ku, srniechu, humoru i slu-
szne
o przeswiadczenia, ze si
to przeczyta
z rozkos
pod c
-"s Viyp oczynku.
J an Lorentowicz.
lickiewicza Adama ..D z i e I a w s z y s t-
k i e". zebrane i opracowane staraniem Komi-
tetu Redakcyjnego. Wydanie dokonane z mocy
uchwaly Sejmu Ustawoda\"czego Rzp. Pol.
z dnia 18 grudnia 1920 roku t. V VI XI
\. v. ' , , ,
ejmowe WYdanie dziel Adama
lickiewi-
cza, Z\\ane tak dlatego, ze dokonane z mocy
uch,:at.y Sejmu Ustawodawczego Rzeczypo-
pohteJ Polskiej, post
puje powoH naprz6d.
Z 16 zapowiedzianych tom6w ukazaly sie jut
ztery tomy prozy, ktore obejmuj
pisma fi-
omatyczne, rozprawy estetyczno-krytyczne
artykul y P is an P . I - '
e W Ie
rzym Le, Ksi
gi N (1-
rodu Polski ego P . - . .
. , rzemo\\ lCDla I Rozmowy.
Rozm owy Z ' I . k - -
", IC lCWICzem podane w roz-
nych pa . tn- '
I nu
lkach i zapiskach, zebral Stani-
aw Pi g oii Sta . .
. .. nowl
one orygmaInosc tego
\\ k .y
wnlctwa i choc przy studjach nad Mic-
lewlCzern m b .
bo uszl) yc traktov,ane k r.vty cznie
z pewno8ciR n. ,
.. or 1(
Zawsze dokladnie i ze zro-
zunnemem 1'zec
b . .
dja k I . .-.7 y,y Spisane, niemniej stu-
8Zo"", u atwiaJQ znakomicie. a szerokim rze-
. U& czytelnik6w . I . .
stac Poety. FpecJa me bhsk
czyni
po-
WYdawnictwo 0 - 1m .
ma c1..- k P1f
eJ formie zewnptrznej
AUira ter nauk "
\\Ydanie dziet M'
wo:popularny. B
dzie to
nane na P .1 .1ckleW)cza koml)letne, doko-
ou!:!tawl(
aut f . .
ogra ow I druk6w pier-
83
wotnych, opatrzone gruntownemi w rzecz
wprowadzaj
cemi przedmowarni i komcnta-
rzarni. Dodajmy, Ze cena za calosc wyn Osic
ma 90 zlotych, a kazdy tom przeci
tnie 600
stron zawiera.
Do pracy stan
Ii sami specj, alisci t. zw.
..mickiewiczjolodzy". Jak doUld, w wydawnic-
twie pryrn trzyma prof. St. Pigon, nietylko
dlatego, ze najwi
ej dzial6w obj
l, ale i dIa-
teg-o, ze najwi
cej musial dla nich zrobic stu-
djaw i archiwslnych poszukiwan. Filomatyzm
opraco\\ al AIeksander Lucki.
Xiema firednio wyksztalconego Polaks,
kt6ryby nie znal caJej poezji Mickie,.. icza,
z prozij. jcdnak rna siC rzecz inaczej. Prze-
klady prelekcyj w College de France i arty-
kula" w Trybunie Lud6", nie byty dostatccz-
nie rozpo\\ szechnione, pisma filomatyczne
mog
zaj
c tylko historykow. Przcmowienia
w Kole Towianczykow nie b
d
dost
pne bcz
komentarzy.
A jednak duchowa postac Mickie" icza zu-
pemie pra\\dzi
ie w \\yobrazni naszej bez
jego prozy si
nie odbije. To t('z wi(>Ik3
wdzi-:cznose nalety si
obecnym sejmowym
edytorom, ze tak starannie proz
mickiewi-
czowsk, wydaj:) i tyle zmudnej i mozolnej
pracy wkladaj
\\ c wst
py i komentarze. Do
pcwnelrO stopnia mog
one zastJ}pic samQ. 11" 0-
nografj
l\Jickiewicza. I tak Lucki poda!
\\" przedmowie historj
Towarzystwa Filoma-
tow. Pigoft "''Pro\\ adza nas szcroko w swiat
fiIozoficznych ). rcJigijnych pOIrI
d6w Mickie-
wicza, zy"'zyiiski w jego pog-I
dy e
tetyczne,
prof. h.ozwadowski zastana\\ ia si
nad jego
j
zykiem. Metoda W).dawnicza przypomina
metod
prof. Jana Czubka, ktol"4 on w swych
wydawnictwach stosowat. To jest zreszt
bal'-
dzo dobrze. Wydawnictwo zyskuje na przej-
rzystosci i l:Jczy w sobie, co naog61 jest tak
rzadkie a za \\ sze pozyteczne, charakter nau-
kowy z popularnym. St. Szpotanc:I(i.
"ilasze1\ska "anda: T r z e cia s i 0 s t r a.
powiesc. Poznan. NakJad Ksi
lrarni sw. \V oj-
ciecha. 1934. BO, str. 321.
P. \Vanda MilllszewI'ka nal(1zy do najplod-
niejszych i najpracowitszych naszycb powie-
Sciopisarek. Zaczfla pisac w r. 1921 i od tej
pory ogtosila juz dwan
cie powiesci. ..Trze-
cia siostra U rozni si
tonem ogolnym od po-
pr7('rlnich utworow autorki. P. Milaszewska
/084_0001.djvu
84
NOW A KSVl2KA
1934. Zeszyt II.
jest rozkochana we wsi polskiej. Trudno jej
uwierzyc. ie swiat dworu poJskiego, tak 00-
gaty w tradyeje, maj
cy dIa niej tyle czaru -
moze zgin
c na zawsze wskutek wiclkieh prze-
obrazen spoleeznych w nowej Polsce. 'Wi
ponety je
o maluje z wdzi
kiem. z e
zaltaej
,
z rozmodlenicm niemal.
Rozktadanie na obrazach samych barw ja-
snyeh grozitoby zawsze jednostajnosciQ elek-
tow; konieczne SIJ nietylko SwiaUa, ale i de-
nie. Te cienie przyjic moglJ, wedlug p. M Ha-
sze" skiej, tylko z miasta. Takim cieniem
w pogodnej b
dz co b
di egzystencji rodziny
Komornickieh jest zywot najmtod!oOzej, ..trze-
dej siostry", Aldony. Porwalo j
miasto i -
zniszczylo. Ojea jej zamordowali bolszewicy,
matka z rozpaczy wpadla w obl
kanic. Aldo-
na wycho\\< ywala sj
u swej ciotki, ktora wy-
szla zamQz za Franeuza i zamieszkala
'\\ Sz\\ajcarji. Pozostawiona wlasnym instynk-
tom. Aldona zeszla na ..zlQ drog
". Wyrosla
na niepokoj4ca, egzotycznQ rosline przedziw-
nego powabu. CiQ.gnie za sob" sznur \\ ielbi-
deli, zatro\\ a ich swym napoty dcmonicznym
czarem i spala sie sarna w o
ji bezladnego
zycia, podsycanego narkotykami. Staje si
wkoneu tancerk& i spiewaczkQ. kabaretow
,
nudzi si
kochankami i krotkic swe zycie kon-
ezy samobojstwem zapomocQ zatycia zbyt
wielkiej dozy weronalu.
Opowiese sWQ rodozyla p. Milaszc'\\ska na
tTzy plany: dzieje pozerajQCej a nicpodzielanej
miloSci wybitnego lekarza, Ryszarda Jarzem-
skiego do Aldony; zycie domowe rodziny Ko-
mornickieh i jej stosunek do "wyst
pnej" sio-
stry; wreszcie tajemniczy swiat szalu i samo-
udr
czenia Aldony. Z tych trzech akeyj -
najciekawiej (niekicdy z polotem poetyckim)
rozwin
la p. Milaszewska mek
duchow
Al-
dony, ktOrej portret nalezy do najlepszych jej
studjow psychologicznych. Postac wycienio-
wana jest niekiedy po mistrzowsku.
..Epilog" powieSci ma juz zadanie moraine.
Autorka obawia sie. aby ezytelnik nie pozostal
pod trujl}c)"m urokiem Aldony. ,,Bog - mowi
siostra rozbolatego doktora Jarzemskie
o -
stworzyl dusz
Aldony jako pryzmat, w kto-
rym roz8zczepHy si
nasze duszc. Bog z niej
uczynil filtr, przez ktory przesQczyly sie na-
ze uczucia, bysmy sie lcpiej, gl
biej poznali.
Riedy mysli nasze stan
si
czyste, a wszyst-
ko, co w nich bylo m
tne, opadnie na dno.....
Obav.iam gi
. ze czytelnik nie znajdzie " du-
szy AJdony
niepokoj
orchidee...
owego npryzmatu". ale raczej _
i poci
gajQc" ksztattem i barwQ.
Jan Lorentowicz.
X ocwida C) pcjana: R 0 z p raw k i e pis t 0-
I a r n e. Zebral i wydal Zenon Przesmyeki (Mi-
riam). \Varszawa 1933. Edycja z funduszu Le-
opolda 'VeUisza. Sklad gt6wny w ksiegoarni J.
Mortkowicza.
rOd czlonkow naszej "'.ielkiej Emigracji
we Francji ustaJil si
zwyczaj rozsylania przy-
jaciolom. a nawet ..wrogom polityeznym" t.
zw. "pisemka". Emigrant, pozbawiony moino-
sci oglaszania drukiem swyeh poglQd6w, za-
siadal do pi..ania i mozolit sie nad przepisywa-
niem swego "piscmka u w tylu egzemplarzach,
He ich przy
otowac zdolal. Zwyczajowi temu
holdowal r6wniez w pewnej mierze N orv...id,
ktory druku w czasopismach nie szukal, ale
posylal swym przyjaciolom, zamiast Iist6w.
cale rozprawy. Tern sie jednak rOznil od swych
poprzednikow, ze poprzestav.al na jednym
egzempIarzu s......yeh rozwaz.an.
Miriam zebrat i oglosil siedem takich ,,roz-
prawek epistolarnyeh u . 'Vazne SQ wszystkie
wskutek swego nurtu ideowego, kt6ry plynie
rownie:i w utworach poetyckich Norwida i po-
zwala zrozumiec je nalezycic. W pierwszej za-
stanawia si
nad istotQ ludzkosci. rasy i na-
rodu. "Ludzkosc - mowi - ja nie wiem, cO
jest ludzkosc'! - ona, nie istniejQc rzeczywi-
scie, abstrakcjlJ tylko swie
jest, ins p i r o-
wac moze i po winnA , i inspiruje tez. ale 0 b 0-
wiQ.zywac nie rna sity. Narody co inne-
o - te sQ, te zyj
, cierpi
, drgajq. - te ist-
niej
c prawdziwie. nie jui ins p i r u j, jako
ludzkosc, ale 0 bow i , z u j
rzeezywiscie".
Bardzo aktualncmi stajlJ si
uwagi Norwida
o rasie. "R a s a - mowi albo pie m i
(mo-
ralnie rzecz bior
c) jest przeczeniem, jest od-
l
czeniem. jest negacj, - 0 n a j est, b 0 s i
r 0 z n i, ale sity d
czenia pod kart smierci
miec nie moze. Owszem, zy je przeczeniem, po-
trzebuje \\Toga, by okazae, ze jest jemu prze-
ciVw"11Q, ze sie r6zni i czem
cis cale innem jest".
W rozprawee nastepnej zastanawia si
nad
RtarQ f.prawQ. "Ilosci i jakosci", dowod1
C, ze
,
"m n 0 g 0 S C, I i c z b a, w i elk 0 S c mole bye
tyJko zasadQ i prawem tam, gdzie j a k 0 s c i
niema" .
Bardzo znamienny dla calej tworczo
ci Nor-
wid a jest list 0 c z y n i e. Zaleca v. nim Nor-
\\ id, aby ,,nie przedsiebrac nic, coby nie byJo
/085_0001.djvu
1{t34. Zeszyt II.
NOW A KSVltKA
85
sum i e n n i e-o I' y gin a 1 n e m. Wtedy kat-
dy upadek zORtawi po 50bie nastf;1pstwa zy-
,,"otne, czyli z w y c i est w e m
zie (lubo
mniej lub wi
ej zupemem). Rzeczy naslado-
wane nie maj
nast
pstw, tylko maj, rozklad
. d .,
I rozpa .
Reszta rozprawek po,," stala z wydarzen oko-
licznosciowych. Z powodu przyslanych mu poe-
zyj Romanowskieg-o pisze Norwirl (prawdopo-
dobnie do \t. Pa",liko", skiego) 0 sile i energji,
roz",..ijaj,c tez
, te "energja to sila radujQ.ca
si
z siebie samej, iz 8i
zapoznawa,
e jest.
Sila zas jest to energja zap 0 m i n a j Q. c a
s i
w d 0 pel n i ani u eel 6 w'. KonczQ. ca-
Jose zbiorn uwagi
orwida 0 ttumaczeniach
.
z Byrona, 0 dcklamacji, wrcszcie gorzka glos-
a 0 "Sob6tce U , "wydawnictwie na I'zecz Inwa-
hdow Literatury Polskiej" z takim wnioskiem,
ktory dzis jeszczc nie stl'acil, niestety, 8wej
wymownosci: "Po kwestji wloscianskiej, pier-
'" sza rownie doniosla i z po
dku nas
pliwa
jest kwestja 108u umyslowych robotnikow.
Ona stoi na tej cionioslosci nie z woli tego
a tego pisarza lub jegomoscia, ale z natury
rzeczy. To wi
wcale w Polsce nie wyjQtek...
to wszyscy (moze z arcymalym wyj:).tkiem pa-
ru szarlatan6w)u.
Jan Lorento,,'icz.
K
R
o
Tor u n p I' a c u j e n auk 0 w o. Praca na-
ukowa skupia sie w Toruniu w tamtejszych:
To\\.
auko\\em i Instytucie Baltyekim. Pier-
wsze pORiada trzy grupy wydawnictw: Rocz-
niki Tow. Xauk. w Toruniu, Fontes, i Zapi-
ski Tow. Nauk. w Toruniu.
wiezo wyszedl
:m tom Rocznika, ktory obj
l pierwszy tom
(
tr. 390) "Dziejow politycznyeh Torunia
U schylku Rzeczplitej" 1742-1793, piora dr_
St. Wale
i. "Zapiski", istniej
ce od 1908 r.,
wydaty zcszyt jubileuszowy (t. IX, 99-100),
poswi
ony 700-leciu Torunia. Zeszyt zawiera
dwie rozprawki kg. A_ Maiikow
kielto 0 bisku-
pach: Janie Clare i S. Stodewcsehcr; prace:
St. D
browskiego 0 portalach bramach i sie-
nisch torunskich 17 w. (32 'tabI.) wreszcie:
T. Mikulskiego: PieMi ludowl} 0 Toruniu. _
In
tytut Haltycki wydal od 1928 r. kilkana-
:
le to
6w po", aznych dziel historycznych,
onomleznych, etnografieznyeh etc.
S.I 0 W n i k t a c i n y 8 r e c1 n i 0 w i e c z-
n e J. POlska A kad . U .. .. K
k . emJa mleJ
tnoscl '" ra-
OWle opraeo . f
-. WUJe undamentalny slovmik la-
cmy sredniowi .
b . . eczneJ. Dotyehczasowe zasoby
z 10roweJ pI'
1 . ka acy przekroczyly podobno pol mi-
Jona rtek.
Slownik k .
nos i . .
m 0 r s I. Akarlemja Umiejet-
PlzeJeta od L. . M k ... .
ce nad I . 19l ors leJ I RzcczneJ pra-
po skun sl own . k . k ...
0 0Wa I lem mors 1m fman-
... nYm pn M '
przez W . k ez . S. Wojsk., a wydawanym
czy. W ,
!s owy .Instytut Naukowo-\Vydawni-
gji tnorsk:szav.le
owstal komitet terminolo-
I{]('czkowsk:: na ktorego C2ele
tanlJ,l prof. A.
N
I
Ii
A
U s taw a bib I jot e c z n a. Sprawa
usta\\y bibljoteczn('j staje sie znowu aktual-
na: 7ainteresowala si
jej losami Polska Aka-
demja Literalury, co wroL.Y pehni
cie projektu
ustawy na forum parlamentarne i nadanie
mu wreszcie v. aloru obowiQ.zujlJcego. "ykona-
nie ustawy, nakladaj
ej na gminy obowiQzek
utrzymywania bezplatnyeh bihljotek, rozlozo-
ne ma byc na okres dzie
i
ioletni, w ciQ
ktorcgo
mina bedzie musiala urzQdzic bi-
bljotek
.
ie bedzie to obowil!zywato g-min Ii-
cz
cyeh mniej nii dwa ty
i
ee mieszkancow.
Duze miasta zrnuszone b
d
utrzymyv. ac po
jednej bibljotece na kazde 26 tysi
ey mie-
,
Rzkailcow. Bibljoteki samor74dowe zakupy-
waC b
mogly tylko ksi,iki zalecone. Usta-
\Va nie wzmoze przcto produkeji tanddy,
ozywi jednak bezw2!tpienia rueh ksifg-arski
\\ Polsce.
R 0 s y j s k a e n c y k lop e d j a lit e r a-
t u r y. \Vyszedt sioc1my tom wydawanej
w Mo
k'\\ ie "Literaturnaja enciklopedija".
Zav. iera hasla: Marlinskij - nemeckaja lite-
ratura, ktorej poswit,:cono jednQ dzjesi
t& du-
zego tomu, 1icz
eego ok. 1700 lamow. Z posrod
obszernicjszych opraco\\ an zwracaj
u\\ agf:
Iajakowski, mienszewizm w nauce literatury,
metody przedmarksowskiej wiedzy 0 Htera-
turze. Milton, M i c k i e w i c z, Moliere, \rau-
passant, narodowa literatura, murzyi1ska Ii-
teralura, Nickrasow. Przedplata na t
ency-
klopedje jest jui zamkni
ta. Otrzymuj, j,
tylko dawni abonenci. Nie
tety, niewieJe k
iQ-
znic pofskich do nich si
zalicza.
/086_0001.djvu
--
------
NOWA KSlr{iKA
1934. Ze!';zyt II.
86
Hen riG h con znalazt w Polsce tmma-
czk
w oRobie p. Beaty Obertynskiej, kt6ra
spolszczyla jego "Drog
krzyzow
", maj
c
ukazac sie w wydaniu ksi
zkowem.
His tor j a s z t u k i. Brak og61nego
polskiego zarysu dziejow sztuki w swiecie wy-
pelnic ma trzytomowe, zbiorowo opracowane
dzielo pod kierownictwem prof. Tatarkiewi-
cza i prof. G
siorowskiego w cdycji OssoIine-
um. 'Vyklad na poziomie naukowym, przezna-
czony jest dla szel'okich k6t B
dzie to pier-
wsza tego rodzaju historja sztuki, opracowa-
na przez uczonych polskich.
C z e s k a m 0 n 0 g r a f j a 0 G rot t g e-
r z e. Instytut Slowianski w Pradze wydal nie-
c1awno ksi
zk
Fr. Taborsky'cgo: Arthur
Grottgcl', jeho laska a diIo (jego mHosc i dzie-
10), bog-ato ilustrowanij. Autor najobficiej ko-
rzystal ze znanej pubIikacji 'Michala PawH-
kowskiego i Maryli W olskiej: "Artur i \Van-
da, dzieje mHosci A. Grottgera i W. Mon-
ne", wydanej w Bibljotece Medyckiej w 1928 r.
o Con r adz i e - K 0 r zen i 0 w ski m na-
pisal ksi
zke (jeszcze nic wydan
) p. .J. H.
Retinger, kt6ry pozostawal z autorem "Lor-
da Jima" w zazylych stosunkach i nalezal do
tej gal'stki Polakow, z ktorymi Conrad nie
utracil kontaktu. P. Retin1{er redagowal swe-
o czasu w Krakowie Miesiecznik Literacko-
Artystyczny, jcst tez autorem szeregu prac,
m. in. nieznanej u nas monografji 0 sztuce me-
ksykanskiej. Zaj
li sie r6wniez Conrad em po-
lonisci: prof. .Tozef Ujejski wyklada 0 nim
obecnie (w czwnrtki od 5-6) w Uniw. War-
!';zawskim. Prof. Manfred KridI z Wilna ma
pr .tygotowanf;\. 0 Conradzie prace, ktorej fra-
ment o
to!';il. Zarys monograficzny, z uwzgle-
dnieniem polskich wplywow na Conrada,
opracowuje p. \Vitold Chwalewik, ktory opubli-
kowal 0 nim kilka waznych szkicow.
I 0 n 0 g r a f j e Nor \V i d a. 0 zaintere-
sowaniu badawczem popzjami i zyciem Norwi-
da swiadcz
mnozQce si
publikacjc oraz cze-
kaj
ce drulm monografje: Zygmunt 'Vasilew-
ski ukonczyl zarys monograficzny, w ktorym
poddal rewizji dotychczasowp s
dy 0 N or-
widzie i postac poety w nowem, krytycznem
ukazal swietle. Dwic rozne, gotowe juz, mono-
grafje poety posiada prof. Stanislaw Cywin-
ski, kt6ry w Uniwersytecie Batorego w WiI-
nie w latach 1930-33 wyglosil ogolem -
136 wyklad6w 0 Norwidzie. Dzi
ki temu Wil-
no stalo sie najzywszym osrodkiem zaintere-
80wania N orwidcm. Przygotowan
do druku
pl'aCe 0 poecie ma rowniez prof. Adam Czart-
kowski, ktoremu powiodlo sie uzyskac bogat
,
nieznanQ korespondencje N orwida z Konstan-
C"j
Gorsk
oraz obfity zbior rysunlcow.
P r ace 0 \V y s pia n ski m. Przemyslaw
M
czew!';ki ukonczyl obszern
monografj
o tworczosci 'Vyspianskiego i zlozyl jQ Kasie
1m. Mianowskiego. Prac
por6wnawczij. 0 twor-
czosci literackiej i plastycznej Wyspiaiiskiego
}1rzygotowuje dr. Tad. Makowiecki. Jcdcn
z rozdzialow tej pracy przedstawil '\Varszaw-
skiemu Tow. Nauk.
Reedycja bibljografji Finkla.
Rozpocz
ty w 1931 r. uzupemiony przedruk
"Bibljografji historji polskiej" Finkla prze-
rwano po dwu ze!';zytach. Obecnie prace nad
nim wznowiono i dalsze zeszyty SQ juz w pie-
czolowitej korekcie Polskiego Tow. Historycz-
ne
o we T lwowie.
Bibljografja czasopism pol-
ski c h. 'Vazna w rozwoju nauki polskiej S}1ra-
wa opracowania bibljografji zawartosci na-
zych czasopism ub. stulecia - wp
zla w no-
w
faze rozwiQzania: postanowiono prac
t
podzielic mi
dzy srodowiska uniwersyteckie.
We Lwowie uczniowie prof. Eug. Kucharskie-
go robiQ te bibljoA'rafje za lata 1870-1890.
Dotychczas opracowano piec rocznikow, zYRku-
jQc materjai nader obfity, gdyz uwzgledniono
rowniez teksty literackie. Nieduz
pomoc na
te niezmiernie zmudn
robote otrzymano z Ka-
sy im. Mianowskiego.
W s t u I e c i e "P a n a Tad e u s z a"
wzroslo znacznie zaintere
owanie badawcze
tem arcydzielem. Oprocz ostatnio wydanego
dziela prof. Pigonia, przYA'otowal p. Mieczyslaw
Opalek prac
p. t.: "Stulecie Pana Tadeusza".
Badanie starych drukow pol-
ski c h. Systematycznego zbadania drukow
polskich XVI \vieku podj
l sie dr. Kazimierz
Piekarski, kt6ry objezdza wszystkie bibljoteki
i przeprowadza na miejscu studja. Rezultatem
tych badan najlepszego znawcy starych dru.
kow jest wiele odkryc dotychczas nieznanych
edycyj oraz wydany ostatnio pierwszy tom
"Katalogu Bibljoteki Kornickiej", zawieraj
cy
polonica XVI w., alfabetycznie ulozony spis
1.655 tytulow, oraz spisy wedle prowenjencji
i chronologji.
Lis t y K r a sin ski ego. Wiadomo, iz
setek nieznanych listOw Zygmunta Krasinskie-
go zazdrosnie strzegij. rodzinnc archiwa spad-
/087_0001.djvu
87
NOWA KSI.il1hA
1934. Zeszyt II.
kobiercow poety. 'Viele jedn:!lk niezmiernie
ci kaw)ch jego II )W rf'''lpr zono po rotnych
czasopismacb i v.-ydawnictwach. Zebra
j
i w jednym tomie oglosic postano,,;1 prof. T_
Pini. B
dzie to zbior najobszerniejszy rlotych-
czas i nigdy i.adnem wydaniem zbiorowem nie-
obj
ty. Dodac wypada. Ze poJoniki zupetnie
zapomnieli 0 Krasmskim. Od czasu wydania
monoJn'afji Piniego (1928) nie uka7ala si
zatlna 0 poecie praca. Moze zbJilajQca si
setna rocznica w
'dania "Nieboskiej komedji"
pnypomni poe
.
Lis t Y S i e n k i e w i c z a. DotYchcza.
nie
mielismy zadnego wytlanego zbioru kore
pon-
c)('ncji nutora "Quo vadis". Poszczeg61nc listy
os:rlaszali: Ign. Chrzanov.ski, Zygm. ,\\Tasilew-
ski. Jozef Birkenmajer i in. Dopiero o..tatnio
") zedl pierwszy spory zbior 43 Jistow Sien-
kiewicza z okre
u lat 1879-1912, pisanych do
Wind. :J.oziiiski('go. Adama Krechowieckiego
i prof. L. Finkla. Listy te przynoszl} wiele
zczegol6w do biografji Sienkiewicza. do dzie-
j oR jego tworczoSci i dzialaJnosci spolecznej.
7 brat je opntn::yl komentarzem i wydal p.
F. Bostcl (Pamictnik Literacki XX, 4 i odb.).
S
_ u I e c i e ,.Z ems t y'. Premjera tej ko-
medJl odb]tla 8i
17 lutego 18.'34 roku. Setna
-ocznica arcydziela min
a w Polsce bez echa.
'': I 0 d z i m i e r z t uta w ski. W Kra-
kOWle zma1't dnia 22 lut ego b ' WI d .
. . r. s. p. 0 ZI-
mien::
utawski, brat stryjeczny nieZyjq.cego
poety .J
rzego. 7marly wiele lat poSwi
il gro-
madZ(""1lU art) ..yczne J ' p ..:;.... n.
- ..
lZny po "y_
':nnsklm,
bleraniu listow poety tudziez stu-
dj 1. nad .Jego tworczosciq.. Niestcty bardzo
maIO ogJoslJ z t y ch b ad '
. an za zycia. Pn::ygoto-
"at zblorowe
ydanie list6w .,.
ktorych najwi k . . WysPlansklego,
kolekcja '
zy zblor posladat. W spaniala
"JasncY' po d s. p. Wlodz.
ulawskim (obecnie
w owy po zmarh'm ) .
najrychle J ' P r z .,
Puwmna jak
CJsc na wJasn .
b . ,
stwo'WVch z' . 08
Z lorow patl-
. ?? antm WYCIQgajA .
wa r
ka han d! . -rca Sl
po ni, chci-
ana nle roznies'
.
bezeennych dziel sztuk. . .Ie po DWlecle tych
B . 11 pamlQtek narodowych
erent Jako tl .
t - T"" . U m a c z Z t
s 3 Nletzschego (dot .," a r a u-
czekal' 8i
dopiero teraz
d Pl
C WYdan) do-
przekladu. w ktorej S p' ostreJ kl,)' ly ki te
o
k Ikana. cie zdzn hi., j .. lenkowski przytoczyl
. "k me pnelozo h .
zrozumlanych (:\Iysl Narod XI nyc 1 nie-
frontacja z oryginalem . . V, 11). Kon-
'}"WNietz
chego n' l
nYch polskich prze.kla-
lerowJUe obfil"z
. de t b I
na Ypon.
M i c h a I C h 0 rom a it ski. uwienczony
pierwsz
nagrodQ. Akademji Literatury, napi-
at d\\ie nowe powiesci: "Skandal w Wesolych
Ba
niskach", i "Szpital Czerwonego Krzyia".
Obecnie przebywa w Zakopanem, gdzie pracu-
je nad powieSci, osnuq. na w,tkach podhalail-
skich. Pierwsza c
sc powieki ma nosic tytuI:
.,Schodami wgor
", druga "Schodami wdcSr'.
K u I t u r a i 0 sob 0 w 0 s e. Pod takim ty-
tulem ukaze si
drugi tom wyboru my
licie1i
po]skicb W opracowaniu dr. Bogdana Sucho-
dolskiego. Tom ten zawierac
zie dzjaly: re-
ligja, etyka, nauka, sztuka. gospodarstwo, zy-
de prawno-polityczne.
Bib 1 jog r a f jaW i elk 0 pol ski. Hi-
storyk dr. Andrzej Wojtkowski, d3Tektor Bi-
bljoteki Raczyiiskich w Poznaniu. opracowal
obszern, bibljografj
historycznq. Wielkopol-
ski. Dzielo to ukaze si{! w czerwcu b. r., 0 ile
zbierze si{! trzysta os6b, ktore zobowil).zQ.
i
wplacic 60 d. (rataml po 6 d.). Przedplat
oglosilo poznaitskie Tow. \lilosnikow Historji
(Archiwum Paristwowe na Gorze Przemyslawa) .
U n i w e r s y t e t w Tor u n i u. W pocq-
tku marca b. r. odbyte w Tonmiu narady
przedstawicieli duchowienstwa, wladz rz,do-
wycb, szkolnych, Komisarjatu RZQdu w Gdaii-
8ku oraz Instytutu Baltyckiego - wyJonily po-
stu1at utworzenia wyzszej uczelni w Toruniu.
N arazie istnieje projekt utworzenia trzcch
"ydzin16w: teologicznego, humanist
"czne
o
i przyrodniczego. Seminarjum Duchowne z Pel-
pJina ma bye przeniesione do Torunia. Obsa-
dzenie j'1l1ych katedr nie natrafi na trudnosci.
ZredlU.owanie niedawno 60 katedr w uniwer-
sytetacb pol!;kich gwarantuje ob!':adzenie uni-
wersytetu toruiiskiego najwybitniejszymi uczo-
nymi.
auk a pol s k a w G d a n sku. Czcion-
kami Drukarni Gdallskiej ukazal si
szosty
tom "Rocznika Gdanskicgo", organu Tow. Przy-
jaciol Nauki i Sztuki w Gdansku, obejmujf1.CY
jedenaScie po\\ aznych prac historycznych. tyczQ-
cych si
dziej6w Pomorza i Gdanska. Rocznik
zawiera 01. in. bibljografj
kaszubsko-pomor_
skI! za 1931{32--0pracowan
przez W. Pniew-
skiego. Pr6cz Rocznika, Gdanskie Tow. przy-
jaciOl S auki i Sztuki \\
.dato osobno 22 pra-
ce, w tern duz:j. antologj
,.1lorze polskie
i Pomorze w piesni", oraz monog-rafj(! zbio-
ro\y:) , poswi
con
wybitn{lmu pisarzowi i pa-
trjocie polskicmu \V Gdaiisku. ](>k
yko
rafo\Vi
'fron
ov. juszowi.
/088_0001.djvu
88
NOW A hS142.KA
1934. Zeszyt II.
B
B
J
o
I
L
I. SLO\\-XIKI. EXC\ k.LOPFUJE 9 DZIEf..A
TRESCI OGl>L
EJ.
Enc) klopedja Powszechna. L"'ltima Thule,
z. 132, M. Pod redakcjij. dr. St. F. Michalskie-
go. 8?? od 705-768. W. (1934). Ultima Thule.
3.80
II. BIBLJOGRAI-"'JA. hSltG07.X A WSTWO.
ARCHI" A, BIBLJOTEKI. 'I [;ZE.\.
Bibljofil polski. Z. I. Pod rerlakcj
Jana Lo-
rentoVricza. 8?? 95. \'l. 1933. F. H. . . . 10.-
Trese: Od wydawnictwa. Lorentowicz J.-O bi-
bljofiJstwie slow kilkoro. Lewenstam Ludomir-
Vl sp61czesny ruch bibJjofilski w Polsce. Ko-
czorowski Stanislav. Piotr - Polskie Tow.
Prz)"jaci61 Ksi
zki w Pal') zu. Ty::.zkie", icz Sa-
muel-Oficyna florencka. \Voinicki Kazirnierz-
Bibljofilstwo powojenne we Francji. K. \'". -
'" azniejsze tow. bibljofil6w we Francji. K.
\V. - 'V aznicj
ze per'jodyczne wydawnictwa
franc. poswi
cone znawstvlU ksil)zek i bibljo-
filstwu. Ettin
pr Pawd - Ruch bibljofilski
w Rosji Sowieckiej. Tyszkie\\ icz S. - Bibljo-
filst\\ 0 \\ toskie. Ettinger Pawet - Zdobnic-
two ksiJ1.zek w
iemczech. Ettin
er Pawel -
Exlibrisiana. Srod wydawnictw. Notatki histo-
ryczne. Kronika. Bibljografja polskich \\ ydaw-
nictw bibljofilskich.
1;ebrowska 7ofja. Przeglad bibljograficzny
dydakt,..ki l.istorji 1918-1932. 8?? 14. Lwow
1933 1.-
III. TEOLOGJ \. nlSTORJA I ORG.\SIZ_\-
CJA hOsCIOf _\. DZIFL.\ TREsCI RELIGIJ-
NFJ I DEWOCYJrr;FJ.
Aass:rimsson Dr. E);
tein (w. XIV). Lilja.
Piesn do Matki Boskiej, ze staroskandynaw-
skiego oryginalu przelozyl Leon Rzy!'>zczew-
ski. 8- 33. Krakow 1934. \Vyd. Kc:.. Jez_ -.50
sw. \u
ust)n. Panst.",-o Boze. II. ks. \ 111-
XIV. Z laciny przetlumaczyt i objasnienia na-
pisa! ks. \\llarlyslaw Kubicki. go 402. Poznan
193.1. ,hn Jachowski. Pisma Ojcow KO!5ciolu
t. XII. . ...... _ . . . 16.-
DukoYt ski A. ks. dr. prof. U. W. Sakramen-
talny charakter malicnstwa. 8 0 31. \\F. 1934.
1.-
Chmielnicki Z
gmunt ks. Gdzie Piotr, tam
KOSci6t. 16' 30. Luck 1933. ".yd. Diecez. Inst.
Akcji Kat. w Lucku. N. 4. \V. SkI. K. s. \'".
-.10
CieRz)'nski Nikodem Ludomir ks. Hoczniki
Katolickie na rok Pan
ki 1934. T. XII. \Vsp6l-
pracowali XX. dr. Karnil J. Kantak, dr_ Jeizef
Luczak. St_ Misiaszek. Tadeuc:.z Rzewuski
i prof. SL Torosiewicz. ge XII, 508. Pozna';
1934. Autor. SkI. K. s. W. . . . . . 8.-
". Franciszka z .\sliu. Morllitwy i piesni.
Tlumaczyla Mnrja Winowska.
o 66. W. 1934,
Verbum ....,... 2.50 opr. 4.75
Grabowski Jan ks.
auki reko)ckc
'jnc dla
G
R
F
A
J
A
mlodzidy szk61 powszechnycb. ge 182. Kielce
1934. Autor_ Skt. Semin. Ducbowne . . 3.30
Gueranger Dom Prosper. Rok liturgiczny
T. V. Wiclki Post. \V przekladzie polskirn wy-
dali ks. dr. St.
\Vietlicki i ks. H. Nowacki.
8" 516. Lornza 1933. ....... 6.-
J ezus Euchar) styczn). naszyrn podczas ziem-
skiej podroiy przewodnikiern. Szereg kazan
o Xajswi
tszym Sakramencie. Z niemiec. prze-
robit O. lreneusz Kmiecik. ge 93. Lwow 1934.
Nakt. 00. Reformatow ..... 3.-
Jei l\Iateusz ks. E
zorty dla rnlodziczy
szkolnej. ROCL. III. 8?? 417, V. Krakow 1932.
Autor. SkI. K. 8. W. ...... 6.-
Kornohis Jan ks. dr. Niepokalana drogo-
wskazern w rozprz-::ieniu do!>y obecnej. Cz)-u-
nia na rn. Maj. 8- 160. Kielce 1934. Autor. SkI.
Sernin. Duchowne .. . .. 2.75
11alenka Slu.i;ka Boza.
Iarja Aniela 1913-
1919. 16 0 101. Krakow ID34. \Vyd. Ks. .Jez.
Mlodzi Ulubiency .Jezusa XII. .. -.60
Marja Lo) ola Matka. Spowierli i Kornunja
dla tych, co cz
sto prz}'st
puj
do kornunji sw.
Tturn. z ang. pnez
Iarj
Koirnian6wn-:. 16'
167. Lwow- 1934. Bibljoteka Religijna _ 1.40
""cior 1'. ks. dr.
a gruzach zburzonych
oltarzy. 8- 12&. \V. 1934. Wyd. Ks. Pallotynov..
- .80
l)adacz Vllud).slaw ks. dr. Obowh
zki ka.
planskie w ustawodawst" ie synodalnem VI Po].
ce odrodzonej. 8?? 40. W. 1934. Autor. SkI.
Przegl
d Katolicki ... .. 1.-
R) bus Benr) k ks. Kolegjala w Puttus1..-o
i jej kapituta. 8- 64. Lodz 1933. Wyd. Ap. Do-
brej KsiQ,zki. Libraria Nova .. _ . 3.-
R:
'C('rz K rucjat}". Albert Loiseau 1914-1928:
16?? 93. Krakow 1934. Wyd. Ks. Jez. Mlodzi
Ulubiciicv Jezusa XIII. . . . . . . -.60
spie"
ik ko",cieln
. Kieszpory po po]sku
i po lacinie. 16 0 47_ \\'. 1934.
yd. Kc;. PaUo-
t .
ynow .. ,. ....... - .....
Szukal
ki Jan ks. prof. Katechizrn dla wyi-
szych oddziatov. szkoly powf'lzechnej. Cz. J.
o wierzE>. 8?? XVI, 360. Potulice p. Naklo 1
34.
N aklad Sernin. Zagran. .... 4.80
Toth Tihamcr. Chrystus w cicrpieniu
w ch",ale. przeklad z rnadziarskiego Roberts.
Olear. ge 304. KrakO\\ 1934.
akl. ks. dr. F.
[achay. Pisma 1. VI. K. s. W_ ., 6.50
T" orkov, ski S1. X. 1\Isza Sv..;
ta. TlumBC
nie z }'Iszalu cz
sci stalych z krotkiem ob13.
snieniem
pielini rcligijne. 16 U XVI, 192. '.YO
1933. Autol" .......... -.;)
Urban Jan k
W poszukiwaniu czlo\\j
k8.
go 30. Krakow 1934. \\'yd. Kf:. Jez. Odbltk
z przegl. Pow. .... ..' _.5
ZY"'e Siowo. Materjaly i dyspozycje do "-:d
kladow, pogadanek i dyskusyj. wyda\\ ane p
redakcj
ks. \Yitolda Klirnkiewicza. ge 4. $'1
znan (1934). Wydawn. Zjedn. Mlorlz. 15
Ostoja ... . . . . . . . . po -. '
X. 5_ Brzuska Eug. ks. Bog jest!
/089_0001.djvu
1934. Zeszyt II.
".0 n A K S I ('f t K A
89
N. 6. Grelewski Stefan ks. dr. Istota i przy-
rnioty Boga.
N 7 - Dlaczego nalezy czcic Boga.
N: 8: - Chwalrny Boga rnodIitw
.
N. 9. Klimkiewicz Vol. ks. Chwalmy Boga czy-
nem.
N. 10. - W duchu i w prawrlzie. .
N. 11. Rozkwitalski ks. dr. Wiara dOJrzatego
czlowieka.
N. 12. - Pogl
bienie wiary.
1\. 13. - trod!a w
tpliwoSci w wierze.
r-;'. 14. Grelewski Stefan ks. dr. B,dirny apo-
stolarni zblspumych.
X. 15. RozkYritalski Its. dr. Szczticie Viiary.
X. 16. ".1'%01 Ludwik Its. dr. 0 zabobonach.
X. 17. Rozkwitalski ks. dr. Religja sp ir.}ilyZ mu.
S. 18. - Cuda spi ryt.yz rnu.
X. 19. I\.rzymiiLski W. ks. Dziv..y bypnotyzrnu.
X. 20. Grelewski Stefan Its_ dr. ".yznania pro-
testanckie w Polsce.
X. 21. - Badacze Pisma
w.
. 22. - BaptYSci i adwentysci.
. 23. - Kosci61 Narodowy.
N. 24. - 1\larjav. ici.
IV. FII.OLOFJA. PSYCIIOLOGJA. ETYK_\.
Fra
menty filozoficzne. Ksi
g-a Pami
tko-
wa ku uczczeniu 15 lat pracy nauczycielskiej
w Uniw. Warszaw. prof. Tadeusza Kotarbin-
skiqw. 8' 214. W. 1934. Nakladern uczniow.
kt. K. M. .......... 9.-
Trese: przedmov.a. Lista osob. kWr)'ch nakla-
dem .zo
la .WYdana Ksitlta. Tematy wykla-
dow I cWlczen seminar. i proserninar. ogloszo-
nych pncz prof. T. Kotarbif1skie
o w latach
19
8--1933. "-ykaz prac prof. T. Kotarbin-
s
lego "';ydanych w latach 1913-1933. Ho-
SI.at on Jani!!a - 0 prawornocnoSci indukeji
lpotetyc
neJ: I\.reczmar Jerzy - Rowno-
naczno
, wleloznacznosc, znaczenie. Osso,,"-
)far!8 -
loralnosc jako fakt spoleczny.
p';O
kl St. :- 0 subje
y\\ izmie w estetyce.
. .. I
ntom - Uwagt 0 zagadnieniu defi-
I
t! z
Q
lku przyczynowego. Poznanski Edw.
reni: n fi z e y l k
r A s le b k. .7 k
oj
cie prawdy na te.
I. 0 oems I Bol 0 k I . h
uproszczeni h k. . . - 0 eJnye
Le I.. k . ac a sJ
rnatykl uontologjiU P rof.
",ntows te g o S z teJnba D . .
. ci . rg Ina - AnalIza po-
i
. przypadku. Przyczynek do slownika fi
ozo . le
n('go. \Y allis- W alfisz Miecz _ 0 -
zumtemu pierwiastkow . .. ro-
w dzielach c;ztuki St
n;eds!&W1aJ
cych
. reszczema w J{!Z. an
.
\". }IA TF." -\ TYK \
XArKI PRZ'\ ROD
icZ E
\ . .
eta Sot::ietatis BotanieorUID P 1 .
daJrtor K. Bassalik. 1933 V 1 0
DJae. Re-
<-31-480, 2 tablice. W i9 3 0 3 . P X . . N. 3. 8' od
Ski K. M_ ... o. Tow. Bot.
Tre
: Szejnm
'A1
k sa . . d ' . . . . 10.-
za .&. . n er - O bse -
z;ycta nad tworzenie . _ rwacJe
u_ skretnicy. Badian Jan
Sit
lrenoid6w
glezne nad miksobakter. Ba
ma cytolo-
Dabko,", ska Irena __
fJ
P
I I YanglUrn fuseum.
a erJa y do flory Pole-
!;ia. Pastewski Jozef - 'Wpl)
cial koloido-
wych na pobieranie soli CaCh przez korzenie
I'osl in. Moycho \V aela w - Badania nad pro-
teaz4 u Bact. prodigiosurn. \\- oycicki Z. -
Quelques remarques sur la meiose chez l'hy-
bride sterile de Nicotiana atropurpurea. W 6j-
cicki S. - Matcrjaly do poznania okresowoSci
pobierania skladnikow pokarmowych prZE>Z
rofiliny o?dobne. Cz. I. Ztocienie i popielniki.
Pawlowski Bogumil - No\\e stanowiska
rlwoeh rzadkich roslin W' Tatrach. Szymkiev. icz
Dezydery - Etudes climatologiques XXIII.
XXI\".
Dobranieeki Stanislaw i Slifirski Kazimierz.
Analiza figur liczbowyeh Lay'a i Rusieckiego.
Skrot prac)- wykonanej w Inst. Kauk. w \Yar.
pod kierunkiern prof. S. Raleya. ge 3;. z 6 rye.
,,- 1934 X. K.. .. _ . . . . 1.20
I ubelski S. Zadania i twierdzenia z ogolnej
teorji liczb cz. I. 8. II, 111. W. 1932. SkI. K.
M. odb. \Viadorn. Mat. t. 34 i 35.. . . 6.-
)lasze",'ska-Knappe Janina. W sprawie psy-
chologji ptakow odpowiedi dr. J. Sokolow-
skiernu. 8 0 10. LOdz 1932. odb. z Czasopisrna
Przyrodnicz. G. "'... . . . . . . . 1.60
Ochrona Przj rody. Ol.g-an Panstw. Rady
Ochrony Przyrody. Roc7.nik 13 z 66 ryc. 4?? 207.
Krak6w 1933. Panstwowa Rada Ochrony Pr7.yr.
SkI. K. M. . . _ . . . . . . . . 7.-
Trese: Michalski Konst. ks. Ochrona przyro-
dy w regulach i konstytucjach zakonnych. Sza-
fer ".1. - Ochrona przyrody a postulaty hi-
gjeny spolecznej. Treter B. - Uwagi 0 ZYr iQ-
zku rni{!dzy przyrodQ a zabytkami architek-
tury. Kulmatycki "I. - Zanieczyszczanie woo
a ochrona przyrody. Kobendza R. - Las Wa-
wergki ze stanowiska fitosocjologji. Wierdak
St. - 0 rezerwacie skalno-lemY1Y1 w Poni-
kwie u irodel Styru. Crbanski J. - Projekt
rezerwatu na gorze Osoj kolo Wygody. Soko-
lowski M. - Projekt rezerwatu limbov. eJto
w dolinie Suchej Kasprowej w Tatrach. Pa-
nek J. - 'Fisnio\\a gora na Wolyniu. Sulrna
T. - Kreso -e stanowiska buku w Lubelszczy-
inie i ich ochrona. W odziczko A. -
owe
placowki wrzosl.a bagicnnego pod Pleszewem
w 'Vielkopolsce. 'V oc.17.iczko K. - Rozmie-
Rzczenie i ochrona bociana bialeg-o w woj.
krakow. Sokolowski Jan. - Z biolo
ji kro.
ulca. Furlakowski Jozef. - Nowy ssak rlla
fauny Polski - polnik karpacki. Kuntze R.
i Noskiewicz Jan. - Charakterystyka fau!1i-
styczna dwu rezerwat6w stepo
'ch w poru-
dniowo-wschodniej Polsce. Lozinski ,,
. - Po-
fatdowane utwory dyluwjalne w V;ieliczcc. Or-
Jeanizacja rniedzynarodowa ochrony przyro-
dy. Ochrona przyrody zafUanic
. Cz
sc urz
-
do
a_ Korespondencje. Dodatek: Szafer "Ia-
dyslaw prof. dr. Sprawozdanie Z dzialalnoSci
Panstwowej Rady Ochrony Przyrody w r. 1933.
4?? 26. Krakow 1934. Panstw. Rada Ochrony
Przyr.
Porfbski Eugenjusz inz. 'Wielcy twor('v n"'-
uki z 68 portretami. ge VII. 299. W. -19:J4.
Trzaska. Evert i Michalski. Bibljoteka Wie-
dzy t. 8. . . . . . . . . 15.- op
. Ut
/090_0001.djvu
90
.VOWA KSl4tKA
1934. Zcszyt II.
Prace )Iatemat}.czno-Fiz)"czne wycJawane
przez S. Dickstcina t. XLI. 8?? 185. W. 1934.
SkI. K. M. . . . . .. . .. .. .. . . 20.-
Trese: Schouten J. A. i Kampen van E. R. -
Przyczynki do teorjj odksztatcenia. Sierpinski
M. W. - Streszczenie komunikatu M. Luzina
"Sur les classes des constituantes des com-
-plementaires analytiques" przedstawionego na
Kongresie l\H
dzynarodowym Matematykow
w Zurychu w r. 1932. Z. HOl'ak - 0 dynamice
bczwzgJ
dncj ukladow reonomicznych. Milloux
H. - 0 r6wnaniu rozniczkowem. Hoborski
A. - 0 zupelnych ukladach rownan roznicz-
kowych cZQstkowych. Ridder J. Calka Rie-
manna-StieJtjessa. Gol
b St. - Przyczynek do
twierdzeliia M. S. Knebelmana. Hoborski A,
j Gol
b s. - Przyczynek do teorji rownan
Freneta w przestTzeni riemannowskiej 0 n wy-
miarach. Kamienski M. - Badania nad bie-
giem komety okresowej '\V 0] fa I. Orkisz L. -
Astrografjczne pozycje planetoid i kornet. Ga-
domski J. - Lichtwechsel von epsilon und
zeta Aurigac. Lipinski St. Beta
I..yrae. Kamienski M. - Obserwacje malych
t)Ianet i komet. Gadomski J. - T. W. Smo-
ka badania zmian dlugosci okresu zakryc.
Lipinski St. - Eta Aquilae. Sierpinski W. -
Uwagi 0 fUl1kcjach wieluzmiennych rzeczywi-
tych. Mathisson M. - Metoda parametrysy
w zastosowaniu do hiperboJicznych uklad6w
, .
rownan.
Roczn:ki Chemji. Rocznik 1933 t. XIII z. 8.
Redaktor w.
wi.-:toslawski. 8?? od XIX-XXIV
(Id 541-623. W. 1933. Pol. Tow. Chern. SkI.
K. M. .. II .. . .. .. . .. .. .. .. .. .. 2..50
Trese: Sprawozdanie z III. Zjazdu Chemikow
PoJskich we Lwowie. Hrvriakowski K.-O mo-
.
iJiwosci istnienia w perjodycznym ukladzie
pierwiastkow szeregu okresowcgo pierwiastkow
biogenetycznych.
wi
toslawski W. i U sakie-
wiez J.-O bezwodnym etanolu wysokicj czy-
stosei. Li!':iecki J.-Zat1'llwanie clektrody wo-
rlorowej chlorkiem dwuchlorochromowym. Kro-
kowski T. - WpJyw warunkow str
cania
siarczku cynkowego l1a jego rozpuszczalnosc
w kwasie
olnyrn. Renc A. - Wzajemne dzia-
Janie chlork6w i bromk6w fosforu III. Litynski
T. - 0 oznaezaniu P
O
- mineraJne
o
w substancjach roslinnych. Urbanski T.
i Kwiatkowski B. - Badania nad rozpuszczal-
nosci
trojnitro-tr6jrnetyleno-tr6jarniny. lVro-
bel A. - Kondensacja bezwodnika iestrow
kwasu dwuacetylowinowego z anilin
i fenyJo-
hydrazyn
. Kraszewski W. i Kotowiczowna W.
- Kondcnsacja m- jodoacetonu z aldehydami
nitrobenzoesowemi. Samec M. - Kwas fosfo-
l'owy w skrobi ziemniaczanej. Janicki J.-Kil-
ka uwag 0 teorji amylopektyny w odpowiedzi
".. C'< .
.. ,;:')ameCov.'I.
Sokolowski Jan. Przy gnieidzie sokl)la w
-
(1rownego z 10 fotografjami. 8 0 16. \V. 1933.
Panstw. Rada Ochr. Przyl'ocJy. SkI. K. M. Pan-
stwowa Rada Ochrony PrzyrocJy Nr. 36. -.50
Trzeciak I
aulina. Wiadomosci z chemji ogoI-
nej stosowane w zyciu codziennem cz. I. Che-
Jnja nieorg-aniczna. Przejrzal i wst
pem opa-
tnyl dr. Jan Kozak. 8?? 109. Krak6w 1933.
D. K. P.. . . . 41 . . .. .. . . . 3.-
Trzeciak Paulina. "Tiadomosci z chernji og6I-
nej stosowane w zyciu codziennem cz. II. Che-
mja organiczna. Przcjrzal i wst
pem opatrzyJ
prof. dr. Jan Kozak. 8?? 198. Krakow 1933.
D. K. P. ............... 3.-
- '\Viadornosci z chemji ogo]nej stosowane
w zyciu codziennem cz. III. Chemja srodkow
spozywczych. PrzejrzaJ i opatrzyl wst
pem
prof. dr. .Ian Kozak. 8 u od 199-295. Krakow
1933. D. K. P.. . . . . . . . . . 3.-
Urbanski JarosJaw. )lapa zabytkow przyro-
dy poJskiego wybrzeza z rnap
i 11 rycin. 8 0
16 'W. 1933. Paiistw. Rada Ochrony Przyrody
SkI. K. M. Paiistw. Rada Ochrony Przyro-
dy Nr. 37. . . . . . . . . . . . 1.-
Zab}.tki przyrody nieozywionej ziern Rzcczy-
pospolitej Polskiej. Zcszyt 2. 4 0 od str. 69-146,
tablice od VII-XVI z rys. W. 1933. 'Vyd.
Kom. do Spraw Ochr. Przyr. Pan. Inst. Geo-
log. oraz Tow. Muzeum Ziemi. SkI. K. M. 6.-
YI. GEOGRAF JA, KRAJOZNA'VSTWO. PO-
DH():2:E, PRZEWODNIKI,
fAPY I PI..ANY.
Beskid !;liSki i l\Ialy. B10kdiagram Nr. 4.
N arciarska mapa plastyczna. Konstrukcja i ry-
unek Jan Sarnicki. Trese turystyczna: Mie-
czyslaw Klimaszewski. Krak6w (1934). Tow.
Krzewicnia Narciarstwa. Ski. Ruch.. . 1.-
Geografja 'Vielka powszechna. \Vydavmic-
two zbiorowe iIustrowane. Z. 20. Przeworski
St. dr. Azja zachodnia z. 2. 4?? od 49-96. W.
1934. TrzRRka, Evert i Michalski. . . 4.90
lIaJiczer Jozef. Slownik gcograficzny. Po-
chodzenie i znaczenie nazw geograficznych.
Slowo wst
pne napisal prof. dr. Eug. Romer.
8?? 171. Tarnopol 1933. Nakl. Podol. Tow. Tu-
ryst.-Krajow. . . . . . . . . . . 3.-
Inforrnator-przewodnik z 16 planami m. Lo-
dzi. Redakcja St. Dobrzeniecki. 8 0 64. I 6di
(1933). Wojew. ZarzQd Zwi
zkn InwaJidow
"T ojcn. Rz. P. . . . . . . . . . . 1.50
Kwiatkowski Wlad).slaw. przewodnik po
KaJiszu z rys. i planem miasta. 16?? 78. Kalisz
1932. Kalis. Od. Pol. Tow. Kraj. D. K. P. 1.50
Morawski Michal ks. dr. prof. Monografja
VlIodawka (Wloclawia). 8 0 XVI,440. 40 ilust.
WlocJawek 1933. Autor. SkI. Ksi
g. Pow. 10.-
Zieleniewski 1\_ Szczytarni Karpat z 18 fot.
i map
. 8 0 109. W. 1934. G. K. 'V. w teczce 5.
Trese: SJowo wst
pne. Czarnohora. Gorgany.
Bieszczady.
Z'
'olinsKl Tade.usz. Zakopane i Tatry pol-
:- kie w zimie. Informacje 0 Zakopanern, sporty
zimowe. Krotki przewodnik zimowy z pJanem
Zakopane
o i rys. ]6?? 176. Zakopane 1934. L.
Z I ., k " - 2 50
\VO Ins J. ... . . . . . .. .
VII. ANTROI.OI.OGJA, ET
OLOGJA I ET-
OGRAFJA, RELIGJOZNA"'ST\\rO, PRE-
HISTORJA, FOLK LOR.
Z badafa nad dyluwjurn sl4Jska. Kozlow
ka
Aniela. - Uksztaltowanie utwOl.6w dyluwJal-
nych i flora driasowa z okolic Milowic i Ma-
/091_0001.djvu
1
34. Zeszyt II.
VOWA KS14ZKA
91
kOlSz6w. Ryziewicz Z. Ssaki dylu
jalne z Pia-
kowni pod Milowcami. VII tabhc. 8 0 61. Ka-
towice 1933. Muzeum
I
skie. 'Vydaw. Muz,-
urn a1. Dz. III. N. 6. D. K. P. . . . . 2.-
VJlI. J
ZYKOZN A WST\'iO I FILOLOGJA.
J:t2YKI OBCF..
Projekt transkr)pcji z jfzyka r08)'jskie
o
na jtzyk polski. 8 0 8. Krakow 1934. Skt. G.
'\\. . . . _. .......... -.50
Prace PoI. Tow. dla Badaii Europ
Wsch
-
niej i B]jskie
o W schOOu pod redakcJ
dr. Vi a-
claw. Lednickiego prof. U. J. Nr. 6.
IX. HISTORJA I TEORJA LITER o\TrRY.
Araszkie", icz Feliks. Refleksje literackie.
Studja. szkice, notatki. 8 0 207. LubJin 1934.
Tow. Przyj. Nauk. w Lublinie. Bibljoteka Lu-
helRka Nr. 2. SkI. I). K P.. . . . . 4.-
F{'ldhorn J uljusz. Pomnik strzaskany. Moty-
\\ y zycJowskie w tworczosci Cyprjana Norv. i.
da. 8?? 19. War. 1933. Nakl. 'Wyd. Menora. SkI.
D. K. P. odb. z Mie
i
cznika zydow.. . -.90
Krasinski Edward. 0 Radziejowicach i ich
osciach niektorych. Ze wspomnien 0 Sienkie-
iczu. 8' 55. W. 1934. SkI. D. K. P.. . 4.-
Le;nodorski Zygmunt. Lucjan \\0 Polsce. 8 0
9ft Krakow 1933. SkI. K. M. Prace Hic;t. Lit.
r. 43. . . . . . . . . . . . . 4.50
r akomy L
dW'ik. Pismiennictwo sl'lSkie
przed zalozemern Akademji Krakowskiej. S-
204. Katowice 1934. K5i
g. i Druk. Katolicka.
SkI. G. 'v. . . . . . . . . . . . 6.-
'arski T St . Tragedja tnitosna Lwa ToJstoja
1
64. ". 1934. Univel sum Nr. 56. SkI. G.
\\. J!. K. !'... ........ -.25
.
lJkulRkl TadeuRZ. Rod Zoil6w. Rzecz z dzie-
J6w staropolskiej krytyki Iiterackiej 80 133
Kra
ow .1933. SkI. K. 'I. Prace His
r. Lite
rackJf
r. 42.. . . . . . . . . . 3.50
O.lecle prat). pi!lOar!-okiej 'farjana l.dzie-chow-
to.
eJto z portretern Zdziechowskiego. S- 100
\\ dno 19
3. Wydav.. senjorOw. SKu A .
Odrodzeme. K. Ii. \\ ' .
. .
P'
S . . . . .. 1 80
. Igon tanisla. . Pan Tadeusz. W . t
!el::
. ,slawa. St
djum ]iteracki
. 8' zr
;6:
. . nstytut. Llteracki Ski K M 7
zcz("rbo".ti!ki \dam. Brze.'e . . . ..-
POJ
tosC zielonosci 0 L g1 m 5zalu W me-
mie.na. 8 0 32. W. .1934. st e TR;
8fawa Le-
Sz
perski _\Ifons. Geo i.' ". 1.60
kopolskicb. 80 52 P g
]a talcnt.6w wiel.
7'.. . mman 1934 B.bI' k
,\
Cl
Vlelkopolskich t. IV. Ski X' 1 Jote a
ZdzlechOWfiki '!arian Chat. . . A. W. 2.-
!-onowie 8' VIII 277. W ' I eaubn8l1d i Bour-
T P . .. J no 1934 K . t t
-\\a omO<"y Naukowej im ''It. oml e
t G. v.... . nr6blew
kich.
Z pi;miennict
" r
s\ j"'kie-. : . . . 6.-
R' 162. 58. Krakow 1934
skf o G I ;rain
kiego.
Prace Pol. Towarz. dla Bada6 E' .. . 4_80
: ej i Bliskiego Wschodn pod da'k P ?? Wschod_
clawa Lednickiego prof. U. 'l cJIJ. dr. Wa-
Trese: Cz. t. Chodasiewiez WI. d cz I. . Nr. 5.
ra a wtadza w R(\
ji Sowie:k: - Llteratu_
IPJ. Malnniuk
Eugenjusz. - 0 literaturze ukrailiskiej. Sa-
wickij Piotr. - Eurazjanizm. Hessen Euge-
njusz. - Losy idealu wychowania kornuni-
stycznego. Chodasiewicz Wladyslaw. - Wsp61-
czesna literatura rosyjska. (Literatura na wy-
,::?:nal1iu). }Ialaniuk Eugcnjusz. - Dwa obJicza
Tarac;a Szewczenki. Cz. II. Lazarevic Branko--
Dostojewski, fragment w pi
dziesi4tQ ro-
cznic
smierci pisarza. Stempow5ki Jerzy. -
Polacy w powiesciach Dostojewskiego. Arsen-
je\\
ikolaj. - Istota tworczoaci Dostojew-
8kiego.
tirmunskij Yiktor prof. Wst
p do poetyki.
Przedmowa prof. Jozefa Ujejskiego. przeklad
J. Kulczyckiej iF. Siedleckiego. 8' 87. W. 1934.
Kolo Polonistow Studen. Un. War. Archiwum
Tlumaczen z Zakresu Teorji Literatury i 31e-
todologji Badan Literackich z. 1. . . 1.30
X. HISTORJ.-\ I NAUKI POMOCNICZE.
Balzer Oswald. Pisma posmiertne t. I. Stu-
djum 0 KadJubku z portretem autora i po-
dobizn4 karty r
kopisu. ,8?? XIV, 660. Lwow
1934. Tow. Naukowe. Prace
aukov.'e Wydaw.
Tow. Naukow. \\e Lwowie Dz. I, t. IX. . 18.-
Rond
Zofja de. Slownik rzeczy i spraw
pol skich. ge 2 nIb.. 320. W. 1934. M. Arct.
kart. 14.- opr. 18.-
Grodzicka 'lichalina. Jeneralowa Zarnoy-
ska. Stowo wst
pne ks. dr. Stanislawa Brossa.
8 0 60. Pozna'; (1934). K. S. "7'. Ksi4znica Ak-
cji KatoIickiej Nr. 21. . . . . . . 1.20
JezioroYt ski Kazimierz. Wspornnienia z lat
1886-1924 z portretem autora. go 119. Siedlce
1934. Autor. SkI. G. \V.. . . . . . 2.-
Jrclrzeiowski Stani
Jaw. 700 lat walki 0 Po-
morzc. Potomkowie Hagena nad Wist4 z 16
rys. 8?? 61. Toruo 1933. Ludowa Spoldzielnia
\\7 v cJaw. SkI. K. S. 'V.. . . . . . . L-
Korzonkiewiu Jan ks.
ycie i dzialalnosc.
NapisaIi: Ks. Arc. J. Teodorowicz, ks. dr.
Bieszk, dr. S. Bucha}a, K. Berkanowna. A.
Cerny,
1. Gieszczykie",.icz, dr. M. Kordel. Fr.
Korzonkiewicz, dr. A. Krzesiitski. C. Lechicki,
dr. P. Stach, S. Sopicki. dr. E. Szrarnek. )fjp".
H. \Veryiiski. dr. L. \\'rzol, pod redakcj
ks.
Michala Kordela. S- 176. Krak6w 1934. Nakl.
Mysterium Christi. SkI. G. \\'". . . . 5.-
L('nkowski Stanhdaw. Z iycia i kultury an-
tyku t. I. 8 0 255. Lw6w 1934. N akl. Filornaty
D. K. P. kart. . . . . . . . . 4.-
I ockhart Brucf> R. H. Pami
tniki an
iel-
8kiego agenta. 8?? :m1. W. 1934. R.. . . 10.-
t oza Stanisla\\. Rodziny polskiE' pochodze-
nia cudzoziernskie
o o
iadle w Warszawie
i okolicacb. T. II. 8 0 106. '\T. 1934. 'Vydaw. Ga-
le",'gki i Dau. Zaklady Drukarskie. Na papie-
rze bezdrze,,-,nym 20 d., na papierze czerpa.
nyrn 32.-
'Iora"ski 'I. '\fonografja "Joclawka, ob.
Dz. \'1.
Ioscicki Henr
k. Bialystok. Zarys histo-
r).czny z 22 ilust. S- 270. Bialystok 1933.
\Vyd. M&g. m. Biategostoku. Bibljoteka Risto-
ryczna m. BiaJ{'
o<;toku. t. I. . . . . 6.-
/092_0001.djvu
92
NOW A KS142KA
1934. Zeszyl II.
PtaSnik Jan. Miasta i mieszczaiistwo w daw-
nej Polsce. 8?? VIII, 511. Krakow 1934. A. U.
20.-
SiJnicki Tadeusz. Zjazd w Poznaniu Vi r.
1530. ge 57. Poznaii 1933. Poz. Tow. Przyj Na-
uk. Ski. J. Jachowski. ...... 2.50
Skatkowski A. M. Batory. 8?? 16. Poznan
1934. SkI. K. 8. W. Odb. z "Przesztosci U Nr. 1.
-.60
Strzelecka Anna. 0 krolowej Jadwidze. Stu-
dja i przyczynki. 8?? 95. Lwow 1933. Tow. Nauk.
Ski. Gubr. G. W. Archiwum Tow. Nauk. WE'
Lwowie Dz. II., t. XlV. . . . . . . 3.-
80pergan Franciszek. Goigota powstan.
Wyd. 2-gie. 16?? 16 z rnapk,. Przemyil 193-1.
Nakladem autora. D. K. P. _ _ _ . . -.20
SzelQgowski Adam. Rewolucja francuska
1789-1793 z rycin. 8?? 710. I..wow 1934. Filo-
mata. SkI. D. K. P. .... opr. to.--
Wojciechowski Zygmunt dr. prof. Oswald
Balzer. 8?? 130. Lwow 1933. Tow. Bibljoteka
Sluchaczow Prawa. SkI. Ossolineum. . 5.-
"'-I. PR..H\ 0 1 SAl"'h.I SPOI.ECZSE.
Allerhand :\Iaurycy dr. prof. Prawo 0 no-
tarjacie. 8- 224. Lwow (1934). Kodeks. D.I\.. P.
5.-, opr. 6.40
Borowski Stanislaw dr. gciganie przest
pstw
z urz
du w sredniowiecznem prawie polskiem.
8?? 150. W. 1933. SkI. K. M. Pracc SeminA
Daw. Pol. Prawa SQdowego i Historji Ustroju
Dawnej Polski Uni\\. "'"arsz. N. 4. . . 6.-
Car Stanisla". Na drodze ku nowej konsty-
tucji. se 203. W. 1934. F. H. ... 6.-
Chmurski Antoni dr. Reforma Najwyiszego
Trybunalu Administracyjnego. se 99. "p. 1934.
Skt D. K. P. ..... _ _ _ . 3.-
C7as pracy. U stawa 0 czasie pracy w prze-
mysle i handlu w brzmieniu obowiQz. od 1. I.
1934, oraz 126 tez S
du N ajwyzszego W spl'a-
wie godzin nadliczbowych, opracowala Zofja
Zieleniewska. ge 66. 'W. 1934. F. H. Teksty
U sta\\ X. 82. ..... _ . . . 2.-
DembiJiski Henryk. Osobowosc publiczno-
pra'\\ na samorzQdu w s"-ietle metody dogma-
tycznej i socjologicznej. ge 149. WHno 193-1.
SkI. K. s. V,r. ......... 4.-
Oobrodziej .\. N ajnowsze przepisy akcyzo-
we 0 sprzedazy napojow alkoholowych. 8 0 23.
Lodi 1934. SkI. Czytaj. G, \V. . . , . 2,-
Feller Bronislaw dr. Kodeks kolejowy. Pra-
g-matyka kolejowa oboVl illzuj,ca od 1 lutego
1934, ze skorowidzem. Wyd. 4-te. 8?? 62. Kra-
kow 1934. SkI. D. K. P. . . . . . . 1.50
Ferber 11arja. Piekarst\\ 0 w Krakowie.
Praca nagrodzona na Konkursie im. Solvay'ow.
8 0 80. Krakow 1934. D. K. P. Wydaw. Tow.
Ekon. w Krakowie. N. 66.. . . .. 2.-
Goldwag X. Ob. Prawo 0 spolkach.
Grod}'nski Tadeusz. Dziwactwa ponatkowe.
8?? 22. Krakow 1934. D. K. P. 'Vydaw. Tow.
Ekon. N. 67. ......... 1.-
Hasfeld Bronislaw_ Orzecznictwo podatko-
we NajwJori. Trybunalu Administr. i S,du Naj-
wyz
zego. Tom III (1933). Podatek przemy-
slowy, podatek dochodowy, podatek od nie-
ruchomoSci. 4- 216. W. 1934. SkI. F. H. 12.-
Hay tier Jan dr. U irOdel prawa kameRo.
8- 40. "p. 193-1. SkI. G. \V. . . . . . 2.-
Heilperin Michal A. Projekty rekonstrukcji
gospodarczej. 8 0 32. Krakow 1934. Wydaw.
Tow. Ekon. N. 68. D. K. P. .... 1.50
Holub M. Biurowo8c w urz
dach gminnych.
Instrukcja kancelaryjna. 16?? 64. Rohatyn
(1934). J. Szkolnik. Bibljoteka Ustaw Gmin-
nych. N. 17. .......... 1.-
Kodeks karny. Rozp. Prez. Rz. Pol. z d. 11
lipc.& 1932 i prawo 0 wykroczeniach rozp.
Prez. Rz. z d. 11 lipca 1932, wraz z przepisami
wprowadzajllcemi, kornentarzem, opa dym na
uzasadnicniu kom. kodyfik. i orzecznictwie,
zestawieniem odpowiednich przepis6w dotych-
czaso\\ ych i skorowidzem. Opracowali: J erzy
Nisenson i MieczYRlaw Siewierski. 8?? 203,
XXXIX. W. 1934. Gazeta Adm. Pol. Pan. 5.-
opr. 6.-
Kodeks ubezpieczen praco.. nikow umyslo-
wych i fizycznych zawiera Ustaw
0 ubez-
pieczeniu spolecmem z d. 28 marca 1933. Roz-
porqdzenia wykonawcze oraz objasnienia
i formularze tabelaryczne, w opracowaniu dr.
"\1. Danielskiego. se 312. Lwow 1934. Wyday,.
SamorzlJd Gminny. SkI. K. A.. . . . 7.-
Konstytucja polska. uchwalona przez Scjm
Rzecz. Pol. 26 stycznia 1934 r. 16?? 30. Bialy-
.,tok 1934. Sp61ka Wydaw. . . . . . -.25
Krzeczkowski Konstant).. Zagadnienia przed-
giebiorczo8ci komunalnej. 8- 28. W. 1934. SkI.
Libraria Nova. Odb. z ..SamorzQdu Terytorjal-
ne
o" . _ _ . . . . . . . . . 1.50
Lame'" ski Ludwik dr. i Kopystjaitslri Fuze-
bjusz. KOSciol Katolicki w ustawodawstwie
polskiem. 8?? 239. Tarnopol 1933. Nakl. Dru-
karnia Podolska .. _ . . . . . 3.-
Lcwy Marceli. Zarys prawa g6rniczego, we-
dlug rozporz
dzenia z d. 29 listopada 1930 t.
8?? 58. "'.. 1933. SkI. F. H. Odb. z Encykl.
Poy, SZ. Prawa Prywat. ...... 2.50
f..apicki Uorys prof. Wladza ojcowska w s18-
roiytnym Rzymie. Cz. I. Czasy krolewskie.
Cz. II. Czasy republikaitskie. ge VII, 230. W.
1933. Autor. G. W. ....... 5.-
Lobnicki N. dr. Zasada ekonomji w swietIe
krytyki epistemologicznej. 8?? 134. W. 1934-
SkI. G. W. .......... 6.-
Mazurek Andrzej. Poradnik praktyczny dla
podatnikow. Cz. I. \Vyd. pierwsze. 8?? 223. To-
run 1933. D. K. P. . . .. ... 2.50
fichalski Tomasz. kontroler ". 'finist. Ta-
bela skladek do Ubezpieczalni Spo1ecznej.
8 podl. 29. \V. 1934. Aulor. . . . . . 2.50
atanson Wiktor ad,,_ Rocznik notarjatu
1934. Zestawienie tekstOw i irodei prawnycb,
obejmuj
ce Dziennik Ustaw za r. 1933 w do-
stosowaniu do potrzeb praktyki notarjalnej.
8?? 78. 'V. 1934. F. H. . . . . . . . 3.-
Nisenson J. i Siewicrski M. Ob. Korleks
karnv.
. .
Ochman Stanislaw. Tabele PotJ.llcen obowu
-
zuj
ce od 1 stycznia 1934 z poborow tygod-
niowych i miesi
znych pracowniko
fizycz-
/093_0001.djvu
1934. Zcszyt II.
NOIVA KSVI21\A
nych i umystowych z tytulu ubezpiec
en spo-
Iecznych. podatku doc:hodowego, Iq.czm.e z do-
datkiem kryzyso w y 111 , funduszu pracy 1 bE> ro-
bacia z uv. zgl
dnieniem podziatu s
tad??:k. ubez-
pieczcniowych pomi
dzy pracov. mk
ml 1 pra-
codawcarni. Przcdmow
opatrzyl Jozef Bloch
adw. 4(1 48_ W. 1934. Autor. . . . . . 3.60
Podwinski St. i Jerz) Ch)'lewski. Jak wy-
bierac radnych gromadzkich. soltysow i pod-
....oIt}.sow. 8?? 64. \\. 1933. Samorqdowy In
t.
Wydaw. . . . . . _ . . . . . . -.50
I'rat'e Inst)tutu Badania Konjunktur Go
po-
darczych i Cen. Pod redakcjQ. proto K Lipin-
!otkiego. T. II, z. 4. 4?? 23. W. 1933. Instytut Ba-
clania Konjunktur Gospodarczych i Cen. 2.50
Trese: Landau Ludwik - Wahania cen i ko-
:-ztow produkcji w
gla w latach 1928-1933.
Zagorski J6zef - Wskainiki spozycia naczyn
dornowych. Wisniewski J. - Ceny detaliczne
tkanin bawelnianych w r. 1932 i 1933. Ponia-
tuwscy Stetanja i J6zef - Zuzycie nawoz6w
:-ztucznych w sezonie jesiennym 1933.
Pra
.o 0 spOlkach Z ograniczonJj odpowie-
dzialnoecit. Rozporz. Prezydenta Rz. z dnia 27
paidziernika 1933 r., z orzecznictwem, komen-
tarzem i wzorami urnow. Opracowal Naum
Goldwa
adw. 8?? 77. 'W. 1934. Ksi
garnin
N aukowa ........... 3.-
P
zepi8Y e
er).talne najno.. Rze dla tunkcjo-
narJus
w panstwowych, zawodowych wojsko-
wych I pozostalycb. po nich rodzin, oraz tekst
u:,tave:Y emerytalneJ z d. 11. XII. 1923, zmie-
n
oneJ usta"'
z d. 18, III. 1932 i rozporz
dze-
Diem P
z. Rzecz. z d. 28. X. 1933. Opracowali
Jerzy Slerakowski i Czestaw Lorens. 8 0 131.
Poznan 193
. Autorzy. ...... 4,-
Rauer JulJ8n Karol. Tablice potrJJcen sklB-
rlek n.a ubezpieczenia spoleczne, tunduszu bez-
robocl&. funduszu pracy oraz panstw. podatku
:rchodoweg
.od
yn agrodzen tygodniowych
a pracownl
ow 'Izycznych i miesiecznych _
fJla P
cownJk6w umyslowych. 'Vyd 4-te
8 podJu
. 44. "'. 1934. Autor. . . . : 4.-=
Ro
zn!k Stat)styczn} Wilna 1931. ge XVI
. "' S llno 1933. Magistrat m. 'WHna. Ski:
JUra tatystyczne
Sierako"'ski J. ....... 10.-
emerytalne. - 1 Lorens C. Ob. Przepisy
Starze
ski l\lac- . d U .
tyczne nad . leJ r. wag I prawno-poli-
"'
aJka Cara P;J
O k 7 tern K k0!lstytucji '" icemar-
. . rako\\ 193-1. SkI. G. ,,,.
Szulc SL prof Stat 2.50
tawie
kl d ... ystyka. Skrypt na pod-
nJ a ow, I dBnych Gt U St ty
wraz z repetytor" ... l'Z. a st.
cowal A. Bojko
:
oegzam
nacYJnemi. Opra-
Tabela 8klad
k . 1933/4: Z. K. .' 4.-
poleczne, oplat nna fwszystkle ubezpleczenia
uezroboda i podatku ;ndusz pracy. fundusz
ten slnzbowych ochodowego od uposa-
,,!Y111 od zarobk wraz z .dodatkiem kryzyso-
flZycznYcb z u
w ?,g
dn
owych pracov.nik6w
P!"ZyPadaj
CYch
dnlenle
skla.dek i oplat
cow, o
l)lnej 8U praco
lkow I pracodaw-
cownika i sum my potrl)cen ad zarobku pra-
\\'. 1934. D. K
$
'\\yplaty. Ulozyl "'. J. 8 C1 26.
. . . . 2
. . - . .. --
9J
rabele oplat na rzecz zakladow ubezpieczen
spolecznych od zarobkow tygodniowych robot-
nik6w, pracownik6w umyslowych. 4' 4. LOdi
1934. Czytaj. G. \,.. ....... -.30
Ustawa 0 nadzwyczajneJ daninie majQtko-
wej z d. 24 marea 1933, wraz z rozporz. Mi-
nistra Skarbu, objBsn. dJa platnikow, wzo-
rem podan do wladz skarbowych, opraco\\-at
Aleksander Xatanson adw. 16' 40. W. 1934.
F. H. Teksty Ustaw. N. 84. .... 1.20
".roble..ski Bronislaw prof. Studja z dzie-
dziny prawa i etyki. 8 0 568, LXII. WHno 1934.
Z zasilku Funduszu Kultury Narod. SkI. K. M.
15.-
Trese: Postawa ustawodawcy i prawnika. Kul-
tura etyczna i prawn i cza.
Zbi6r orzeczen Sidu
ajw)i. Orzeczenia
Izby Cywilnej 1933. Z. IV. 8?? 110, X
IV. 'v.
1933. Ministerstwo Splawiedliwosci . 2.50
Zbi6r or7eczen S,du Najwyisz. Orzeczenia
Izby Cywilnej 1934. Z. I. go XXXI. W. 1934.
Ministerstwo SprawiedliwoSci . 2.50
Zieleniewska Zorja. Ob. Czas praey.
XII. POLITYK \. I'URLICYST\ KA.
Rerkanowna Kazmiera. 0 Co chodzi? Ko-
bieta w dobie kryzysu. 8?? 80. Poznaii 1934.
Autorka. Bibljoteczka Spoleczna V. . . 1.50
Grzybowski Kazimierz. Artykul 18-ty paktu
Ligi Karod6w. Praca zostala przedstawiona na
Un. J. Kaz. celem uzyskania stopnia doktora
praw. go 112. Lw6w 1934. ZakJ. Prawa Polit.
i Prawa Narodow. Bibljoteka t. IV. SkI. G. W.
7.-
kern EI
a. Niemcy wczorajsze i dzisiejsze.
8" 63. W. 1934. Tow. Wydaw. Perjodycz. G. W.
1.50
Kepinska )Iarja. ,!;wiadome macierzynsmo.
ge 173. Poznan 1934. SkI. K. a. W. Bibljoteka
Zjednoczenia Katolickich Zwi,zk6w I
olek.
N. 2. .......... . 3.-
Krako" ski R. Litwinow. Czerwony d) plo-
mata. 160 64. W. 1934. Uniwersum 55. D. K_ P.
-.25
Krasno
ski Zbignie" . a", iatowa polityka
zydo\\ ska. 8?? 181. 'V. 1934. Tow. W yd. Patria.
4.-
Kuras Stanislaw ks. Pot
ga prasy. 8?? 46.
Cz
stochowa 1933. Bibljoteka Akcji Katol.
-.40
Lechita Cezary. trOdlo kryzysu gospodar-
czego i bezroboda. srodki poprawy. 8?? 91. Gru-
dzi
dz 1933. D. K. P. .. ." 2.50
1.1Id\\;g Emil. Rozmowy z Mussolinim. Prze-
klarl St. Lukowskiego. 8?? 216. 'V. 1934. R.
7.-
Olpinski Stefan (Osten). Polipy. I. Zlodziej-
ska alchemja - zloto z droidiy. 11. \Iultatu1i,
ciernista droga ku prawdzie. 8' 264. 'V. 1933.
Aut.or. ... ..... . 7.-
Ol)
chowski Antoni. Mala ententa. pJ'oblem
srodkowo-europej
ki ze stanowiska 8towian-
skiego. ge 31. W. 1933. Stow. 1\f1odych Slo\\iBn.
BibL ?tn. Slo\\.
. 1. . . . . . . . 1.-
/094_0001.djvu
9-1
NOW A KSl42KA
1934. Zeszyt II.
Prz)'byiowski St. Panszczyzna sowiecka.
8?? 83. W. 1933. Instytut Naukowego Badania
Komunizmu. SkI. Przeghtd Katolicki . -.40
Slonimski Antoni. Heretyk na ambonie.
8. 346. ,,-. 1934. J. Pneworski. . . . 8.-
'Vina
er Bruno.
piew drut6w. ge 236. W.
1934. J. przeworski ...... 6. -
XIII. "., CHOW _\SIr. I SZI\OL:SUvn\"O.
B} kowski-J axa I. Proba charakterystyki
naszej mlodzieZY '" zwi
zku z postulatami wy-
chowania narodowego, z 13 rys. 8?? 27. W. 1933.
N aki. Stowarzyszenia Chrzescijansko-Narod.
X aucz. Szk. Pow. Ski. K. A. Bibljoteka K war-
talnika Peda
og. N. 9. . . . . . . 1.-
Domy akademic:kie w ""arsz;a
ie. 8?? 38. ,Yo
1933. Fundacja "Domy Akademickie im. Prez.
G. Narutowicza w 'Varszawie". SkI. K. A.
-.50
Hessen Sergjusz i Hans Mikolaj. Pedagogi-
ka i szkolnictwo w Rosji sowieckiej. Rozwoj
szkolnictwa sowieckiego i zmiany komuni-
stycznej polit,..ki oswiatowej od rewolucji paz-
dziernikowcj do konca planu pi
ciolecia
(1917-1932). Przelozy! z niemiec. dr. Adam
Zielenczyk. 8?? 309. Lwow (1934). K. A. Bi-
bljoteka Przekladow Dziel Pedag. pod redak-
cj, dr. Z. Ziembinskiego, t. 24. . . . 7.40
Horoch Wlad).slaw. Intelektualizm a wolun-
taryzm na gruncie pedagogji. Wyd. 2-gic.
8?? 127. 'V. 1933. Ski. G. 'V. D. K. P. . . 3.-
H08zowska Wladysla.....a dr. Jak realizowac
nowy program historji. Cz. II. Kultura srOOo-
\\ iska jako zrOdlo ksztalcenia historycznego
w szkole powszechnej. 8?? 72. W. 1934. G. \V.
Jak realizowac nowe programy szkolne. N. 11.
1.90
In) k Stanislaw. Dzienny rozklad materjalu
nauko\\ego ella kI. II, szk6i powszechnych.
8 pool. 40. Lwov. (19:14). K. A. .. 2.-
Kalcndarz N auczycielski na r. 1934. Wyd.
rok 8. 16?? 255. W. 1934. ZarzQd Gt Zwi
zku
Naucz. Pow. Ski. N. K. . . . .. 2.-
I\otula O. i Tluczek P. Podr
zny poradnik
dla kiero\\ nikov. i nauczycieli szkol powszech-
nych. W)'d. 3-de, przerobione i rozszerzone_
RO 291. LOOL (1934). 'Vyd. Drukarni Panstw.
4.-
Kuc:hta Jan dr. RoZ\\6j psychiczny mlodzie-
zy. a praca szkolna. "F)"d. 3
ie. 'Wyklad)" wy-
gloszone na Ministerjalnych Kursach V. ycho-
wawcz).ch dla inspektorow szk61 powsz., na-
uczycicli i dyrektorow szk6t srednich. 8?? 103.
w. 1934.
. K. . . . . . . . . . 3.-
K" ieciiu.ki Zdzisla 1V Samorodny teatr
w szkole. Rzecz 0 instynkcie dramatycznyrn
u dzieci i mtodziezy. 8?? 102. \,,-. 1933. Instytut
Teatrow Ludowych, SkI. N. K. . . . 2.-
I.ekcje wzorowe oa kazd)- dzie6 i kazdiJ go-
dzinf lekcyin
8zkoly po"" szechnej kl. I. z.
21. Rok szkolny 1933'4 29 stycz.--3 lutego.
ge 75. W. 1934. SkI. D. K. P.. . . . -.75
- k1. I. z. 22, od 6-10 lutego. 8 D 75. 'W.
19
4. SkI. D. K. P. ....... -.75
Lekcje wzorowe kl. I. od 12-17 lutego, z.
23. 8 0 59. W. 1934. D. K. P. .... -.75
- kl. I., z. 24, 00 19-24 lutego. Kot i m30.-
zki. g- 76. W. 1934. D. K. P. . . . . -.75
Lekcje ...zoro"'e na kaidy dzien i kaid, go-
dzinf lekc)'jniJ szkol)' powsz. kl. II. z. 11 od
29 stycznia od 3 lutego. Imieniny Pana Pre-
zydenta. Rok szkolny 1933/4. 8?? 72. W. 19
4.
SkI. D. K. P. . . . . . . . . . . -.75
- kl. II., Y. 18, od 5-10 lutego. U kraW'ca.
se 78. W. 1934. SkI. D. K. P. . . . . -.'';5
- kl. II., z. 19, od 12-11 lutego. Rodzina.
8?? 75. "T. 1934. Ski. D. K. P. . . . . -.75
- kl. II, z. 20, od 19-24 lutego. Gazetka
szkolna. go 63. "". 1934. D. K. P. . . . -.75
'fa) mer Tadeufiz. Jak reaJizowac nowy pro-
gram spiewu. Uwagi szczeg6lowe. ae 84. ""
1934. G. W. Jak realizowac nowe programy .
szkolne Nr. 16. . . . . . . . . . 1.90
Pekalski J6zef. Drogi ksiQzki. \Vplyw ksia-
zki w zaleznoSci od sposobu jej otrzymania. 8'
96. \V. 1934. D. K. P.. ,. .. 3.-
Sobolski Konstanty dr. Na marginesie IQ-
cznego nauczania z. 1. Progl'amy nauki w pu-
blicznych szkoiach powszechnych trzeciego
stopnia w Bwietle najnowszych metod dydak-
tycznych. ae 39. Lw6w 1934. Autor. SkI. G. W.
1.50
Trzeciak Pau lina. W zory lekcji z przyrod
zywej cz. I., z 64 rys. 8?? 267. Krakow 1933.
D. K. P.. _ . . . . . . . . . . 5.-
(Tfi;tr6j i organizacja szkolnid..-a w Polsce.
Ustawy, rozporzlldzenia, ok61niki. se 123. Lwow
1934. P. "". K. S." . " " .. .. -.90
\\. obronie szkoly demokrat) cznej. 8 11 94. W.
1934. \Vyd. Tow. Oswiaty Dcmokrat. Nowe
Tory. Ski. Ksi
garnia Robotnicza .. 1.-
Ziemnowicz \fiecz'slaw dr. Xauczanie i wy-
chowanie w Stanacb Zjednoczonych Ameryki
P6tnocnej. 8?? 139. L\\ ow 1934. K. A. Bibljo-
teka PedsKogicz.-Dydakt. Nr. 13.. . . 3.-
- Szkolnictwo w Stanach Zjednoczonych
Ameryki P6lnocnej. 8?? 399. Lwow 1934. K.
-
Bibljoteka Pedagog.-Dydakt., t. 12.. 6.60
XI\". "YCHO\\
\NIE FIZYCZ
E. Gin
I Z \BA\VY, SPORTY.
I\.oniuszewski Kazimierz. Dober materjal U
cwiczen cielesn) ch dla szkoiy powszechnej.
Przejrzany i uzupelniony przez ?t[arjana Kra vt -
czyka instruktora. go 62. W. 1934. Podr
zna
Ribljoteka Wychowawcy Fiz)'czne
o. N. 1. SkI.
N. K. ...... .. .. 1.80
Regulamin sportu konne
o W ...ojsku. 8- 36.
W. 1933. l\lin. Spr. Wojsk. SkI. G_ K. \\". _.95
Ziftkiewicz W. Sprzft narciarski. Wyr6b,
\\yb6r. konserwacja. smary. "'"yd. 3-cie. p
-
prawione i rozgzerzone. z 25 rys. 8' 35. " 0 .
1934. G. K. \,Y. Bibljoteka Sporto"a. N.3. 1.1
tedarstwo w zimie.
lizgi lodowe i sniego s -
we iagle do jazdy na iyiwsch i nartach. Z 4
rys. 8 0 74. \V.1934. G. K. 'W. Biblioteka Harce r .
Dr1.1t.Yl1.
eg"larskich ....... 2.-
/095_0001.djvu
NOWA KSl4ZhA
1934. Zeszyt II.
,,"V. liSL).zKI SZKOL
E.
Czytamy. Latwe, ilustrowane ksi
ze
?ki .do
Czytania w domu. i w szk
le,.w l-yrn 1 2-g1m
roku czytania. r\. 1. lUycle, dustr?wal Jerzy
RadJicz, utozyly: Aleksandra Dargle!O\\a, Lu-
cyna Krzemieniecka, Anna Oderfeldowna, J.a-
nina Wuttkowa. 8?? 15. W. 1934. N. K. . -.30
Kridl 'Ianfred. Literatura polska wieku XIX.
Tom IT. \\ yd. skrOcone. Literatura Ra emigra-
cji i w kraju DO r. 1830. 8- 279. W. 1934.
I. A.
6.10
- Literatura polska wieku XIX. Tom III.
Wyd. skrOcone. Pozytywizm i Mloda Polska.
se 274. W. 1
34. M. A. . . . . . . 6.10
Opo. Gramatyka kieszonko\\a francuska. Pra-
wid.. i przyktady. Pytania i odpowicdzi. 8?? 122.
Poznan (1934). N akl. Drukarni Mies:7czan-
skiej. SkI. K. s. 'V. . . .. .. 2.20
I'odymowski Stanisla,,". Algebra. ".yklad
dla kla:J wyiszych, szkoty sredniej. Cz. I,
z 22 rys. 8?? 16:1. W. 1934. Nakl. Drukarni Kra-
joy,ej. SkI. K. A. . . . . . . . . 4.-
- Algebra. Wyklad dla klas wYZszych szko-
Iy
redniej. Cz. II, z 37 r)5. 8?? 100. 'V. 1934.
Kakt. Drukarni Krajo\\ej. SkI. K. A. . 3.-
- Dwanascie zadan algcbraicztlych i geo-
metrycznych z tematOw rnaturalnych, rozwi,-
zanych i objasnionych do uzytku abiturjentOw
<;zkot srednich. z 10 r
rs. 8- 23. W. 1934. Nakl.
Dl'ukarni Krajowej. SkI. K. A. 1.-
XVI. I\SI
KI nL:\ nZIECI
I 31 LODL;I EzY.
ier Jerz) ks. Sprawie sluz. Komedja
ZYCla Stow. I\Uooz. Pol. }60 64. KaJisz 193:1.
utor. K.
. W. SkI. Dom Mlodziezy. . 1.-
BoguMZe" ska Helena. Dzieci znikQd. se 63.
: :i
4. G. W. Polska i Swiat Wsp61czesny.
. . . . _ 80
B ...........
Wy
IY
t \rctoYia Maria. Siuneczko. Powiesc.
S'159 We,
rysunkami Wand)' Romeykowny.
D b . . 1 34. M. A. . . . . . kart. 3.-
?? rowska \f arJ ' U . . h d . . .
\\
pomn.' a. snnec zlecmstwa.
T. W. lema. WYd. 2-gic. 8?? 137. W. 1934.
Kol".S k S . . . . . . . . ,. 2. -
ciOl. .
:
i zc:
ucka
f ja. Szukajcie prZY.ia-
dono II OCle skautOv. calego s\\ iata '" G)-
wice '19
:trNwk: WI. Czal.necki. So 109. Kato-
I)ok(' j. a . .,Na tropie". G. K. W. 3.50
"BUduj
m;
lynQ polskie okrety. Z cyklu
Pol
ka i $wia
:o
'. So 61. \V. 1934. G. W.
I.oraz.. k po!czesny. S. 13 . . 1.-
. In.. a Janin a Kt .. .
wu
wa. prz sl . . . 0 sJuewa troskl roz-
COWane dJ: ??r l ;.1 .pog.warki polskie, opra-
L\\ -)w 1934. K m SO zlezy 1 d?roslych. 8?? 110.
ROnllne-1 J.: . Jakubo\\-skl . . . . 2.-
ka\\alerji. Z u JuClZ gen., W
pomn
enia z bo
ov.
z rycin. 80 83 c
Ju ,,'\\ alkl 0 NlCpodle
los('u.
WflP6Icz e sny.'N 't 1934. G. W. Polska i
wiat
Turo'Viczil . 2. ....... 1.10
dv.a WidoWi
:a Jad,!,iga. Xa 19-
0 marea,
rnlOdzieiy szk
kohcznosciowe, dla uzytku
o neJ. 1. N a 19-9o marca. 2. N a
9-;)
imieniny "Dziadka". 8' 45. '\\
. 1934. Wyd.
ZwiQzku Teatr. Ludow. Bibljoteka Teatralna
Zwi
zku Teatr6w Ludowych. N.15. G. W. -.80
X\ II. WYDAW
ICT" \ POPLL-\.R
E
LUDOWE.
Ercmus. Tajemnica Odkupicnin. 8?? 112. Po-
znan 1934. Ostoja. Bibljot..cka \Vieczorrncowa.
X. 36. _........... 2.10
Ja\\el A. Basil Zacharoff. 16- 60. \\. 1934_
R. Bibljoteczka Historyczno - Geograficzna.
N. 27 ............ -.30
Juk Janusz. Dzien wolnosci. Sztuka ludowa
w 3 aktach, na tIe "alk 0 niepodleglosc. 8'.1 27.
Rohatyn (1934). J. Szkolnik. Tcatr Popularny.
N. 6. ............ -.60
Kowalski \dam. tywe piesni. 12 inscenizo-
v.an)'ch picsni zohl, ierskich ilustrowal Jozef
Stojck. 8- 70. \V. 1932. Xakl. Ty
. \Viaru5.
G. K. W. Bibljoteczka Teatralna. :-1. 4. D. K. P.
2.50
Krumlowski Konslanty. Pi
kny Rigo. \\7"0-
dewil w 4 aktach. ze spiewami i taiicami z cy-
ganskiego iycia. z muzyk4 J. Marka. ge 96
i nut 32. Krakow (1934). Wiedza i Sztu
a.
4.-
Lewicki 1lichal. Legon w niebic. Operobuj-
da w 1 akcic. z prologiem, z repertuaru Teatru
Polo\\cgo I. Brygady Leg. Pol. \V. 1933. Autol'.
G. \\. ............ 2.50
OjerzynHka Marja. Ba:mie i czary. 8 0 72.
Poznan 1933. Sp. Ak. Osloja. Bibljoteka \Vie-
czornicowa. N. 33. . . . . . . . . 1.40
Oldako,,'ski E. Kolko o
zcz
noSci w S. ?tl.
P. 8?? 45. Doznan 1934. Zjednoczenie Mlodz.
Pol. SkI. Ostoja. K. $. W. Szare Ksi,zcczki
S. 1\1. P. N. 4. ......... -.60
Tn) wdar-Rako
ski Gwido. tacy krakow-
scy. Komedja w 4 aktach. se 60. W. 193-1.
[nspektorat Salczjanski. SkI. K. s. W. BibJjo-
teczka Teatralna. Serja meska. N. 22. 1.50
Turo,," iCzOwna Jadwiga. Inscenizowane pic-
ni ludo,,"c. Wyd. 2-gie. ge 69. \\-. 1933. Tyg.
Wiarw. Bibljoteczka Teatralna.
. 3. D. K. P.
2.- -
- Legcnda Legjonow. 6 obraz6w zebranych
z opowiadan, gawtd i nowe) legjonowych.
8- 60. \Y. 1933. Tyg. Wiarus. SkI. D. K. P.
Bibljoteczka Teatralna "Wiarusa". X. 7. 2.-
Zieja Jan ks. Opowiese pasyjna, wedlug
EwanA'elji i polskich piesni koscielnych. 8?? 46.
Poznan 1934. Ostoja. Bibljot..cka \Vieczorni-
cowa. X. 37. . . . . . . . . . . 1.10
ulinska Barbara S. Krolowa Jadwiga.
Obraz sceniczny w 5 odslonach. 8?? 35. Lwow
1934. Bibljoteka Religijna .. . -.60
X\'III. LITERATrR_\ I-It:KXA.
Andre Lucjan. Toast weselny. 8 8 IS. W. 1934.
Ski. D. K. P. . . . . . . . . . . -.95
BQkowski St. Ku przettczy. Poezje. 8?? 47.
Poznan 1933. J. Dippel. . . . . . . 2.-
Bertrand Ludwik. Posiew krwi. Opowiada-
nie z pierwszych w. Kosciola. Z franc. prz
-
/096_0001.djvu
9tj
NOW A KSl
il...A
1934. Zeszyt II.
lozyla Anna KiliiiskB. 8 0 315. Krakow 1934.
W yd. Ks. J eZ. ......... 3.-
Bielecki Adam. Akwarjum ulic. Poezje.
8 u 62. Krakow 1934. G. W. . . . . . 2.60
Bojer lohan. Nowa ojczyzna. Powiesc. Prze-
lol:yla Marja Kreczowska. 8 0 426. Krakow
1934. G. \\". .... .... 8.50
Bouchet Robert. Niesamowity lot. Przelozy-
la Marja Karpowiczovm. 8 0 197. \V. 1934. R.
3.-
Courths-Mahler Jadwiga. Czerwone r6ze.
Powiesc. 8 0 192. Stanislaw6w (1934). Pol. Tow.
Pl'zyjaci61 Ksi
zki .,..... 3.90
- Za winy matki. (Hexengold). Powiesc.
Pnektad Eugenji Solskiej. 8 0 256. \V. 1934.
S. Cukruwski ......... 6.-
Dcll E. M. Kwiat aloesu. Po\\iesc. Przeklad
Janiny Zawiszy-Krasuskiej. 8 0 297. W. 1934.
Pow. Sp. Wyd. "Plomieii". SkI. G. W. . 7.-
- Wyrok losu. Powiesc. Przektad z angiel-
skiego M. Marka. 8 0 238. Lwow 1934. 'V yd.
Sigma ............ 6.-
Dzierzbicki W. Ludzie polnocy. Powidc.
8 0 176. W. (1934). St. Cukrowski . . . 3.-
EI Tomasz. Na barfie Dawidowej. 8 0 76.
Miejsce Piastowe 1933. Tow. 8W. Michala Arch.
-.90
Green Juljan. Adrjanna Mesurat. Powiesc.
Przeklad Haliny Nowaczyilskiej. 8 0 333. W.
1934, Sp. Wyd. .,Plomien". G. W. . . 7.-
Hertz Jan Adolf. Mlody las. Sztuka w 4-ech
aktach, ze slowem wst
pnem Waclawa Grubiii-
skiego. \Vyd. 2-gie. uzupelnionc. 8 0 120. W.
1934. F. H. .......... 4,
Hichler Leopold.
miertelna t
sknota. Po-
wiese. Przeklad Thera. 8 0 242. Lwow 1933.
\Vyd. Sigma. G. W. . . . 5.-
Katajew "W. Czasie. naprzod! Powiesc. Prze-
lozyla Helena Grodzieiiska i Seweryn Pollak.
go 286. \V. 1934. Tow. Wyd.
iewa . . 2.50
Kiedrz).itski Stefan. Za
czyny pod kulami.
Sztuka w 1 akcie. 8 0 39. W. (1934). J. Rze-
pecki. Bibljoteka Milosnikow Sceny. N. 74--5.
1.40
Kosdclski Wladyslaw. Tercyny. 8 0 94 i 4 nIb.
W. (1934). Bibljoteka Polska . . . . 2.50
Len Rafal. Mlodosc za krat
. 8 0 188. W.
(1934). Wydaw. Wsp6lcz. SkI. G. W. . 4.-
Tresc: Zima 1921.
mierc Goldbcrga. Oddcch
wiosny. Janek jedzie do Zagt
bia. Dwie mlo-
dosci. \Vilk morski. Burmistrz Miller. Dom na
Szleringu.
Liepmann Heinz.
mierc made in Germany.
Powiesc osnuta na tIe fakt6w. Przeklad dr.
J. Bermana. 8 0 313. Lw6w (1934). \Vyd.
Sigma. D. K. P. ........ 8.-
Lisiewitz Mieczyslaw_ Coronel. Poezje. 8?? 28.
W. 1934. F. H. . . . . , . . . , 2.-
Lothar Ernst. Jasnowidz. Powiesc. Przeklad
Mal'celego Tarnowskiego. 8 0 455. W. 1934.
J. Przeworski .. ...... 7.-
Lucz).itska IUiccz}'slawa. Krzyk nagich scian.
Powiesc. 8 0 189. \V. 1934. J. Przeworski 3.-
J\.Iaciejow
ki Juzef. Nad przepasci
. Powiesc.
8'.190. Vl. (1934). Pol. Tow. \Vyd. Zorzs. G. \V.
2.50
.
Maciejowski J6zef. To jeszcze nie wszystko.
Powiesc. 8?? 128. W. (1934). Ksi
garnia Popu-
Iarna . . . . . . . . . . . . . 1.50
Madej Antoni. Twarz. Poezje. 8 0 23. Lublin
1934. ZwiQzek Literatow w Lublinie. D. K. P.
1.-
- W grudzie ziemi. Poezje. 8 0 63. Lublin
IP34. Zwi
zek Literat6w w Lub1inic. D. K. P.
2.50
I\tarcz),itski Antoni. Jutro. 8 0 374. Krakow
1934. SkI. G. W. ........ 6.-
l\telcer \Vanda. Swastyka i dziecko. 8 0 258.
\Y. 1934. R. . . . . . . . . . . 3.-
Mickiewicz Adam. Dzieta wszystkie. Zebrane
i opracowane staraniem Komitctu Rcdakcyj-
neg-o. T. VI. Pisma prozaiczne polskie. Cz. II.
8 0 605. W. 1933. Kakladem Skarbu Rz. Pol.
\Vydanie dokonane z mocy uchwaly Sejmu
Ustawodawczego z d. 18. XII. 1920 r. K. M.
6.-
Trese: Ksi
gi narodu polskiego i pielgrz:rm-
stwa polskiego. Wst
p napisal St. Pigon. Pi-
sma polityczne z lat 1832-1833. \Vs
p napi-
sa! St. Pigor.. Pisrna historyczne. W st
p napi-
sal Kazimicl'z Tymicniecki. Przeklady. Wst
p
napisal St. Pigoii.
llmer Edmund. Fikcyjna postac. Powiesc.
() 294. \V. 1934. R. ....... 3.-
Mokryjczuk WI. Na wiosn
. Poezje. 16?? 74.
Prody 1934. Autor. Ski. D. K. P. . . . 1.20
lUosto\Vicz-DoI
ga Tadeusz. Trzecia ptee.
Powiesc. 8 0 341. W. 1934. R. . . . . 7.-
Nordmann C. i Montgon A. de. Manurewa.
Przeklad z franc. Przemyslawa :M
czewskicgo.
8?? 264. W. 1934. SkI. D. K. P. . . . . 4.60
Noth E. E. Kamienica. Powiesc. Przeklad
Tadeusza Zabludowskiego. 8 0 314. \V. 1934.
Ars.. ........ . .. .. .. .. .. .. .. .. 8.-
l'oyszewski-Piolun St. Trzy panny z Kurze-
Iowa. Pi
c opowiesci swi
tokl'zyskich. 8?? 312.
\V. 1934. SkI. Gazeta Warszawska. D. K. P.
4.50
Ila,,'lowski Eugenjusz. We mgle switu. Po-
wiese. 8?? 351. W. (1934). Tow. Wyd. l\fewa.
7.-
"
ka]ski :\1ichal. C-moIl. Poezje. 8?? 106, VI.
\V. 1934. SkI. D. K. P. . . . . . . 2.80
Roesman
latwij. Minus szesc. Powiesc. Tlu-
maczyl Dan. 8 0 288. Lwow 1934. Wyd. Sigma.
G. W. ............ 6.-
Rolicki Jacek Tadeusz. Emancypacja swite-
zianki i inne szalenstwa. 8 0 128. Nowogrodek
1934. Instytut \\Tyd. w Nowogrodku. D. K. P.
1.50
Rusineb. 1\1. Czlowiek z bramy. 8 0 216. W.
1934. G. W. ......... 5.-
R}'del Lucjan. Ferenike i Pejsidoros. Opo-
wiese kulturalno-obyczajowa na tIe igrzysk
olimpijskicb. Wyd. 2-gie. 8 0 163. Lwow 1934.
P. \V. K. S. ... . . . . :1.50
Silone Ignazio. Fontamara. Powiesc. Przc-
klad z wloskicgo Ludwika Sawickiego. 8 0 209.
'V. 1934. M. Fruchtman ..... 6.-
Swinarski Artur !\farja. Df?by w Roga]inie.
Poezje. 8 0 71. Poznan 1933. J. Dippel. . 3.-
/097_0001.djvu
1934. Zeszyt II.
NOW A KSI-12KA
97
SzoIochow
lich
l. Zo
ny ugor. Z rosyjskie-
o przeloiyla Halma pdlchowska. Cz. I. 8" 248.
g R 3 -
". 1934.. .. - . '.. . : . . .
Sz\manski Fdward. Do mleszkancow Marsa.
poezJe. ge 64. W. 1934. SkI. K
itg. R
bot. .1.:;0
Tarkington n. Sukces pam Stelh. Powles
.
Tlum. z angielsk. J. Sujk
wska. 8?? 199. W.
(1934). Wydawnictwo Wspolczesne . .
.-
Tichono.,.. S. Gazy, gazy... Tlum. z rosYJsk.
.-\dam Laterner. se 183. W. (1934). Wydaw-
,ictwo Wsp6lczesne. Ski. D. K. p. . . 5.-
\\ ast Hug'o. Ukr)'te irodlo. Z hiszpatiskiego
przelozyl Tadeusz Jakubowicz. 8- 228. W. 1934.
R . . . . . . . . . . . . 3.-
\V('rf
1 Franz. Barbara. Powiesc. Przeloiyt
Iarceli Tarnowski. 8?? 426. W. (1934). Ksi
-
garnia Popularna .... . . . . 10.-
- Za.i('vski Jerzv. Daleko do rana. Powiesc.
174. \V. 1934. F. H. ...... 5.-
Ziolkowska Jadwiga. Pottga pieni
dza. Po-
"i
sc. ge 118. W. 1934. Wyd. Ks. Pallotynow.
1.-
\I:\.. TE.\TR.
n:-ZYKA I sPIE\\,
KIXE'fA TOGR_\F.
\lanoki St. Izydora Dunkan. Genjusz taiica
i milo!Ci. 1
6-1. W. (1934). Uniwersum. )l. 54.
G. W. ............ -.25
\lierzejewska Jadwij;ta. Teatr z piesni
w ukladzie plastycznym. 80 138. W. 1933. In
!'tytut Teatrow Ludo\\ych. SkI. N. K. . 2.50
Solarzowa Zofja. Teatr z piesni. Jak byty
odtwarzane w wiejskim uniwersytecie Orka-
o
1926-1933. Przyozdobila Zofja Stry-
J L e
ska. se 91, 6 nIb. W. 1933. Instytut Teatrow
uilowych. Ski. X. K. . 2.-
XX. RZTl"KI PLASTYCZNF.. ESTETYK \.
l
rowolski Tadeusz. Sztuka wojewodztwa
,,
w:ego, M 147 rys. 4- 151. Katowice 1933.
o \\n.. .uzeum
1'-8kie. Dz. I. T. 4. 11.-
wa: :1s:f:
J 8ztu
e religijnej. Praca zbioro-
Ireny Cz e eny D
ban
o
de FranquevHle,
dysza p afo
BOJarskleJ, Mieczyslawa Gla-
1. Os':
:J !,-rola I-
omolacsa, Wladyslawa
Kopery ts
mS
wsklego, prof. dr. Feliksa
rzego Lan' r. adeusza Kl'U8zyflskiego, Je-
!'kiego, pr
a, k
. .dr. Konstantego Michal-
Hl1berta R
r. '\ oJ!!slava Mole'go, Karola
rzegO Langrn tworo;sklego, pod redakcj
Je-
slaw Jakubo:r:-. rzcworyty wykonal Stani-
1932. Nakl Z 8. l' k z 193 rys. 4?? 383. Katowice
kow . WIQZ U Art. !;l
skich. G. W. Kra-
. .'. .... opr. 36.",...-
_ XU. TECHXIKA, RZE'1I0Sf 0
. Kalendarz bez i . .
nikov. warsztat. p ec:zenshra pracy, dla kiero,,"-
W. 1934. Inst Yt ??W t P s racy, na r. 1934. ge 12
.
U praw Spolecz. D. K. P.
.
linkiewicz Witol . -.50
1 Sz.
uka. Wyklad w d pruf. Wledza techniczna
racJl roku n k yglOszony podczas inaugu-
au OWego 19289 na PolitechTJ.
Lwow., z rysunkami. Folio 18. Zeszyt archi-
tektoniczny. Projekty student6w Wydziatu
Architektonicznego Pol it. L
ow., wykonane
w pracowni katedry architektury w latach
1926-1932. Lwow 1933. Czasop. Techn. 1933.
M. Gott. Ks. Techn. .. . . . . . 3.-
:\fotoryzacja Polski w swietle opinji publicz-
nej. 8?? 149. W. 1934. Kolo Kupcow i Przemy-
slowc6\\ Samochodowych przy Stow. Kupcow
Polskich. SkI. G. W. ..... . . 1.50
Popla\\ski Leon ini. dr. Turbiny wodne, z 91
ryS. se 164. W. (1934). SkI. D. K. p. . 6.-
SJo\\niczek gorniczy podrtczny, niemiecko-
polski, wyrazow stosowanych w gornictwie
i miernictwic gorniczem, opracowany przez
Komisjt SJo\\nikow
przy Kole !l1
skiem Stow.
Polsk. lniynierow Gorniczych i Hutniczych.
ge 39. Katowice 1933. Wyd. Kola !;lltSk. Stow.
Pol. Inzyn. Gorn. i Hutn. Przegl. Gorn. i Hut.
2.-
Spi!'l narzedzi krajuwej produkcji, opraco-
wany przez grupt protlucentow narz
dzi Pol.
Z\\iQzku Przemyslow. Metalow. 8?? 97 i ogtosz.
W. 1934. Wydaw. Pol. Zw. Przem. Met. N. 25.
2.50
Wasiut)nski Z. inz. 0 odksztalceniach pali
ielazo-betonowych zastosowanych do podp6r
mostowych, z 27 rys. 4- 24. W. 1933. Warsz.
Tow. Politech. SkI. Libraria Nova. Odb. ze
Spraw. i Prac Warsz. Tow. Polit. N. 16, 1933.
-.75
- 0 \\yboczeniu lltalowych prtt6w pro-
stych, z 70 rys. 4- 58. W. 1933. Warsz. Towarz.
Politechniczne. SkI. Libraria No\a. . 3.50
XXII. WOJSh.O\\Ost, IH.\RY
ARKA,
LOTNICTWO.
Abioltowski S. plk. 0 niebezpieczeflstv.;e
lotniczem i obronie przeciwlotniczej kraju.
ge 76. W. 1934. SkI. G. K. W. Odb. z Bellony.
2.50
Ankieta w sprawie opracowania historji
.,Polskich Druzyn Strzeleckich". se 74. W.1934.
Kakl. Woj. Biuro Histor., Sekcji Histor. Stow.
Uczelltnikow Huchu Niepodl. Zarzewie. 2.50
Babccki J. dr. pp. Ze statystyki samob6jstw
w wojskn polskiem w latach 1930-1932. ge 10.
W. 1933. G. K. W. Odb. z Lekarza Wojskow.
T. XXII. ........... 1.20
D,bro.ski Jerzy major. B6j odwl'otowy
nad Niemnem i Rosi
I. dywizji litewsko-
biatoruskiej. 21-25 Iipca 1920 r. z rycina-
mi, planami. RO 361. W. 1933. Wojskowe Biu-
1'0 Historyczne. Studja Taktycz. z Historji
Wojny Polskiej 1918-21, t. XII. . . . 12.-
Dekanski Jerz) dr. kpt. Pierwsza pomoc
rrzy zatruciach gazami i dyrnami bojo\\emi.
","yd. 2-gie poprawione i uzupei. se 171. W.
1934. G. K. W. . . . . . . . . . 4.50
Feist Wludzimierz. Obrona pl'zeciwlutniczo-
gazowa \\n
trza kraju, organizacja O. p. I.
t iern
j. Przedmowt nBpisat mjr. Antoni Wy-
;;zyflllki z 5 zalllcznikami. 8?? 204. W. 1933.
:'\akladern L. O. P. 1'.. . . . . . . 4.--
/098_0001.djvu
98
NOJVA KSI-1ZKA
1934. Zeszyt II.
Felsztyn Tadeusz dr. pplk. Pogadanki 0 za-
wodach strzeleckich. 8?? 272. W. 1934. Wyd.
Centro Inst. Wyd. Zwi
zku Strzeleckiego Nr. 2.
Ski. G. W. .... .... 2.50
Gierowski Wlodzimierz mjr. Analiza zy-
wych sit Polski w pazdzierniku 1918 r. 8?? 27.
W. 1933. Wojsk. Biuro Histor. odb. z Bellony.
G. K. W.. . . . . . . 1.-
Gorgosz Wojciech kpt. Obl
zenie i obrona
PlZemysla w r. 1914-1915 z 5 tabl i 6 szkic.
8?? 35. W. 1933. Woj. Biuro Histor. G. K. W.
odb. z Bellony. . . . . . 1.-
Hempel Jozef kpt. Glowne zasady organiza-
cji podstawowego szkolenia zawodowych of i-
cerow broni z uwzg'ltdnieniem potrzeb sa pe-
row. 8?? 59. W. 1934. SkI. G. K. W. odb.
z Przeg'l. W ojsk.- Tech. 1.:>0
Huculskim 8z1akiem II. br)"gad}" Legjonow
Pulskich z ilustr. 8?? 51. W. 1934. Wydaw. Tow.
przyjaciot Huculszczyzny. G. K. W. 1.50
Kalendarz informacyjn)' dla podoficeru\\ Zll-
wodowych na r. 1934 cz. I. Opracowal Jozef
Meksz pp. 16?? 233. W. 1934. . opr. 1.80
Kerszman Juzef dr. W sprawie korzysta-
nia zc szkiel opLycznych przy nalozonej masce
przeciwgazowcj. 8?? 7. W. 1933. G. K. W. odb.
z Lekarza Wojsk. t. XXII. . .. -.80
Korolec Stefan Stanislaw in?. kpt. Bojowe
srodki chemiczne. Wyd. 3-cie uzupemione.
Pl'zedmow
napisal Walery Jasiflski pp. 8??
XIII, 150, z 23 rys. W. 1934. Wyd. Szkoly Ga-
zowej. . . . 4.-
Lakomy Ludwik. Obrazki z powstan gorno-
sl:Jskich. 8?? 75. W. 1934. Woj. Inst. Nauk.
Wyd. Bibljoteczki Zolnierza Pol. XXII. -.90
Marynowski Zdzislaw kpt. Druzyny odka-
iaj:Jce z 10 rys. Przedmow
napisal Walery
Jasinski podp. 8?? 56. W. 1934. Wyd. Szkoly
Gazowej. . . . . . " .." -.90
Montr)"m-takowicz 1\1. dr. Ogolne zasady
ratownictwa przeciwgazowego ludnosci cywil-
nej. Wyd. 2-gie uzupemione. 8?? 112. W. 1934.
Naki. Zarz
du GlOw. Pol. Czelw. Krzyza. 1.50
elken J. dr. pp. Samobojstwa w wojsku.
8?? 32. W. 1933. G. K. W. Odb. z Lekarza Woj.
t. XXII. .. . 1.20
Sitakowski Jozef pp. i Biesiekierski Kazim.
kl)t. ini. Schrony przeciwlotnicze z 32 rys. 8"
38. W. 1924. Ski. G. K. W. odb. z Przegl. Woj-
skowo- Techn. ... . 1.50
Szulc Gustaw dr. Higjena wojskowa, t. I. z.
5. Higjena iywienia. 8?? od 257-336. W. 1933.
Nakl. Lekarz Wojsk. . . . 4.-
Tomaszewski Antoni Stanistaw kpt. i Con-
stantin C. podputkownik. Slownik wojskowy
polsko-rumuflski i rumuflsko-polski cz. I. Pol-
sko-rumuiiska, cz. II. Rumuflsko-polska. 8?? I.
XV, 293, II. XV, 275. W. 1934. Wojsk. Inst.
Nauk.-WYdaw. 2 tomy. . . . . . . 13.50
Zdziarska-Zaleska !\farja. W okopach. Pa-
mi
tnik kobiety-lekarza bataljonu, z fotogra-
fjami. 8?? 200, 4 nIb. W. 1934. Kolo Wydaw.
Of ice row Korpusu Sanit. ..... 5.-
ZwiQzek Strzelecki. Odzial Orlt:ta. 8?? 32.
Krakow 1933. D. K. P. 1.50
XXIII. MEDYCYNA, HIGJE
\.
Brems. 0 zapobieganiu ci
zy i zaptodnie_
niu. 16?? 16. D
browa Gornicza (1934). Ski.
Ksi
garnia Ludowa ....... -.50
Cybulski Aleksander dr. Stan zdrowotny
Korpusu Ochrony Pogranicza w latach 1925-
1931. 8?? 28. W. 1933. G. K. W. Odb. z Lekarza
Wojskowego . . . .. . 1.60
Dietetyka. Pod redakcj
: prof. dr. J. K. Par-
nasa, prof. dr. F. Malinowskiego, dr. St. Klei-
na, dr. L. Justmana i mag. przyrody i diete-
tyki }Iarji Morzkowskiej. 8?? 701. W. 1934.
War. Ajencja Wyd. Delta . opr.40.-
Druzyny ratownicze Polskiego Czerwonego
KrzY7a. Organizacja, wyszkolenie, regulaminy.
8?? 63. W. 1933. Wyd. Zarz,!du Glow. Pol.
Czerw. Krzyia . -.75
Higier Stanislaw dr. Istota i post
p medycy-
ny wspotczesncj. 8?? 22. W. 1933. Ski. Libral'ia
Nova. Odb. z "Wiedza i :2:ycie" . . . 1.-
Hill A. V. prof. :2:ywe maszynerje. Wyda-
nie polskie uzupelnione przez autora. Przeio-
zyt i przedmow
zaopatrzyt dr. .Tan Dembow-
ski, 24 tabl., 52 fig. 8?? XVI, 220. W. 1934.
Mathesis Polska. Z Dziedziny Nauki i Techniki,
t. 5. Bibljoteka Populamo-Naukowa. opr. 11.60
Karwacki Leon. 0 postaciach rozwojowych
zarazka gl'uzlicy. 7 tablic. 8?? Ill. W. 1933.
Polski Zwi
zek Przeciwgruiliczy. SkI. G. W.
13.50
Lypa Jerzy dr. Phyto-therapia - Ziolo-
lecznictwo. Roslinne srodki lecznicze, recepty
dla lekarzy, ze slowem wst
pnem prof. Jana
Muszyflskiego. 8?? 184. W. 1933. SkI. Wiadom.
Farmaceutyczne .. . . . 5.-
'lichalek-Grodzki St. dr. Nowoczesna chi-
rurgja upi
kszaj:Jca. Rzezba skalpelem, z 16
rye. 8?? 22. W. 1933. Ski. D. K. P. . . 2.-
Podrecznik pielegniarstwa i ratownictwa
pod redakcjQ dr. Antoniego Fiumela, z przcd-
mowQ dr. Stanislaw a Roupperta, z 165 r
's.
8" 408. W. 1934. Kolo Wydaw. Of ice row Kor-
pusu Sanitamego . . . . . . 7.-
Rapczewski Jan prof. dr. Technologja zyw-
nosci. 8?? t. I. XVII, 371, t. II. XVI, 414. W.
1933. Wyd. Kursu Intendentow Wyz. Szkoly
Wojsk. Min. Spraw Wojsk. . 2 tomy 25.-
Rivoire R. Nowe zdobycze endokrynologji.
Z franc. przelozyl dr. Henryk Szpidba
n
.
8?? 188. W. 1934. Pol. Wyd. Lekar. AI's MedlCl.
8.-
Rudolf Zygmunt in
. i Kowalcz)'k Tadeus z .
Rys porownawczy nowoczesnych metod us
-
wania smieci. Referat na XV. Zjazd Gazowm-
kow i W odoci
owcow Polskich w Gdyni w r.
1933. 8?? 23. W. 1933. Ski. Libraria Nova. Odb.
z czasop. "Gaz i W oda", t. XIII . . . _.50
XXIV. PIlZEl\1YSf, I HANDEL.
Gorniak Stefan prof. dr. Formularze
o
!lauki korespondencji handlowej. 8?? 63. LWO\
1()34. P. W. K. S. . . . . . . . . 1.6
!{ozmian Henryk. Kierownictwo sprzcdazy.
::O"drt:c::nik. 8?? 95. W. 1934. Autor. . . 4.-
/099_0001.djvu
NOWA KSl4tKA
1934. Zeszyt II.
XXV ROLNICTWO, LEs
I(,TWO, OGROD-
. roIlCr" O. HODO\\ LA, WETER\ N ARJ .\.
Bratko1rski \Had)s.la. prof. . Mitdlarstwo
a zagadnienia orgamzacYJne Imarstv.
Po!-
skiego. 8?? 42. Wilno 1933. Tow. Lmarskle
w Wilnie. G. W. Bibljoteka Tow. Lniarsk.
w Wilnie ........... -.75
Jedliliski \\ ladystaw prof.. DZ!a!alno
c .Za-
kladu Urqd.zania Lasu w dZledzmle dOSWlad-
cuInictv.a. se 40. W. 1933. Ski. Spoldzielnia
Leiinikow. Odb. z "Doswiadczal. Lesnego".
Prace i Sprawozdania Zakt Urz
dz. Lasu.
N. 68. SkI. G. W. . . . . . . . . 1.50
Kalendarz m)sliwski na r. 1934, pod redak-
cj
Walentego GarczyDskiego. 1
333. W.
1934. Polski Zwi
k Sto\\arzyszen Lowiec-
kich ........... opr. 3.-
Kornella Andrzcj inL. Polesie. Studjum kry-
t
'czne do projektu mcljoracji Polesia, z map
.
8- 42. Lwow 1934. Odb. z "Czasop. Techn." M.
Gott. Ks. Tech. . . . . 2.-
Kulcz)cki Jozef dr. med. wet. Szpat w swie-
tIe promieni Roentgena. se 98. W. 1933. Ski.
G. \V. ............ 5.-
I'oczter A. Przyczynek do badan anatomicz-
nej budowy todygi Inu. Z Zakladu Uprawy
Holi i Roslin Un. S. B. i Lniar!;kiej Centr.
Stac. Doswiad. w Wilnie. se 36. Wilno 1933.
Tov.. Lniarskie. Badania nad Tech. i Ekon.
Produkcji Suro\\cow W16kienniczych w Polsce,
pod redakcjQ prof. dr. K. Staniewicza. N. 1.
1.-
Prze\\ odnik techniczno-Iesny, opracowan:r
przez Komitet: KIus Tadeusz ini., Krzysik
F
anciszek dr. ini., Kuntze Roman dr., Lauro-
WICZ Roman in:i:., Ochrymo
;cz Feliks in:i:.,
rzy\!olski Stanis taw inz., Orlicz Tadeu!;z
Inz., PlIat Kazimierz dr. int., Plonski Wlady-
Rlaw. dr. in:i:., Pohl Zygmunt ini., Sowiflski
S
mslaw, Wnak Wadaw prof., Zaklika Zbi-
g!11ew. Le se XV, 639. Lwow 1934. Biuro Tech-
mczoo- sne, Fr. Krzysik i F. Ochrymowicz.
Tr" I T opr. 14.-
IU esc : '.
blice i wzory. II. Botanika lesna.
. . WazmeJsze choroby drzew i ich zwalcza-
O
hr IV j Nasiennictwo i hodowla lasu. Y.
n6\\" o
asu. VI. Pomiar drzew i drzewosta-
'"IIi.
Urztdze
i
gospodarstwa leiineg?
la"u i h na wartoscl lasu. IX. U:i:ytko\\ame
xi Ta ande
drewnem. X. Maszynoznawstwo.
kle"joner
irrlctwO. xu. Forniry, dykty i ptyty
nierja ias . Za
a
y miernictwa. XIV. In:i:y-
'{VI La
\\"a. X\. Drobna hodowla karpia.
Og6i ne :CC d tw o . .
VII. Gleboznawstwo. xnIl.
la omOSCl z rolnictwa. XI"{. Sadow-
90
nictwo. xx. Warzywnictwo. XXI. Pszczelnic-
two. XXII. Ustawodawstwo lesne. L,,{I1I.
Ustawoda\\stwo pracy i ubezpieczen 8potecz-
nych.
Rostafinc;ki Jan prof. i Rotkel Karol ini.
Cukier pastewny i jego zastosowanie. 8?? 28.
W. 1933. War. Tow. Fabryk Cukru. Ski. K. R.
-.50
X" VI. GOSPOD O\RSTWO lJO\IO\\ E.
Za\\ adzka }Iarja. D:i:emy i konserwy z 10%
cukru. 8?? 28. Poznafl 1934. Ski. K. ii. W. 1.-
XVII_ \ \RIA.
Galinski Adam. Dzien 19 Marea. Poradnik
ilIa urz
dzaj
cych obchody i akademje ku czci
marszalka J. PHsudskieg-o. 8?? 64. Lodi 1934.
Drukarnia Paflstwowa ...... 1.40
- Obchod imienin Pana Prezydenta w szko-
Ie i w stowarzyszeniach. Poradnik dla nauczy-
ciela i dla u
dzaj,cych uroczystoSci imieni-
nowe z nutami. ge 50. Lodz 1934. Drukarnia
Paflstwowa .......... 1.20
Kalendarz informacyjny dla urzl;!dnik6w
panstwowych na r. 1934. Opracowal Jozef
Meksz. If)t' 367. W. 1934. . . . . opr. 2.60
b.alendarz informator sQdo,.y. na r. 1934.
Opracov.aIi: Jerzy Kirkiczenko, stdzia, 'Iarjan
K.ruczkie
;cz, radca min. i Kazimierz Rudzisz.
16?? 480. W. 1934. Ski. F. H. . . . . 6.-
Kalendarz Junaka. na r. 1934. 16?? 264. W.
1934. .......... opr. 1.9;;
Pirinelli \. Jak zostac czarnoksitznikiem!
Zbior najnowszych i najpitkniejszych sztuk
magicznych i rozrywek naukowych, z 30 iIustr.
8?? 177. W. (1934). Ksitgarnia Popularna 2.-
Sybila Polska. Cz. V. 8?? 198. Grudzi
dz 1933.
Autor ............ 3.-
Wa,.eL Album na znaczki pocztowe cate
o
swiata. 8?? 32 nlb. Stanista\1l,ow (1934). A. Bo-
lIek . . . . . -.75
XXVIII. DZIEI.A POLAK6W I 0 POLSCE
W J:t:ZYKACH OBC\ CH.
Handelsman \larceli. Czartoryski,
icolas I.
et la Question du Proche Orient. se 152. Pa-
ris 1934. Edit. A. Pedone. fl'. 18.-, d. 6.50
WeIlisz Leopold. Felix-Stanislaw Jasiflski,
raveur. Sa vie et 80n oeuvre avec une etude
sur les procedes techniques de F. Jasiflski par
Thadee Cieilewski fils. PI. XLVII. 4- 195.
Paris 1934. G. Van Oest. Ski. F. Studziflski.
d. 90.-
Akad=ia U '. . SKROTY WYDAWCOW:
betbn.r I" l1l.1eJ
Ulok, - A. U. - M. Arct - M. A. - Cukr"",ski S.
S. C. - Dom lUi
i Pol. _ D. K. P. - Ge-
Ie. M. _ :
G. W. - GIO.rna Ksieprnia W..,_...... _ G. K. W . _ Hood. F. _ F. H. - Kasa im. Miaaowsltiqo _
aarn;a _ N
'a-At1aa - K. A. - Ksifprnia RoIniaa _ K. R. - lUi
rni. 'w. V;ojcie _ K. .. W. - N_lUif-
. . K. - haistw. "'rdawn. K.i
ek Szkolnych _ P. W. K. S. _ Rbi _ R. - Towan)'11"O V;yd."ni.. e _ T. \t".
Wyda"nicr"o K.i
zy Je uilu" - W)d. K.. J
z.
/100_0001.djvu
IOn
NOW A KS14thA
1934. Zeszyt II.
P R A S A
(ROZPRAWY NAUKOWE, ARTYKUl.Y, LITERATURA PIEKNA)
TEOLOGJA, DZIFI.A TRE
CI HELlGIJXEJ.
Sokolow..ka Z. Fragment modlitwy. Ver-
bum I. 1934.
Urban J. W poszukiwaniu czlowicka. Przej:t.
Pow., luty 1934.
FILOZOFJA, PSYCHOLOGJA, En 1\.-\.
Elzcnberg H. 0 roznicy mit;dzy "pitknem"
a .,dobrem". Przel/:l. Filoz. IV, 1933.
Ingarden R. Zagadnienie tozsamoSci dzieta
muzycznego. Pnegl. Filoz. IV, 1933.
Winnicka Romana. Zagadnienia uwielokrot-
nienia osobowo$ci wobec dziet sztuki. Pr7cgl.
Filoz. IV, 1933.
\I \TE
-\ T\ KA.
.-\ l"KI I>RZ\"ROD
IC'ZE.
Domin K. Ochrona przyrody ze stanowiska
biologa. Przegl. Wsp., luty 1934.
Kolodziejczyk J. Pierwsze mikroskopy
w Polsce. Wiedza i zycie, N. 1, 1934.
Rapf F_ Jak powstalo we fizyce pojfCie ete-
ru! Przeg. Pow., luty 1934.
Wertemdein L. Zagadnienie j
dra atomowe-
go. Wiedza i zycie, N. 1, 1934.
WeyberJ:' Zyg. Dzieje teorji 0 sieciowym
ustroju krysztalow. Wiedza i zycie, N. 1,
1934.
(;EOGRAF J.\, I\RAJOZNA \\ ST\\ 0,
PODU6zE.
h'aszkiewicz Jaroslaw. Podr6t do Wloch.
Agrygent. Wiad. Lit. N. 5. 1934.
Kragen Wanda. Z Warszawy do M08kwy.
Tyg. II. N. 8. 1934.
A
TROPOLOGJ-\. ET
OLOGJA. ETNO-
GRAFJA, PHEHlSTORJA, FOLKLOR.
B)stron J. S. Obrztdy weselne w dawnej
Polsce. Przegl. Wsp., luty 1934.
Jt:ZYKOZI\AWSTWO, FILOI OGJA.
I>rojekt tran"krypcji z jtzyka rosyjskiego
na polski. przegl. Wsp., luty 1934.
IIISTORJ.\ I fEOIUA LlTEUATt:HY.
Boro,.) W. Pamittniki 10ndyf1
kie Niemce-
\\icza. Wiad. Lit. X. 8, 1934.
80) -teleitski. Staropolski obyczaj. Wiad.
Lit. N. 6, 1934.
CZBchowski K. Irzykowski nieznany. Pi-:m,
N. 8, 1934.
Czernobaje. Wil.tor. Poezja konfederatow
barskich. Wiad. Lit. N. 5, 1934.
Durr J. Plan dramatu Wyspiaflskiego 0 Dy-
!""litne Samozwancu. Pion, N. 2, 1934.
Filosofo'W D. Mickiewicz w Odesie i na Kry-
mie. Przegl. Wsp., luty 1934.
- 0 monografji prof. Kleinera. Prof. Aske-
nazy 0 kampanji krymskiej Mickie\\icza. Wiado
Lit. N. 6. 1934.
Gorka O. "Ogniem i mieczem", a rzeczyv.i-
stose historyczna. Pion, :So 1, 2, 1934.
- 0 historycznoSci "Ogniem i mieczem",
Skrzetuskiego z pod Zbaraza rzeczywiste po-
chodzenie i rola. Pion, N. 8, 1934.
- 0 historycznoSci "Ogniem i mieczem",
dr. A. Czolowskiemu - odprav.a. Pion, JS'. 5,
1934.
- Pierv.sze poklosie dyskusji 0 historycz-
no/ki "Ogniem i mieczem". Pion, N". 4, 1934.
Gorski K. Fr. Mauriac. Studjum literackie.
Verbum, z. 1, 1934.
Husarski K. Walka 0 formt. Wiedza i t'1-
cie,
. 1, 1934.
Irzyko,.ski K. Dyskusja w Akademji Litera-
tury 0 programach nauki jtzyka polskiej:to.
Pion, N. 2, 1934.
Kam) I.owski L. Do dziejow Boccacia w Pol-
sce. "Historja bardzo ucieszna". Ruch LiL
N. 2, 1934.
Kuszelewska St. Na przeplocie trzech drog.
Wiad. Lit. N. 8, 1934.
L. p. Marja D
browska, laureatka nagrodJ
paiistwowej za r. 1933. Pion, N. 2, 1933.
Laskowski S. Wactawa Potockiego pisma
nieznane. Druga redakcja "W ojny chocim-
skiej". Ruch Lit. N. 2, 1934.
Lorento" icz J. Zagadnienie stylu BerentB.
Pion, N. 7, 1934.
.>eiper T. Koo nie zau\\a:i
'I? Z dyskusji
o literaturze wobec paflstwa. Pion, N. 3, 1934.
I'iszczkowski 1t. Ksi
ga 0 }1ickie\\iczu.
Ruch Lit. N. 2, 1934.
Podhorski-Okolow L. Xieznany list Adama
ickie\\icza. Ruch Lit. N. 2, 1934.
- Zajazd czombrov.ski w swietle dokumen-
tow. Ruch Lit. N. 2,1934.
Sawicki SL Przybyszewski w Kongsvinger.
Wiad. Lit. N. 7, 1934.
Sinko T. }1isterja eleuzyjskie i egzaminy
dojrzatoSci. Przeg. Pow., luty 1934.
- Przyplyv. i odptyw orfizmu II. przeg l .
W!;p.. luty 1934.
Skiwski J. E. Literatura ugtaskana. Dysku-
sje. Pion, N. 3, 1934.
- Poznan. Pion,
. 1, 1934.
Skrzetuski Tad. Ogniem i mieczem a rzeczY:
wistosc historyczna. (Dyskusje). Skrzetu"kJ
z "Ognicm i mieczem" jest prawdziwy. pion,
N. 5, 1934.
Skwarcz}??Oski .\. W polemice 0 literatu
j paiistwo. Z dyskusji 0 Iiteraturze wobec pa n -
st\\a. Pion, X. 3, 1934.
Staiewl:iki H. 0 tradycji, modernizmir i kla-
sycyzmie. Pion, N. 7, 1934.
/101_0001.djvu
1934. Zeszyt II.
IfOWA KS1
tKA
Suchodolski Bog. Jak ujmowal: i ocenia/:
mysl Brzozowskicgo. Pion, N. 6, 1934.
Szmydto...a Z. Pierwiastki platoflskie w Dzia-
dach drezdeiiskich. Pion, N.
, 1
4. .
Tomkiewicz "I. "RzeczywIstosc hiStoryCZ-
l1a" w krzywem zwierciadle. Pion, N.
, 1934.
Toporowski J. M. Czy zdemaskowame Con-
rada! pion, IS'. 2, 1934.
Turno ". Maska Conrada. Tyg. 11. N. 8,
1934.
Ulatowski J. W eprawie zdemaskowania
Conrada. Pion, N. 7, 1934.
Was\"le1r8ki SL Fotel i przedszkole. Wiad.
Lit. X: 7, 1934.
Witkie".icz St. Ig. Znowu to sarno aZ do znu-
dzel1ia, czyli 0 roli 8wiatopogl
du w literatu-
rze. Pion, N. 5, 6, 1934.
W\ka 1\. Choromaflski i Gunnarsson. Pion,
.N. 8, 1934.
- Literatura i aktualnosC. Z dyskusji 0 Ii.
teraturze wobec paflstwa. Pion, N. 3, 1934.
HISTORJA ( N.\rKI pO
OCSICZF.
Aleksandro" icz K. Ze spuScizny po Kostku
Aleksandrowiczu. III-VI. JS'iepodlegiosc, z. 21,
22.
CzaJkow8ki Eljasz. Proccs "Sokola Ode-
skiego", tajnych zwilJzko
polskich w Odesie
w latach 1894 i 1895. Kiepodlegtosc, z. 21.
Morzkowska A. Tak bylo. I. Niepodleglosc,
z.22.
PobO
-'
linowski Wt.. Do historji Ligi
a-
rodoweJ.
lepodleglosc, z. 21, 22.
- Jozef MontwiU-Mirecki. JS'iepodlegtosc,
z. 21, 22.
- J. Pitsudski w Tokio. Pion, Nr. 12, 1934.
..Roszkow8ki SL W szeregach rosyjskich.
lepodlegloiic, z. 21.
. Stachie..icz .J. Rady mowne Zwi
zku Wal-
kl CzynneJ. N1t
podle
losc, z. 21.
!om R kie..icz Wt. Cerkie\\ dyzunicka w daw-
l1eJ zeczYPOS po l"te' P I k" Prz I'
luty 1934. 1 J 0 s leJ. ego ow.,
Li
nN.11. (Zejdke). Do historji P. P. S. na
W,' lepodlegtoiic, z. 22.
wSrc::rkbows
i w. Ruch niepodlegtoSciowy
gtoiiC, z. o
nJI POlskiej w Brazylji. Xiepodle-
Zaleski i
W Brou p ) g. L. Czterechsetlecie Kosciota
. rzegl. Wspot., luty, 1934.
PR.\WO I X.-\(-K( SPOt.ECZ
E.
Battagli R
i ZYcie N a 1 . 0 polsq racjt stanu. Wiedza
Be ' r. ,1934
. rger Ad If dr . .
bhki Austr' ok" - Rada zwlltzkowa Repu-
'ar St J
C leJ. Nowe Pan. N. 10, 1934.
Pan. K 9: kontrasygnacie. Referat. Nowe
Ref;r
t
dZi
i odpowiedzialnoSci rz
du.
III. 1933 ", PGsledzeniu Komis. Konstytut. 16
C . '
OWe Pan ". 9
rokaert I' . _ '.
. .
We Pail N 1 ' 0 l:\\ ag l 0 senacie w BeIgji. Ko-
. . ,1934.
101
f'zuma Ign. 0 kontroli finansowej. Referat.
Nowe Pan. N. 9.
- 0 powolywaniu TZlJdu i wtadz publicz-
nych. Referat. Nowe Pan. N. 9.
Giannini A. Senat italski. Nowe Pan.
. 10,
1934.
(aferricre J. prof. Senat francuski. Nowe
Pafl. N. 10, 1934.
Makowski "adaw. Myiil przewodnia no-
wcj konstytucji. Pion, Nr. 6, 1934.
- Wolne miasto Gdansk. Nowe Pan. N. 9.
Segulescu P. prof. Organizacja senatu
w Rurnunji. Nowc Pafl. N. 10, 1934.
Opinja Tow. Prawniczego 1r Warsza.ie
w sprav.ie zmiany konstytucji. Odpowiedi na
ankie
konstytucyjn
Sejmu R. P. Nowe Pan.
N. 10, 1934.
Popovic 'Iilan L. Ewolucja systemu pal'l a-
mentamego w Jugoslawji. No\\e Pafl.
. 10,
1934.
S7awlewski. 0 samorz
dzie gospodarczym.
Referat. Nowe Pan. N. 9.
TomCBinyi Janos. Sktad i zakres dzialania
wyZszej izby wfgierskiej. Nowe Pan. N. 10,
1934.
Weyr Fr. dr. prof. System dwu izb w Repu-
blice Czechoslowackiej. Nowe Pan. :So 10, 19=H.
EKOXO!IJA.
Krzyianowski .\dam. Polityka kredytowa
RZlJdu. Prze
1. Wspot, luty, 1934.
owicki Stef_ Cz. inz. Jak zwalczac kryzys!
Tyg. II. Nr. 8, 1934.
Ryn
manowa Janina. trodta ideologiczne
i spoleczne dobrowolnej stuiby pracy w Niem-
czech. przegl. Wsp., luty 1934.
Wscieklica B. Kartel, jako forma dziatalno-
iici gospodarczej. Wiedza i zycie, N. 1, 1934.
POLlTYKA, prBLICYSTYK.\.
Chalasinski J. Ewolucja amerykaiiskiej pra-
sy codziennej. Wiedza i zycie, N. 1, 1934.
Ferenczi (mre. Trudnosci demograficzne mit-
dzynarodowej polityki spolecznej II. Przegl.
Wsp., luty, 1934.
Frenkel M. R. 0 kryzysie inteligencji. Wiad.
Lit. Nr. 6, 1934.
I\rawcz)nska Jadw. Wartosc pracy kobiet
w zawodach umystowych. Tyg. II. Nr. 8, 1934.
I.agiewski C. W skrzcszenie samorzltdu.
Niepodlegtoiic, z. 21.
(>ini Tadcusz. Legenda i prawda 0 "Bibljo-
tece Polskicj". Wiad. Lit. Nr. 6, 1934.
Skiwllki J. E. Jeszcze raz iycie uiatwione.
Pion. :Sr. 7, 1934.
Suchodolski Bog. W sidtach produktywizmu.
Pion, K 8, 1931.
Szerer Miecz. Wells, Pol!lka i logika. Wiad.
Lit. Nr. 5, 1934.
Terlecki T. Problemy europejskie. Pion, N.
7, 1934.
Zawilito,," ski "\\ t.
ywot na miarf epoki
(Holowko). Pion, N. 3, 1934.
/102_0001.djvu
102
NOW A KS142KA
1934. Zeszyt II.
WYCHOW ANIE, SZKOLNICTWO.
Baley G. Sprawozdanie z V. Kongresu Pedo-
logicznego w Brnie. Pol. Arch. Psych. t. VI,
z. 1.
Daszkiewicz S.
rodowisko i l'egjon w no-
wych programach szkolnych. Przeg. Naucz.
r. 6, 1934.
Drzewiecki P. ini. Szkoly i ich wyksztatce-
ni wychowancy. Przeg. Tech. Nr. 3, 1934.
Dyboski R. Uniwersytety wsr6d przemian
swiatowych II. przegl. Wsp., luty, 1934.
Grosglikowa B. Przyczynki uo badan czytel-
nictwa dzieci i mlouziezy. Pol. Arch. Psych.
t. VI, z. 1, 2.
Heflich AI. 35-lecic Poradnika dla samou-
kow. Pion, N. 1, 1934.
I1oszowska W. dr. Gospodarcze nastawienie
w programach szkol ogolnoksztatc
cych.
Ruch Pedag. Nr. 5, 1933/4.
'lenzel J. Bibljoteka uczniowska ogniskiem
pracy samoksztalceniowej mlodziezy. przegl.
Naucz. Nr. 6, 1934.
I)awlowski F., 'Yarczak A. Badania z za-
kresu uzdolnienia melouyjnego uzieci. Pol.
Archiw. Psychol. t. VI, z. 2, 1933/4.
Radlioska H. Planowanic pracy wychowaw-
czcj na tie srodowiska. Ruch Pedag. Nr. 5, 6,
1933/4.
Rowid H. Teorja osobowosci w "Chowannie"
Trentowskiego w swietle wspolczesnej pedago-
giki. Chowanna, N. 1, 1934.
Znamierowski ('. dr. prof. Szkola a elita spo-
leczna. Ruch Pedag. Nr. 6, 1934.
zebrowska 11. Poradnictwo dla dzieci w Sta-
nach Zjednoczon. A. P. Pol. Arch. Psych. z.
4-5, 1933/4.
WYCHOWANIE FIZYCZNE, SPORT.
Krynicki M. Zjazd gwiaidzisty do Monte
Carlo. Tech. Samoch. Nr. 2, 1934.
LITERATL'RA PI:t:KNA.
Aas
rimsson Erstein. Lilja. Piesfl do Matki
Boskiej, tlum. L. Rzyszczewski. Przeg. Pow.,
luty 1934.
A. M. Co mam, co nie jest wzi
te. Poezja.
Verbum I, 1934.
- Noc Bozego Narodzenia. Poezja. Verbum
I, 1934.
- Samotne s08ny. Poezja. Verbum I., 1934.
- Szaruga. Poezja. Verbum I., 1934.
- Tak. Poezja. Verbum I., 1934.
Buczkowski :\1. Zwyczajnosc i przeznacze-
nia. Nowelka. Pion, N. 8, 1934.
Horczak Z. Trzej Krolowie. Fragment
z tryptyku "Trzech Kolenu". Verbum I., 1934.
Janowski Jar. Dzien jak noc. Powiesc. Tyg.
n. Nr. 8, 1934.
Karpinski S. Poezja. Pion, N. 3, 1934.
- Wiosna buchaIter6w. Poezja. Pion. N. 3,
1934.
Kipling R. Powrot wojsk. Przcloiyi J. Cze-
chowicz. Poezja. Pion, N. 1, 1934.
Komierowski Kon. Zbrodniarze. Nowelka.
Lowiec Pol. Nr. 7, 1934.
Lermontow 1\1. J. Dziennikarz, czytelnik
i poeta. Poezja. Przeloiyt S. R. .Dobrowolski.
Pion, N. 2, 1934.
Liebert J. Oktostychy. Poezje. Wiad. Lit.
N. 8, 1934.
- Z niewydanych r
kopisow 1'. 1926. Poezja.
Verbum I, 1934.
Lopalewski Tad. Gdy niema 0 co r
k zacze-
pic. Pion, N. 5, 1934.
Malaniuk Jewgien. Przed portretem Maze-
py. Poezja. Przelozyt J. Czechowicz. Pion,
.
4, 1934.
Oliycz O. Polesie. Poezja. Pion, N. 4, 1934.
przybos J. Lipiec. Poezja. Pion, N. 2, 1934.
Puszkin AI. Czcrn. Poczja. Przelozyl J. Tu-
\Vim. Wiad. Lit. N. 6, 1934.
Sokolowska Z. (Siostra Katal'zyna od Ran
Pana Jezusa). Wyj
tki z Pamittnika. Ver-
bum I, 1934.
Szemplinska EI. Historje grafomaflskic. No-
wela. Pion, N. 4. 1934.
Szyller F. Wallenstein. Poema dramatyczne.
Dwie sceny. Pl'zeklad K. IUakowicz6wny. Pion,
N. 1, 1934.
Wiktor J. Poza zyciem. Nowela. Pion, N. 3,
1934.
TEA TR, 11UZYKA I APIEW.
KINEMATO??;RAF.
C'hybinski A. prof. dr. Mieczyslaw Karlo-
- wicz. Muzyka Pol., z. 1, 1934.
Karto\'ticza Mieczyslawa list do prof. Fr.
Szopskiego. Muzyka Pol. N. 1, 1934.
Kawyn Stefan. Teatr Horzycy we Lwowie.
Wind Lit. N. 7, 1934.
\Kriiger Halina A. J. Wine. Drabik - po-
chwala pi
kneg'o zycia. Pion, N. 6, 1934.
11aklakiewicz J. Zag'adnienia wspolczesnej
tworczosci muzycznej w Polsce. Muzyka Pol.
N. 1, 1934.
Olcha J. Refleksje. Muzyka Pol. N. 1, 1934.
. Opieoski H. dr. Z korespondencji Mieczy-
slawa Karlowicza. Muzyka Pol. N. 1, 1934.
Pamieci Pawta Kochanowskie
o: Ciecha-
nowski J., Lechoil J., Miynarski E., Ord
'flski
R., Slonimski A., Szymanowski K., Wierzyfl-
ski K. Wiad. Lit. N. 5, 1934.
Ploszewski Leon. W. Drabik jako dekorator
Wyspianskiego. Pion, N. 6, 1934.
1\ Romer-Ochenkowska H. Mieczystaw Karlo-
\Vicz, k1'aj lat dziccinnych. Pion, N. 7, 1934.
Starczewski F. Warszawskie Towarzystwo
l\1uzyczne. Muzyka Pol. N. 1, 1934.
Straszynski 01. Muzyka polska na plytach
gramofonowych. Muzyka Pol. N. 1, 1934.
: S7.t'Ii
owski T. Uwagi krytycznc 0 dzinial-
nosci Polskicgo Radja na prowincji. Muzyka
Pol. N. 1, 1934. .
Szeluto Ap. Z mych wspomniefl 0 Knrlo w1 -
czu. Muzyka Pol. N. 1, 1934
Zalewski T. Votum separatum (T. O. N.).
Muzyka Pol. N. 1, 1934.
/103_0001.djvu
:VOWA KSJ q 2KA
1934. Zeszyt II.
SZTCKI PLASTYCZNE.
Czapski J. Emancypacja sztuki polskiej.
Wiad. Lit. N. 6, 1934. .
Hryniewiecki Jerzy. Jeszcze 0 ztym pomm-
ku. Wiad. Lit. N. 6, 1934. "
Husarski W. Juljusz Kossak. Wledza 1 ty-
cie, N. 1, 1934. . k .. k' .
Klacz)nski S. Z. W dltiemu ..u
leJs. leJ
!.;. 1, 1934. ryczneJ, odpadkowej. Przeg. Tech.
103
Klebowski Z. inz. i Kowalski C. ini. Za-
gadnienie wplywu napi
c termicznych
a wy-
trzymatosc blach kotla, w obecnym stame roz-
wi
zania. Przeg. Tech. N. 4, 1934.
Knecho\\icz J. Paleniska torfowe. Przeg.
Tech. N. 4, 1934.
Kuczewski WI. inz. Ocena wartosci uiytko-
wej koksu wielkopiecoweg'o. Przeg. Tech. N. 1,
1934.
Lenkowski St. 0 teehnice szkla rzymskiego.
Wiedza i zycie, N. 1, 1934.
Madej R. ini. Wyniki badan kotlow z pale-
niskami na pyl wfglowy i doswiadczenia ru-
chowe. Referat z 11 rys. Przeg. Tech. N. 4,
1934.
l\-larek T. ini. Wahania przednich k61 i ustro-
ju kierowniczego (dokoflcz.). Techn. Samoch.
N. 2, 1934.
Minchejmer A. into Nowy zwrot w amery-
kanskiej konstrukcji samochodowej. Techn.
Samoch. N. 2, 1934.
OrlowlSki P. ini. Sprawnosc nowoczesnych
koUow parowych, z 3 rys. Przeg. Tech. N. 4,
1934.
Paszkowski W. prof. Beton 0 przewidziancj
wytrzymaloSci. Przeg. Tech. N. 2, 3, 1934.
Perzyna F. Naprawa obrabiarek w warszta-
de mechanicznym. Mechanik, N. 1, 1934.
Popiel M. ini. Przesuni
cia termiczne da-
chOw plaskich. Przeg. Bud. N. 2, 1934.
Przewalski Z. inz. Zagadnienie walki z grzy-
bem w budynkach. Przeg. Bud. N. 2, 1934.
Siwicki K. ini. Rola todu na tIe innych
zrodel energji w Polsce. Pl'zeg. Tech. N. 4,
1934.
Skuba Wit ini. Stop "Widja" w zastosowa-
niu do narz
dzi, z 28 rys. Mechanik, N. 2,
1934.
Stulgiflski AI. inz. Mikrometry pneumatycz-
ne z 14 rys. lI1echanik, N. 2, 1934.
Szczepanski WI. inz. Plan zaopatrzenia P.
K. P. w parowozy w ubiegtem dziesifcioleciu
i jego realizacja. Przeg. Tech. N. 3, 1934,
Tolloczko B. prof. Drogi l'ozwoju wspolcze-
snej budowy koUow. Przeg. Tech. N. 4, 1934.
Tomaszewski L. ini. Organizacja projekto-
wania i kierowania robotami budowlanemi
w Z. S. S. R. Przegl. Bud. N. 2, 1934.
Trzebiatowski W. dr. ini. 0 ceramice meta-
lowej i jej zastosowaniu w przemysle. Pl'zeg.
Tech. K. 2, 1934.
Turczyno\\icz St. prof. 0 mechanizacji eks-
ploatacji todu. Przeg'. Tech. N. 4, 1934.
Tuszynski J. ini. SiInik wysokopl'
zny inz.
Szydlowskiego. Tech. Samoch. N. 2, 1934.
Welter G. prof. dr. Badanie wtasnosci me-
chaniczno-fizycznych poczwornego stopu od-
lewniczego Al-Si (cetal) i rozw6j jego zasto-
sowan. Przeg. Tech. N. 1, 1934.
W ojnicz-Sianoi{!cki Z. prof. Instrukcja
obrony pIgaz. zakladow przemystowych. Przeg.
Tech. N. 2, 1934.
Wo]niewicz E. ini. Pomiary interferencyjne
i ich roJa w przemysle. Mechanik, N. I, 1934.
/104_0001.djvu
.\'OWA KSlrftKA
ROLNICTWO. LF???!NICT\\ 0, MY
LISTWO.
Dyk A. prof. into Wycenianie trofeow my-
sliwskich. Przektad Wi. Karnkowskiego. Low.
Pol. N. 6, 7, 1934.
Epstein T. Czy mozna mowic 0 towiectwie
jako oplacalnej
altzi gospodarstwa rolnego.
Low. Pol. N. 6, 1934.
Giihert Wanda inz. Problem wymal'zania
roslin. Gaz. Rol. N. 8, 9, 1934.
Gorllki 1\larjan prof. dr. i Terlikowski Fe-
lib prof. dr. W
niki dos
iadczefl polowyc!i
z supertomasyna. Gaz. Rol. N. 8, 1934.
Gorski S. Pod\\ yzszyc ceny - obnizyc
drug'i. Gaz. Rol. JS'. 9, 1934.
Kloczowski Eug'. inz. Staly plodozmian czy
gospodarstwo dowolne? Gu. Rol. N. 8, 1934.
Knothe K. V; sprawie rezerwatu w Hry-
niawie. Low. Pol. N. 6, 1934.
h.orohoda J. 0 celowosci upra\\y lucerny
i jcj odmianach. Gaz. Rol. N. 9, 1934.
h.O!i!il1Ski J. dr. przed siewami wiosennemi.
Gaz. Rol. N. 9, 1934.
1lra\incsic8 S. Pruska ustawa to\\iecka.
Lo\\;ec Pol. :S. 7, 1934.
Xiemojo1uki Wada.. Postu]aty. Gaz. Rol.
X. 8, 1934.
Os"!owski Leon into Jarz
bki na Pomorzu.
Low. Polsk. N. 6, 1934.
Pisulinski A. Ob1"Rzki z :t.ycia egzotycznych
zwicrz
t lownych VI. Lowiec, N. 4-5, 1934.
R) kowski Dr. into rol. Zadtuicnie rolnicze
a depresja gospodarcza. Gaz. Rol. N. 9, 193-1.
Rzewuski Adam. Aktywnosc przedwiosnia.
Low. Pol. N. 6, 1934.
Sander .\. Rozwoj stosunkow towieckich \\e
Wloszech. Lowiec, N. 4-5, 1934.
Szymanski A. dr. Kiszonka slonecznikov.a
i jej znaczenie VI zy\\ icniu zwierzltt. Gaz. Rol.
N. 9, 1934.
Llm A. Xov.e prawo lowieckie w Prusiecb
z 18 st
-cznia 1934. Lowiec, N. 4-5, 1934.
Wodzicki K. dr. Wtdrowki zwierzyny. Low.
Pol. N. 7, 1934.
WO!!zczynski St. ini. Podstawy hodowlane-
go odstrzaiu jeleni. I,owiec Pol. N. 7, 193
.
ZabieUo Wlad) slaw. Dookola towiecklego
konkursu fotograficznego. Low. Pol. S. 6.
1934.
Zaj;tadnienie hodowli zarodowej w Polsce po-
diug' ini. E. Rairda. Gaz. Rol. N. 9, 1934.
101
Wroblewski T. inz. Elastycznosc koUow
a pokrywanie obciltzefl szczytowych. Przeg.
Tech. N. 4, 1934.
J:mija F.dw. Sposoby wykonyv.ania stoiko\\
w \\itkszych przedmiotach. Mcchanik, N. 1,
1934.
tukowski St. Wiertla, z 24 rys. Mechanik,
N. 1 i 2, 1934.
"OJSKOWOsc, )I-\R\"
.\RK.\.
( OT
ICTWO.
Grosglik K. ini. mjr. Motoryzacja wojska.
Przeg. Tcch N. 2, 1934.
:1'eg'ota-Miinnich T. Letnia sJ;kola instruk-
torska Zwiltzku Strzeleckiego w Strozy. Nie-
podleglosc, z. 22.
l\IEDYC'\"N A. IIIGJEN A.
Decker H. dr. i t,empicki E. Przybliiona me-
toda oznaczania zawarto
i tlenku Wtgla we
krwi. Wiad. Farm. N. 4, 6, 1934.
Gattr-Kostral
f. i Tesarz J. 0 kwasie nu-
kleinowym sporyszu I. Wiad. Farm. N. 2, 3,
1934.
Koskowski Br. i Stepien J. Wody mineralne
sztuczne. Wiad. Farm. N. 8, 1934.
Preiss H. Wspolpraca lekarzy z aptckarza-
mi. Wiad. Farm. N. 8, 1934.
I'rojekt u'itaw) aptekarskiej W opracowaniu
Pol. PO\\sz. To\\arz. Farmaceut. Wiad. Farm.
N. 5,6, 1934.
Rychtero,", na .\. dr. Termiczna analiza ukta-
du antipiryna-acetono-chloroform. Wiad. Far.
N. 7, 1934.
Skowron Stan. W ptyw hormonow na ksztal-
tov.anie sit osobowoSci. Chowanna,
. 1, 1934.
Szrenia.ski S. Apteka w sruibie akcji prze-
ciwalkoholowej. Wiad. Farm. N. 6, 19:J4.
Szuman St. Osobowosci i charakter czlowie-
ka z punktu widzenia biologji. C'howanna N.
I, 1934.
Szumo,",slU "I. prof. dr. Katedra farmacji
i materji medycznej w Krakowie za Komisji
Edukacyjnej. "iad. Farm. X. 3, 193-1.
"ider Zdz. dr. 0 naciekach wczesnych.
Wiedza Lek. z. 2, 1934.
1934. Zeszyt II.
......."
Wyd.1wca: Za Ksiegamie "Trzaski, Everta i Michalskiego Spka Akc.": Jan Michalski.- R
ktor:
Dr. Stanislaw Lam. - Adres Redakcji i Administracji: Warszawa, Krakowskie PrzedmiesCl
3'
RekopisOw niezamowionych nie przyjmuje sie i nie zwraca. Za ogloszenia redakcja nie odpoWl3 a.
Ceny ogloszei1: Cala
trona zt. 120, pol strony zt. 75, cwierc strony zl. 40.
Drukarnia Narodowa w Ktakowie.