/00167_0001.djvu

			ROK XXVI 
Nr 260 (8305) 


A 


M. Spychalski doktorem h. c. 
uniweJ'sytetu pendżabskiego 
Wazyta . Lahore Spotkanie I pnedstawicielami prasy 
.,. 


ł.. 


... 


.....,. 


1 


, 


"t.. .. 



 


:T- 


.
 ..
 


<.
 



.::: .:.:. 


:+...... 



.:...:..:... 


():.: .. 
..:
 
:.:"j 


, 


Marian Spychalski (trzeci z lewej) zwiedził 30 października tere,.. 
btuIowJJ zaporJl wodnej w Tarbela 


ItAWALPISDI (PAP), 31 ub. In. 
w trzecim dniu wizyty w Paki- 
stanie. prżewodniczący Rady Pań- 
sh\'a PRL, marszałek Polski Ma- 
rian Spychalski z małżonką od- 
wiedził Lahore - liczącą blisko 
2 miliony mieszkańców stolicę 



więto Zmarłych 


Wieńce- na grobach 
zasłużonych 


W Alt SZA W A (PAP). 31 paźdzfer- 
nika br. - w przeddzień SwIęta 
Zmarłych delegacje wejewódzkfth 
i po",iatowych komitetów ZSL oraz. 
Uczni działacze Stronnictwa skladali 
wieńce i kwiaty na vobaeh zas.łu- 
żonych działaczy ruchu ludowe
o, 
byłych dowódców I żołnierzy bała- 
lionów ehlopskich Maz ddałaczy lu- 
dowych poległych po wyzwolenia 
kraju. w walkach o Polskę Ludow
 


CAF - Radioloto 


prowincji Pendżab - najwięk- 
szej z prowincji zachodniego Pa- 
kistanu. Marian Spychalski wraz 
z towarzyszącymi mu osobami 
udał się do Lahore specjalnym 
samolotem Pakistańskich Linii 
Lotniczych PIA. Na uniwersyte- 


Na!cład 153.'663 


\1 Damaszku obraduje 
kongres BI4
J 


"':-ł;. 


KAIR (PAP). W 
botę obradował 
nadzwyczajny kongres przywódców par- 
tii BAAS z syrii l innych krajów arab- 
skich. Tematem obrad była sprawa kie- 
rowania partią syryjSką i rządem tego 
kraju_ 2:ródła baaSlstowskie w Bejrucie 
przypuszczają. że obrady bt:dą trwały 
5 dni. Przewodniczy im Nur ed-Din Ata- 
si. który sprawuje funkcje szefa partii. 
panstwa i rządu Syrii. Na czas trwama 
obrad kor.gresu cofnął on uprzednio zło- 
żoną przez siebIe rezygnacjE;: z tych fun- 
kcji. 


s. Allende ogłosił skład 
nowego rzqdu chilijskiego 
MEFS\:-K (PAP). W piątek wieczorem 
no,,"y prezydent Chile - Salvadore Ai- 
lende podał skład 15-osobowego gabine- 
tu. Trzech nowo mianowanych ministrów 
- to komuniści. W skład rządu weszło 
4 p:zedstawicieli socjalistów, trzech ra- 
dykałów, a pozostali członkowie gabine- 
tu reprezentują inne partie polityczne 
działa 'ące na terenie Chile. 
W nowym rządzie partiE;: komunistycz- 
ną reprezentują: minister finans6w - 
Ame:-ico Zorrilla, minister pracy - Jo- 
se Oya:-ce i minister robót publicznycb 
i transportu - Pascual Barraza. 



ie pendżabskim M. Spychalski 
otrzymał doktorat honoris cam:a 
w dziedzinie prawa, a następnie 
zwiedził miasto i jego zabytki. 
Po powrocie do Rawalpindi M. 
Spycha1ski spotkał się z przed- 
stawicielami prasy. 


Wystąpienia przedstawicieli Polski i ZWiqlku Radzieckiego 


KRAKÓW 
Niedzie la-Poniedziałek 
1-2 XI 1970 


Ceno SC gr 


Perth odsłonięto p moi 
polskiego żołnierza 
Uroczystości z udziałem ministra Janusza WieaoPka 


GLASGOW (P AP). 31 października w Perth odsłoni(to pomnik polskie- 
go żołnierza. PodC'Zas II wojny światowej znajdował się tu szpital pol- 
skich sil zbrojn
ch, które otrz:rmawszy zadanie obrony wschodniego \\y- 
brzeża br
:bJskiego szkoliły si( do późniejszych wa:k z hitlerowcami na 
za('hodnich frontach kontynentu europejskiego. Dla ok. 400 Polaków 
żołnierski szlak zakończ
ł się właśnie w Perth. Pozostały po nich mogiły, 
usytuowane w trzech dwuszeregach. Na nagrobkach wyryte polskie orły 
: nazwiska polcgb'ch. Opiekę nad nimi sprawuje miejscowa ludność. 


'\Vyrazem tej opieki była inicjaty- 
wa społeczna zawiązania komitetu 
honorowego budowy pomnika pol- 
skiego żołnierza w Perth. 
Na uroczystość odsłonięcia pomni- 
ka, która zbiegła się z 30 rocznicą 
lądowania polskich oddziałów w 
Szkocji, przybył przewodniczący Ra- 
dy Obrony Pomników Walki i Mę- 
czeństwa, szef urzędu Rady Mini- 
strów - minister Janusz Wieczorek, 
a wraz z nim wiceprzewodniczący 
Zarządu Głównego ZBoWiD, jede
 z 
dowódc6w podziemnej Armii Kra- 


jowej - płk Jan Mazurkiewicz-"Ra- 
dosław", uczestnicy bitwy o Anglię 
pułkownicy-piloci: Stanisław 
Skalski i Witold Łokuciewski oraz 
ambasador PRL w Wielkiej Brytanii 
- Marian Dobrosielski. 
Na ukwieconym cmentarzu w 
Perth zgromadzili się przedstawicie- 
le władz lokalnych komisji wspólno- 
ty brytyjskiej do spraw opieki nad 
grobami wojennymi szkockiej Polo- 
nii. Do zebranych przemówił mini- 
ster Wieczorek. 


" 


w. Br ndt ,soko oceni I 
ministra Grom ki 


,ni i 
N F 


rOI m 


BOSS (PAP). Kanclerz ł-.TRF Wil- 
ly Brandt pozytywnie ocenił wyn:ki 
pierwszej wiz
Tty ministra spraw za- 


Złożenie projektu rezolucji 


Bliski 


schó 


a 


lo um 


o 


E. KUl.AGA: Kryzys powoduje napięcie w sto
unkach pomiędzy Wschodem oraz Zachodem 
J. MALlK: Izrael nadal uparcie przeciwdziała pokojowemu uregulowaniu konfliktu 


NOWY JORK (PAP'). Na plena.rnym ))4)sied'lenłu Zgromadzenia. Ogól- 
nego NZ kontynuowana była w pi,tek deba.ta. na kmat aytuacji na 
Bliskim Wschodzie. 


Stały przedstawiciel PRL w ONZ 
amb. E. Kuła.ga w swoim przem6- 
wieniu stwierdzi}. że konfuk.t bli- 


Katastrofalna Jlowó
ź \¥ Wietnamie 
102 osoby utonęły - 150 tysięcy zostało ewakuowanych 


LONDYN PAp). Padające nJeuS'tannle 
IDOnsunOWe deszcze powodują. U po- 
wód! w północnych prowincjach Wiet- 
namu południowego przybiera katastro- 
falne rozmwy. \\'edług oficjalnych in- 
formacji, w niekV->:ych ok:-
ach wyso- 
koŚĆ opadów d
zC%U w ciągu dwtXh 
dni wyniosła 350 mil1mełrów. Setki t y- 
sit:Cy ludzi oczekuje na eWakuację w za- 
g
ożonyCh miejscowościach. Wezbrane 
'WOdy uniosły ze $Obił wiele domów. We- 
dług ostatnich informacji, w pięciu pół- 
nocnych prow1ncj.ach Wietnamu połud- 
niowego, d.otkn1ętYd1 kIeską powod:ń, 38 


procent zbiorów rytu ulecło zniszczeniu. 
Podcje sit: takte, If dot)Tc:hczas 101 
 
by utonęły, a prawie l
 tysięcy zostało 
ewakuowanycb. 
Rząd sajgoński zebrał 81ę w piątek 
wieczorem na specjalnym posiedzeniu, 
by powołać komitet pomocy powodzia- 
nom I ustalić formy pomocy. 


W PIĄTEK wybuchł pot.ar ..., budyn- 
ku przedszkola w Pulheim niedaleko 
Kolonii. Dzięki szybkiej pomoc,. udało 
się uratować gruPt: łł dz!ecl. 


Konkurs 


wszystkich 


fotografujących 


cfJa 


Chrońmy 


przyrodę przed 


ro'r'f/. tyUto ty zach01.Dan. albo zfttsz- 
tzysz p1ękno oJczystej przyrody f no
Je 
naturalne 'rodowisko tyciou;e". W tym 
przYOJadku. to hasło odnoszqce dę do tMS 
w8zystkich zostało skierowane do t1ł"h, 
CO pa rajq $1ę fotografio,. Mo:.te ona _ 
trafnie wykonana, pobudzaJqca do re!- 
leksjt - przyczymć się do tak dziś bardzo 
zagroioneOo przez czlowleka 'rodowtska 
przyrocfmczego, a więc tak:.te i jego jro- 
d01.D'"ska. Majqc to na uwadze Krakow- 
IIkie TowtIrzystwo FotorTl'afic7:ne, y;rzy 
lC'sp6ludzt.ale WOjewódzkiego KOMen.oa- 
tora Przyrody W Krakowie I naszej re- 
dakcji. or/lonZo ogóhtopotskł konkurs _ 
wystawę fotografii. które ukazywałyby 
prz".lrodę ł krajobraz rer/łonu krakow- 
sikego oraz potrzebę Ich wszechstronnej 
ochrO'1I1. 
Organizatrzy ogólnopolsktego konkur- 
lfU - u:ystawy pQzostau,iajq uczestnikom 
U"'Qlny u:ybór tef!\!2tykt. Chodzi o uero- 
kq prezentację piękna przyrody regto- 
nu krakowliktego, chodzi o to, bJl fotv- 
gramy wskazywaly na racJonnlne go- 
spodarowanie jej zasobami. mtędzy in- 
nymi poprzez utrwalanie konkretnych 
przykł.:zdu1V nlszc-enia irodowiska przy- 
rQdnic,ego ł krajobrazu. 
Kto mote wzłqt udział w konkursie - 
W1Istawie? Jest on dostępny dla wszy
t.- 
kich ff}tografujo,cych w Potsce, zarówno 
zrzeszonllch, j(Ik Iniezrzeszonych, ama- 
Iorów I lotoflrgJ
'UJ U1DO
01DIłCh. Obo- 


. . 
ZnISZCZenIem 


tctqZU'q rc5tDfte prat.Ol! ł J1tryter14 &eeft.y 
dla wszystktch uczestntków. 
ne motna nadesłać PTac1 Dowolną 
Uo.łć fotogramów. t.C1łkonanq w dotDol- 
nych technikach_ Mogą bile fotogramy 
czarno-białe ł kolorowe. 
Gdzie n.ale:ty nadsyłać prace? DO Kra- 
kowskiego TowoT2'ys(tca Fotograficznego. 
Kraków, Bohaterów Stalingradu 13. albo 
osobiście w godzt"ach od P do 20, aLbo 
Ustow"te \D szczelnte zaklejonych utwar- 
dzonych opakowaniach płasktch lub tu- 
bach: Krakót.o I, skrytka pocztowa 285. 
Prace mogq być nadsływane do dnia lZ 
stycznta 1971 roku. Ohoarcfe wystawy 
ma nastqpić ao stycznia. 
Jakie mo
na zdobyć nagrody1 Ostem 
nagród honorowych między tnnymi mf- 
ntstra le.łnictwa ł przemysłu drzewnego, 
minisfra rolnictwa, przewodntczq cego 
prezydium WRN 1D Krakowie f przewod- 
- niczqcego Prezydium Rady Narodowej 
m. Krakowa, którz1j 8ft honorowy-rn£ PTCJ- 
tek torami konkursu - u:ystatl'y. uełć 
medali (jeden zfOfy. d1ca srebrne ł trzy 
brązowe) 50 d]/plomów oraz nagrody 
pienię::ne. I w u'ysokołr-i 5 tysięcy =ło- 
tych, dWIe II - po 2 tysiqce zfohJch. bzy 
III - po lr...:10 zfotych, cztery IV - po 

o złotych. a t"k
e hczne nagrodJł f"ze- 
CZ01L'e. 
Wszy.tkfe J"T'ace rwZ1ljęte przez yqd 
konkursowI! na wy
tawę %ostaft4 
mteJz- 
czone ID 8peC'
ln1f11" k4talo
,,- 


skowschodni powoduje napięcie w 
stosunkach między Wschodem i Za- 
chodem i stwarza groźbę. dla bez- 
pieczeństwa na całym świecie. Rząd 
Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej - . 
oświadczył 8mb. Kułaga - uważa, 
że podstawą rozwiązania problemu 
bliskowschodniego jest rezolucja 
Rady Bezpieczeństwa z 22 listopa.da 
1967 roku. Konieczne jest, aby jak 
najszybciej wznowiona została mi- 
sja specjalnego wysłannika sekre- 
tarza generalnego ONZ na Bliski 
Wschód, G. Jarringa. 
E. Kułaga podkreślił, że podsta- 
wowym warunkiem uregulowania 
konfliktu jest wycofanie wojsk iz- 
raelskich z okupowanych terytoriów 


Postulaty krakowskich 
ekonomistów 


Szybko rośnie lista wniosków, 
zgłaszanych przez ekonomistów na 
zebraniach, poprzedzających zjazd. 
Na zebraniu koła PTE przy Przed- 
siębiorstwie Budownictwa Miejskie- 
go Nowa Huta wysunięto m. in. po- 
stulat dokonania analizy obecnego 
systemu premiowania w budowni- 
ctwie. System ten - zdaniem dy- 
skutantów - powinien szybciej u- 
ruchamiać bod}:ce i być bardziej 
związany z efektami gospodarczymi. 
(Doko4czenle ft4 lU'. Z) 


Wizyta 


komendanta 
OnP 


głównego 


Przez dwa ostatnie dni patdzlernika 
przebywał na ziemi krakowskiej komen- 
dant Komendy Głównej OHP płk Albin 
Lasoń. W czasie swojego pobytu płk La- 
soń odwiedził junaków z hufca OHP 
przy Przeds
biorstwie Budownictwa 
Przemysło\\o ego "Południe" I odbył spot- 
kanie z kierownictwem przedsu
biorstwa. 
Wczoraj ucze'ltniczył w spotkaniu z rnło- 
dziezą I rodzicami, jakle odbyło się w 
K:-akowski(.h Zakladacb Armatur z oka- 
zJi zał'Jżenla kOlejnego, czwartego jut 
w tym zakładzie hu:ca dla młodoc,iil- 
nych. W czai1e urocz}stego spotkania _ 
pracownicy z "Armatu:-" bezpośredn
o 
opiekujący sif: junakami udekorowani 
zost&li hono.ow}"ml odznakaml OHP. 
- t» 


arabskich. Przerwanie ognia 
stwierdził mó"\vca - nie powinno 
być wykorzystywane przez Izrael 
dla umocnienia się na zagarn
ętych 
ziemiach arabskich, 
Na przedpołudniowym posiedze- 
niu w
'stapili ta.kże przedstawiciele 
Francji, Nigerii, Tunezji, Grecji i Al- 
banii. Przedst"awiciel Nigerii oficjal- 
nie złożył projekt rezolucji afro-a- 
zjatyckiej, który już został poparty 
przez wielu delegatów. 
W nocy z piątku na sobotę prze- 
mówienie wygłosił stały przedstawi- 
ciel Związku Radzieckiego w ONZ 
J. Malik. Stwierdził on, że 4 mocar- 
stwa lub Rada Bezp
eczeństv;a po- 
winny za.gwarantować granice na 
Bliskim Wschodzie w ramach poli- 
tycznego rozwiązan:a konfliktu. Po- 
rozumien:e w t"'! i sDra'....ie row=nno 
być zawarte w dokumencie, kt6ry by 
m
ał moc z punktu widzenia pra\.va 
miedzynarodowego. 
J. MaIik podkreślił, że Izrael u- 
parcie przeciwdziała pokojowemu 
uregulowaniu konfliktu blisko- 
wschodniego. usiłuje przedłużyć o- 
kupację ziem arabskich i narzucić 
krajom arabskim poprzez bezpo- 
średni nacisk militarny niesprawie- 
dliwe warunki zaborc6w. 


granicznych ZSRR A. Gromyki w 
Kie;nczech zachodnich. Spotkan
e 
Schee1 - Gromyko - oś\\-iadczył 
Brandt w piątek w
eczorem w wy- 
wiadzie telewizyjnym - dawcdzi, 
że stosunki między Bonn a Moskwą 
zmierzają w kierunku coraz więk- 
szej normalizacji. 
Brandt oświadczył, że nąd, na 
którego czele stoi, skła.:ający się z 
przedstawicieli SPD i FDP, zamie- 
rza kontynuować swą działalność do 
czasu wygaśnięcia pełnomocnictwa. 
tzn. do roku 1973. Brandt stwierdzi:. 
iż obecna koalicja rz
dowa zam:e- 
rza rządz
ć krajem również przy 
..zmniejszającej się wi
kszości" w 
Bundestagu. Nie ma innej alter
a- 
tywy - powiedział kanclerz NRF. 


W poniedziałek - otworci. 
trzeciej nlftdy NIlftÓW SALT 
BELSIKKI (P AP). W piątek 
przybyła do Helsinek delegacja 
USA na radziecko-amerykańskie 
rozmowy w sprawie ograniczenia 
zbrojeń strategicznych. Na jej 
czele stoi dyrektor Agencji Roz- 
brojenia i Kontroli Zbrojeń 
Gera:d Smith. Delegacja radzie- 
cka, na czele której stoi wicemi- 
nister W. Siemionow. oczekiwana 
jest w niedzielę. Uroczystość o- 
twarcia trzeciej rundy rozmów 
SALT odbędzie się w poniedzia- 
łek w siedzibie rządu fińskiego. 


T. Żiwkow przyjqł marszałka 
Jakubowskiego 
SOFIA (PAP). Pierwszy sekretarz KC 
BUłgarskiej Partii Komunistycznej, prze- 
wodniczący RBdy Ministrów LRB - To- 
dor 2:iWkow, p.zyjął naczelnego dow6d- 
cę zjednoczonych sił zbrojnych państw- 
członków Układu Warszawskiego, mar- 
szałka Związku Radzie<:klego - I. .Ja_ 
kUbowsk:ego. Spotkanie upłyn
ło w przy- 
jacielSkiej, serdecznej atmosfe.ze. 


Komitet planowania nuklearnego NAT 
zakończył obrady w Ottawie 
Dwudniowa sesja otoczona była ścisłą tajemnicą 
NOWY JORK (PAP). W piątek zakończył w ottawie obrady komi- 
tet planowania nuklearnego NATO. Prace komitetu trwały 2 dni i ob- 
czone były ścisłą tajemnicą. Zapowiedziana na piątek konferencja 
prasowa po zakończeniu prac komitetu została odwołana. Przyszłe po- 
siedzenie komitetu odbędzie się wNRF w maju 1971 r. 


* 
W skład grupy planowanfa nuklearne- wteitt do Ottawy 
ecjalny raport. 2"a- 
go NATO wchodzq: USA, W. Bry ta- wierajqcy amerykariski plan rozlokowa- 
nia, NRF, Wtochll, Ho1.andia, Kanada, nia min atomotcych w tzw. urelonach po- 
Norwegia I Grecja. Mimo 'cisłe; tajem- tencjalnego krJlZJlSU" - w_ pobti:.tu granic 
nicy. jaka otaczala obrady w Ottawie - z krajami socjaltstycznymi. Minister ob- 
wg wczorajszych tdeczornych dontesień rony USA Laird - występując na sesjt t. 
agencyjnych, mtnistrowie obrony tych omawiajqc problemy mIlitarne, a :pou;o- 
kra.1ow f przedstawiciele dowództwa łu;Jąc się na mityczne ,.zagrożenle ze stro- 
NATO omawiali zagadnienia "strategii ny Zwiqzku Radzieckiego" - za:tqdat od 
nuklearnej". Chodziro głownie o przys:de krajów czlonkowskich NATO dalszego 
plany NATO. zwiqzane z dalszym rozwo- zwiększenia tch ..udziałLiw fmansowych i 
jem potencjału TakLeto1£o-nukiearnego wo;js;wwy(.h u. 
tej/o agi"fJsJ,/'umego b&oku_ Trudno sqdzić, aby tego rodzaju zim- 
Juk twierdzq obserwatorzy - dyskusja nowojenne wystaptema na sesJi po- 
toczyła się wokół ..wstępnego etapu ut y- święconej wyłlIcznie pToble-natyce mi U- 
da taktycznej broni jqdrowej". tarnej N ATO mogły sprzyjać odprętemu 
Dominu,1qcq rotę podczas obrad odgry. . zla,"odzcmu .]ltuac}i mł
ctZ]lnarOdotcej. 
1004 
rzec!s
awidete USA, kt
rZIł prz
 -- IE'ORTJ
		

/00168_0001.djvu

			2 


DZIENNIK POLSKI 


ce wzejdzie o 6.30, zajdzie o 16.17. B
 
rizie to 41 dzień jes:.eni. (zm) 


USA ni ra ną rzeczy
 ;ste o 
ure ulow ni a konfliktu 


N. Thi Binh o planie Nixona w sprawie Wietnamu 


L.OYDY"i (PAP). Tak zwany plan pre- 

denta Nl:
cma w sp:-awie uregulowa- 
nia problemu wietnamsatiego świadczy 
;edyrJie o tyzn, te na obecnym etapie 
USA nie pr
gną rzecz;)<"W1stego uregLLlo- 
wania konfUittu - powiedziała minister 
sp.raw zag!'anicznych Tymczasowego 
Rż
du Rewoiucyjnego Republiki Wietna- 
mu Południowego pani Nguyen Thl 
B:nh, przebywająca z wizytą w Londy- 


propozycje Ni,rona w sprawie Wtet- 
rwmu (nb. oficJalnie odrzucone przez 
delegacje wietnamskie na rozmowy w Pa- 
rYLu) kłcdq szczególny nacisk na t%W. 
..'CJstr:zymar!e ognia na zamrotonych po- 
zycjach... WykorzystUjqc powszechne dq- 
ten!e opinii światowej do jak nnjszyb- 
szego przYWTó('enła pokoju w Wietnamie. 
!',IXon utrzymywał. 
e po porozumteniu 
w Sf)raW\.łł wstrzymania ognia mo!na by 
..PTZJ/90tować grunt dla uregulowant4 
innych aspektów problemu wietnam3kie- 
90". 


Co ID TZeC%ytDtstoścł oznaczajq propozy- 
cfe "wstrzymania ognia na zamrotonllch 
rozycjach?". Bluko pórmUionolOa armia 
amerykańska . je; sojwzn1cy. nie mó- 


nie. Podkreśliła ona. te !5zumnle rekla- 
mowana przez burżuazyjną propagandę 
za(:hoon..ą ,.pokojowa inicjatywa" Nixo- 
na jest jedynie "propozycjlł skierowa:1ą 
pod . adresem bojowr.i
tbw południowo- 
wietnamskich wzywającą do złożenl.a 
broni, by USA mogły bez przeS'z
ód 
kontynuować okupowanie naszej ojczy- 
zny". 


* 


..mqc jut o armłł sajgońskiej. prowadzi 
wojl\44 z narodem wi
::namskim. Wstrzy- 
manie ognia na warunkach USA. oznL1- 
czaro by utrzymanU! przez agresorów ich 
obecnych pozycJI I byłoby rÓwnoznaczne 
ze zgodq na okupację cz:;:tct terytorium 
południowego Wietnamu. Byloby to tak- 
te u$pTawied1łwl
nie amerykaj.sJ.;łej a- 
gresji ł pTze.ł1adowa1\. jakie armia USA 
.tosuje wobec rdzennej ludnolci. Miesz- 
kańcJl płd. Wletnamu byliby n:łtomiast 
pozbatcienl prawa do samostanowienia. 
Stanowtsko st:-ony wietnamskiej jest 
jasne - nte mo:te być !L'strzyma nia og- 
nta, dopókt USA nie zgodzą .się na wy- 
cofanie z Wietnamu płd. 
Ch wOjsk. 
dopóki nie zrezygnujq z udzielania po- 
parcia Sajgonowt. (FO) 


Postulaty krakowskich ekonomistów 


(Dokm1c:zet1ł. ze m. I) 
Laproponowano dalej, aby szkolił: 
e
onomistów w zakresie technologii 
:ch branży. równocześnie zaś tech- 
nik6w - w zakresie zagadnień eko- 
nomicznych; walory tej ..dv:utoro- 
'\'ości" szkolenia. opartego na rea- 
liach zakładu, są oczywiste. 
Na uwagę zasługuje niewątpJiwie 
wniosek powołania instytucji bie- 
głych e..'I{onomistów, których zada- 
niem byłaby - przykładowo - o- 
cena gospodarności przedsil':biorstw. 
analiza projektów planu pod kątem 
prawidłowości Wyboru rozwiązań 


czy też weryfikacja rachunku eko- 
nomicznego. 
O potrzebie rzeczoznawstwa eko- 
nomicznego w określonych specjali- 
za
jach - mowa jest również w po- 
stulatach zgłoszonych przez ekono- 
mistów z Krakowskiego Przedsię- 
biorstwa Robót Drogowych. Zwró- 
cono tu u wagę na konieczność opra- 
cowania poradników dla ekonomi- 
stów różnych specjalności (plani- 
stów. zaopatrzeniowców, transpor- 
towców itd.). Poradniki takie po- 
winny być opracowane f1ie tylko 
przez teoretyków. ale i praktvków. 
(ad) 


?orywacze generała Rohna domagają 
rezygnacji prezydenta Ek\vadoru 


1\łEKSYK (PAP). W piątek wie- 
czorem w 4 dni po uprowadzeniu 
dowódcy lotnictwa wojskowego E- 


w 
iT£L£GRAF/C,ZNYM ,. 
-". -I '
- S
fl'tjCi0 
 


€. ZAGIt.ANICY 
(t) U P AZDZIERNJK.A BR. przewodni- 
czący CRZZ Ignacy Loga-Sowiński. któ- 
ry zatrzym.ał się w Rzymie w drodze do 
Ch
l!!, spotkał się z sekretarzem general- 
nym Włoskie, Powszechnej KOI1federacji 
P!"acy (CGIL) - Luciano Lamą. 
W BELFASClE. stolky Irlandii Pół- 
nocnej w nocy z plątku na 9Obotę po- 
r'o'N11ie do'Szło do starć między ludnot;- 
c:ą katolicką a tołnierzami brytyjskimi. 
NA ł\fIĘDZYSARODOWYCH targach 

zE
iosła 'i1,' Monachium .,Excmpla 70" 
PoiEka odniosła sukces. Zofia Butrymo- 
v:ir-z otrzymała złoty medal za twórczą 

terpretację tradycyjnych metod tkac- 
kich, a Wojciech Sadley wyróżnienie za 
tkanir.ę przestrzenną. 
W OSTATSIM CZ
SIE NI. skutek epl.- 
de:nii cholery na WYbrzeżu Kości Sło- 
i'iowej zmarło ponad 100 osób. Poważn
e 
z.;;.grożone t
 epidemią są róv.;nle.t Li- 
ber!a I S:erra Leone. 
SA J
DS:EJ z podmiejskich stacji, w 
odleg!06c1 16 km od Johanesburga wy_ 
d::r.rz;y'ła się pO'W'ażna katastrofa kolejo- 
wa w wyniku której zginęło Co naj- 
rr..niej 13 Afrykanów. a ok. 130 odniosło 
r.any. Katastrofa nastąpiła wskutek zdc- 
rz
n:a się obu pociagów podmiejskich 
dowożacych robotn5.:ków do pracy. 
Z LIMY informują. te rząd Peru po- 
z1:'.awił konc
H na eksploatacjt:; kopalń 
rudy. na te;:::rtorium tego kraju arnery- 
k.an"kie towarzystwo "Sierro de pasco 
Copper Corporatioo". 


Z Kft.-\JtJ 


::Ii 
 WYSTF;PY do Krakowa 1 WarS7:a- 
wy przyjeżdża Srowacki Teatr Narodo- 
wy z Bratysławy. Słowaccy artYŚCi za- 
prezentują publiczności krakowskiej (W 
dniach 17-19 listopada) ..Wiśniowy sad." 
Czechowa. "Nim kogut zapieje" Bukov- 
can.ł I ..Cenę" Muellera. 
W STOCZSI GDA
SKIE.J 1m. LenIna 
z'.vodowano 31 października oceaniczny 
statek naukowo-badawczy typu B-ł2ł o 
nośnośel 1.130 ton. prznnaczon" dla 
morskiego instytutu rybackiego 'IN Gdy- 
nI. led'1ostka otrzymała lm.1ę polskiego 
uczonego - twórcy instytutu prof. MI- 
chała Siedleckiego. 
\f' W ARSZA WIE zmarł Stefan Dybtrn.- 
ski - zasłużony dzlałac& polityczny, 
społet'zny i oświatowy. 
"'"lEJĄCY "od paru dni w Tatrach 
wi.atr zmienił kierunek i prz.erodził się 
w halny. :n pażdzlernika br. prędkość 
wialru w pOrywach osiągała w górach 
50 1'n/sek.. a temperatura wzr06ła do 5 
st. poW]"ŻeJ Rra, Wichura pr1:etrz8bila 
Spore poł.ac:ie lnów. Niektóre drMwa 
zot\ałl 
c.

 . ..... '___ł
 


. 
Slą 


kwadoru generała Rohna porywa- 
cze ujawnili się - stwierdzając, że 
są członkami organizacji ..Rafel 
Brito Command". W liście prz
sła- 
nym do dziennika .,El Comercio" 
domagają się oni rezygr..acji ze sta- 
nowiska prezydenta Velasco Ibarra 
oraz ministra obrony Jorge AC03ta 
Velasco. który jest bratankiem pre- 
zydenta. Ządają także wznowienia 
zajęć na zamkniętych w czerwcu 
uniwersytetach w Quido i GUaya- 
qui!. 


Uprowadzenie deputowanego 
w Kolumbii 
MEKSYK. (PAP). Agencja France presse 
informuje z Bogoty. że w sobotę nie- 
znani sprawcy up!'O'Wadzi1i deputowa- 
nego do parl2mentu Kolumbii - Blas 
Alfonso Riano. Rlano był członkiem 0- 
pozycyjnej partii pod nazwą ..Ludo'\.\ y 
Sojusz Naror.owy", której przewodni- ł 
czącym jest były prezydent Kolumbii - 
Gustavo Rojas Pinilla. 
Jak podaje policja - Riano prowadził 
wóz. gdy inny pojazd zagrodził mu dro- 
gI':. a następnie sterroryzowany przez 
kilku uzbr'Ojonych osobników. deputo- 
wany Riano został zmuszony do zajęcia 
miejSCa w wozie napastników. który od
 
jechał w nieznanym kierunku. 


Wspólna troska 
o młodzież trudnq 
Sprawy opIeki nad młcdzie
 sp
 
łecznie niedoltosov.-aną, n
edOr
Zł.. >nlł:. 
tą umysłowo, zaniedban
 - sŁowem t'i, 
która sprawia najwlęksL.e kłopoty W;)- 
chowawcze i najczęściej wc-hoU71 w ko- 
lizjI': z prawem - były przedmlo' em 
wczo.ajs:;:.ej wspólnej narady w,adz 0- 
krł;:gu Szkolnego Krakows
.iego i Ko- 
mendy Wojewódzkiej MO. "Ilaradz e 
przewodniczyiI: kurator Okrt:łlu 5zkol
 
nego Krakowsk
ego Czesław Ban<:ch i 
zas

pca ko...",nJanta woje\\ ódzkiego MO 
płk. Stanisław Radziejewsk!. 
W toku obszernej, rzeczowej dyskusji 
stwierdzono. że podobne kons .A1t::.c
e i 
wynajany opit.1i powln
 dokon;) wac s:-: 
przynajmn_eJ raz w roku. także w po- 
szc:.:ególn:o,'ch powiatach naszego reg:o,u 
i w dzielnicach Krakowa. ej) 


Cie.aU/o.t
1 


Projekt pojazdu powietrznego 
o napędzie atomowym 
w ASZYNGTON. Czołowy uC'Zony ame- 
rykański zaproponował budowę pojazdu 
powietrznego zdolnego do latania z 
prędkością 27 tys. km na godzmę. Fo- 
jazd posiadałby napęd atomowy i la- 
tałby po orbitach kosmicznych, nie po- 
wodując huku pny przekraczaniu ba- 
riery dżwięku i nie zanieczyszczając po- 
wietrza. 


Skarb w grobowcu 
OPOLE. Podczas budowy Domu Nau- 
czvciela w Bukowie Sl
skiej robotnicy 
na"tra!ili na grobowiec z XVII wieku. 'IN 
Jc,to:-ym znajdowało sit: wiele srebrnych 
monet - Austriackich, niemieckich, ślą- 
skich 1 polskich. Skarb mógł nale!eć do 
fołnierza poleglego w okresie wojny 30- 
letniej, na co wSkazujlł szczątki rófny
h 
przedmiotów znalezi.one PTZ7 Izkielede. 


Pół miliona hektolitrów piwa 
KRAKOW. Po raz pierwszy w ponad 
IOO-letniej hist.o-rU browar w :2;}'Wcu wy- 
produkuje w tym roku pół miliona hek- 
tolitrów piwa w kilku gatunkach. Prze- 
szł- 
wi i pisze na. temat palenIa papie""osów. 
Od najmłodsz}'ch bowiem lat jest na- 
miętnym palaczem. 


Po 50 latach 
p ARY
 11 IlstGpad-a ltl1 r
 
aj 
żołnierze tranC'USCy: Husson i Demazy 
maszerowali obok siebie podCZ88 wiel- 
kiej defilady WojskoWej na Chsmps 
El}rsee po zwycięskim zakończeniu pier- 
w;;zej w<>jny światowej. Pótniej obaj 
rozsta.li !;h:, każdy odjechał w swoją stro- 
n
. W t)"1T1 roku, w wieku 71 lat, spot- 
kali !;ię dzi(:ki przypadkowi: zajmowali 
ten sam pok6j W jeónym Ze szpitali pa- 
r)
k1<:h. 


Sąd ajwyższy zatwierdził ,rok 
w sprawie "farbowanego pułkownika'. 


.Jednym z najc1ekawszych ubiegłorocB- 
n}'ch proces6w była sprawa tzw. ,far- 
bowanego pułkownika" Dominika 
Brony Les:z:czyńskiego. kt6ry sam awanso- 
wał sil': na. to wysokie stanowisko. po- 
dobnie, jak I sam przy:r:na1 sobie... w:el-o! 
najwyższych odznaczeń! Osnową tego 
procesu było jednak cos zupeinie innego; 
D. Brona Leszczyński, nieprawnie prZi': 
ponad 20 lat pobierał rentę wojskową, 
z czego urosła kwota przekraczająca m,;; 
tya. zł, czyli de facto była to... sprawa 
gospodarcza o ciekawym tle społeczno- 
P!;ychologicznym. 
W trakcie 18 dni przewodu sqdowegcy 
l rano mglisto. Tempe:-atu- 
l A.119.0 r. ra najwyższa od 10 sto na 
Podhalu do 15 na pozos'a- 
łym obszarze, najniższ.a w nocy od . 
do 10 st. Wysoko w górach tempe:-alura 
od 3 st. do O. Wiatry umiarkowane, o- 
kresami dość silne i porywiste, z kierun- 
ków zachodnich. Bard:!:o przy=ł:.ra pro- 
gnoza na dz.s
eisze Swię' o Zmarły
h. 
mamy jednak n8dzlł!j
, że miejscami 
wystf\pią pn:eja
nien
a. przede w5Zyst- 
klm w pierwszej połowie dnia. 
TEI\!.PERATURY z 31. X. godz. 13: Mu- 
sz)'na 14 st. Zakopane, Bielsko 12, 
o
 
wy f;ącz 11, Kraków, Racibórz. Tarnow 
141, Katowice I. Częs+elita 
Ziemi jakiego kiedykolwiek zbuaowali 
AmerykanIe. Bł;:d;z.;.e on ważył 2.110 kg. 
.Jego kształt będz
e przypominał tubę z 
dwoma skrzydłami. znajdą sit: w nich 
komórki fotoelektryczne, które dO'S
ar- 
czą energii elektrycznej niezbędnej do 
działania całe
o system\L 
OOA-3. bo taki kolejny numer bt:dz:e 
nosiło obserwatorium, dostarczy da.nych 
na temat powstawania gwiazd I przy. 
szłości naszej galaktyki. 




 
.. 


co 


NOW£GO 


w 


. --! 
W bidącym. tygOdniu polecamy: 
. Stoiske odzieży cbiewczęcej - Płaszcze 
zimowe (2-7 lat). 375-560 zł. Płaszcze 
zi.mowe "midi''. ze spodniami. ueo zł; 
Sukienki z kasz.miru (14-18 lat). t58- 
395 zł. 


. Stoisko odzieży damskiej - Futra 
panofix. wzór biedronki, 9.900 El; Fu- 
tra z jagniąt. import 7.000 zł; Kurtki 
z elanobłlwełny, obs2:)"Wane misiem. 
1120-1580 U. Płaszcze zimowe, 10. 
delka, z kołnierzem futrzan}'rn. 151n 
zł; Kurtki zimowe. stylonowe. z koł- 
nierzem futrzanym. 1.300 zł. 
. stoisko odziely męskiej - Plasz<'i"e 
mł;:skie ortalionowe, z podpinką, wło- 
skie. 850 zł. 
. Stoisko bielizny damskiej - :Penluarv, 
import, 530 zł; Rajtuzy, import. 160- 
2010 zł; Koszule nocne flanelowe, 96- 
lIG d. K-9795 


Tow. Jan KASPRIYK 


długoletni dyrektor Wytw6rni C..a- 
lanterii Metalowej "Metaloplast" 
w Krakowie, odznaczony Krzyf
.n 
Kawalerskim Orderu Odrodzenia 
Polski, Srebrn}'m ł Złotym Krz}'- 
tern Zasługi oraz Medalem X-lecia 
PRL zmarł dnia 19. X 1970 r. 
Ods::edł od nas na zawsze czło- 
wiek prawy i szlachetny, długolet- 
ni współtowar7Ysz pracy. 
RODZIN1E Zmarlego składamy 
wyrazy gh
bokiego współczucia. 
DYREKC.TA. POP PZPR 
I. RADA ZAIU.ADOWA
		

/00169_0001.djvu

			Nr 260 


DZIENNIK POLSK1 


..::.:-:.»..:..""":"
 


';':''':-', 


.ł\.
: 


3 


.:'.. .;:: 


<. 
x 


-:-- 
.:;-<... 



/x 



;::.::: 



::...:., .\. .'<:' 
ij .. ..,;,::
 U ...: :'
':: ,.:< 
.. ". ...'\0 ". 
. . 0.0:-.: __ _ . 0,0 
(r>i::' <:.:::::L.... 
.)0 ." .. 



:=-: 
(/: 


::" 
 


>,:,:;:".;.:;:.... 


Na cmentarzu 
ł"ot. .T. Pie4nlaklewlcz 


Juliusz Kydryński 


Temat dantejski 


c,!cłałem napfsać tym razem o Dan- 

m nte dLatego. żebym byl at tak 
naiwnu. te Wllobratalbym sobie. U za- 
chęcę tym kogokolwiek - poza mlodzie- 

q azkoLnq. która czyni to z konlecznQŚ- 
ct. czy poza niewieloma szLachetnymi 
maniakami - do przeczytanła ponownie 
CCZII te! po raz pierwszy) "Boskiej ko- 
medii". Chcialem napisać o Dantem przf/- 
de Wszystkim dLate(1o, teby zachęcić 
tL,szystkich kulturalnych Czytelników do 
zapoznania się z reweLacyjnq ksiq:tkq 0- 
lofa Lagercrantza. Rzecz nosi tytul "Od 
ptekieł do raju", wydana została przez 
PIW (w doskonałym przekladzie Anny 
M. Linke) i po
więcona jest właśnie rOz- 
ważaniom O Dantem ł o ..Boskiej ko- 
medU". 
Szwedzkł uczony. Wjchodzqc % SUg8- 
atywnie rozwintętego w Clq"U swej pra- 
cy załoienla, te udzielo to ma charakter 
wizji i rozgrywa się tyLet w czasie, co 
pozaepokowo", czyli te "Komedia d:zieje 
Blę - i akcja jej wskazuje" na to jak. 
najwyraźniej - wlaśnie teraz, nmq:ty do 
momentu obecneoo w tym samym stop- 
ntu, co de."Jzcz, który wła:!:nie pada, lub 
zimna wojna. która się toczy wdaJUJ 
chwUi" - przekazuje nam swój wlIJdad 
poematu (pisany przy tym ntemal W 
formie pasjonujłłcej powteści) na .tro- 
nach stosunkowo niewielu, wystarczy to 
jednak, ;teby dzieło sprzed lat z górq 
sze
ctuset ponowni" uczynić nam blb- 
ktm. 
Trudno namawiać dzM kogol do studto- 
u:ania Dantego, cllOt są to studia fascy- 
"tdące. Trudno tym bardziej,.:te zaraz 
przypominajq się słoWa KaLiksta Moraw- 
skiego ze wstępu do jego świetne; mo- 
nografit o Dantem: ..... przeczytanie w 
calollci istntejqcej Itteratury dantcjskiej 
pr<:eTQsta fl"lo:tłiwo.śCi pojedyncze"" ba- 
dacza. Trzeba by na to potę:tncj ekipy 
uczonych i wielu lat pracy". Oto! prze- 
czytanie tej jednej. nicwieUdej kstq.:tki 
Lagercrantza potrafi zastqpić nam'- ;!:y_ 
3qCym W nieustannym %giełku wSPółcze- 
sności - owe Luta pracy i trud zglębiania 
zakurzonych bibliotek. 
Z tego właśnie powodu chcłałem pod- 
jqĆ dziś temat da ntejsk!; i z tego tak:te, 
;tc w dniu SWlęta Umarłych narzuca on 
się - przyznam - dość natrętnie. Do- 
datkowego powodu dostarczyl mi jednak 
ostatni feUeton Humittona w "KUlturze" 
i pewne zawarte w nim stwierdzenza. 
lil1miUon usiluje nam wmówtć, te Dante 
"jak katdy, wyrastajqcy ponad mrowis1co 
LUdzkie, wydawał się %C1pewne szaleń- 
cem" i sqdzi, U uludzte. gdy rozmawta- 
li o Dantem. to stukali się :znaczqco Ul 
czoło". 
Rozumiem intencje Hami.Hona i mate 
je nawet podzielam, jednakte - aby od- 
dać sprawiedliwość współczesnym 
przypomnQ, t
 tradycja Ulosi te mlesz- 
kancy Rawenny spoty/;;aJl{c Dantego by- 
najmniej nie stul-;ati. się w czoło, nato- 
miast z trwogą, pomieszaną z nabotllym 
podztwem, dopatrywn[t się w sma"lej 
twarzy poety odblas/,u piekieLnych pło- 
mieni. HamUton twzerdzi nast
pnie. te 
.,Dante to takte nrezrównana muzyka 
słowa t tej muzyki my tutaj, czytajqc 
Dantego po polsku, nie usłyszymy nlgdy". 
SWzęta prawda. Trudnlej jut ;godzić się 
z następnym zdaniem, mówiącym o tym, 
te owa muzyka "ginte stłumiona przez 
pracowitość tłumaczy, zagłuszona zgrzy- 
tamt, polszczyznq cię:tkq jak lOkomotu- 
wa u . 


Jest to osobne, olbrzymie %agadnłente, 
ktorego jednym, nonszalanckim zdaniem 
..załatwiac" nie wolno. Wiemy doskona- 
le, :te Dante oryginalny fi Dante porębo- 
wicza to coś innego. podobnie jak czymś 
innym jest Szekspir oryginalny t Sze/cs- 
}.Itr Paszkowsklego. Na to nłe ma rady. 
Lecz paszkowskl ł Porębowi.cz wrO:;U 
Jut W naszą Ht.craturę i strach po-my.łlec. 
Czego bysmy dożyt!o gdyby Dant.-ego za- 
c;:ql tlumaczyć np. Jerzy S. SłtO. A po- 
za tym po pro-stu nie wierzę, teby Ha- 
n'łłLton w Wolnych chwUach rozko.szował 
8'tę DStał ostrzeżony przez ofice- 
rów, którzy mieli kontakt z pewnym 
feldfeblem, przekazującym Pola- 
kiom różne cenne informacje. Gdy 
w trakcie transportu nie dawał pre- 
tekstu :iandannom. ci w trakcie 
pr.zechodz.eąia przez' laB nieopodal 
Woldenbe:tga zaczęli StaI'Ca kłuć ba- 
gnetami, by sprowokować go do u- 
cieczki. Pr.zebi.to mu w kilku miej- 
8-
.ach ciało. Widząc, że nie przynie- 
SIe to rezulta.tu
 jeden z żandarmów 
odr;).al do bohaterskiego podchorąże- 
go dwa s-tr7...ały, które raniły Tadeu- 
sza śmiertelnie. Po przywiezieniu 
zwkk do obozu pblscy lekarze st\',lier- 
dziH, że obi,e rany zadane' zostały od 
p'lozodu. A więc nie magIo być mo- 
wy o próbie uoieczki. Ale takimi 


Józef Andrzej Frosik 


drobiazgami nikt z hitlerowców się 
nie przejmowal. 
-, 
T ak więc na zachodnich rub!eżach 
Rzeczypospolitej w prastarą naszą 
ziemię wsiąkła polska krew na krótko 
przed powrotem tych ziem do Ma- 
cierzy. Tydzień temu we wsi Dzie- 
dzice na ziemi szczecińskiej odbyła 
się uroczystość oddania do użytku 
pięknej szkoły, która otrzymala imię 
podchorążego Tadeusza Starca. W 
ten sposób uczczono na krótko przed 
Zaduszkami pamięć jednego z wie- 
lu dzielnych Polaków. Ma symboli- 
czną wymową f,akt, że ta s4ola- 
pomnik stanęła na gruzach junkipr- 
skiego pałacu, który runął w bitwie 
30 stycznia 1945 roku. Ma również 
symboliczną wymową sama nazwa 
Dziedzice. Niedawno bowiem nasi 
archeologowie odkryli tu ślady sło- 
wiańskiej osady z VI wieku. Pra- 
stare więc to dziedzictwo. 
.. yv Dziedzicach jest zbiorowy grób, 
k...ory paradoksalnym zrządzeniem 
lcsu wniósł w tę wieś... życie. W 
zbiorowym grobie spoczywają pro- 
chy osiemnastu' polskich oficerów- 
woldenberczyków i radzieckiego 
"awtomatczyka", poległych w czasie 
wyzwalan,ia Dziedzic i okolicy owego 
30 stycznia 1945 roku. Pięć dni wcze- 
śniej zarządzili hitlerowcy ewakua- 
cję Woldenberga. Był to tragiczny 
marsz, który oddalał od wolności 
tych, co jej po dlugich latach nie- 
woli oczekiwali z utęsknieniem, 
\.
sluchując się w artyleryjską, co- 
raz bliższą i donośniejszą kanonadę. 
30 stycznIa przebywali w Dziedzi- 
cach odpoczywając po trudach mar- 
s'zowych w miejscowym folwarku. 
Dwa czołgi 55 brygady pancernej, 
która pr7..erwala. front, wjechały na- 
gle na folwarczny podworz.ec. Ofice- 
rowie wskakiwali na nie pomimo 
ognia broni maszynowej, którą hi- 
tlerowcy ustawili w różnych punk- 
tach folwarku. Jedna z serii ugodzi- 
ła ..awtomatczyka" Jegnrowa z Ria- 
zan.ia. UmarJ na rękach polskiego 
pułkownika. Zapamiętali woldE'n- 
be-rczy.cy, którzy podówczas przeby- 
wali w Dziedzicach, że pierwszym 
pOlmanY111 przez nich Roojanine-m 
był sta:rszy lejtnant Kowalc:mko. Za- 
pamiętali jego uśmiechniętą twarz, 
ktora ukazała się im w czołgowym 
włazie. Wyciągnął kilka zapa.sowych 


Nad grobem siostry 
pamIęCi Ma.9t'1l mojej Fl"cmci3zkJ 


Gdzie Jesteś sIostro' 
Czy w tej grudce ziemi gdzie trawa porasta 
zmieszana z kwla.tem stokroci i mU? 
Czy w tym białym obloku na niebie, 
który przyjmuje i gubi usta.wicznle twoje kszbJty 
mija i przemija nad cmentarną pustką. 
Gdzie jesteś siostro? 
T
'lc lat szukam dę w samotności, 
wśród poln
'ch dróg dzieciństwa. 
wśród miedz, bławatów i różowych kąkoli. 
Slyszę jeszcze to e('bo. 
Gdzif' jesteś siost.ro? 
Oto słyszę znowu: 
zatrzaskują bramę źelazn=\. 
otwierają bramę żelazną. 
Co dzień dzwoni dzwon z wiei, 
a potem ginie wśród bezdroży. 
.Wziąlcm z sobą to echo. 
Gdzie J<,steś siostro 
unie!iIona w bezkresy mnczenła... 


Na sa
ej granicy, pod sosną... 


p obiednik Mały nigdy nie miał wtt:k- 
sz;rch S2"ans na prze!,;cie dl") l1istorii 
i nigdy chyba zresztą 
pecjalnle na to 
nie ltczył. Wciśnh;:ty w południowo-za- 
chodni, nadgraniczny kąt cesar!;twa ro- 
Syjskiego, oddzielon;}' od monarchii Fran- 
C'iszka Józefa potokiem Kcśclelnickim z 
jednej I k
pryśną Wisłą z drugiej stro- 
ny, w}'słuchiwał wlmlomosci z szeroki2- 
go świata pł}'nących raczeJ. oboj
tnip., 
zainlpresowrlnV wlasnvmi t,'lJ{O snra- 
wami, w ktÓ
YCh prze
yt w6dki i mąki 
pt7.ez granlct: miał absolutny pl'ior) teł. 
Aliści przyszedł rok 1863 i nadwiślan- 
ska wioska, chcąc nte chcąc, musiała 
wkrocz} ć na arenę dziejów. 
-0- 
W ychodził jut wtedy W sąsiednim 
Krakowie "Czas", któreg0 rf'por- 
terzy robili wszyslko. by zasł:.J,l:yc na 
miano "najlepieJ poinforU1owau
 ełl" 
AJubicje szldchetne, cóż - gdy \\ ted:; 
tt>Jl punkt widzenia mogły podzieiać j('- 
d.)lnie władze austl"iaclde, które własnie 
z "Czasu" dowiadywały się o plano- 
wanym wyma rszu do Królestwa wszyst- 
kich sformowanych ... GaUcii a s.ple, 


sżących na pomoc: powstaniu oddzia- 
łów. 
Przez zawodową solldarność nie posą- 
dzam dziennikarzy & "Czasu" () złą 
woię. niech ich tam oceni historia; fak- 
tcm jest, te kiedy VI kwietniu 1863 r. 
generał Mierosławski formował w Kra- 
kowie nowy oddział. głosno o tym bylo 
pr:;rynajmnieJ w połowie "Galicji i Gło- 
domeril". A nasz PObiednik 6w rozgl05 
interesował o tyle. te własnie w nim 
miał stanąć pierwszym obozem pierw- 
szy rzut oddzialu. , 
-o- 
C mentarz w Pobiednlku Małym uho- 
gl jest l zagubiony w nadwiślańskim 
pCJzażu. Znan1)' przecież WSZ)-Sc)' te 
w!ejskie cmentarze, z brzydkimi, prze- 
krzywionyn1i nie pr>o;ea czas ""ie pn
ez 
n iEchlujstwo bUdowniczych g<,obO\\ ca- 
J11i, z tandetnYJn .._ł{.tklf'm" 1it
>r naz
 
WIsk zamożniejszych zmarłych obywateli, 
z. zieiskiem i pOKrzywami l.apoH,nia- 
u)Th, wdeptanych w zlemlt: mogił bie- 
doty. 
Ale Jest na cmentarzu w Pobiedniku 
,rób, które&o Ule ma - istniejący li 


tylko w legendzie: Cr6b powstańc6w z 
1«163. roku, właśnie tych poległych w 
nadgranicznej, pIerwszej po przeprawie 
pot}'czce. Legendzie wystawiono pom- 
mk, sadząc u st6p morUy wvsokopien- 
ną sosnę. kt6ra do dziś g6ruje nad 
cmenlarzem. To 'ed
'ny pomnik, jaki 
można bylo postawić na takiej mo
ile: 
W
8domo, n'presje carskich ur7.ędni- 
kow. Unędnlk6w bezwzgit:dnyrh. J dla- 
tego również usypany w maju 1863 ro- 
ku powstańczy grób ledwie co sterczał 
nad ścieżką. 
Potem, jut w wieku dwudziestym, Kdy 
zapa
ał się głębi
j i głt:blej, wody Bf!- 
,;iedmej Wisły zrownały go w prawach 
z sąsiednimi mogiłami. Pozosta,a t}'iko 
sosna. 


-0- 
W nocy z :II na 4 maja 11163 rok'. 
. wyruszył z Krakowa {7
d7.iał 170 
h.dzl stosunkowo dobrze uzbrojonycH 
(b
lgijskie sztucery') i W}'pos:itonych. 
Mielt nawet dwie odlane w Krakowie 
armatki. Dowodził Stefan _MalczewskI. 
zaufany oficer Mierosławskiego. Od- 
dział miał sit;: - 7araz po pr7.ekrocz
- 
niu granicy - oko['ać i C7.f"ka(: na n!ł- 
czelnego dowódc
" Cóż. gd)" wodza po- 
nJosła ambicja l nlil wif:sĆ u nadclą- 
gaJąc) m od strony N 0\\ ego Brzt>ska od- 
dZIale ros
'Jskim postanov,.1ł go zBata- 
kować, nie wiedząc, że wpada w pu- 
łapk
, tud:liet, te sztucery jego 7.oł- 
nierzy mają Ol fałsz
'we" nabojt.>, nabo- 
je. kt6rymi nie można strzelać. 


pepesz wręC'Zając je polskim ofice- 
rom. .Bez formalności prreistacz.a.li 
się z jeńców w żołnierzy, uczestni- 
cząc z bronią w ręku w złamaniu 
oporu obozowej straży. 
Fo latach zaczęli coraz tłumnie] 
zjeżdżać do Dziedzic, by roztoczyć 
opiekę nad grobem swych toWaEzy- 
szy i radzieckiego fizyliera JE'goro- 
wa. Zycia nie mogli im zwrócić, ale 
mogIi i chci€li ocalić ich od zapom- 
nienia. Wprawdzie przysłowie po- 
wiada, że .,u.marły nie czu.je. gdzie 
i jako leży", lecz oni, którym udało 
się z wojny powrócić, po<:;tanowili, 
że wspólny grób w Dziedzicach mu- 
si być lekcją pa.triotyzmu. Mieli " 
tyle uła1wione zadanie, że miejsco- 
wa młodzież na czele z kierowni- 
kiem szkoły Janem Kosińskim entu- 
7jastycznie przyjęła myśJ u;:>orząd- 
kowania grobu i uczynienia z niegl) 
miejsca pamięci na,rodowej. W krót- 
kim czasie opuszczona, bez;mienn3 
mogiła stała się pomnikiem, który 
otaczany jest czcią nie tylko przez 
dziedziczan, lecz także prze-z całe 
społeczeństwo powiatu myślibor- 
skiego. Na ogromnej gra"itowej 
płycie wyryto nazwiska poległych, 
wyryto też złamany miecz otoczonT 
drutem kolczastyI1'f'- symbol walki, 
która nie z ich winy zakończyła się 
klę-ską i przyniosła niewolę. 
Przedtem woldenberczycy poczuł" 
s:ę współgospodarzami tej ziemi. 
BJ'li tu przecież pierwszymi Polaka- 
mi. którzy swym mE;'czeństwf'om 
przypieczE;'towali jej powrót do Ma- 
cierzy .Szczególnie przyjaźnią się 7 
najmłodszym pokoleniem. Tłumaczą 
mu na spotkaniach. tłumaczą ! star- 
szym, je owa wspólna mogiła 1 złn- 
żone do niej prochy zaświadczaią, 7.e 
moc-no wr
śIiśmy w tę ziemię. W 
ostatnich latach można tu zaobserwo- 
wać trooskę miejscowej ludności o to, 
by wieś .rozwijała się, by stawała się 
pię-kniejsza i zamożniejsza. Zaczęto 
wyciągać przechO'Wywane dotąd w 
przysłowiowej pończosze pieniadze 
i inwe-st
rać je w wieś, któr
 u7.na. 
no za s woj ą na ZRwsze. I to jest 
wła
n:e to żYC!E', które przyniosła tu 
i przynosi wspólna mogiła. 
Woldenberczycy pOdjPli energ;cz- 
ne starania o budowę nowel. wspa- 
niałej szkoły. Poru&zono władze w 
Szczecinie i Warszawie i cel zostRł 
osiągn::ęty. W siel'pniu ubiegłego ro- 
ku położono kamiE'ń węgieln" a w 
paźdzIerniku roku bieżące
o p;zeka- 
zano sZkołę-pomnik najmłridszvm 
mies7kańc0m Dziedzic. Przeni
ś1i 
się oni z obskurnej poniemieckiej 
bu.d
 do prawdziwe
o pałacu. I to 
tez Jest efektem powrotu żvwvch 
t
warzyszy niedoli do tych. któ
ym 
nle było dane przetrwać. 
Si£:
E"m.l
t wcześniej podobny pa- 
łac, rOW
llez przy aktywnej pO!1"'OCY 
da\
!nych woldenberczyków, powstał 
VI! Dohiegniewie, który VI! okresie 
niew?li nosił na7\vę Woldenberg. 
PowInny tam jeździć \
!vcieczki. bY 
prze-konać S!
, jak dostatnio n'1trafiii 
ową szkołę wyposażyć byli jeńcy ot- 
Jpgu. Choć lata płyną. jest to nadal 
liczna rodzina. w której pełno sła,v- 
nych lU0zi, co p:C!stując odpowie- 
dzialne stanm
:iska dnb!"ze za
łuży1i 
si.ę Polsce Ludo\,'ej. Z Dob:eg-niewa 
do Dziedzic w
odła trasa tragicznej 
ewakuacji. Uparni
tn!a to dzi
 szlak 
tur
.styczny zaczynający się i koń- 
czący na szkołach-pomnikach. U('zą- 
ce sie tam mł0de np6ze pokolenia 
przedłu7ają polskie dziedzict
o na 
zachodniej rubieży Rzeczypospolitej. 


Z otaczającPgo pobiedntk lnu w}.sz!a 
na polskie wojsko najpierw piech"ta. 
a tut za nią - Kozacy. Ro?sypał s!
 
zaimprowizowany, obronny czworobek, 
pt:kła zaczopowana przez nleumlejęt- 
n('go kanonJera armatka. RozpocząJ sit
 
pościg. waika wr
cz, rzet. kt6reJ po- 
łożyło kres sąsiedztwo granicy. 
-0- 
Nazw8: ..pobie.dnłk" fi
urllje w biblio- 
erafli dzlejow Powstania Sh'cznio- 
wego bardzo małymi literami i tigu- 
ruje tylko raz, choć podobu;:, - j
śli 
wierzyć ..Rocznikowi Warszawskiemu" 
- Ludwik Mierosławski na wiadomcść 
o pobiednickiej kit:sce chciał palnf!ć 
sobie w łeb. Mało to zresztą Dyło wte- 
dy. w tym trudnym roku, pomniejszych 
potyczek ł bitew z przeprawiającymi 
sił;: z Ga1icji oddziałami ł ndó7.iałI{3- 
mi? Wszystkie one jednak doczekały 
stli: skromnej, ale zawsze, wzmi&nki - 
jeiil1 nie w annałach dziejopisów. to bo- 
daj w księ
Rch paraflalnyt'h. w kt6rvch 
zapisuje sili: katdy pogrzeb, katde 
?włoki mające spocząć na pr
'kościf'l- 
n;ym cmt>nt
rzu. 


W Pobledulku takiego zapisu - za- 
}:.isu z maja 1863 r., nie nra, tak przy- 
naJmniej twierdzi miejs.:cwy probos7.cz. 
Ryłby wit:c powstańczy grób tylko 
przekazywaną z pokolenia na pokole- 
nie legendą? Legend.., którą trzecie J 
czwarte juz pokolen111; powtarut
		

/00170_0001.djvu

			4' 


. 


DZIENNIK POL
1 


Nr 260 


,.;. 


.P ." '" 


"
 


-ł":; ..: 


,: 



.........;......;,.r.....J 


Warta przed Parlamentem 


Bruno Miecugow 


Ma le 


DROBIAZGOWO SZANOWNY PANIE 
REDAKTORZEI 


.,. 
j 


W telkość jest pOjęcfem względnym. 
Mała muszka (np. drosophtli1a) 
nte potrafi swym fruwaniem po mie- 
szkaniu przeszkodzić Panu u; drzem- 
ce. tak, jak to może uczllnic u:ieLka 
t kosmata a glo
no brzęczqca mucha 
plujka. Je
U jednak ta mała muszka 
wpadnfe - w swej nie-słychanej bez- 
czelnoJci - pod Pańskie okulary t 
dostanie Iłłę do oka, wtedy staje sfę 
elementem zakłócajqcym spokój w 
stopniu większym ni
 najh ucznie' 
brzęczqc1l bąk. Rośnie 'LO oku do 7'OZ- 
miarów poważnych, ba! - zyskuje 
nawet naukowq, medyczną rangę 
..ciała obcego". 
Wielkie sprawy t problemy nfe wy- 
Jeluczajq malych. W młodych tatach 
znalem pewnego paftl1, kt61'1I doszedt 


. 


. 
uze 


cznych wlasne tycie, ni! ten. kto zło- 

yl tam jedynie swój nos. 
Ten. kto jest zdolny do wielkich po- 
twięceń. nie zawsze jest zdoLny do 
malych ustępstw. nu! mę!ow poświę- 
ca swq I£olność t swobodę kawal.erska 
dla kobiety, dLa której potem nie 
chce im się wynieśc kubełka śmieci! 
Uez: kobiet pośWięca swq czesć dzw- 
w1c::q ł oddaje Su,ój los w 7'ęce czlo- 
wiek
. któremu pożmej nfe potrafi 
wybaczyĆ' spó
nłenia na kolacjęl Nie 
wspominam już nawet o tych wszyst- 
kICh, którzy potrafiq lekkomy
lnie 
zrezygnow.:zć z pTzyjemno
ci przeby- 
wania w motm towcTzystwte, tyLko 
dlatego, że nie chcq postawić małe) 
tcódki. 
Spraw1/ f problemy małe mtewajq 
c=ęs!"
 bardzo wieLkie skutki, wywo- 
łulq cza!ami zmiany i efekty o histo- 
rycznym znaczeniu. Powiedzieliśmy 
JU! bowiem, fe wielkość jest pOjęctem 
wzgtędnym, Z perspektyu:y lat ina- 
'zej tvidzimy proporcje, znajqc wagę 
.'ezultatów łW!Czej oceniamy przy- 
czyntJ, Chciałbym więc apelować o 
szacunek dla spraw t rzeczy m'llych, 
drObnych. pozornie niezbyt istotnych. 


Do wielkich spraw nfe muszę nikogo 
zachęcać, wiem przecie! z wielolet- 
niego do.hmadczenia. !e większość z 
nas czuJe się wrośnie do wielkich rze- 
czy atworzona. 
RobUem sobie ktedy. notatki o 
pięknych zamiarach i wietklch pia- 
nach uspruwnienia żYC«l w naszym 
nieście. hotowatem rotne prOJektll ł 
J,;oncepcJe z nadzieją. że kłedy
 siqdę 
. wyrąbię wtetkl artykuł o tym t.Cszy- 
.tkim, czego nie umIano zreaUzou:ac, 
'0 rozpłynęlo się 10 gadanin,e. co za- 
pomnzano, zarzucono. bez uzasadnLo- 
nych przyczyn_ Zrezygnowaicm już 
z tego wletk ego zamiaru. Zamiast 
koLosalnego artykułu, czy n!po7'ta.tu 
posyłam Panu RedaktoroiDł ten moty 
litC1.k 
Szanujmy rzecz", małe. ([ 'Pf'zy tch 
"Jomocy sprawmej dojdziemy do 
wielkich. jak powIedział pewLen do
ć 
mały ptsarz i fzlozr>f którego dziela 
by
y jednak padwa1 nq wielkLch kOn- 
cepcji. TO Panu mówi autor najdrOb- 
niejszych chyba materiałów pubtic\f- 
stycznych 


BRUNO MIECUGOW 


"
, 

....-. 
oQ;.... 


Mieczysław Czuma 


eIsinki i Turku obecną 
i da"\"\-ną stoUcę F!nlan- 
dE. łączy dziś wygodna 
autost ada, wzdłuż któ- 
rej za szybami autoka- 
ru przesuwają się zwar- 
te ściany lasó\v, nieustann:e prze- 
glądające się w fantastyczn!e roz- 
mnożonych j ez:orach. 
Woda i las to dwa elementy, z 

tórych zbudowany jest tutejszy 

rajG!braz. Nazywana często .,kra- 
jem tysiąca jezior", ,.Finlandia w 
I"zeczywistości liczy ich grubo po- 
nad sześćdziesIąt t
'sięcy. L
sy po- 

rywają z gó:::'ą 73 proc. ogólnej po- 
wierzchni kraju. Różne odcienie ich 
z:eleni są dziełem człowieka. Posłu- 
szne jego woli .sosny, świerki, brzo 
zy i jodły na setkach i tys
ącach 
kilometrów kwadratowych nieu 
stannie towarzyszą scbIe nawzajem. 
Taki przep:s na zwiększanie odpor- 
ności biologicznej środowiska, któ- 
rego planowy i s)"stem..3.tycz.ny roz- 
\t-ój wkalkulowany został w ogóln)" 
b
lan.s wzrostu bogactwa tego kraju. 
Turku wita przybysza bielą tyn- 
ków i rozmachem udanych rozwią 
zań architektonicr.nych. Widać, że 
ostateczny kształt nadały miastu 
niedawne dziesięciolecia. Zapamię- 
tane z folderów i przewodników tu. 
rystycz.nych okrEŚlenia. naz\'wające 
to miejsce ..fińskim Krakowem", 
okazują się przy pierwszej konfron- 
tacji zbyt hojnym komplementem 
dla północnego pobratymca, Tylko 
XIII-wieczny zamek obronny i 
wczesnegotycka katedra stanowią 
metrykę jego bogatej historycznej 
przeszłości. Drewniana zabudowa u- 
stanowionej przez Szv,
edów dawnej 
stolicy F
nlundii dzieliła na prze. 
strze-ni stuleci losy większośc: tutej- 
szych osad, stając s:ę wielokrotnie 
łatwym łupem poża.rów. Najpotęż 
niejszy spośród n:ch, z roku 1827. 
zamienił tu w popiół dwa i pół ty- 
siąca budynków. 
Jednakże właśnie tu, w południo- 
\vo-zachodniej części kraju, w miej.. 
scu. gazie skaliste archipela
! szke 
rów od.dzil'la;ą Zatokę Fińską od 
Botnickiej, znajdowało się przez bli- 
sko si
dem stuleci centrum życia. 
poEtycznego i kultura.lnego Finów, 
pozostających w tym czas
e pod tro- 
s
-t]i\Vą opieką pobliskiej Sz"\'
ecji. 
Na europejską arenę polityczną 


.'-
.....
..
 


B yło ich trzech. Młodz" Ranni. 
- Prz
darl1 się przez ogie:1 rosyJ- 
skieJ piechoty. dobiegU w 
am win- 
kiel - tam, gdzie pc.tok KoScielnicki 
cio Wisły wpada, Chcieli wpław przez 
rzekę. ale tam, po dru
iei stronie. ju:!: 
połyskiwały między wikliną bagnety 
Austriaków. Wił;:c zostali. b;egając bez- 
r..dnie po brz
gu i wtcciy dopajio i.:-h 
kilkum:stu kozakćw. Nav'l£t nIe strze- 
lali, nie w}'ciągaU szabel. tylko na- 
hajki. Zachłostali ich, zachłostalI na 
śmierć... 


T'ote!n spędzili wszystkkh z Pobied- 
nika i powiedzieli, żeby tych, tu, po- 
chować po prostu przy drodze, bo na 
nic lepszego nie zasłużylf. Więc nasi 
zawlekli Ich, tych pobit
 ::h. raa cmf!1- 
t"lrz i rochov,aii prz}. d r o d z f!. 
ale cmc>1tarnej. nie czekając na ksi<;::. 
dza, Tak (Jpowiadał mój ojciec, który 
to wie od dziadka. I tak było, niech za. 
i:wiadczy J"ózek. .1asiek. Franek, An- 
drzej... 


-O- 


te ma o tych trzech młodych ttld- 
nej notatki w tadn)'ch }:,sięgach, 
- a w sasiedniej 19ołomii, gdzie 
stoi ObcUsk 
i poległych POWS1Dt1cł)',,,.. 
r:lkt .,ie kwa-:i się z ocstąplen
cm Po
 
biE:dmKOwi ct.ocby cZł;:sci (Jow
tai:czej 
s:awy. .,Tam rle IT'3 tadnr.gt) f!:tohu"
 
- .,Nie ma grobu, ale O n ł tam S4! 
'l'r.;tech! Zasiekanych nahajalUł! Poci 50- 
sn
.... 


;f. 


CAF 


. 



'--ł 



 


wkroczyla Finlandia jako suweren- 
ny partner dopiero przed p:ętdz:e- 
sięciu laty. Póh",iecze tego wydarze- 
nia uczczono w roku 1967 um:eszcze- 
niem stosownej pły-ty pamiątkowe] 
na murach szacownego zamku w 
Turku. Nawet minimalna w:edza 7 
zakresu matematyki i historii po- 
zwala zauważyć, że niepocległość 
przyniosła temu krajowi Rewolucja 
Październikowa. Jej przywódca. 
Włodzimierz Lenin, jest VI Finlandii 
postacią popularną i IUb:aną, a je- 
go dzieła i podobizny eksponowane 
są w witrynach największych tutej... 
szych ksie-garskich magazynów. 
Dzieje Finlandii, s:ęgające daleko 
w głąb ostatniego tysiąclecia, stano- 
wią integralną część historii Szwecji 
i Rosji. Podjęta w roku 1155 prze
 
króla szwedzkiego Eryka krucjata 
przeciwko pogańskim Finom. zakoń- 
czyła się ustanowieniem kilkusetlet- 
niego panowania zv,.'yc:ęzców na 
wschodnim wybrzeżu Zatoki Botni- 
ckiej. Koleje dziejowych wydarzeń 
nie były pozbawione w tym czasie 
także i akcen
ów polskich. 
Młodszy syn Gustawa Wazy. .Jan, 
mianowany przez ojca wielkim księ- 
ciem Finlandii, upatrzył sobie za zo- 
nę córkę Zygmunta I, Katarzynę Ja- 
giellonkę, z którą zamieszkał na 
zamku w Turku. Poh.ka królowa 
wniosła do ponurej warowni znajo- 
mą z krakowskiego dworu atmosfe- 
rę odrodzenia, podobnie jak kilka- 
naście lat wcześniej uczyniła to jej 
matka, przenos zac na Wawel obo- 
wiązujący podówCzas w Europie 
włoski obyczaj. Syn Katarzyny i .Ja- 
na, król polski Zygmunt III Wpza, 
doczekał się po swoim ojcu także 
korony szwedzkiej. lecz tą - po 
bratob6jczych walkach, w czas:e 
których Finowie okazali się sprzy- 
mierzet,c
mi polsldego króla - ode- 
brał mu jego stryj, Karol Suder- 
mańskL Nowy władca nie z&Domniał 
przykładnie ukarać stronnik5v.
 swo- 
jego przeciwnika, Finlandia straciła 
rangę wielkiE'go ks:ęstwa. 
Klęska Szwecji w wojnie z Rosją 
w roku 1808 otwarła nowy okres w 
historii Fin6w. Odtąd, przez z górą 
sto lat, do roku 1917. patersburscy 
carowie swój najjaśniejszy maje5tat 
uświetniali dodatkowo tytułem wiel- 
kich książąt Finlandii. 
W jednej z sal Muzeum Narodo- 


W yświadc:zmy im - po 11)7 latach 
przysługę, jakiej los Int pos1r"4pił. 
Zbierzmy ..świadectwa ogh;dzin pQl1o- 

owisk w Polsce w 18(:3"' J pod7.ielmy 
przez liczbę w powstaniu styczniowym 
poległych. otrzymam
' obraz typowy. 
dla nasEej historU nadwLślansklej praw- 
dopodobny. 
"Pierwszym był mę!czy:zna wzrostu do- 
brego, budowy ciała silnej, włc>s na 
g!o
 ie jasno blond. wqsy rm:!.3\'I.'c. 
lat mógł mieć ol;:oło 26... ubrany w kBftan 
szaraczkowy. spodnie w paski, popielate 
z cz:arnym. 
...mężczyzna nieznany. wzrostu mier- 
nego. Odziany wiupanik cz:erv.ony. kc- 
szulę i szaraWar
... Lat mógł mi
ć 19,.. 
...gdy nłie' podpisany urz:ędnik ujaj się 
na miejsce boju w dniu wczorajszYr:l. 
zastał tam... m. in. denata nieznanego. 
hrody rUdawej. na lewe 00<0 nie wi- 
dział. przestrzelony na wylot kul
 ka- 
rabino""ą przez koniec: brody w tył 
glowy. Miał prócz tego pchnięcia bal!:- 
netem w piersi 1 według świadków miai 
byc Francuz... n . 


-o- 


1 :1 fgdy nie dowiemy się juf. na ile ten 
. opis odpowiada prawd:::ie. Nigdy nie 
uda nam się ustalić nazwisk, tak ma
o 
istotnych dla historU wo
en. Dla mie- 
slkańców Pobiednika istotn
 Jeo;t je- 
dynie to. by co roku pod C'hylacą 
if:: 
coraz niżej do ziemi 106ń, zaoa1ila się 
świec"&. 


wego W Helsinkach na zwiedzają- 
cych spoglądają z portretów s
rupu- 
latnie tu skompletowani dziew.ęt- 
nastowieczni nosiciele carskiej koro- 
ny. Niesławni u nas Aleksandrowie 
i :i\-Iikołaje, przyodziani w galowe 
wojskowe mta:dury, dźwigający na 
swych piersiach, jak przyst:1ło na 
imperatorów, kolekcje bezc
nr
ych 
orderów, mimo woli przyczyn:U się 
do rozbudzenia poczucia narodowe- 
go Finów. 
Obawiając się odradzania wp1y- 
wów szwedzkich r.a dopiero co zdo- 
bytych terenach, Rosjanie ś\viado- 
m.ie faworyzowali język fiński, kon- 
sekwentnie wprowadz3jąc go do 
wszystkich dziedzin życia publicz- 
nego. Fakt .ten w zasadniczy spo- 
sób przyczynił się do odrodz
nia tu- 
tejszej bogatej literatury ludowej (w i 
roku 1835 u..\cazał się drukiem od Rozmowo/ ..Dziennika" 
stuleci powtarza!1Y prz=z chł0pskich ---- --- 


1

::e


r 
?w






:

:

 P ak J e S t an Z b II - S k a 
piśmiennictwa literackiego (Aleksis 
Ki vi). 
Wcześniej, bo w roku 1812, nowy J estem jednym z kilku tylko pakistań- I 
władcy przenieśli stolicę wieL1.cie;o skich st
'pendystow przebywających 0- 
księstwa z Turku do położonych o be.:nie v.: Folsce - m6\\'l.AHMc;D M. '\.101- . 
prawie 200 kilometr6w dalej na I 
.;:'-!
. dohtorant U
1.wersyte
u Jagi:l- 
wschód Helsinek. lOnS
legO (Katedr
 M::">1eralogiL i Pet_.o- 
N . t "obecne J . stolicy grafll). W Krakow:e p::-zebywa
 od 
l1s- 
a]s arsza cZęsc ko :2 lat, gdzie p!"acuję pod k
erunklem 
Finlandii. którą stanowi komple:.:.::s prof. d:c Ant:m:ego Gav.ła, będąc geolo- 
neoklasycznych budynków otaczają- giem, abso::>lv. entem Uniwersytetu w La- 
cych Plac Senacki, zbudowana zo- hore (zachodni Pakistan). 
stała całko\\
icie na obraz i podo- Młodego pakistańskiego naukowca 
bieństwo 6wczesnego Petersburga. mówiącego zresztą bardzo pop=awnie po 
Nic dziwnego. skoro tu właśnie, w polsku - prosimy o kilka u\'.ag, tlOt)-C7ą' 
l cych szkolnict'\\-a w jego oJcz).stym kraju. 
bezpośrednim sąsiedztwie cara A e- 
ksandra II, do dziś spoglądającego - W Pakistanie istnieje II uczelni unl- 
Z wysokości usytuowanego przej we:-syteckich. z tego szesc w zachodniej 
części kraju. Największą popularnoscią 
fronton-;m poblis
iej .kat
dry p,?mni- -, cieszy się medycyna oraz kierunki tech- 
ka. znajdowała SIę sledz!ba 
p awu- niczne. gdzie z uwagi na dużą ilC'Ść chł;:ł- 
jącego rządy w imieniu na.jjaśniej- I nych przepro,..-a.dzene są wste:pne egza- 
szego pomazańca każdo::azowego ge- miny konkursowe. w ich wyn!k
 na stu- 
e la- g ubernatora. dia. ł:łedyczne przyjmowanych Jest p
ze- 
n ra . WBzn:e tylko około 2-0 procent kandyda- 
Finlandia m:ala w tym czaSle wła- tów. Egzamin dOjrzalości zdaje się po 
sny sejm, oddzielną administrację i ID-letniej nauce, z tym. te naucza:1ie 0- 
wojsko, świetne tradycje parlam'2n- bowlązkowe wynosi połowt: tego okresu. 
tarne (tu po raz pierwszy w Eurcpie 
przyznane zostały kobi
tom pełne 
prawa cbywatelskie), ale też car.'!t w Z sali Filharmonii 
miarę upływu czasu skutecz 1.ie o- 
graniczał jej wszelką autonomię. 
We wsportl'1ianym Muzeum Naro- 
dowym oglądać także można alego- 
ryczny obraz, którego rE;produ
cje, 
mimo zakazu zaborców. zdobiły 
kied):ś 
ciany wielu tutejszych mie- 
szkań d\,,"uglowy, czarny orzeł c..e- 
sarski wyr) wa na nim z rąk jasno- 
włosej kobiety księgę z uw:docznio- 
nym na jej okładce napisem: "Lex". 
Estoilski artysta E. Isto kobiecą po- 
stać wyobrażającą Finlandię, malo- 
wał na podcbiel1stwo 
wej mode-Iki. 
Polki, 
Iarii Dyakowskiej. 
Zwycięski szturm rewolucji "'3 
carskie pa1ace oraz ustanowienie 
pierwszego w świecie państwa ro- 
botników i chłopów dały początek 
niepodległości Finlandii. 
Narastający w latach międzywo- 
jennych proces faszyzacji doprowa- 
dził t
n kraj do przymierza politycz. 
nego iw.: js1{owego z hitlerowskimi 
Niemcami oraz dwukrotnego Kon- I 
fliktu zbrojnego ze Zw:ązkiem rta- 
dz:eckim (lata 1939-40 i 1941-4'1). 
Klęska faszyzmu, pozostawione 
przez front zniszczenia, zwłaszcza w 
północnych rejonach kraju. cięż0' , 
,-
 


.
'
':> ':' 


" 



....: o" 


.:.... 


--:
 


, 
".0 
 


0,."" 



--...
''>- 


:-
 


..::
. 


'II .....
 


"'" 
" "c-" 
;:
:
. 
4" 
: :, 
... 


f n
' 


Uliczka fińska 




 




 


.;.. 


,,,,- 
' 



':
, 


.-: 'łP:, 
J. L 
.... 


"'i,: ,
 


I
, , 
, 
 


..... .r:: 


/- 


, 


, , 


f. 


CAF 


- J'ald procent młodzief7. kodcząceJ 
szkołę bednią podejmuje titudia v.'Yisze"? 
- To zale::y od rn.:ejscowości. W mias- 
tach - najwyżej polowa, na p!"owincji 
- ni
 więcej. nit 26-30 procent. mlmo 
że w osta
nich letach zwięk.;zyła SIę wy- 
raźnie liczba domów akademickich oraz 
stypendiów pn:}znawanych studentom. 
maJąc
'm złe "\ya:-unki materialne. Na d("'- 
cyzję przyznawania takiej pomocy wpły- 
wają - zwłaszcza na wyższych latach 
studiów - wyniki egzaminów. 
- Dot} chczasowe wrażenia z pobytu w 
Polsce? 
- Cie!5"ZY mnie duta przychylność ze 
strony p!"acowników UJ. miła atmosfe- 
ra. jaka panuje w Katedrze. Zwiedziłem 
wiele atrakcy
nych regionów Was:zego 
kraju, najbardziej podobała mi się Bia- 
łowie:1:a oraz rezerwat żubrów. JesU mam 
być szczer)'. to bardzo n:e odpov.iada mi 
kl'mat: r:ały rok chłodno I wilgotno. Dla 
mnie Polska kojBrZ)'ła się ze słowem "eg. 
zotyka". lecz teraz po 2-letnim pObycie 
w Kr2kov. ie. przypuszczam, że eg=o!:ycz- 
ny będzie dla mnie v. :aśnie... Pakistan. 
Rozma wiał: Z. H. 


Spotkania z młodymi \vykona 'carni 


N a estradzie łilharmonłC'Znej w bie- 
żącYm tygodniu pojawili się młoazi: 
w środę - d}'Plomanci Panstw, 
W)-.ższej Szkoły 1\luzycznej. w piątek i 
sobotę - Emmanuel Ax (Stany Z
edno- 
c7one). finalista VIII Konkursu CllOpi- 
nowSkiego. 
DyPlomanci - Andrzej Jakubowski. :I 
klasy doc. Krzysztofa l\fissony i Czesła- 
wa Fijałko\' ska. uczennica Anny Kacz- 
maro\'tej - prz:::,-gotowali ł:idn}' i :r:e Sma. 
kiem zesta"iony program: Gluck - u- 
wertura do ..liigenii .W AUlidzie". :\Iozart 
aria konCl'rto"\\'ą ..Ombra felice". 
Brahms - II S) mfonia. .Jakubowskiego 
poznalismy jako dyr)'-
enta skupione
o. 
dokładnego, pracującego bardziej głov.... 
niż sercem. na razie dość skrępo', 3nego 
w ruchach - najocz}.wisciej jednak z: 
braku doś\\.iadczenia estradowego. Rzetel- 
ność, z jalią debiutujący muz)'k podjął 
S\"ą nową rolę Ludzi zaufanie I p()zwala 
ze sPQkojem myśle{: o jel"O daiszej ka- 
rierze artystycznej. 
Czeslawa Fijałkowska śpiewaczka 
o niemał}-m stażu estradowynl, tym ra- 
zem spra,",iała wrażenie jakby nieco 
stremowanej; do tego aria Mozarla (zbyt 
niska?) cb)"ba nie stanowiła dla arty'itki 
naj\\dzięczniejszego pola popisu. .Jako 
nie\\ątpliwe v. alory jej kunsztu wokal- 
nego w)'mieniłbym: nienaganną dykcję. 
v.yró"nanie głosu. swobodę w jego pro- 
"adzeniu, muz} kalnośt (Fij2Iko,,":>ka Jf"st 
ró".\-noczc:cie instTl1mentalistką
). 
Orkiestra Filbarrronii pot!'aktov. ała u- 
d.'i
ł \'1 kO:1cer-cie dyplomantOw nader po. 
ważnic. wnosząc do poszczególnych wy- 
konań "\\ iele inwencji i zespołowego do- 
świadctenia. 
Emmanuel As: wystąpił - Jak Diet.n&- 


dno się domyślit - w repertuarze elaopt- 
nowskim. graJąc: Koncert f-moll (2: Rena%'- 
dem Czajkowskim jako dyrygentem) oraz 
półrecital, na który złożyły się: Sokturn 
op. 52 nr 
 Polonez-Fantazja. mazurki z 
op. 53 oraz Ballada f-moll. roie obserwu. 
jOle konkurso"ycl1 zmaga iI. młodych cho- 
pinistó", z pianistyką Axa zetknąłem się 
po r
 pierwszy dopiero w czasie piątko- 
"\\ego koncertu. Publicznośf prz
"jmowała 
artystę nadzw} czaj serdecznie. najwido. 
czniej akcentując styl jego gry. 1\lając w 
tej sprawie nieco odmienne zdanie - 0- 
smielam się przedstawić Je jako etos 
. 
dySkusji. 
1Ioie ulega "ątpliwolci. te A
 Jui w t...' 
chwili jest pianistą o ""yrazistej osobo- 
wości. Prezentuje pianistykę solidną (O 
drobne mankamenty tekstowe nie będzie- 
my się spieraf), popartą dobrą techniką 
i dużą muzykalnością; sięg3. po koncepcjc 
"\\
'50ce indywidualne. a nie tylko ,,"y- 
gr} wa nuty. Posiada usposobienIe lir!.- 
czno-kontem!)tacyjne. I chyba ś""iadomi
 
ksz:altuje s""Oj program z punktu widze_ 
nia na te ",,'łaśnie s\Voje dyspozycje. Bar- 
dzo pięknie zagrał mazurki (co najmniej 
d,,,,'a pien'.sz.e), także Balladę i znaczne 
partie Koncertu. Pozostałe interpretacje 
wydały mi się malo atrakc) jne, wrfi:C 7 
nużące. Zbyt duio by_o tu rubata, )\01- 
n;-'cb temp; d:o:\\oięku pov.ierzchowneGo. 
nie nasyconego; pozorów emocji, v. zglę- 
dnle emocji obliczonej na "\'\rIasn}. utytek 
grającego. Smak
wanie niektórych 
brzmień, v.}'\\ażanie proporcji d}'narn;cz. 
nych - y,.szystko to n<1.sunęło mi re{
 l:. 
sję, ie elementy te byłyby uza..adnkn
 
na Brnncie muzyki impresjoniUyczn;:>J. 
Cbop.iDa w chcemy miet i Y w e 
 o. 
JACEK BERWALDT
		

/00171_0001.djvu

			Nr 260 


.oZlENNIK POlSK1 


5 
Mówi dyr. Zofia Jaremowa 
t,' "Jak zbliżyć nt y 

. 
 
 

" 
, do młodzie · y szk 'Ine' " 
., 
. 


Adam reneta 


t 


e 


rzedmiotem tej nieco- 
dziennej opowieści jest... 
piec! Ot. taki zwyk1y 
kaflowy. pokojowy, któ- 
ry - trzeba to przyz- 
nać obieKtywnie - grzał 
nief1e od początku swego piecowe- 
go ż) cior)'su J od kiedy starv zduTI- 
fachman postawił go - w jednym z 
mieszkań wielkomiejskiej kamieni- 
CY. czyli mówiąc dokładnie - od 
roku.._ 1937. Ile lat może sprawnie 
działać piec? Ocz)"wiście, nie jestem 
zdunem. może więc po\\.iem błędnie. 
ale wydaje mi się, iż 33 lata służby 
to okres ruemał)', trudno mieć za- 
tem do kaflowego ..sprzętu" żal, że 
się w nim to i owo przepaliło, wypa- 
liło i skrusza1o. Po prostu - po ta- 
kim okresie ..eksploatacji" piec 
trzeba było naprawić (nie tylko 
zresztą ten - także kilka innych w 
pozostałych mieszkaniach owej real- 
ności). by się zupełnie nie rozsypal. 
:>y nie spowodował nieszczęścia. nie 
zatrul czadem lokatorów_ 
I tu zaczyna się urzędowy taniee 
wokół pieca. Naprawa - rzecz zda 
się prosta: trzeba zaprosić fachow- 
ca-zduna, ze,płacić mu odpowiedruo 
i kaflowy staruszek nadal prze
 
dziesięciolecia będzie emanował cie- 
pło, nie spalając - jak dziś - przez 
zimę dwu ton węgla, co - powiem 
szczerze - mają mu lokatorzy za 
złe. Ale istnieją w tej sprawie no- 
menklaturowo-finansowe niuanse: 
,.naprawić". to znaczy pod remonto- 
\.\-ać, ale na koszt lokatora ..przebu- 
dować" lub ..zbudować" nowy pi
. 
to obciążyć kosztami (chyba raczej 
sporymi) tej operacji hipotekę. recie 
wł2ścicieli wspomnianej realności. I 
właśnie o te, zda się. werbalne niu- 
anse rozpoczęła się w kamienicy 
cała wojna. Rzecz jasna, hipoteczni 
właściciele realności wcale nie pa- 
lili się do przebudowy lub budowy 
nowych pieców. a lokatorzy nie 
mieli najmniejszej ochoty na remont, 


Z teki Antoniego Wa.silewskiego 


Piotr Palecznll 
(Tli.. vłd TV) 


L ubi
 prozę Jana Bolesława 
og.a, PC 
przeczytaniu tego zdania popadłem w 
panik
; utarło się bowiem przekonanie, 
ze krytyk jest sędzią obiektywnym, 
wolnym od osobistych gustów (jak. 
o 
jest możliwe?), wypovo"ladając)-rn opm
e 
w imieniu społeeznoścl czytelniczej. Lu- 
bię lub nienawijz
. ...e słowa "-"'Ykreślo- 
ne zostały :ze słownika współczesnej kry- 
tykI: zastąpiono je konfcrm:sty.cznym 
n::.am zastrzeżenia". "autor lep e1 by 

robił...", lub całkowicie nie'Jdpow:e- 
dzialnymi łamigłówkami analitycznymi. 
których sensu 5zukac trzeba w grubych 
a nie wznawianych słownikach. 
Czy jednak beznamiętność mot
 pro- 
wadzić do Skl"itków społecznie pozytecz- 
nych. to znaczy - czy służy ona roz- 
wojo,"vi. sztuki? Myślę. że literatura po- 
-bawiona uczuciowego ódb:oru - w.ę- 
dnie; staje S
ł;: skłorna 
o bEZ- 
namiętnego, a v.lęc n:.e zaa.nga owanego 
spojrzenia I zamiast atakowat świat - 
opisuje go tyłka. Wspominam o tym, 
gdyż słowo ..lubię" budzi podejrzenie 
o wyrozumiałość, gdy naprawdę w lite- 
raturze lubimy to, co dojrzałe, co traf- 
ne. co przeciwne bylejakOŚci, z którą 
najwyzszy czas byłoby u nas s'tonczyć. 
Forma zastclowana przez Tana Bcle- 
sława Ożoga w jego nowej ks:"t.ce-) 
jest atara Jak świat. W facho.....ej nomen- 
klaturze nazywa si-: ją c:yklem. Tak 
wIęc "Cienie ziemi" ... cyklem krótkich 
opowiadań. poł
 caon}'ch tym. _mym 
mle)IcetD akcji. i w.póln,yB bObałer
 



I' 


, 
\'1' 


oficjalnie szermując oplmą. Iż re- 
mont tu nie w).starczy... 
Obszerny plik dokumentów w tej 
sprawie otwiera w:Lliosek lokatorki 
(z 6. 6. br.) o przebudowę pieca, 
skierowany do administracji nieru- 
chomości - z tym, że wcze.śniej in- 
terpelowano w
dział architektury 
wlasciwej terytorialnie DRN. Jako 
koronny argument lokatorka zaser- 
\'wwala opinię zduna ze specjali- 
stycznej spółdzielni (a ,'ięc może i 
instytucji fachowej. lecz chyba za- 
interesowanej w tym. by rozmiar 
prac przy piecu był moż!iv-ie duży). 
Dzielnicowa architektura podjęła 
jeszcze w czerwcu decyzję o tym. iż 
piece w kilku mieszkaniach należy 
przebudować w terminie do końca 
lipca br. Od dccyzji tej odwołali 
się właściciele-administratorzy real- 
ności i z W) działu architektury Ra- 
dy Narodowej m. KrakO\,,-a uzyskali 
uchylenie zaskarżonej dec
rzji. Ko- 
wa miała zostać podjęta komisyja:e 
przy udziale właścicieli kamieni.::y, 
nie reprezentowan)'ch podczas wi- 
zyty i badań zduna. Tym razem cia- 
łem fachowo-3p
niodawczym miał 
się stać... rejonowy kOlIlin:arz! Jed- 
nostka architektonicznie nadrzęd!1a 
"zausterkowała" decyzję owego zdu- 
na jako osoby niekompetentnej w 
stop!liu wystarczającym do podj
ia 
przez dzielnicowych architektóv,,' de- 
cyzji o przebudowie pieców_.. 
Tak więc komisyjnie, z kominia- 
rzem, stwierdzono. że picc trzeba 
tylko n a p r a w i Ć, ocz.:-\\>iście na 
koszt lokatorów. Kcminiar-z s;;wier- 
dził bowiem, iż zar0wno przewodY 
dymne, jak i wentylacyjne (a na 
tych sprawach znał się najl
iej) są 
d r o ż n e. Z kolei hki werdykt za- 
kwestionowali lokatorzy; przecież 
im nie chodziło o przewod:,. lecz o 
piec. a co do jego sprawności i sta- 
nu. ich zdaniem, mógł się kompe- 
tentnie wypowiedzieć nie kominiarz, 
lecz.... zdun. No i cóż, raz jeszcze po- 
wołano komisję. na którą autor ni- 
niejszych słów został pr_zez lokato- 
r6w zaproszony uroczyście i pilnie 
VI przeddzień piecowej debaty... 


Ił 


J edna z lokatorek złapała mnie na 
redakc} jnym korytarzu, błagając 
o udział w pracach komisji. zapew- 
niając. iż w cdpowiednim terminie 
będzie na mnie czekała we wskaza- 
nym miejscu taksówka. Długo mu- 
siałem tłumaczyć. że nie dysponuję 
nazajutrz wolnym czasem w porze 
obrad Wysokiej Komisji i chyba u- 
dział prasy w piecowej batalii jest 
niepotrzebny, skoro będą tam fa- 
chowcy od tych problemów. Zapew- 
niłem. iż na piecach węglowych się 
nie znam, bo od lat b. wielu miesz- 
kam w locum ogrzewanym przez 
C.o.. że moja pomoc będzie w tym 
wypadku hipotetyczna. Ale na siłę 
wciśnięto mi w. ręce ogromny plik 
akt, który opatrzyłem kryptonimem 
,.,pief:". a w domu spokojnie je prze- 
czytałem.. 
Wpierw zacząłem sfę szczerze 
śmiać, potem ogarniały mnie kolej- 
no: zdziwienie. oburzenie i wresz- 
cie szewska pasja... Rozumiem, iż 
dla stron przedmiot sporu. ów piec, 
w kt6rym stary diabeł pali, to kil- 
kaset złotych (a może i kilka tysię- 
cy) ,;W 
 lub w tę stronę" - zależ- 


Stanisław Stanuch 


Jeden d 


Wysiłek autora zmierza do ukazpn:a nam 
jednego dnia na wsi. 
ie jest to jakis 
spec1alnie 'Voyróżniający s
t: clzień - po 
prostu jeden z: wIelu. A ,amiarem au- 
tora nie jest danie upustu s'--:!onnoścl do 
wspomnień, kieruje nim raczej tęskno- 
ta do identyczności; sięgając wstecz 
pr
gniC! od.nal
l: clągłosć człowieczego 
losu. 


Główne wydarzenia książki dzie:ą sic: 
w domu organis:.y l jego pobUiu. Okiem 
jego syna Stasia oglądamy to wszystko. 
cO wynika z naturalnego porządku rze- 
czy każdej wsi. a także zjawiSka nad- 
zwyczajne - takie. jak pojawien
e SIę 
:rYieznajomej i ooejście Adama. Przy'ę- 
cle w wił;:kszoścl opowiadań punktu wi- 
dzenia dz!ecka pozwoliło re' ac
t: autor- 
ską nasycić tendencją bud 7 ącego sił;: e- 
rot} zmu chłopca i wynIkającą stąd 
skłonnością do dostrzegania w każdym 
prostym fakcie tajemniczoscl, liryk
 
niemal. 
PowlcdziehŚtny. te proza Ożoga jest 
dojJLzała - dowodem tego mistrzostwo, 
x jakbn autor manipuluje znanymi 50- 

 takłaDU, . także \o. te Jeso prO&a 


t 


nie od tego na kogo spadnie zapła- 
cenie owej sumy. Ale impet, z ja- 
k
m strony toczą spór, jest co naj- 
mniej zadziwiający. Bo rozumiem 
też. że włącz) ły się doń fachowe. 
kvmpetentne wydzialY - rady dzi
l- 
nicowej i miejskiej. rozumiem obec- 
nosc kominiarza. czy zduna_ Cały 
ten piekielnie poważny, urzędowy 
ceremoniał odwolan. decyzji. naka- 
zow i blokad także na upartego zro- 
zumiałbym, choć urzędo\vego pie- 
niactwa nigdy nie pochwalam i 
chwalić ni
 b
ę, zalecając polu- 
bowne 
łatwianie takich sporów - 
tym bardziej. że nie kto inny. tyl- 
ko lokatorzy korzystali ze .wspom- 
nianego pieca-staruszka przez nie- 
mal 30 lat... 
Ale w aktach sprawy znalazł się 
malv karteluszek - standardowy 
dru
z
k: odpowicdź z Kancelarii. 
Rady Państwa. który niezbicie do- 
w
ódł. iż lokatorzy zainteresowali 
niebot)"cznym i gorącym dla nich 
problemem pieca aż kolektywnego 
prezvdenta! Pomyślałem w tym 
miejscu z goryczą. iż ludzka bez- 
troska w zwracaniu się do naj wyż- 
sz:rch władz z najniższymi sprawa- 
mi nie zna granic. Nie szanuje się 
u nas urzędowego czasu. kompe- 
tencji i majestatu \dadzy. Zawraca 
gło\\-ę całym sztabem urz;;:dników 
sprav. ami, które powinien załatwić 
referent w dzielnicy. \Vszystko dla- 
tego, że papier jest cierp:iwy. pocz- 
ta tania, a petent nie ma za grosz 
kryt:,-cznego osądu w danej kwestii... 
Xie wnikam w meritum sporu: w 
to, czy piec trzeba napraw
ć, prze- 
budować albo też wznieść "od ko- 
rzenia" - od tego są fachowcy. Ale 
uważam, że Szanowni Lokatorzy za- 
niedbali jeszcze zainteresowania 
swoim zmartwieniem kiIku może 
istotnych. centralnych instytucji: 
rvIinisterstv"a Gospodarki Komunal- 
nej (bo sprawa dz
eje się w miesz- 
kaniu). Minis
erstwa Gćrnictwa i 
Znerget)'ki (wydobywa węgiel). !..ii- 
nisterstwa Budownictwa i Przemy- 
słu Materiałow Budowlanych (moc 
przerobl>wa przy budo\\-ie pieca. ma- 
teria1y doń pilnie potrzebne), In- 
spektoratu Paliwowo-Energetyczne- 
go (nadmierne zuż:y cie węgla). Ko- 
rni L 
u Drobnej Wytwórczości (pod- 
lega mu spółdzielnia cd pieców) 1 
Centralnego ZwiąLku Spółdziel- 
czości Pracy. 
Można też jeszcze włączyć do 
akcji kilka instytucji naukowo-ba- 
dawczych (np. Instytut Techniki 
Cieplnej, Instytut Górnictwa. In- 
stytut Materiałów Budowlanych). 
nie mówiąc o fachowych katedrach 
paru wyższych uczelni krajowych. 
a także o instancjach kontrolnych 
od NIK poczynając, czy instytucjach 
intervvencyjnych poza naszą 
skromną Redakcją - pisma cen- 
tralne, czy "Falę 56". 
Dróg, mili Lokatorzy. które Wam 
podsuwam, jest sporo. Wystarczy 
przecież napisać kilka jednobrzmią- 
cych pisemek. a taniec wokół pie- 
ca nabierze dopiero odpowiedniej 
urzędowej oprawy, blasku i tempe- 
ratury. Tylko po co? Na Boga. po 
co? 
Żarty na bok; historia z piecem 
jest wprawdzie smutna lecz sympto- 
matyczna i myślę. iż tych kilkapaście 
zdań przyczyni się do opamiętania 
"Wysokich Stron"... 


. , 
en na 


. 


SI 


nie potrzebuje tadnycł1 sensacyjności 
dla swego istnienia. TeMatem m{)że stać 
sI
 wsz;ystko: zobaczen:e $piącej dziew- 
czyny w polu, koszenie trawy na c:r.en- 
tarzu. grabienie siana, czy najzwyk:ej- 
szy obiad w chłopskiej chacie. Każ(
e z 
tych banalnych zdarzeń autor potrafił 
tak dalece nasycić psycholog'cznym kon- 
kretem, że nabierają cech uogólnien1a, 
dają doskonały pogląd na C:;J J.. j l:, 
którą j&st los ludzki. 
Nieprawdziwe bowie>n 
 mniema- 
nie, że można postawić znak równania 
ml
dzy skomplikowanyrn. zagmatwanym 
a mądrym i pełnym. DOjrzałf'ść prozy 
realizuje się przez maksymalną prost'J- 
tł;:. jest to punkt doceloWy każdej am- 
bitre-j twórczosc1 prozatorskiej. Aby się 
o tym przekonać, spójrzmy na arcydzie- 
ła: czy ich zasługą nie jest to. .te po- 
wszechnym. banalnym zdarzen!.om 90- 
trafią nadać rangł;: artystycznej rzeczy- 
wistości! A czyz rola wle:klch pisarzy 
nie sprowadzała si
 w gruncie neczy 
do tego, że widzieli 1 e p I e j 1 g ł ę- 
b i e j to, co dostrzega kazdy z nas w 
swym COdziennym życiu! 


Z bliża się koniec ;ubileuszowe- 
- go roku 25-lecJ.a .,Groteski". 
Jaką jeszcze premierę wlqczy Tea.tr 
Lalki i Masld do rocznicowych przed- 
stawie!l B70 T.? 
- Sztukę naszego aktora Juliusza 
Wolskiego ..Tajemnicza szuflada.', 
ktora grana u nas przed 10 laty nie 
tylko obi€gła całą Polskę, ale dotar- 
ła też do wielu teatrów lalkowych \v 
bratnich krajach. Tę opowieść o Ol- 
ku Kowals-kim wystai.... imy w no\V
j 
opra"\vie plastycznej Kazimierza Mi- 
k'..llskiego. 
- Czyli: w Toku jubileuszowym - 
od Sie"'2.Ki ewiczows Ą:iego .,'; anka !Ylu- 
zykanta" poczynajqc - wyraźna pre- 
ferencja dla po=ycji polskich. 
- Utrz) mamy ją nadal. Ki) l ejną 
premierą (tu dodam na marginesie, 

e "Janko Muz) kant.. dobit:ga już 
setki \'\'idowisk) bGdzie prapremiera 
sztuki \Vincentego Fabera (drama- 
tt.rgicz:LlY debiut młodego poety) 
..;{oń niernechaniczny". Iroteresu.ją- 
ca to historia konia (spektakl reali- 
zowany będzie w konwencji masko- 
'\\ ej. mamy już pomysł na Konia...). 
ktory dowiedzia\\'sz)' się o l
t:1ieniu 
koni mechanicznych ze.pragnął po- 
szerzyć s\\. e kwalifikacje, .J:l... m0C 
awansować do rangi konia mechani- 
cznego. HIstorię jego rozc-:3ro":ań 
kończy pogodny akcent - rehabili- 
tacji 
YW€go konia, kt"ry naL"3Z sta- 
je się niu'dzowny na polu. s'...:ego 
gospo..iarza. Z&st
pując z.?p
ut.y tra!t- 
tor. R€ali7atorzy sceniczni tej sztuki 
to Tadeusz Walczak i Kazimierz 
l\Iikulski. Po Faberze - Zn.o\'llU kra- 
kowscy poeci: Anna S"v\.:.'szclyńska. 
i jej nowa bajka "Jak Słońce spadło 
z nieba.'. bajka si
gająca do mitolo- 
gii. Temat: konflikt Zeusa z Hefaj- 
stosem. A potem - Jerzy Ludv,.i'< 
Kern; e.daptacja sceniczna jego opc- 
v-ieści o króliku: "Karamp:lk'. \V 
planach perspektywicznych m. in. 
Tuwim - wiersze dla dzieci. 
- BaTdzo interesujące wydaje się 
sięgnięcie do tematyki antycznej. Da 
to w konwencji Waszego TeatTu ar- 
cyciekawe możliwości inscenizacyj- 
no-i nterpretatorskie. 
- Za celowe uważamy sięgni
cie 
do pienvocin teatru antyC'znego, 
zbliżenie antyku do dzieci w wieku 
szkolnym. Tu nasze maski czy ko- 
turny zagrają historycznym auten- 
tyzmem. Zresztą myślimy także o, 
komedii antycznej jako spektaklu 
dla dorosł:rch.' 
- AT1fstofanes? PlauU' 
- Myślimy o jednym i drugim. O 
"Gromiwoji", o ..Zołnierzu S'lmochwa- 
le". o "Ptakach..... 
- A dawne marzenia Panl Dyrektor 
o "Snie nocy letniej"! 
- Ubiegł nas znowu teatr dramatycz- 
ny, ale nie rezygnujemy z S:zekspira. 
Zdziwi si
 pani, ale myślimy o ;J
go... 
"Romeo I .Julii". Inne wielki
 pragnie- 
nie, to "Don Kichot" na scenie "Gro- 
t.eski u . 
- Plany piękne, ciekawe, ambitne. 7. 
myślq doslownie o widzu od 5 do BO lat. 
Bo sqdzę. te po "Tomciu Pa tus<:k ł{" 
także i najmniejsze dziect uzna1q ,.Gro- 
teskę" za ..stcój" teatr. 
- Istotnie, ta bajka dla maluchów bi- 
je rekordy powodzenia. MuC)ieliśrr.y 
wprowadzi
 drugi niedzielny spektakl, a 
i to nie wystarcza. podobnie w tere'1.!e. 
Myśl«:, te gra tu takie rolę magia zna- 


Bohaterami wierszy I prozy Jana Bo- 
lesława Ożoga powoda3ą dw:e obsesyjne 
skłonności: zniewolenie potężnym wp:y- 
wem, Jaki natura wywiera na tycie 
człowieka. oraz poczucie "krzywdy I 
cierpIenia". które towarzyszą rozwojo- 
wi uczuciowemu. Stąd w5pania
e opisy 
bezrozumnego ph::kna przyrody stowa- 
rzyszone są z wciąż p03awiającymi sl(: 
mot ywalI" i zgwałconych w lesie dziew- 
czynek, śmierci w wianku wese
nym. 
Kobieta jawi si
 bohaterem Ożogowej 
prozy jako pełna tajemnic kusicielka. 
budząca w nich tł;:sknotł;: za szcz
śclem. 
ale ofiarująca tylko śmierć I cierpienie. 
Na skrzydełku obwoluty ,.Cienl ziemi" 
napisano, że książka Jana Bolesława 0- 
toga "znakomicie oddaje urok i nast.rój 
przedwojennej cichej wsi". Nie Egadzam 
się E tym. Po cóż autor miałby opisy- 
wać dzisiaj wieś przedwojenną? Pewnie, 
że niektóre realia wskazują na to, ale 
przemiany, które od tamtych cza.o:ów do- 
konały si
 na wsi, nie poszły przecież 
tak daleko, aby zanikł zupełnie, IItraclł 
swą aktualność pewien specyficzny mo- 
del psychiczny człowieka. Słuszniej b«:- 
dzie powiedzieć. że Oióg opisując histo- 
rię jednego dnia pragnie przemówić do 
nas. do współczesnych - proponując re- 
fleksje nad zawsze aktualnym pytaniem: 
..jacy jesteśmy?" 


., .Jan Bolesławotll&,: Cienie ziemi. 
LUdowa Spółdzielnia Wyd.awnica, 1$7' 
z.. .. Ul, cena .. lA. 


nego "starego" t)tułu. Nie wyo1bra2::un 
sobie na przykład. by "Jaś i 
Iałgo"'la" 
czy ,.C:lerwoI'ly Kapturek" nie J!"iały w 
teatrze powodzenia. Nie ma mamy lul) 
babci. która nie zaprowadziłaby sy,
"ch 
pociech na t
 bajkę jej dzieciństwa... 
- Gorzej :; tymi mamami i babci
- 
mi, gdy chodzi o \Vasze pr'::cdstawie- 
nia dla doroslych. Nie nauczy
o się 
jeszcze nas::e społeczeństwo teatru 
maskowego. 
- To jest spra\",,'a braku na<,vy1:u. 
Spektakle masko\\ e, czy jak w tej 
chwili aktorsko-maskow
. gramy 
właściwie od poczatku ist
i
rria 
"Greteski" (te próby istniej!!, zresztą 
także w innych amb:tnych te:ltrach 
lalkowych). ale gramy speraC:ycznie. 
Owe przerwy v: dorosłym repertua- 
rze po\\"oduja odzwyczajanie się wi- 
dza od tego typu przedstawień. Mu- 
si czas jakiś potrwać. zanim fre- 
kwencja sic: rozkręci - jak ob:;er- 
wujem:)r to obecnie na sp
ktaklach 
sztuki Ghelderode'a. 
- Pogratulować tego uroczego spe- 
ktaklu, w którym odu;ażnie ukazaliś- 
cie lalkow
go aktora na scenie - 
także bez maski. 
- Teatr dramatyczny coraz częś- 
ciej wkracza w konwencję raszego 
teatru, my raz sprobO\valiśmy W
Ś
 
na jego pod"\\7Órko... 
- Może teraz coś o podrcżach - 
nie w przeno3ni, lecz d03lou;ni2. Po- 
za 1.Co.;ewództwem kra;
owsldm. do 
któreg; wielu miejscowości "Grotes- 
ka" dociera regu!arn:e___ 
- ... niekiedy do całkiem :TIa
ych 
wsi, na co pozv..-alają skrom(ie po- 
trzeby scer.iczne n
szego teatru; r:10- 
żem:.. grać nie t:'l
o na sccde. ale 
też w ś\yietlicach, remizach strażac- 
kich itp... 
- ...Od czasu do czasu pr2zentuje Teatr 
Lalkt i Mas!':i swe spektakle tu!':źe w 17'1- 
ttych miastach. 
- OW3zem. Jeździmy czasem do Ka
:)- 
wic, Rzeszowa, a v. najbliiszych dr.i3.ch 
w:rstąpimy w stolic
'. Prc,gnier.1..r z o
a.- 
:<:,ji naszego cwierć-...-:.ecza pcz:,rpom'l.lc
 
sił;: War5zawie. W p::Jłowie li'itopac1a w 
Eali Ter.tru Żydowskiego przy Królew- 
skiej zaprezentujemy :..Janka Muzykan- 
ta" i "Farsę o śmierci", a wit:c reper- 
tuar bardzo kontrowersyjny. . 
- A pOdróże zagranżC-71e? Co s
;J".
 
z tC'ymtanq z budapeszteńs
m Teatrem 
Lalkowym? 
- W pr?yszłym roku odbł;:c"lzi-= się w 
B:.lkareszc;e kolejł'1Y m;ędz
"narodowy 
Festiwal Teatrów L
lek. Bard2'o p!'a
- 
nęlibyśmy wziąć w nim udział. A teatr 
Allami Babsinhaz buduje r,owy gmach- 
Poczekamy na jego ukończenie. 


- Nieduży zesp5l "Groteski (jak 
słyszę - 28 aktorów) pracuje bardzo 
intensywnie. Czy wobec likwidacji 
Wydziału Lalkarskiego w P1\tST nie 
ma Wasz Teatr klopotów z tak zwa- 
nym narybkiem? 
- I to bardzo duże. Zgłaszają się 
do nas wprawdzie lalkarze z innych 
miast, niestety brak mieszkań unie- 
możliwia ich angażowanie. Tu przy- 
chodzą nam z pomocą władze naszej 
ozielnicy - Zwierzyńca, przekazują
 
Teatrowi mieszkania służbowe dla 
aktorów. Rozwiąże nam to nieco sy- 
tuację. Ale przede wszystkim li('zy- 
my na powstający we \\-.rocłS'....\-iil 
lalkarski odział krakowskiej SzkolY 
Teatralnej. Do tej pory radzilismy 
soł).ie siłami pomocniczymi - aktora- 
mi nlekwalifikowanymi. którzy u 
nas zdobywali wiedzę fachową, by 
po "sprawdzeniu się" przechodzić - 
poprzez egzamin eksternistyczny do 
normalnego zespołu aktorskiego. 
Owo wykorzystanie do maksimum 
naszego zespołu powoduje tet kom- 
plikacje natur). finansowej. Sztywne 
przepisy ograniczają, jak wiadomo, 
ponadplanowe zarobki. W wyniku 
tego np_ nasza doroczna a-l{cja "miko- 
łajowa" natrafia na pO\vażnc trud" 
ności. Zakłady pracy i in'iitytucje 
proszą o zorganizowar.ie imp:'cz 
choinkowych, mają na ten cel fun- 
dusze. a my nie możemy przyjąć za 
mówień. bo nie wolno nam op
aca
 
ponadplanowych zajęć aktor5ki
h. 
Mamy nadzieję, że prowadzona o. 
becnie w Krakowie dyskusja t
l:'!!& 
tralno-ekonomiczna - jej \Vnio
kj 
i konkretne reformy - 
..yjdĄ na- 
przeciw podobnym potrzebo1!l tea- 
trów i widzów. 
- Rozpoczęliśmy Tozmowę od ju- 
bileuszu "Groteski". skończrr'!J 34 'tta 
jubileuszu - Pani Dyrektor. 25-ktie 
"Groteski" to Tównoc::eśnie 25-1cclC 
Pani zv.>iązków z tym Teatrem i bo- 
dajże już 20-lecie kierowania nim. 
Wyjątkowa to Tocznica teatralna, nl
 
tylko w skaZi krakowskiej. A tl.'ł
C' - 
najszczersze gra.tuLacje i 1U!.]ll?p!

 
życ::enia dla Teatru Lalki i 1\IQ-3ki t 
dla jego tak sta.bi.l.nej Dyrekcji! 
Rozma.wiała
 
KaYSTYNA ZBIJEWSKA
		

/00172_0001.djvu

			J '. 
DZ'ENNIK POLSKI 
.1 
 , . I o, l'. 

 
 


77 : 68 kcszykarzy Wisły 


Wysoka ranga spotkanla Wisły z lide- 
rem tabeli Wybrzeżem spraw
ła. że za- 
mteresowanie krakowskich kibiców tym 
meczem było bardzo duże. Wisła choć 
wystąpiła bez kontuzjowanego Ładniaka 
pokazała jeszcze raz, że jest świetnym 
zespołem i potrafi w trudnych sytua- 
cjach odnosić zwycięstwa. W pierwszych 
minutach spotkania gospodarze prowa- 
dziU 12:2, gdańszczanie nie zrezygnowa- 
li jednak z walki I w 10 minucie wynik 
był remisowy: po 16. a w chwilt: póżniej 
JUż 27:18 dla gospodarzy. Od tej chwili 
Wisła wykorzYstując dużą ilość błł;:dów 
gdaiJszczan zdobywała punkt po punk- 
c:e i w 18 min. wynik brzmiał 37.22, do 
przerwy było 38:28. 
Po zmianie \VybrzeZe zagrało lepie
. 
szczególnie w obronie strefowej, a jego 
as Jurkiewicz oddał kilka celnych rzu- 
tów. W 29 minucie przewaga gospodarzy 
zmniejszyła si
 do 6 pkt. Przy mądrej 
grze w1Ślaków I ich dobrej dyspozycji 
strzałowej, głównie Langosza, Likszy 1 
Seweryna, ten chwilowy zryw drużyny 
gdańskiej nie miał wlt:kszych szans po- 
wodzenia. Dopiero pod koniec, kiedy za 
': przewinień opuścił boisko La.ngosz, 
Wybrzeże odrobiło nieco straty. 
W sumie było to dobre widowisko, gra 
przez cały czas szybka, a wiele akcji - 
naprawdę efektownych. Szczególnie do- 
brą formę zaprezentowali Gardzina, 


Porażka rrJodych hokeistów 
w Nowym Targu rozegrano wczoraj 
!':.iędzynarodowe spotkanie juniorów w 
r..okeju na lodzie Polska - Rumunia. 
?olscy juniorzy przegrali 1:4 (1:0, 0:2, 
0:2). Nasi zawodnicy zagrali ba!"dzo sła- 
b:). nie pot!"aiili uzyskac bramki nawet 
wówczas. gdy Rumuni grali w trójkł;:. 
Przed meczem członek Prezydium 
PZHL mec. Wiktor Sadowicz wręczył 
odznaki Mistrza Sportu trzem hokeistom 
Podhala: T. Kilanowiczowi, T. Kramarzo- 
wi i st. Fryźlewiczowi. 


Za tydzień - Rajd Warszawski 
Za tydzień w Warszawie rozegrana zo- 
s.:!nie ostatn1a eliminacja do rajdowych 

.::mochodowych mistrzostw Polski- 
tzw. Rajd Warszawski. Wszystkie tego- 
ro,zne eliminacje stały na dobrym po- 
zie mie, ale tadna z nkh nie zapowiadała 
się tak ciekawie. Jak ten rajd, głównie 
na skutek udzi..ału w nim całej polskiej 
cz,'owkl rajdowej. 
'j/' klasie do 600 ccm mistrz Polski zo- 
su-nie wyłoniony z dwóch załóg: mał- 
że.-'stwo .Jasińscy z Warszawy i Bachtin 
z O]sztyna. Pewne szanse w tej klasie 
ma 
1:agiera z Krakowa na ,.Trabancie", 
ale tyiko na trzecie miejsce. Duże szan- 
se w klasie do 850 ccm ma krakowianin 
Sl:rz
'pek na ,.Fiacie 850" coupe. Prowa- 
m: i z przewagą 2 punktów nad załogą 
k.towicką RutkoW'Ski I M.asłowiec na 
.,Syrenie", ale w wypadku zwycit:stwa 
Skrzypka, on zo:;tanie mistrzem. W kla- 
s_e do 1000 ccm jest już mistrz polski - 
El'śmierek I Tomaszev.'ski z Poznania na 
,,
SU Prinz 1000" ccm. Najbardziej za- 
grroatwana jest sytuacja w klasie do 1300 
ccm. Zarówno Komornicki z Vlarszawy 
r a ,.Renault Alpini 1300" jak 1. Nowicki 
z Krakowa na ..Renault Gordini" mają 
'"zanse na mistrzostwo. Równ:eż I klasa 
do 1600 ccm ma już mistrza. Został nim 
z
wodnik AP \V-wa Z:rszkowski na ..Fia
 
r:
e 125p (15(1'))". O wicemistrzostwo sto- 
czą walkę Sochacki z Krakowa, Ocz- 
'1;owski z Katowic obaj na polskich "Fia- 
tach" l Markowski z Olsztyna na "Por- 
sche 912". Na uwagę w tej klasie zasłu- 
guje start naszego najiepszego kierow- 
cy Sobiesława Zasady na polskim ..Fia- 
cie". W klasie pow. 1600 ccm mistrzem 
?olski został już Bień z Krakowa na 
,Porsche 9U". 


I.REJS" 


P roszę Pa
stwa, ZdT'oWO .obłe % nas 
zadrwiono! Raz po raz 
mie]emy siq 
do rozpuku z btiinich, lecz bliźnf sT"lie- 
Jq 
ię także. czyli, że wspólnie tnlieje- 
my się z siebie samych... Gniew"ć się O 
to - znaczyłoby okazywać włctsnq drai- 
liwosć t wynioslość; oburzać !;ię - te
 
nie miałoby wielkiego sensu. bo to z ko- 
let znaczyłoby upatrywać aż rcpre.:-en.. 
ta.cji społecznej w grupie przygodny<:h 
LudZi odbywających rejs po "zece n/1 
poklaciZ"ie spacerowego statku. Nie ma 
po1DOldów do przesady: odizoLowana od 
reszty świata zbiorou;o
ć uczest11łkóI0 
wycieczki składa się z wybra:tych ste- 
reott(pÓw charakteroLogicznych, zazwy- 
czaj ""WYstępujących w tak wJ,/odrębnio- 
nyc
arunkach. 
Zda7za mi się w mtarę cZę.
to brać u- 
dzia
 'ID podobnych wyjazdacJt grontctrt- 
r.ych.. gdy na ograniczonej przestr;::e'l1i 
statku, autokaru, czy hotelu z koniecz- 
r.oscł."..Gkazane jest tytko na sil"ble gro- 
no puypadkowych wspóttowarzllszy po- 
dróŻJ/. Nieodmłennte pojawiają .tę to 
i'::h.
brębie jednostki o okresLonych ce- 
chach: zawoLani "organi::a!orzy" i 
wieczni dyskutanci, cł, co ws::ystlc 
po\\ostaje wątpliwość, czy np. tlen po- 
dawany sportowcom podczas Igrzysk w 
MeksykU należało uznać za środek do- 
pingujący... 


KINOM
 


ItzydzU schematy %achowanła Iię ł 'WZa- 
jemnego obcowania. 
MłodYmi filmowcami - nvdercami -'1: 
Wspólautor scenariusza Janusz Głowacki 

"Polowanie na muchy") I T'eżYSEr Mn- 
re" PiwoWSki, którego ostry z"I)1!1sl ob- 
se;-wacji poznalismy juf z jego wc=eł- 
nzejszych, nagrodzonl/ch kr 6t
"metra- 
żówek: ..Mttchotluk" na festiw 'L'f E't!ud 
szkolnych, "Kirk 'Douglas" w Amsterda- 
mie, "Pożar, pożar, cos naresz:=,e dzie- 
'je się" w Tours, ..16 mieć lat" tv Kr.l- 
kowie. ..Sukces" (o Niemente) i ..Psy- 
chodrama" potwierdziły zacięcie ironicz- 
ne re.tllsera, jego zainteresowania socjo- 
tOgiczne I %dotno
cł pubUcllstllczne, wy. 
niesione jeszcze z czasów T'eporta!owe3 
Wspólpracy z prasq. Niespodziew:l'1'" 
zwrócił się wtedy ku filmowi, ujawnił 
nieprzecz
tny talent, a teraz po ra= 
pierwszy zmierzył -łę z długim metra- 

em. 


Piwowskf nie odniÓsł Z'W1łCfęstwa na tym 
polu. Odświeżył co prawda spo
ób re- 
alizacji fitmowej w pOT'61Vnaniu : n/1 o- 
gół uprawianym - a to jut bardzo dU- 
Żo - aLe przeniósł mechanicznie meto- 
dy praktykowane przez siebie tv małych 
formach ekranOWYCh. Dramat:łrgic::nie 
..Re'js" po
eglował na rafy. Jest po pro- 
stu nadal zbiorem owych mal!lch form, 

lepkiem samodzielnych s
eczów, .cene
 
rOdzajoWJJch, gagów (starych. sturych...). 
groteskowych s!łtuacjt. Nakr
-=or.1Jch "nll 
krC'tkim odaechu". sqsiadu]qcych ze sobq 
nferówno, doraźnie. bez f'łynnyrh 
przejść. bez dopracowcniG UJ całość. 


Wiadomo np., te przedstav.'ic1ele wsry- 
stkich sportów siłowych spożywają m
e- 
szanki proteinowe, które przyczyniają 
sie do wzrostu masy mięśniowej. Stąd 
teź lekarze wyra!ają nleraż wątpliwo
ć. 
czy zal1czan:e różnych podstawowych 
związków budujących tkanki bądź regu- 
lujących procesy przemiany ma
ertl. I. 
energii do środków dopingov."Ych nie 
wypaczy słusznej idei walkI. z dopin- 
giem. 
Srodki dopingowe dzielą się na tny 
grupy w zależności od mechanizmu dz
a- 
łania: 
Grupa I - dozlałanie euforyczne: mor- 
fina, heroina, kokaina, dolantyna; 
grupa II - działanie fizjologiczne: ko- 
feina. leki uspokajają<:e. przeciwbólowe; 
grupa nI - działanie wzrnacn
a1ące: 
cukry, wszelkie preparaty odżywcze, 
związki białkowe. fosforowe, mieszan- 
ki soli mineralnych. 
Oczywiście najbardziej nłebezpl
ma 
jest pier
za grupa zw!ązk6'''' p
ycho- 
tropow}.ch, powodują one wzrost aktyw- 
ności psychicznej. które ob:awiają sił;: 
stanami euforycznymi. Naturalne obja- 
wy zmł;:czenia narastającego pod wpły- 
wem wysiłku fizycznego są w sposób 
sztuczny likwidowane - nas
t:puje jak- 
by wyłączenie systemu alarmowe;;o 0:-- 
ganizmu. skutkiem czego mogą zostać 
przekroczone maksymalne granice fizjo- 
logicznego obciążenia. 


Luźno, ntewykoftczonych, ttłedo
t.atecznfe 
zorganizowanych. Improwizowanie na 
ptanie, majqce przynteść dodatkoU'1I 
etE'kt autentyczności, nie zO$talo pod- 
dane rygorom art1,/słyc%nej dyscIIPUn1/. 
l'iwowskł lubi mteszać dokument % 
inscenizacjot. fikcję z T'zeczywistoscłq. 
która jest czasem tak zaskaJ.:uJqca, fe 
wygląda na satyrycznie zdeformowanc;. 
Redukuje urięc T'olę scenari USZli na rzecz 
,wtowania kamerq naturaLnych, sponta- 
nicznYCh reakcji aktorów (gtóu:nie 11.ie- 
zawodowych) i pT'zygłqda się. co z tego 
wyniknie? Wyznacza sobie funkcję osoby 
prowokujące'j wykonau:ców i i'ejestru'je 
- co Ctni na to? Choć ..cet uświ
ca 
E1"odki". nie jest to zapełcne fair pląy, 
lecz w wypadku "Re;su" aktorz;J-amnto- 
T'zy 
wiadomie godzHi sfę na el(spery- 
ment. trumnie zgłaszając ri( na gazeto- 
wJi anons: "Kto potT'afi śptPwać. tań- 
czyć lub robić cokolwiek..... O Gott. WU? 
gross ist Dein Tiergartenl 
C6t to za kapitalna galeria sylwetel.:! 
Niektóre odtwarzane pr=e:: fachowców 
(Maklakiewicz), inne przez ..'1atuTS'Zczy- 
ków" (Sikorowski). Samorodn1/ poeta, 
teoretYk sztukf, kapitan (P!etru!ł..i), do- 
brze mniemajqcy o sobie łn-tynter, wre- 
szcte cwaniak-kaowiec biorq wdzfał w 
Icomtcznych dialogach ł aluz:ljnych tar- 
tcI ch. to którl/Ch miesza się ze sobq por- 
cja konkretnych spostrze
eń z prZ1/- 
pomnieniem manierll dawnych kablJre- 
tów studenckich tub chwytami ." stvla 
telewl:yj'lego programu ..Poznajmy stę". 
ZYlt'1łm pr;:ekazntktem tamtych w=orów 
jest Stanislaw Tym Ul ro[f 9hiumel 
estradowiec znany z umiejętno.łcł utrzy- 
rtywania S;:tuc::11eJ pou;agt pr_u \absln- 
daEnych tekstach. sam wypou:fadajqclI je 
staccato I .z głuJ)ia Iranl'" . 


Jako pierwsi zaczęli sto&owal: sztucz- 
ny doping kolarze. nie zdając lobie 
cprawy z niebezpieczeństwa, na j4łkie 
się narażają. Dr Albert Dirix. który 
odpowiedzialny jest za sprawę dopingu 
1 jego kontroił;: przed Mił;:dzynarodowym 
Komitetem 011mpijsklm obciążył odpo- 
wiedzialnością przede w5:!}'"stkfm leka- 
ny. którzy często ułatwiają zawodnI- 
kom korzystanie ze środ'
ów fa;IT'akolo- 
gicznych. Była o tym mOWa na ostat- 
nim kongresie medycyny sportov.ej. 
Srodkl dopingowe działaJące bezpoiire- 
dnio na kor
 mózgową znacznie przy- 
spieszają pracę serca, zWiększają zużycie 
tlenu. Po okresie nadmier-nej pobudli- 
woŚCi nast
pują objawy krańcowego wy- 
czerpania. Po zażyciu środków dop'ngo- 
v."'Ych zawodnik nie może przez dlu"'szy 
ezas odzyskać sił. Stan ten zm'-Ma go 
do ponownego stosowania dopingu przed 
kolejnym startem. W ten spos6b śrcdek 
dopingowy staje sl
 narkotykiem, który 
I'rzy stałym _używaniu trzeba 5t -.sowac 
w coraz silniejsze' dawce. Medycyna 
sportowa notuje wypadki, k
edy narko- 
mania w Iporcle była przyC%}ną śm:e!"- 
ci zawodnik6w (m:strz świata Angi:k 
Simpson, kolane duńscy Enemark I 
Nielse n ). 
NajskuteC%l1lejS%
 metodą wykrywania 
w organizmie środków dopingujących 
jest analiza moczlł, przy cz:rm regula- 
min Federacji Lekarzy Sportowych pre- 
cyzuje w jakich warunkach badania te 
mają być przeprowadz
ne. 


Idq wtęc przeimiechll ze :zgaduj-zga- 
duli i %ebT'antowego T1Ituału, z napuszo- 
nej eT'1Ui
11 lub ZtlT'ozumłałej ign.ora,,- 
eji. ze ,.Atecizttoo- tłj bzdurnej apra1Die, z 
demon.3trowanta Instynktu wodzo5tt-'1l I 
innych spraw (przymus gfmnast1łki stoso- 
wany wobec artlIstlI, pyszna scena a- 
fWZlizowant4 płosenki). Jest to humnT' 
trochę sztubacki to T'odzaju noawolt 
Dyzia % oi
atniej ławki szkoLr.ej, poctq- 
gc;qcego kote!ankę za waT'kocz. nfe1-::o- 
niec:mie dojrzala uszczypliwość. wy- 
;
ptwanie. .f'ilm Marka Piwowskiego nie 
Aa ani takiego tormatu artystycznego. 
ant takiej sily Intetektuatnej, aby mógt 
pod=lałać glębie'j i szerzej - jesli do te- 
go celu ..Rejs" zdqżał. "'tpdy zresztl'! 
m_ietibyśmy zastrzetenia o generalne kry- 
tykanctwo - a tak, jak jest, przyjmuje- 
mIl zapT'oszenle na tvCzasotLy wieczon
k 
zapo:nawcZ1l lub filmowy batik kapitań- 
ski, $pędzonll w atmosferze zadziornej 
drwiny. 


..ŚWIE
t MOJA GWIAZDO" 


D ni FUmu Rad.zieckiego przynoszq 
pozycje więks-e i mnie,sze. A czę- 
sto te mniejsze wła
nle zaskakujq nie- 
spod
14nkami. Jak np. z b
tącego T'e- 
JK'rtuaru .,Swieć. ,"oja gwłazdo" i "Bi.a
 
łe słońce pustyrti" zastanawł.ajq im14- 
tym _pLqtaniem wqtJCÓ1.O tragicznych i 
komic::nYł:h. Radzę nie pominąć na afi- 
szu oweJ ..GtL'tazdy.'. Jest nfezwykla: 
komediodramat z czasów rełOGlucji. do- 
starc=ajq<,y powodów do śmiechu w bez- 
pośrednim sqsiedztwie scen zasnutych 
dymem polorÓw, głośnych od kozackich 
najazdÓw i śmierteLnych strzałÓw. Op..a
 
u.'a pLastyczna tUmu (przerywniki. pry- 
mityw-ne maLantlCo. "Y7UIkatkowy" ko- 
I.or) Rodajq mu charakter ukmińsklej 


Nr 260 


PROGRAM TELEWIZJI 


od 2. XI do 8. XI 1970 r. 
POSIEDZtAł.EK godz. 15.20 Politech- 
Olka TV: fizyka (kurs prz:ygot.). 111.30 
Dziennik. 18.40 ZWierzynłec. 1'7.30 Echo 
stadionu. n.55 W prac. krakowskleb pi- 
sarzy - przed kamerami K. Bunsch. 11.15 
Sztafeta reporterów. U.55 Kronika. 19.20 
Dobranoc. 19.30 Dz:ennik. W.OS Teatr TV' 
Carl zuckmayer ..Kapitan z Kopenick". 
21 40 Progr. muz. 22.15 Dziennik. 22.3:J 
Politechnika. 
WTOREK: godz. 11}.30 "Rzeka posępna" 
- film radz. 11.55 .Język polski (kI. IV 
lic.). 12.45 ł 13.55 Przysposobienie roln:- 
cze. 15.20 politechnika TV: m.atematyka 
(1 rok). 16.3ł Dzienn;k. 18.411 TV Ekran 
Młodych. 18.25 Kadrowe przetargi. II 
Kronika. 19.28 Dobranoc. 19.311 D1!:ietmik. 
20.05 "Rzeka posępna" - fłlm radz. 21.25 
Kontakty. 21.55 Mistrel show - fum roz- 
rywk. 22.25 Dziennik. 22.45 Politechnik" 
BRODA godz. 10 "Obiad tI Swlthinć. h 
z serii: Saga rodu Forsytów. 10.55 Fizyka 
(kI. VII). 11.55 Chemia (kl. VIII). 12.
5 
Wybieramy zawód. 15.20 Połitechn.:ka 
TV: matematyka (kurs przygot.). 16 30 
Mecz piłki nożnej o puchar Europy zdo- 
bywców pucharów Górnik (Zabrze) - 
Goeztepe (I
ir). 17.15 Dziennik. 18.15 La- 
tający Holender. 18.411 Kronika. 11 Mecz 
piłki nożnej o puchar klubowych mi- 
strzów Europy Legia (Warszawa) - Stan- 
dard (Liege). 19.45 Dobranoc. 2&." 
ien- 
nik. 21.15 Saga rodu Fof'lfytów. I2.M 
Swiatowid. 2'2." Dziennik. Z3 Po lit. TV. 
CZWARTEK Bodz. 1.15 lKatematyka .. 
szkole. 9.55 .1t::zyk polski (kl. IV lic.
. 
12.45 l 13.31 Mechanizacja rolnictwa. 15.20 
Politechnika TV: chemia (1 rok). 18.3e 
Dzienn
k. le.4O Ekran z bratkiem. 17.t8 
Dła mł. widz.: Zrób to lIam. n.55 Mor- 
skie spotkania - rep. 16.
5 Giełda plo- 
senkl UI.55 przypominamy. radzimy. 1S 
Kronika. 19.20 Dobranoc. 19.30 
ienni1r. 
20.05 "Mumia" - film USA. 21.15 Pr. mu- 
zyczny. 21.M Lektury współczE'fitle. 22 
DZIennik. 22.20 Politechnika - powt. 
PIĄ TEK godz.. Zaj
cia łe.cbnk'zne 
(kl. VII). 9.3't Ws06lne upodobania - film 
z lIerii: Szczęście małteńskie. 11.55 ..Mu- 
mia" - iilm USA. 15.20 Politechnika TV: 
geometria wykreślna (I rok). 16.341 Dz:en- 
nik. 16.4G Dla dzieci: Pora na Tele6fo:-". 
1'7.4t Nie tylko dla pań. 18.05 Dialogi hi- 
storyczne. 18.35 Gramy o telewizor - te- 
leturniej. 19 Kronika. 19.20 Dobranoe. 
19.
 Dzi.ennik. 20.05 "Wspólne u pod ob;!.- 
ni a". 20.30 Kraj. 21.11 Teatr TV: St. Przy- 
byszewski ..Gody życia". 22,. Dziennik. 
SOBOTA «OOz. 8 Parada wojskowa t 
manifestacja z okazji rocznicy Re'N. 
PaMz
ernikowej transnUs}a z pi. 
Czerwonego w Moskwie. '.55 Geoc-raria 
(kl. V). 1(1.55 Geograffa (kI. VII). 1l.2
 
.. W okopach Stalingradu" - fUm radz. 
15.
 TV Kurs rolniczy. 15.55 Kropla 
krwi. 1tU5 R
cjtal. J6.JjI Dz:ennik:. 1fl....(1 
Teatr Młodego Widza. 17.50 Spotk;:pn
e z 
pr-xyrodą. 18.J.5 ..OTkiestra wojskowa" - 
iilm rooz. 18.35 Pegaz. 19.21) Dobri!ł'loc. 
19.3Q Monitor. :zn.
. Przemówienie i!lT'.ba- 
sadora ZSRR z okazji 53 rocznicy Rewo- 
lucji Paździerrukowej. 20.2C "W okopach 
Stalingradu" - film radz. 22 Dziennik. 
22.2() Cz
ść I programu artysty<::zneg
 
Centralnej Akademii z okazji rocznicy 
Rewolucji Pażdziernikowej. 23.05 FUm. 
NIEDZIEL.4. godz. 1.15 TV kurs rol:1.1- 
czy. 8.50 Przypominamy, radzimy. . Dla 
mł. widz.: TV .klub śmiałych. 8.30 "ZnaJ- 
da" - film radz. 10.25 Piosenka dla cie- 
bie. 11.21 PKF. 11.30 "Golf" - balet na 
prostej - rep. 12.15 Leśni szpe!"8<'ze _ 
fibn TVP. 12.30 Szlakami zabytkow. 13 
Dymitr Szostakowicz XII symfonia - rok 
1917. 14 Przemiany. 14.39 Wa!"s eon_tra. 
L'"niversal - teleturniej. 15.JQ Teatr Mło- 
d{>go Widza: Fr. Fenikow,skl "Basń gdar-- 
ska". II! Mecz piłki noznej o m
st1"Zo- 
stwo I llgi Góm:k (Zabrze) - Ug:a 
(Warszawa). 17.50 Studio 153: A. MickIe- 
wicz "Pan Tadeusz". II." Gośł:ie z bote. 
lu ">ictoria - rep. 19.20 Dobranoc. -19.30 
Dziennik. 2ł "Angeio - nic ci sl
 nie 
stało" - film an&. 21 Mecz bokeJov.y 
Polska - NRF. 


byUny, ID kt6T'ej bohatera opi
1I si( ro- 
n1antycznie ł tartobltwie. a humor ato- 
WOt"zyszony jest %e zgonem. 
W .I rozdzialach owego ludowego e"o- 
au przedswWłł retyser Mitta ("Mój przy- 
jacieL Kola") - za posrednictwem dOs- 
konałych wykonawcotD - trry 'JK)lttawy 
artystów tworzqcych nowq .dukę. Jest 
mUczqcy, ntezalefny mal.aT'z (J
!T'r- 
mow), k011iunkturalny kinoopeT'atoT' (Le- 
onoro) i rozkochany w rewoLucji tt.06rcft 
teatru, pragnqcy :zarazić swym naiwnym 
entuzja::mem publiczno
ć zdezorientowa. 
ną przechodzeniem władzy od czerwo- 
nych do b1ałych i % poun-otem. pelen 
głębokiej pasjt. intensywnie emocjonat- 
ny. oddany całym seT'cem noej walce - 
glo1.Cny bohateT' dojrzewa. do poritycrnel 
świadomości. W T'oli tej dwoi nę i trof 
znakomity Tabakow, obdarzony talen- 
tem i osobIstym wdziękiem u)sp6łzało- 

yclet _łatcnego. moskiew.kiego teatru 
,.Sowrem iennik". 
W umownq posta
 tchnął najprrn.odzł- 
wsze tycie: usprawiedliu..ił swym aktor- 
skim dZialaniem nagłe zwroty akcji fU- 
mu, zwlqzał ze sobq poszcz
gólne epizo- 
dy, zgodził patos z komizmem. Partne- 
rujq mu znani T'e-tyserzy N'aumow, Ch u- 
ci'jew i Wojnow Ul iwietnych typach 
białogwardt,o]skich oficerów. W Rmze - 
je" więc "Swieć, moja gwła%do" prZ'y- 
kładem bardzo InteT'esujqcych ponuJd- 
wań nowych ŚT'odkólD fUmowego wyrazu, 
innej konu.encji ID obrgzowanfu tematu 
rewolucyjnego - Ideowym a socZystym. 
Wl ADYSl AW CYBULSKI 


* p. 
an ł.opatklew1cz. Krak6w- 
"Zamek-pułapł..a" na...
wa się w or)'gł- 
nale "Le Diabie par la que\.lc". Przy 0- 
lutzji: prosimy nam podać swój no
y 
adres; Redakcja chce Panu. przekazać 
wiadc.mofiĆ"
		

/00173_0001.djvu

			Nr 260 


DZIENNIK POLSKI 


7 


Kalendarzyk 


t.'WAG
 
KILROWC1' 
PRZIli:C HOD
II!: 
Widziałnost pne- 
wałn.e dobra. ,,\ re- 
jonach opatlóv; aa- 
thowa
 ".mo:łon
 0- 
stcotncś
 'azdy. 
S).tu"cJa bioml:?te- 
oTologiczn'\: obniżo- 
na spra\\ nc

 psy- 
rhcfiz) 
l;n3 i nerwo- 
ból.... aaOSlc:lfJna za- 
padalnośc 
atar.t.lna 
ł infekcyjna. 
DYZt.TRY APTEK: Długa 4. Karmelicka 
:!3 (tlen). MikołajSka 4. Krakowska 1, 
?9 Listopada 27; Pstrowski

o 94. al. 
P!..Ikoju 'i, Nowa H'tta, . al. R
wo!ucji 
Pażdzierniko.... ej li (tlen). osiedle Kal1- 
Iłowe. 


1970 
LISTOPAD 

 led
 le la 


W'łZ1l stk ' c h 
SwiętJ,jch 
Jutro 


Dz. Zaduszny 


POGOTOWIE RATUNKOW. 
Siemiradzkiego wypadki II 
zachorowania 
1 przewC" zy 195-40. 395-111. 395-01 
GrzegOrzki 109-11. t()S-17 
Podgórze 125-50. 661-57 
Nowa Huta 422-11, ł!1-71 
DV2t;RY SZPITALI: 1. XI.: chirurgii 
dziecięcej. pediatryczny - Nowa Huta. 
2. XI.: cbirurg. Tryn.tarska 11. 
ł..hirurlii dz
e<::ięcej - Kopernika 49. D
- 
diatryczny - Strzelecka 2. 
ISFOR\tAC.JA SLUZBY ZDROWIA: 
371-11. 3Ti' -SS. 
TELEFOS ZAUFANIA: 8H-06. U)'tlDJ' 
Wf godz. 11
2.. 
PO'\10C DROGOWA PZ:\'I - Itrak6w. 
tel. 111-60. czynna '" aoca. l-U. 


TEA TR 
1"\1. SLOWo\CKIEGO - 19.15: "Za ku1.!- 
sami". I:\I. 1\IODRZE.JE\\ SKIE.J - 19.15: 
..Sen nocy letniej". KA '\IERALNY 
19.15: "Zegary". LUDOWY 19.15: 
.,Czajka"_ 


KINO 
APOLLO: "Oczami przyJaci6ł.' (por.- 
radz. 7 1.) - 16, 18. 20. C'HEMIh.: ..pustel- 
nU. Parmcrs
a'. (fr. 14 l.) - 18. DQ'" 
ZOLSIEF.Z.
: ..SzczE:śliwy Aleksander" 


(fr. Ił 1.) - 15.45, 11. JO.I5. KIJOWI 
"Zbrodnia 1 kara" (radz. 16 1.) - 17. 
KLL TUR.
: "A Jes11 to miłość" (radz. 
16 1.) - 18. 3D.lS. MIKRO: "N'.cztcmny 
Wiking" (USA. 11 1.) - 15.45. 18, 20.15. 
MELODL\.: program dla dzIec1 - n, 
II, 13. "KoMeta wąt n (.ang. 16 l.) - lS. 
18, 20. 'L'\SKC'TK \.: progr. dla dziec
 __ 
1<1.30. 11.30. "Kobieta I rnę"!czyzna" (fr. 
16 l.) - 15.30. 17.45, 20. MŁODA GW.\.R- 
DlA: "Powrót re....:olwero....ca.. (t;s "', U 
l.) - 14.45. 17, 19.IS. PROKOCI:\'I: ..OskIu'" 
(fr. 18 1.) - 18. SZTtiK \.: ..Razem z Gu- 
n11lą" (szw. 18 1.) - 16. 18, ao. TĘCZ \.: 
"pomyłka sZ9iega" (!"'adz. J.4 l.) - 11. 
19. L"GOREK: prc.-gr. dla dz
eci -11, 1% 
13. "Samotny jetd7iec" (USA. 11 l.) 
15. 17. ..Tylko umarłYodpowie" (prtl. 16 
1.) - 19. UCIECHA: "JUózg" (fr. 14 1.) 
- 15.43. 18. 20.15. 'W \.NDA: ..Rejs" !pol. 
14 1.) -16. 18. 2{1. \V \RSZ.
 W A: ..Cz
:-- 
wcny pias'2'cz" (luński 16 1.) - 15.45. 13. 
20.15. \VOLN'OSC: ..I::lWa7ja pot'...-orów" 
(jlllp. 11 l.) - 15.4;;, 18. 20.15. WP- 208: 
..PoradnIk żonatego mę
cz;}.zny" (USA, 
16 l.) - 16, 18. 20. WISŁA: .. winn
t"u i 
k
61 nafty" (jug. 14 l) - 11. 13, "Zycle 
małżenskie - On" (fr. 16 1.) - 
5.45, 18. 
20.15. ZWJ..,\ZKOWlEC: prCJgr. dla dz!ed 
- 1%. .,Kleopatra" (USA. 16 1.) - 16. 19.Ui 
NOW,
 HUTA 
SFI"'-IKS
 pr('g
. dla dzieci - 111. 11. U, 
..Ryszard Lwie Serce i krzyżowcy" 
(USA. 14 l.) - 13.
5. 18, 20.1;;. SWIATO- 
WID: "Gr'ngo" (wł. 16 I.) - li.45, 18. 
20.15. SWIT: "Gang Ol$ena n (duński 16 
I.) - 16, 18. 20. M.
LA S.<\.L '\: "Niezłom- 
ny" (I"adz. 16 1.) - 15, 17.15, 19.30. 
WIELICZKA 
GOR
IK: .,Swięty zastawia pułapkę" 
(fr. Ił l.). 


SKAWINA 
.JUXAK: ..Beniamin, czy!i pamIętnik 
cnotliwego młodz.:€ńca" (fr. 18 1.). 
lU.iTSIK: "Maturzystki" (rad-z. 16 l.) - 
16. 18. 
'ZIELONKI 
KR
KOWIASłiA: 
Strzał W c1em- 
nDi;ci" (ang. 14 l.
 


R01NE 
KLUB ..POD J ASZrZLTR.4.!\'It". Rynek 
Główny 8. godz. 16 - popołudnie autor- 
skie :J. IHi!"asymowicza. 
KLt:"B ..Et.:HEMF:R'.. Rynek Głó'N11Y 13, 
godz. 12 - spotkł" n: e melOllianów. W 
prcgramie klasyczna muzyka tałobna: 


. -'"...... 


PRACOWNICY POSZUKIWANI 


::Jyrekcja Drul..arnl Wydawniczej 'W Krakowie. 01. 
'.-Vado"Wloicha nr 8 - ut:-udni nat}chmlast: 
1\1 <\.GAZYNIEROW (kIerowników magazynów) ze 
średnim wyksz.tałcenIeID i S-letnią praktyką w bran- 
.y IkIpierniczej oraz technicznej, 
2 DEKARZY. 
Szc-egółowe wa:-unkJ pracy i płacy do omówienia 
:-a miejscu w Dziale Osobowym I Szkolenia Zaw'J- 
dowego. Kraków. ul. Wadowicka 8. I p., pokój nr 3. 


IRENiE KRZA NO WSK lEJ 


!'tr'adamy "Wyrazy głębokiego współczucia z po- 
wodu śmlerC'L Ojca. 
Dyrekcja, Rada Zakłat'lowa I POP PZPR 
Itrak. zakladów Art. Gospodarskich PT 
ora. koleżanki j koledzy 


lir 


. 


ANTONIEMU SLUSARCZYKOWl 


Dvrekto:'ow1 Oddziału Wojewódzkiej Spółdziel. 
ni Transportu WiejskIego w KrakowIe 
sitladamy wyrazy głł;:bokiego współczucia z po- 
wodu śmierci B.ata. 
POP PZPR, Rada Zakladowa 
i p:-aco'IA nicy 


PRZEJ ARGI 


EDWARDOWI 


KASPRZY1ko- 
wa. 26.00 ..Wieczór z chryzantem
'.. '1,30 
Powt. 'lAymk6w Lajkonika. (KR). tl.U 
Spert. 32.05 Sport. 1 .. yniki Toto-Lotka. 
3315 ".Jazz Jamboree". 
UKF 67.75 ,",Hz - z I{r'\ko
'a łnklł'ait'. 
12.
C-13.50 Sprawozdanie sportowe. 
Połskie Radio z
'5trz.ga lIobie prawo 
zmian w programie. 


TFlEWIZJA 
Godz. 1.10 Program dnia. I.l!! Kurs rol- 
niczy (KR). 8.50 Przypominamy. radzimy. 
9.00 Dla mi: w;dzów: TV Klub 
mia- 
łych. 9.30 Wytyny - film proil. czechosł. 
12.55 Prog!'am dnia. 13.£IłI Dzienrik. 13.15 
Przemiany. 13.45 Dla mł. widzów: Cza- 
rodziejski kwiat. 15.05 Celi na. Irma, 
Ryslard. Urszula. Stanisław - repor- 
tat. 15.2<1.. W obiekty.....ie... 15.50 Kon- 
cert. 16.30 Piórkiem I węglem (KR). 
16.55 £strada literacka: Edgar Lee Ma- 
sters - UmarU ze Spooft River. 17.5J 
PKF. 18.00 Wokół Kolumbów. 18,3() BE"Ti
 
pamięci rapsod załobny - film. 18.45 
Klub sześciu kont
'nentow. ltl-20 Dobra- 
noc. 19.30 Dz:ennik. 2(1.06 Gr)'ps - rep. 
film. :.'0.15 Jesienne liście - film prrd. 
t:'SĄ 21.00 Mag. sport. 2':.30 Jazz. 
. PROGRAI\I II 
Godz. 1'7.40 Program dnie. 17.45 Wiel- 
kie biografie w filmie - Requiem d:a 
Fletu CzarodziejskIego - film pr. Ut. 
cji czecłwsłowac'>:iej. 18.ł5 Rzeka Kan.. 
czia - film. 19.20 Dobran
. 19.3(1 Dzien- 
nik. 20.05 Granica Istn:enia. 20.50 Schwy- 
tane słowa. 21.
0 RecI.al fort. Bernarda 


PONIEDZIAŁEK 
DU:Z:URY APTEK: Diet!a 78 (tle'1). 
Kro\\ ode.. ska 7ł. Konopnickiej 3. Pstrow- 


-. - - --... '.-... .......-. - -- ........ 
 - ....... 


P 
m 
d 
le 
s 
w 
S 
p. 
c 
s 
w 
o 
.. 
- t 
, 
s 
ż 
. 
. 
- 
, 
, 
II! 
'" 
- 
- 
. . 
. 
a 
- 
- 


Osiedle Kazi- 


TEA TR 
IM. SLOWo\CKIEGO - 1
: "Halka". 
ROZ::\L\ITOSCJ - 18: "Pn:edwio
nie". 


K!NO 
APOLLO: ..OczamI przyjaci6ł" (radz. 
pol. 7 1.) - 12.30. 16. 18, 20. MIKRO: 
..Szpieg wyszedł z morza" (rlldz. 11 1.) 
- 16. 18. 20. I\tELODIA: "Konik polny" 
(radz. 12 1.) - 16, 111. 20. M."S
OTK": 
"Bocc
ccio 70" (\\'1. 18 l.) - 11. 13 .fo 
godz. 11 seans zamkn.). "Biał)" pok!;)j" 
(bulg. Ui 1.) - 15.30, 17.30. 19.30. SZTt:- 
KA: ..Razem z Gun.l1ą" (szw. 18 1.) _ 
13. 16, la. PROKorIM, TĘCZA. t.iGORFK: 
nieczynne. W.o\.'VD.4.: ..Barbarella n (fr.- 
wt, 18 .1.) - 15.45. 18. 20.15. WRZOS: I 
..CzłoWJck z M-3" (pol. 14 1.) - 15.45. ł8, 
20. \\'JEDZ.\.: PKF, ..\\-łodzimie!"z U!!a- 
now", .,Li.sty z PoronIna". ..J:>:!mi
tny 
dzień dla P'Oh'gg: odu'. - 18. WISf._': 
..Zycie mat:eńo;k:e - On" (fr. '6 l.) _ 
11. 13. "Zdobycz' '(fr. 18 1.) - 15.45. 11), 
20.15, Z
'IĄZKOWI
C: "Kieopa
ra" 
(USA. 14 l.) - 16. 19.15. pozostałe jak w 
niedziel
. 


NOWA HUT..I\ 
SFINKS: ,.WirY
ja" (radz. 14 I.) _ 
15.45, 18, 28.15. pozosUiłe jak w niedZJ.ełę. 
WIELICZKA 
GORNIK: "Rodzina Toth" (w«:,g. 11 J.). 
SKAWIN 0\ 
;rUlIOAK: nIeczynne. HUTXIK: ..Ma- 
tl'rz:rstki" (radł:. 16 l.) - 18. 
ZIELONKI 
KRAKOWIANh.A: niecz)'nne. 


ROŻNE 
KLUB ..EUHEM:ER
'. Rynek Głó'wny 
13. godz. 18 - projekcja filmu "Marcel 
Marceau" . 
PAN. Sławkowska 17. god.z. 18 - po- 
5iedzenie Komisji Nauk His
or;}'cznych 
z referatem doc. dr J. WyrozumskJego: 
"Kazimierz Wielki. W sześćsetną roczni- 
cę Ś1nierCi". 
KRAK. DOM IU.:'LTURY, Rynek Głów- 
ny 27. god.z.. 19 - dialog o polityce Ame- 
ryki Łacińskiej - proy,adzą red. Z. Tu- 
rek i mgr A. Lisowski. 
STOW. KSIĘGOWYCH, śwl
tlica Przed- 
si
biorstwa Budownictwa Miejskiego, 
L 
Sło\\ ackiego 39, eooz. 17 - pogadanka 


PILNIE po.trzebna pielę- ..TRABANr' limuzyna 
gn1al'ka do chorej. Kra- nowy, kupi
. Oferty - "WOŁGA" ropniak, nowy, 
ków. tel. 624-76.. 3»658 "Prasa.' Kraków czarny, sprzedam. Ofer- 
Wlślna 2. ty 39S74 "Pras." Kraków. 
Wlśina 2. 


POMOC domową, uczci- 

. przyjmę do Jednej 
osoby. Zgłoszenia: Kra- 
ków, ul. Piastowska 21. 
od godz.. 14 do 18. 


PO
fOC domowa potrzeb- 
na. Krak6w. tel. 391-19. 


Nauka 


KURS 
SAMOCHODOWY 
i MOTOCYKLOWY 
rozpoczyna w dpi u ł 11- 
stopada znz. Kraków. 
gJ. Dietla JS, łeL lA-U.. 
W.U. 
'Wpisy przyjmuje .i
 ... 
&0&. 8-1&. 


PICK-UP M-20 - sprze- 
dam. Stan dobry. Nowy 
Sącz. Jagiellor.ska 16. I 
p.. w podwórz.u, tel. 532. 


AKORDEON włoski - 80 
basow - sprzedam. Kra- 
kow. Boh. Stalingradu 
15/11. 54046-g 


,FIAT 750" Multipła- 
przedam. Kraków, Dzier- 
Yl1skiego l. garaż ł, go- 
dzina 11-20. 3£6.;0-g 


.WARSZ..\WĘ 22ł" sprze.. 
dam. Wiadomość: I{ra- 
kow, Lobzow-ska 2(1. w 
godz. 1&-18. 396
g 


,SYRENĘ 104". "Warsza- 
\\ ę 2.24" - sprzedam pn.. 
nie. Nowa Huta. Urocze 
16128. 39709-g 


Kupno 


OWCZ..\RKI niemieckIe 
(alzackie): suczka czte- 
romiesięczna piesek 
szczenię. wystawowe 
pelnorodowodo\\e, po do- 
tych medali!ltach, sprze- 
da hodowca: Tarn6w. 
Kapitulna 1/8. 


I KIEROWNIK '\ MAGAZYNU - wymagane wYkształ-l..oCTAVI.
.., stan bardzo I SAMOCHOD ..'Warszawa 
OERONV PRAC COKTORSKICH cenie średr:ie I 5 lat p:-aktvkl - zatrudnią K1akow_ , d?bry. sprzeda
. - Kra- 22,,'" po małym przebi
- 
ski e Zaklady Art)'ku1ów GOłipodarskich Pnemysłu kow, tel. 3ł2-e;). gu, sprzedam. C:ferty 39
i4 
- . - "Prąsa" Krakow. \VLS1- 
Dziekan i Rada W} działu Matematyki, FIZ
-kl Terenowrgo. . ..OPEL Kadet L'", stan na 2. 
i Chemii rni" ersytetu .Jagiel1ońskiego z2wiadamia, WarunkI płacy, na podstawie Układu Zblorowelo I dobry, sprzed'łm. Telefon I 
:te dnia 12 iis
opada 1
70 r.. o godz. 12. odb
dzie siE: Pracy w przem)"sle metalowym. 57042, godz. 15-11. ..ZASTAV""". w bardxo 
w lost,..tucie Ma
ernatyld 'L'J przy ul. Reymonta ł. Zgłoszema przyjmuje SekCJa Kadr. Krak6w. ul. 
 T . dObr)
m stanIe spr
e
a_m. 
V . t - Pt.7BIICZNA OBRONA PR
CY DOKTOR- Lwowska 2. K-łó81 IA
INA,_ fQrtep
an}' 
 Tel. ;)49-73. 3!k9;>-g 
pll: o. . _. eb
e wozki i ro-.'. e
kl 
SKlEJ MC: R . 
ARII N
LICKI
:LE
N!lAr.D, pt.. Instytut Metali NieżeJaznycb Oddział Metali Lekkich ziecJ
ce. używane _ po. '"TRABA'I1'T 601", 1963 
..Ukł;:.dy nlel1nW\ł. YC
 mer6wnoSCI rozoJcz;kowo-cał- w Ska'" inie, uJ. Dzierłyńskie
o II - zatrudni oliotece .J'agIellonsideJ w Krakowie, aj. Mickie- Kcakowsk,a 
półdzleln.a Jl.f1ęC&arska w Krak0"tle, at. ianinł'ł. maszyny do 5ZY- 
W I cu "2. Baiicka l(lł) - zatrudni natychmiast do nowo twe- 1a. lodówki - używam! 
poł\!ca l prz
..jmuje do 
rzącegQ się Zakładu Transportowego następujących przedaży sklep ko:r.iso. 
pracown.iMw: .Y MHD _ No""a Huta, 
KIEROW.....IKA BAZY TRANSPORTU ..... wyrnaga- 15. G6rali 24. tel. 450-90. 
ne w
.ks'Z1a!.cenie wyższe lub średnie i :i-letnia prak- 
tyka o-:-az znajomość zagadrtreń transportu, J\.tOSKWICZ 401" sprze- 
GLOWNEGO KSIĘGOWEGO - w}'ma.gane wy- dam. Kraków-Dłłbie. Wi- 
kształcenie wYŻSoze lu'b i
ednie i S-letnia praktyka dok l/55. 39176-g 
O:-2z znajom-ść z::.gadnien transportu. 
10 KIER(" .VCOW z I i JI kateg<)rl
 prawa jazdy MASZYN ii .,Singer" kry- 
łł I'przedaM pilnie. Kra- 
Wan':1kj pracy I płacy do uzgodnienia 'IV zarzą ków. Bracka Ifl. 
dzie 'Spó:dzielni. K-9638 
Krakowskip Przedsiębiorstwo KODstrukcJi Stalowycb 
i Urządzeń PrZemyslowycb ..1\lostostal" - zatrudni 
następujących pracownIków: 
}\[ '\G.4.ZYNIERA - wymagana praktyka, praca na 
terenie OświE:cimia, 
EKOSOl\lISTĘ - wymagane wykształcenIe wyh
e 
(!koncmiczne, do Działu Programowania P01'tępu 
E
or:(}mlcznego i Analiz. 
Jl,IOSTEROW konstrukcji stalowych. SLUSAR'ZY, 
SPAWACZY. C.lESLI BUDOWLANYCH. 
Zgł05zenia przyjmuje Dział ZatrudnienIa I Szko- 
lenIa P.zedEfębior!5twa f
l'aków-Nowa Huta. Kombi. 
-' " nato tel. 401-80 do Ił. K-1732 


PIŁĘ spalinoWą, łańcu 
I'zkową. do drzewa - ku 
pię. Kraków, Miodowa ł3 
stolarnia. telefon 104-87 
..WARTBURG de Luxe' 
nowy. kuplę. Oferty 396711 
"Prasa" Kraków. Wlśl 
na t. 
GROBOWIEC na starym 
cmentarzu w Tarnowie 
ewentualnie dwa miejsc 
w grobowcu - kuplę. - 
Oferty 35060 ..Prasa" - 
Tatn6w, Krakowska 11. 


..FORD Taunus 
n - w 
Idealnym I'tanie. sprze- 
dam. Of(!rty 3 G I P 3 "Pra- 
s." Kraków. 'Wiśłna 2. 
FU'ZRA nowe: nurki 
szafirki l czarne karaku- 
ły, kołnierz nurki pięk- 
ne - I'przedam. Krak6w, 
tt'!l. 583-60 lub oferty 3r.683 
,.prasa" Krakow, Wiśl- 
na t. 


M o\GIEL elektryczny !r. 
prasowaniem sprzedam. 
Maria Skupińska, Zako- 
pane. Krupówki 20 A. 
MATECZ'VIK Chr)7ante'11 
W różn)'ch kolorach, no- 
wOczesnych, "'.ielkoky,.ia- 
towych. sprzedam. Ofer- 
ty 39582 ..Pralia" Kraków. 
!f(WIU 
 


Sprzedaż 


SILNn' ..warszawa" 
dolny. nowy. sprzedam 
tanio. Mieczysław Ziellń 
ski. Nowa Huta. BieńcZ)' 
ce ł1. 'M-C 


,.,- ":110... -. "'I" r'" 


mgr W. Zeleskiego: "Aktualny stan :Jrz)- 
gotowan do kolejnej reformy s:,'stemu 
finansowego przemysłu kluczowegr.... 
MDK, KrowoderSka 8, godz. 16 - Zdo- 
hywamy kartę rowerową (kurs dla mło- 
dZle:ty od l. 10), organizowany przy wsp-'!ł- 
udziale szczepu ..Huragan" ZHP; godz. 
18 - przegląd filmow radzkck:ch or3Z 
fIlm pt. "Królowa śniegu" (od lat 7). 
PTTK. Basztov. a 6, godz. 18 - prelel{- 
cja Il'gr A. Ciepieli: ..Zab;rtkowe miasta" 
(cz. 1). 
KLUB ..NAWOJK."... godz. 20 - m
r 
Bujak omó\\i naJważniejsze wydarzenia 
\1hieg
ego tygodnia. 



 EWT

ił 


DZIś oferujemy: 
stoisko Z konfekcją - .II piE:tro 
. płaszc7..e damskie "midi". z kołni"!- 
rzem futrzan;ym. o rozmiarach 88-101, 
cena l1:!O zł 
. płaszcze dziewczęce z kołnierzem f'J- 
trzan;ym, na 8-15 lat, cena 69Q-1300 Ił 
. podomki damskie "frotte". wzorzyste 
- ceha 190---205 zł 
. czapki męskie baranie - bułgarskle _ 
cena 400 zł 
lltoisko z bielizną - II piętro 
. bielizna ciepła męska, rozmiar 5--8 
. bielizna ci
pła damska, rozmiar. 4--7 
. bielizna ciepła młodzieżowa rozmiar 
125-113 ' 


ADRES REDAKC.JI: Kraków. 01.1 
Wie'opole 1. II p. - Te'eofoDY; r...d. t 
naczełny :l!72-ł9. iE-ca red. oacze' nł"
o. 
 
8elnetariat od powied7łalny Sł5_;H' 1 
redakcja II oc na. dZiał kulturalny 
i . tere
o...y !ł7-08. dZiał informacjI 
mIejskiej !34-:!2. dZiał pkonnmicLny!! 
I 5ponowv :!28-98. ch'iat łacz-noSlcl I 
l: Czytelnikami cenno 235-60 Wł"wn. J9. 
Poza tym ce W5Z
'S' kimi d
lałaml' 
łą
y centrala telefoniczna f35_60, / 
CI. I!. 13. Ił. WYDAWCA, Krakow- 
skie W)'dawniC'lwo PU,sowe RSW 
"PR.4.SA". Kraków. ol. ""i!;'aa t. 
ORUK
 PrasowI! Zakładv Graficzne 
as,,, ..Prasa" Kraków, \Vlelopole L. 
0-5 


- 


..SKODA 1000 MB sprze- 
«!am, Stan b. dobry. Ta:-- 
nów, Komuny Pary- 
skIej 3. T-35069 


nFI..I\T 125 pn, wiśniowy, 
stan idealny - sprzedam.. 
Cferty 3r.586 ..prasa" Kra- 
ków. Wiślna 2. 


Jasielskie Przedsiębiorstwo T
renowe 
Przemysłu Betonów w Jaślei z siedzibq 
w Sobniowie. 
uprzejmie zawiadamia. że może przyjąć 
do wykonania w 1971 roku. z wys)'łką 
wagonową lub do odbioru własnym trans- 
portem zamawiającego, z podległych Ja- 
sielskiemu Przedsiębiorstwu zakładów 
produkcyjnych w Dębicy i w Rzemieniu. 
zamówienia na następujące 


\vyroby betonowe 
ierdzie energetyczne ZN - 
8 m, 9 m. 10 m, 12 m, wraz z osprzętem 
deski oraz słupy poręczowe. 
typu zakopiańskiego, 
pachołki drogowe. 


. 
. 


Zam6wienia uprasza się składać bezpośre- 
dnio w Jasielskim Przedsiębiorstwie Te. 
renowego Przemysłu Betonów w Jaśle. 
z siedzibą w Sobniowie. 


POKOJ 5uperkomtorto- 
wy z utywalnością przy- 
na>:eżności, parter, zamie- 
nię na miesz.kanie samo- 
dzielne. Oferty 39959 
"Prasa" Kraków. Wisl- 
na 2. 


MALZEfilSTWO pilnie po- 
szuku!e pokoju. Kraków 
lub Nowa Huta - okres 
p6ł roku. Cz).ns'l płatny 
z góry. Oferty 3£'6;)3 - 
.,Prasa'. Krak6w. Wiśl- 
na 2. 


KRAKOW Zwierzyniec! 
Willę z ogrodem sprze- 
dam. Po kupnie wolne 
m
eszkańie. Oferty 394.. 
..Prasa" Kraków. Wlśl- 
na 2. 


KUPIĘ pilnie lub wynaj- 
mł':. na okres 1-2 lat. 2 
pokoje E kuchniq. włas- 
nościowe. Kraków, tel. 
606-84. godz. 12-Ił. 


N ierucbomości 


POŁOWĘ domu wyłączo- 
nego. z ogródkiem. wolny 
pokój, kuchnia. lazienka. 
sprzedam. Oferty 396;';2 - 
"Prasa" Kraków. Wiśl- 
na 2. 


PARCELĘ ogroClniczo-bu- 
dowlaną na Woll Justow- 
skiej. blisko parku De- 
cjusza - 4000 mi - sprze- 
dam. Oferty 3!:1690 ..Pra- 
sa" Kraków. Wiślna 2. 


DOMEK drewniany. 2-!z- 
bowy. wolny (Krak6w). 
cena 70.000. parcel
 budo- 
wian
 (SWOSZQWlce) 
sprzeda "Renoma" Kra- . 
ków. Warszawska 1. 


PARCELĘ budowlaną z 
lOkalizacją - dwanaścje 
arów. w Swo8zowicach - 
sprzedam. Józef Pasierb 
Kraków. Wroc!awska 
34/3. 39432-g 


KRAKOWSKIE PRZEDSI
BIORSTWO 
TRANSPORTOWE BUDOWNICTWA 
W KRAKOWIE, Ul NA DOŁACH 4 


zatrudni w podległych Jednostkach terenowych pracowników 
o następujących specjalnościach: 
KIEROWCOW z I i II kat. prawa fald, 
MECHANIKOW silnikowo. podwoziowych 
ŁADOWACZY do prac 1(2- i wyładunkowych 
materiałów budowlanych. 


'"' " 
JJ 
.. :ł
. 
;';"
 - 
, . o. 


Dta pracownlk6w zamiejs{'owy{'h zapewnIa !lfł= zakwaterowanIe 
... hotelach robotniczych. - Zgłoszenia przyjmują: 
· Ba!a Nr Z KPTB w CHRZANOWIE. ul. Oświęcimska 73, 
ł
lefOD 24.35 
· Baza Nr 3 KPTB \IV OSWJĘCJMIV. ul. Kolbego 15 _ 
telefon 36-24 
· Oaza Nr 5 KPTB w TARNOWIE. ul. GumnTska 13 _ 
tclefon 42-89 
· Baza Nr 6 KPTB w WADOWICACB. ul. Dzletiy6sklelO zo
 
telefoD 3
7Z. 


..TRArANT 601" combi. 
maszynE: do szycia w-e- 
loczynnośc1ową ,. Tuła". 
magnetofon ZK Ił!), radio 
tranzystC'rowe ..Ewa" no- 
we - sprzedam. Mh-ńska 
11/54. 39;:ł8-g 


Naror,:nvy Bank Polski Oddział w Nowym Sączu 
ul. .JagieUońska 5C - SPRZEDA W DRODZB PRZE 
TARGU NIEOGRANICZONEGO aamocbód olobowy 
marki ..warszawa" M-20, nr rej. KE 75.11_ 
Cena wywoławcza wynosi 2ł.000 zl. 
Przetarg Oiibęd.zie 1Ji
 w dniu 17 listopada 19r1l r. 
o godz., la, w budynku Oddziału w Nowym Sączu 
przy ul. .Jagiellońskiej :sa. 
Samochód można oglądać od dnia ł listopada br. 
w garatu NBP OfNowy Sącz, uL Jagiellońska 16 
w godz.. od 9 do 12. 
Wadium. w wysokośc! 10 pr
. ceny wywoławczej 
n-alety wpłacić na konto NBP OfNowy Są
z ta.r 
715----849-10. najpó1niej do dnia Ił listopada br. 
Zastrzega siE: prawo unieważnienIa przetargu be 
podania przyczyn. K-!n3 


2 POKOJE. kuchnia, ny- 
ża. komfortowe, samo- 
PIANINO "Steinway" _ dzielne. 8Q mi. telefon. 1 
sprzedam. Krak6w. teł. piE:tro, okolica Wawelu, 
503-22. 31e94-g zamlenI
 pilnie na mniej- 
sze. Oferty 39702 .,Prasa" 
Kraków. Wlśłna 2. TANIO sprzedam domek 
,WARSZAWĘ 2(14" spr7e- jednopiętrowy w Krako- 
dam. Niepołomice, Sz.ew- KRAKOWI Pilnie kupię wie. Po kupnie wolne 
ska 6. tel. 129. komfortowe 2-pokojowe mieszkanie 2-pokojowe 
mieszkanie własności 0- supei"komfortowe. Ofer- 
we. Oferty 39ł42 "prasa" , ty 
!l72.'j "Prasa" Krak6w. 
Kraków, Wiślna 2. Wiślna 2. 


Lokale 


".. 


ł.L. 


*3. 



 
.... 
...
		

/00174_0001.djvu

			a '- 


OZIENNTX POlS
 


Nr 260 


l. J 
.,.. ..;,. lt'f: 
. .: >-:: )
1 ';
.' 
 .
. ł:,
, 
. .. 
 . 

, 'f-Y >-.
i{':' 
 ' 
 
< ,<:
 
 

 . t ..... 

. ....; w:' > ..;- ,
;.,.,. . 
. 

 ".',.' ł :
.
 
:
tf
 .. : . ..:
:
.:.' : . 
:
 . : - .. 
'!' :. 
:}. 
 :
 
, 
:'., - 
" 
': .... '!" o:: 
 
., 
: '
A>. H.::.



 . 
:
 . Y . : :::::

 . 
: <../...:"" 
.". . . t: ..--J' -./,,
_.. _
. :. :__
 .::..". ",.,. <.. 
.:
 . . .
 .' 
. ::. . 

 '.",-!i


: 


. i 


;'". . 
"'" 
... ' 


.t 



:. 

< 
:

 
:, 
i 


." ..... .ł... 


.:....,:.;;;<
. 


.":- :c 
..'
" 
o" .....:... i' 


:./ -.. =: -:.; o:: 


j.. 


. 


. 


'Y" '.>t 
: 
 1"f 


. ......«.-. 


....1 

"'"
: 


-<
 


'. .' ... . .' i" .. . (if" :' 
< J..: <
.l.... '.' A 

:: .....i . .
.
 ,..',''';: >
b


.
' 
.... 1 ..' _"",:Jl. - 
: :'.,' : .,1 '. ",,' . '< :,( 
#II!<'. :" 
"" 
:
:: 


-:...;:-: 
, '0;. 


: -< 
.
 
fi'. 


,.
, 


'., 
't
;.; 


L ata te jeszcze nie przeszły na dobre do historII. jeszcze zamiast badaczy zap
zeszłych 
okresów mówią o nich naoczni świadkowie. ,Jeszcze o tamtych ludziach, ktorzy mo- 
gli dożyć naszego czasu, a wylosowani przez historię nie doż) li - możemy mówić. że 
bvIi tac)'. jak my. 
'Co roku pod pomnikami. przy pamiątkowych ła!J1i('ach. ph.tach, obeliskach. składamy 
kwiaty. zapalamy świece. Co roku miodsze ro ('zniki zal'iągają "ady honoro\'\-"e. Dzień 1 li
- 
top ada jest w naszym kalendarzu świętem od innych odmiennym; ..Jest u nas w kraJu 
jedno święto takie; kiedy się rozumieją Polac}" z Polakiem..," 
\V obronie godności człon ieka, prawdy. polskości, w latach. które literatura nazy\'\-"a cza- 
sami pogardy - umierali robotnic)' od Zielcniewskiego i profesorowie UJ, pocztowcy i 
harcerze. uczniowie i pracownicy Zarzadu i\liejskiego; gineli w oboza('h. w masowych 
egzekucjach. zamęczeni w katowni na Pomorskiej. :Sa obcej ziemi znaleźli groby lotnic
' 
angielscy. żołnierze francuscy i belgijscy zamknięci w obozie karnym w Kobierz
'nie. 
niosący nam "olność iolnierze rad7iecc)'. \\' zbiorowej mogile na Rako\\ icach pochowano 
51 polegb.ch partyzantów z AK, BCh. AL. W 3 zbioro\.\-ych i 53 pojedynczych mogiłach 
spoczy\.\-ają żołnierze polscy. Czterdzieści kilka lat. niemal połowę stulecia - wpisano w 
pamięć narodową tysiącami grobów. Urodzeni pod tym samym niebem - pamiętamy. 
..,Jest u nas w kraju jedno święto takie..... 


I 1923 
 


WYDARZE;SIA KRAKOWSKI1
 
Strajki protestacyjne w krakowskich zakładach 
pracy przeradzają sir. :') Estopada w strajk powsze- 
chny. W tym 
amym dniu - pierwsze starcie z 
pol.icją. 6 listopada - ,"alki na ulicach Krakowa. 
Decyzją włzdz - do walki z robotnikami obok po- 
liCjl zostaje UŻ} te wojsko. W waikach zgmęło 111 
roł>Oi.n
ków. 


"1936' 


PLA"TY 


ULIC
 BASZTOWA 


d 


. ,-: 
.
 ..... :
j?:,. .:< 


. :.._"
'. . 


Pam!ętny rok strajków w krakow5ki('h zakła- 
dliCh pracy. 17 m2:-ca 1926 r. - strajk okupacyjny 
w ..Semperic:e". Strajkują robot.ni('y" Such.a!"da. 
Z.elenie,,,'sl{iq;:o. sil ajkuje zaloga ..Sygnałów". Po 
brutalnej pacyf!.kacji "Semperitowców" - pochód 
protestacvjny \\'" c':tiu 23 marca. Na ul Basztowej 
pol:c
a otwiera og:eń do demonstrantow. zginęło 
9 osobo 


..939 


l.ILIC A PO
IORSI{A 



 .... 
\ ;

 
-'ł
t:' 


,........::.. 


=:=:
 


I'
 



 

V

 


ti' C . 


Ił' 


f-O 


-0." _. .:: 

 .:..... .: 
 . "'".. 
_.
_._.....- . :.:. 


-
:(
. =
 
:
.}. «.' ." .
.' 


W domu prz
' ul. pomor5kiej 2 (obe('nie - ul. 
Wybickiego) od 1
39 do p
erwsz:rch dni stycznia 
1945 r. mleśclla się siedziba krakowsk:ego Gestapo. 
Wielu więźniów zamęc
o:ono w ('zasie tortur, wielu 
zginęło od kuł w piwnicach budyn
u. 


'VLIC A PR 
SK 
 h 


W tvm miejscu hitlerowcy r07strzelali 69 Pola- 
ków w latach lf-39-1944 r. Nazwisk z.amordowan
 ch 
oraz dat egzekucji nie ustalono. 


ULIC4. W.
RS7AWSKA n 


W okresie 193!1-1M5 7 rąk okupanta lub w walce 
z nlm zginęło wielu działaczy Czerwonego Ha r('er- 
stwa W ogrodzie posesji przy ul. Warszawskiej 11 
połotono symboliczny głaz z tablicą. 


U
IWERS1:-TET .J AGIELLO
SKI 


6 l!stop
da 1939 r. okupanci hItlerowscy ar
zto- 
wali w gmachu Collt:gium Novum 183 pracown!ków 
nauki Uniwersytetu Jagiello;"lskiego i Akademii 

órniczo-Hutniczej. W obozie koncentraqrjnym w 
Sa<:hsenhausen zmarło 13 uczonv('h 2 zamordowa- 
no w Buchenv.aldzie i Mauth&
se
. Spośród pro- 
fesoró'},-. kt6rz;r wrócili do Krakowa. 16 zffić!rło ni€_ 
bawem z w;yciencz:enia lub chorób nabyty('h w 
obozach. .. zwolnionych z S.o.chsenhausen ponownle 
aresztowano ł zamordowano w Oświęcimiu. 


ULIC o\. WĄSKA 7 


Pr:lY tej ulicy mieścił się w latach 1939-1944 ob6z 
przejściowy dia osob wYwożonych na przymusowe 
roboty w Niemczech. 'Vlelu zmarło z powodu czę- 
st
'ch epidemii, w
eh.l l;ostato zamordo.v.al1)'ch przez 
h
tlerowcow. 


GLIVSIK 


>!,,':'-' 

. 


_ 
". 
I\o 


,,>;jf.': 


. 
.'
' 
. . ....."" - 
}o
 ,; .
;, 
:tt

{
t.: 


""*.. : 


':"7 


t 
t 


L ' \ -. .' :t" 'j , , 
:. 
 ....... .,a....... 

.' 

'J..n.. 
. 



. '.' 
 .. "a. 

 :.> .!
1j

 


:-,- 
... 


{" . :-"5-.";'0J' 
'
'1 



 :::'>' /'4J: 
1ł. .......: 


":';4 


., . 
.-:..-::t--''':;' 


1 


.

 
:1. 


"o (. 


, :-. ,...,.;.
.., ",' ....1>;. . 

:' 
'y 


.,;ł' 


:.f.:;. 


:'1.' " 

.., 
.... 
 

4

.'. 


'" 


;:iii 


, 
*. 
=: 
--.sr. 
m 


> 


:ici.. 
 


LIB.
" 


Na terenie Kamieniołomów ł Waplennlk6w Llbs- 
r.a l EhrenpreIs Sp. Akc. przy ul. Za .Torem zv.a- 
ny('h Dotocznie "Libanem" utworzony został w 
il:w;etnlu 1942 r. przez okupanta karny obóz pra('y 
Słuzby Budowlanej. Obóz ten liczył przecIętnie 400 
więźniów. których dziesiątkowały gład. ciężka pra. 
ca. tortury. Wielu zgineło rozstrzelan
'ch przez hit- 
lerowców. Obóz zlikwidowano 22 lipca 1944 r.. za- 
bijając ost.atnich więźniów. 


ULICA WODSA 


W Płaszowie przy ul. Wodnej. koło dworca ko- 
lejowego hitlerowcy powiesili 7 osób. 


ULICA MAZOWIECKA 3! 


W odwet za zl:kwidowanie niemieckiego pracow- 
nika Urzędu Pracy \Iw miejscu tym dn:a 20. X. 19.{3 !. 
Gestap() rozstrze-lało 20 zakładników-wlłi;źniów. 
głównle harcerz)- Szarych Szeregów. 


ULICA WIELICKA 15'2 


lit':""" 
ł':
 


Za rzekome zabicie wywiadowcy policyjnego w 
Prokodmiu g
t
powcy powiesili w tym mlejscu 
dnia l.VII.l
42 r" 11 osób, główme mieszkańców Wo- 
li Duch.ackie]. 


... 


.
 
0<- 



?'.:
 
. ;:, 
Al1} . / 
.
:.

 J'

_ 


..,,{:... 


'<';i 


.-:"',=""
::...': 


& 
. .. 



 1943 I 


".OLA JUSTOWSKA 


W dniu 
8 lip('a 1943 r. hitlerowcy przeprowadzi1; 
krv..:iwą pacyf:kacj
 V..oli .Justows:;:ej. Wszystkich 
mieszkalJcó\\ v.
pędzono z: domów i zgrorr.adzono 
na dz:edziilcu sLkoły. gdzie przez cały dzień kaza- 


..
 



.....:,.- ". .,;. 
.. - 
; li. 
 I' '. -:-- -. :;., . 
, u' 
 '. ł'" ¥ '
". 
?
.
 t::\\
:... .
 . 
 . y.... .:
'

.
 A , t' ". 
0"6<'...

 ., 


.
. , 
.., 


ULICA PIEI.F.G
I.4.REK 5ł 



 
 >. 

t
; :
: 
 G 


f: 


"..; :;,:.......... 
t" -11
 :
 .:7-: 

- 



 ::{ ,-- 


: .... 


i- 
, 


;
:.. "0.- .c." ..0"0... 
-':,. -
" 
.,.'
 


., 
 .. 


::.",K 


Pierw!:!:a masowa egzekucja na terenie dawnego 
"'yrob;ska ghny w Przegorzał3ch odbyła 5'
ę w lis- 
topadzie 1939 r. DO jesieni 1944 r. hitlerowcy roz- 
IitrzelaE tu 1300 osób. przeważnie wipźniów z kra- 
kowskich więzie1i: Montelllpkh i sw. M
chała oraz 
z \
.radowic. Tarnowa. Nowego 'Sącza i innych miej- 
scowC':sci. Zwloki zamordowanych grzebano na 
rn:ejscu. 


KRZESL
WICE 


P;erws?a 7blorowa eg7ekucja na teren"e starego 
fortu zcst:-ła doko:"ana 14 listopada 1939 r. Zab
to 
wówczas 15 osób, w tym 3 kob;ety. Do roku 1941 
.,.. 


):,,-: 
-'5-'. 


h 


t 


:.11' 


.. 
. . . 


." "..: ..
 


". .. . .: . .. ".A.:. . .y. ........,; 0"0:.," 


-j"- 


'" " 
'. 
r'.V-f<.' 
 ': 

 "'. ,
,. . .'
: ..':' ):::"""':-. 
-
f(' S¥ . .. .::. '.' ',. 
' ':ł/ . '" 

 ...-...-:?_:.:.-..:;.:
:
..jo.: 
.'h., ." .:: 
:': -::Y'., :' 
 , 
n_,.. .,.....:... 


':'''r t
 
ji
. 


7', 
:

i!' 


.:,
 '., 
.'0 .;p 0..:: -; 
 ., 
.-0.::. t"..
...:ł:-:
_._- .. 


.
 



a Prą<:lnłku w lata('h 1
4ł -1945 mieścił s!ę ob6z 
przejsciowy dla csób przeznaczonych na przymu- 
sowe roboty w Niemczech. Wielu więźniów zmar- 
ło z powodu antysanitarnych warunków panują- 
cych w obozie, wielu zostało zamordowanych. 


ŁĘG 


8. V 1944 r. w domu .Józefa Bobra przy ul. Szafrań- 
,,
:ej 24 zginęło w zasadz('e 6 partyzantów AK z 
oddziału ,,2elbet l" i spadochroniarzy z AnglH. 
Dom został spalony, a w je
 płomien
ach pon;.o- 
sła śmierć nieznana osoba. Ponadt{) hitle owcy :r;a- 
.t!'zelili 3 cywilne osoby. w tym 13-letniego chłopca. 
ULICA KAPUCYSSKA 2 


W okresie okupacji hitlerowskiej z rąk okupanta 
poniosło smierć 7 profesorów i w:elu uczniów. mi e- 
5zczącej s:ę w tym gmachu Akademii Handlowej. 
7ginęło również wielu h;!.r('erzy mającej tu s..... oją 
s:eczibę ..Brązowej Czte,nastki". Dla uczczenia ich 
pamięci wmurowane został)" tablice pamiątkowe. 


I 1941S I 


t:1ICA 1\IIEDZIASA 71 


15 stycznia, niemal w przededniu wyzwolenia 
m:.osta. hitlerowcy rozstrzeiali 19 osób - mIeszkań- 
ców okoliczn),"ch domów wlęźn
ów z Montelupich. 


",. :"ry'

- 
. :'.'" 
. 


i' 



J 
'l 

. 
{" 
:;"ł 



 -
 
.;, ". 


-.
\ 


'.. -. -'."- (:,::". . 


hitlerowcy rozstrZEl<.łi tu około Z tys. wieżOliów. 
Kłównie z więzienia sw. Michała i z Montelllpich. 


I 
94
 i 


PLAC BOHATERÓW' GETT
 I 


ł 
t. 
-ł-- 


Dla upam:ętn:enia męczeńSh...'a tys:ęcy m!pszkań. 
ców Krakowa żydov..sKiel!O pochodzenia - w ści.s.- 
n:e domu przy pl. Zgody 6 (obecnie pL B
haterów 
Getta). gdz:e m:e
k:ła się 5:edz
1:'a ŻOB Wm'Jro- 
wano tabli('ę pam;ątkową. Getto :stniało od marca 
1941 do H III H'43 P!"z
bYW-i'ł':) w t"m 21 t
.s. ludzi. 


> ',.: 
,. 


. .::,::"....;...::."tIi::.:;....'n : 


Między ulicam' Swoslowtcką . WieUck
, na ob- 
szarze 8{) ha znajdował s
ę w l.atach 1942-1945 obóz 
pracy prz
musow'ej, zamieniony w 19-'4 na oboz 
koncentra('yjr'Y, pr7CZ który pnewinęło s
ę ob.. 150 
tys. Polaków. żyC'óv,,-. Cyganów, R:łmunó,"'. Wło. 
('ho....-. \'I,-ęgrow. ł 1 :-ancuzów. Belgo\\'. Ro
jan oraz 
obywateli innych narodowośd. Zamordowan:rcb 
Eostalo w nim około 80 tys. osób. 


KOBII:RZ\: S' 


W latach 1942-19014 mie
('ił 
ię tam ob6z karn7 
dla j-encow wOJEnn.!-'ch (Stalag 369). Prze;;zło prze- 
zen około 17 t}'Ii. Jenc6w francuskich. belgIjskich. 
Wielu zginęło. 


GROBY 
Oł.SIERZY R -\DZIECKICR 


Przed Starą Bóżn:cą w dniu 28. X.. 1943 r. Gesta- v.T wslkach z hitlerowskim okupantem poległo na 
po rozstrzelało 30 więzn:iow z Montelupi
h. Zwłoki zie.mi krakowskiej 15.50S żołnierzy radzieckich. W 
":łmordowan
ch spalono w oboZ-ie w Pła.szov.
e. 


:.
. 


1;1.IC A PRĄ D"ICK o\. 


. .....x. 


t-:"..... ", 


. ..
\ 
':
-:"
'.. 



v 'ł:: 


:.:> 

,'" .
.:..<.. 
;"


'1:: 


.) 
:'.' "'
 

 


 

 
.::"J......
 ". 
.:::...
-ł'_ 
.: 


'.. "-J:\:. 


::-"':". .. 


<-<;
l_;)f!'.,- < 
.
"
<. . ...',


:-'.\l" ł
._._.'" 
, <"""" . - . . ......"'. 
 
 
J ,'Y" .'._< _...: 


> 
> .' 


'00( 
 
'.)

 


>:........ 


..... ...,.
.

 
 ,l 


-......:- ':'"7 ,,:. """: 


"'-1 


:..: 
.:;: .:
. ..: - 


.
:. 
r
 


" '.,. 
.-....
 


walkach na pn.edpolach Krakowa l w samym 
... mieścIe - 1900. Groby ich znajdują się v.okół Porn_ 

 n:ka 20łnierzy Radz:eckich przy Barbakanie. gdzIe 
pochowano 19 oficerów. na cmentarzu Woj5kowym 
przy ul. prandcty (156 zbiorowych mogił) oraz w 
Borku FCiłę-ckim. gd7.ie w lata
h 1941--42 znajdo- 
.....ał s:E;: obóz jen:ecki. w któ:-
 m zamordowano kil_ 
kuset jeńców i w st3rym forc:e w Skotn:.k.ach - 
m:ejscu walk. (na zdj.). 


OBEI.ISK PRZY ROSDZIE 


;"::.t'..... -
 
,» 'f 
.,
 
{ . J,
- 
t 
...-\".. 
.
:ł "\", 


.,r .- 



; ; 
 
". o(' (: 
t 


./. ,." 


.z., 
'
:',

.' 



." 



.X.1943 r. 
a mostem kolejowym pr:ly ut" Prąd- 
nickiej Gestapo rozstrzelało 10 więźniów z Monte- 
lupich, a ich zwłoki wyw:ez:ono w n:eZ-n.mym kie- 
runku. Był to odwet za zlikwidowan'e przez ru('h 
oporu kierownika technicznego SzpItala im. Ka- 
rutowicza. 


t.'LICA WIELICKA 1 


Koło m<:>stu kolej('wego w dniu 20. XI. 1943 r. Ge- 

3r'-0 rozstrzelało 10 Polaków. a ich z.....łoki wy- 
wieziono w nieznan}"m k:e-runku. 


.. 944 


l.'LIC _4. Lt:BICZ 


W odwet za zabicie przez członk6w ruchu oporu 
wójta z Trzebini i :. Kiem('ów - w dniu 2; maja 
1944 r. u zbiegu ulIc Botanicznej i Lub
('z hitlerow_ 
-.;. cy roz!'trzelali 40 wię7niow z w;f':z:eni
 
..h,ntelu- 

 pich. Zwłoki z3mordowan) ch w.)' wieziono do.) obozu 
w Płaszowie i tam spalono. 


> 
:;". 


'I. 
,. 
 t 
:,...... 
. ;. 
 ł'-"'- 
:
:\ł nn._ . 
 
":.'.1_ "
 
;;:f

,
.' .' t;, 
ł>' 
""'.
 
,. 
.. ... 


'b>.o 

., 

: 


>. 


",
i 
...
 
..," 
.' 


... . 



'':'-
 


"> 
.-: 


. ..
. ." 


.
.
. . "0 -:- .;.--:
.. 


'r 


...,,;.... 


. 
:: 'S.: '.: :-: -;r;..: ;.,;. ,". 

 :.::-...... 


...:- 


. '.
 ".o« ,.".;:.'sł....":.-. 


0"0 ...
... 


<'<> 


,"' 


.>....: 


.

 .,,<' 
.
" . 


::
 


W plerw
y('h latach po wyzwoleniu 'fi.' walka.ch 
z reakcYJnym podz
emlem poległo na zlenli kra- 
Kowskiej 482 f
lnk('jonarlUSZY 1\10 i Słuiby Bez- 
p:eczeńootwa 7l z tej liczby zginęlo w Krakowie. W 
t
 ch latach poległo rown
eź 
5 OR:\-10-wcow. 



.
 


Opracowanie: 


JOLA

 A ANTECKA 
J.'\
1.."SZ JAKUBOWSKI 
Fot. JERZY P)ES
IAKIEWICZ 


St'rde('znie dzittklljemy mgr Stani"łav.owi 
C2'ł'rpakoVlri l mgr 'l"adŁ'LISZov.i Wronsh,emu Ea 
uoo.uępnlłmie materiałowo ł..tóre stal)" lOił:: pod. 
.Ia\\ ą do opracowania ninieju.ej kulumny.